Proyekto sa SPEC 13 (Filipino IV)

Gusto ko pong hanapin ang kasagutan. Pwedemo ba akong tulungan? Oo naman, ikaw pa. Basta sundin mo lang ang nakasulat dito sa may bibig ko.

Narito ang iyong gagawin upang mahanap mo ang iyong kasagutan. Ang laman sa sulat Narito ang iyong gagawin upang mahanap mo ang iyong kasagutan. “Gumawa ng isang konseptong papel. Kailangang ang bawat bahagi ng iyong konseptong papel ay may laman”. Nasa kahon ang mga bahagi ng iyong kpnseptong papel. Good Luck!!!!

Rasyunal Layunin Metodolohiya Inaasahang Resulta Ebidensya

TULA’Y TUNGO SA PAGBALIK, PAGLAGANAP AT PAGPAPAHALAGA NA MAY KINALAMAN SA PANITIKAN ni Marina B. Bornillo BEED III-A

I. Rasyunal Ang panitikan ay mahalaga sa lahat ng bagay. Napapaloob dito ang damdamin ng gustong ipahayag ng mga manunulat. Bakit nga ba tulay tungo sa pagbalik, paglaganap at pagpapahalaga na ukol sa panitikan ang aking napiling paksa? Tulay tungo sa pagbalik dahil alam kong ang panitikan ay unti- unti ng nawawala dahil sa bagong henerasyon natin ngayon. Parang binabalewala nalang ito. Dahil sa mga naikokolekta ng mga tula, kanta o iba pa ay gusto kong huwag itong isantabi kung gusto nating ipalaganap ito sa buong mundo. Dito naman binabahagi ang mga nararamdaman ng mga taong may karanasan sa buhay. At higit sa lahat ang pagpapahalaga ng panitikan ay mabigyang kulay ang ating buhay hanggang sa maintindihan natin na may paraan at dahilan kung bakit nakamtan parin natin ngayon.

II. Layunin Ang gusto ko lamang ihangad sa aking paksa ay mabigyang puri ang mga naikolekta na kwento o mga kanta kung saan ay nais ko ring ipahayag ito base sa aking nakuhang mga detalye. Ang mga detalye na ito ay sisiguraduhin kong maibalik ang mga lumang kanta o kwento at isa-isip ito na kahit luma ay may mga kahulugan parin ito tungkol sa buhay ng tao. Mabigyang linaw rin ang mga mamababasa na may kinalaman rin ang panitikan sa ating buhay. Nais kong ang panitikan ay huwag burahin sa ating puso at damdamin dahil nga sa inaanyayahan ang lahat sa paglaganap nito upang mas malinawagan ang mga mambabasa. Gusto kong ang pagpapahalaga ukol sa panitikan ay gabay at maging sanhi kung bakit patuloy parin tyong lilikas sa ganitong uri. Samakatwid, hangad kong paulit-ulit nating tingnan ang tungkulin at positibong napulot tungkol sa panitikan.

III. Metodolohiya Dahil sa panitikan, gusto kong ibalik, ipalaganap at pahalagahan ito kung saan may mga estratehiya akung napili o naihanda upang bigyang hustisya ang mga napulot na impormasyon at iba pa. Ang napili kong estratehiya ay ang pag-interbyew sa mga taong may edad na 70 pataas. Kung saan sa Almeria Biliran ko lamang ito isinagawa ang pag- interbyew. Hangang sa lima lamang ang aking naging respondante.

Narito ang mga DETALYE sa aking pananaliksik Pangalan Kasarian Edad Anak Lugar kung saan nakatira Mga kwento o kanta na NALIKOM

KASARIAN NG MGA RESPONDANTE

Makikita natin na isa lamang ang lalaki na respondante at apat na babae ang naisaliksik.

EDAD NG MGA RESPONDANTE

Ipinakita dito na dalawa ang may edad na 70-75, dalawa rin ang may edad na 75-80 at isa lamang ang may edad na 80-90 at wala sa 90-100.

BILANG NG KANILANG ANAK

Pinakita dito na may limang anak unang respondante, may apat na anak ang pangalawang respondante, sa pangatlong respondante naman ay may sampong anak, ang pang-apat na respondante ay may limang anak at sa panglimang respondante ay may limang anak.

LUGAR KUNG SAAN NAKATIRA

Biliran at wala sa Tamarindo, Almeria Biliran. Ipinakita dito na dalawang respondante ang nakatira sa Salangi, Almeria, Biliran. Tatlo sa Poblacion, Almeria, Biliran at wala sa Tamarindo, Almeria Biliran.

MGA ILANG KANTA ANG NALIKOM

Ipinakita dito na ang unang respondante ay may lima na kanta ang nailokom. Sa pangalawang respondante ay may tatlo, pangatlong respondante ay isa, pang-apat na respondante ay apat at sa panglimang respondante ay isang kanta ang nailikom.

IV. Inaasahang Resulta Mas higit na nabigyang halaga ang panitikan dahil sa mga respondanteng may nalikom na mga kanta kung saan ipinahayag nila ang kanilang kasaysayan sa buhay. Pinikata dito ang resulta kung saan bakit nabibilang sila sa tula’y sa pagbalik, paglaganap at pagpapahalaga sa panitikan dahil sa mga kantang kanilang nailikom at naipahayag.

Lugar kung saan nakatira Mga Kwento O Kanta Na Naalala Pangalan Kasarian Edad Lugar kung saan nakatira Mga Kwento O Kanta Na Naalala Catalino Mongosiera Lalaki 76 Salangi, Almeria, Biliran Kunbation Ug Kasakit Inday Pinangga Ko Ikaw Ug Dili Mahimung Lumsan Sa Mga Takna Nga Ako Ako Ang Lalaking Bukidnon Leodegaria Bornillo Babae 72 Poblacion, Almeria, Biliran Hinalaran Ko Kamingaw Sa Payag Pobreng Kahoy Isabela Sedurante 77 Inusara Maria Paz Balondo 87 Ang Gugma Sa Inahan We Were Alone Look At The Moon Solana Anima 70

CATALINO MONGOSIERA Ayon sa kanya, sa panahon ng hapon ay napakahirap talaga lalong- lalo na sila ay mga bata pa. Ang kanyang naalala noon ay may mga eroplanong nahulog sa may Tamarindo, Almeria, Biliran. At sa lungsod rin ng Almeria ay may mga eroplano lumulipad. Mayroon ding mga barko na naglalayag patungong Higatangan. Sa kanyang mga kantang naipahayag ay isa lamang ang kanyang nabigyan ng liriko na pinamagatang “ Kunbatiun ug Kasakit” dahil ang iba ay pamagat nalang sa kanta ang kanyang naalala.

Kunbatiun ug Kasakit Kunbation ug kasakit, Kunbation ug kalaay. Og wala nay molipay, Modangop ang kakapoy. Unya sa luha mopatulo, Maunay nahimu, Ang pagpasalub- on. Luha gigabayan ang kasakit. Ingon man luha alang sa walay palad, Luha ang kauban sa walay kappa-ingnan. Kay ang dughan ko, Sa mga kagul- anan kana nga luha. Nganung luha? Ming luha na akong kasingkasing, Duna’y tawo, ang pag-abay kanako. Og dili ng magdugay, Maguban ra kita.

Narito rin ang iba niyang kanta Inday Pinangga Ko Ikaw Ug Dili Mahimung Lumsan Sa Mga Takna Nga Ako Ako Ang Lalaking Bukidnon

LEODEGARIA BORNILLO Ayon sa kanya, dalawang taon palamang siya noong panahon ng mga hapon kung saan ay kasama niya ang kanyang magulang na mi tong2x sila sa bato sa panahon na ng gira. Yun lamang ang kanyang naalala.

Narito ang kanyang mga kanta Kamingaw Sa Payag Pobreng Kahoy Gugma sa inahan Kamingaw sa payag May usa ka dakong kahoy Sa tanang bahandi Kani atong gipuy-an Dinhe ning kalibutan Kitang duha Nga ming turok ka niya Naghigugmaay Ang tanan mahanaw Wala na ang Apan wala kadto nahibalu-i Kahayag Tanan may katapusan Ug nganung napukan Nga midam-ag Apan ang gugma sa inahan kanato. Gi-adto, gisusi sa mga silingan. Hangtod sa kahangturan.

Maria Paz Balondo Ayon sa kanya, marami siyang natutunan lalong-lao na sa pagluluto at pag- aaral noong unang panahon.

Narito ang kanyang mga kanta May Tamsi May tamsi pula og dughan Diyutay pula og hig dakpan Ug galing-ling- ling Kay gisalipdan Sa lubi hing dakpan I Saw Nakita Ko I saw Nakita ko Bird is flying Langgam naglupadlupad Is sweet, is sweet Tamis kaayo

We were alone, do you remember? The man and the star Will shining bright I saw you in my arm And said, I Love You So.

Look at the moon Oh! Look at the moon It is shining there Oh! Mother it looks like A lamp in the air Last week, it was smaller and round Like an O. But now it is bigger.

Ang Gugma Sa Inahan Ang gugma sa inahan Dile og dile tupngan Bisan tanan bahandi Dinhe ning kalibutan Ang tanan nahanaw Tanan may katapusan Dayun sa giliw Napaagay sa luha.

Isabela Sedurante Noong panahon ng hapon, ay walong taong gulang palamang siya. Nakahiga sila sa may “kalibunan” o isang luna na malaki. Dahil sa magaling magsalita ng panghapon ang kanyang tatay ay nakaligtas sila sa tulong rin ng mga hapon. Naalala rin niya na may 90 na eroplano ang dumaan. Ang mga hapon rin daw ay “gibumbahan” pagdaan ng mga Amerikano.

Ang inday wala nay nanguyab Nagdako nas inday , daga na Inusara Ang inday wala nay nanguyab Nagdako nas inday , daga na Ugari ko nanay adunay libertad Mouli o galing mamunga ang tanan

Solana Anima Ayon sa kanya, noong panahon ng mga hapon ay tumago sila sa mga bato. May mga maraming eroplanong dumaan sa kanilang bahay at hindi nalang niya na digmaan na pala iyon.

Hinalaran Ko Hinalaran, pasayloa ako Gingpukaw, patulugon mo Ang imong kahayag sama sa bulan kinsa’y dili mabihag ang imung kaayo atalagsaon.  

Ebidensya

BEED III-A Ginoong Miguel E. Supremo, Jr. Inahanda ni: Binibining Marina B. Bornillo BEED III-A Inahanda para kay: Ginoong Miguel E. Supremo, Jr.

Maraming Salamat Sir!!!!! 