عاطفه طیبی ، عالیه علیزاده ، مطهره رضایی کاری از دانشجویان ترم یک رشته هوشبری دانشگاه علوم پزشکی بیرجند زیرنظر سرکارخانم تولیت ارایه دهندگان : عاطفه طیبی ، عالیه علیزاده ، مطهره رضایی تهیه اسلایدها: مطهره راستگو پاییز 1392

اصول پرستاری و کار در اتاق عمل فصل اول : سلامتی و بهبودی

اولین نقش پرستار به عنوان مراقبت کننده به حداکثر رساندن بهبودی در تمام گروه های سنی ودرمحیطهای مختلف درهردوحالت سلامت و ناخوشی مددجویان می باشد.

Health and Wellness گسترده ترین تعریف پذیرفته شده از سلامتی توسط WHO: ” سلامتی یک حالت رفاه کامل جسمی ، روانی و اجتماعی و نه صرفا عدم بیماری یا ناتوانی می باشد.“ پندر معتقد است : ” تمام جمعیت سالم به طور همسان سالم نیستند.“

طیف تندرستی – بیماری (تسلسل سلامت – بیماری) طیف تندرستی – بیماری (تسلسل سلامت – بیماری) WHO معتقد است : سلامتی از حقوق اساسی هر فرد است و کارکنان بهداشتی متعهد هستند که با مراقبت کامل نیاز های بهداشتی کلیه افراد جامعه را رفع کنند.

بیماری و سلامتی دو مفهوم کاملا نسبی می باشند یکی از راه های اندازه گیری میزان بهبودی استفاده از تسلسل سلامت – بیماری است . برطبق این الگو ، سلامتی وضعیتی در حال تغییرمداوم ازبالاترین سطح خوب بودن تا مرگ می باشد. ناحیه تندرستی ناحیه بیماری کمال تندرستی مرگ (تسلسل سلامت – بیماری) بیماری و سلامتی دو مفهوم کاملا نسبی می باشند و هیچکس مطلقا سالم یا مطلقا بیمار نیست.

High level wellness کمال تندرستی به این معناست که ، بدن انسان به بهترین وجه کار می کند و فرد از سلامت خود خشنود است. هدف هر فرد از تیم بهداشتی آن است که ، به بیماران کمک کنند تا بتوانند به کمال تندرستی برسند و آن را حفظ کنند.

عوامل موثر بر سلامتی 1- عوامل درونی : 2- عوامل خارجی : رشد و تکامل فرد – زمینه ذهنی – عوامل روحی و عاطفی 2- عوامل خارجی : عوامل اجتماعی – اقتصادی – فرهنگی

ابعاد انسانی ترکیب ژنتیکی ، سن ، جنس ، نژاد ، سطح تکاملی 1- بعد جسمی : ترکیب ژنتیکی ، سن ، جنس ، نژاد ، سطح تکاملی 2- بعد هوشی (ذهنی) : توانایی شناختی ، سوابق آموزشی و تجربیات گذشته 3- بعد عاطفی : چگونگی تعامل جسم و روان و پاسخ به حالت های جسمی 4- بعد اخلاقی : اعتقادات و ارزش های مذهبی و اخلاقی

ابعاد انسانی 5- بعد محیطی : اقداماتی نظیر آب سالم ، ایمن سازی محیط کار، کنترل بیماری های واگیر ، تغذیه مناسب استاندارد ، بهسازی منازل میتواند موجب کاهش بسیاری از مشکلات در ارتباط با محیط شود. 6- بعد فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی : در اکثرمردم جهان ، وضعیت سلامت در درجه اول با میزان پیشرفت اقتصادی- اجتماعی (درآمدسرانه ، سطح آموزش ، مسکن ، تغذیه ، نظام سیاسی کشورو..) تعیین میشود. خانواده و فرهنگی که فرد به آن تعلق دارد روی الگوها و ارزش های مربوط به سلامت و بیماری تاثیر میگذارند.

معیارهای سنجش سلامت بومن معتقد است که مردم در مورد سلامتی خود از سه طریق قضاوت می کنند: 1- وجود یا عدم وجود نشانه ها درد یکی از شایع ترین نشانه ها و تب ، تهوع ، استفراغ و... از دیگر نشانه است. 2- میزان فعالیت ونحوه کارآیی مربوط به توان فرد در انجام فعالیت های روزانه زندگی می باشد. 3- احساس فرد از سلامت

ارتقاء سلامتی و پیشگیری از بیماری مراقبت بهداشتی بطور فزاینده ای بر ارتقاء سلامتی ، خوب بودن و پیشگیری از بیماری تمرکز می یابد. فعالیت های ارتقاء سلامتی ممکن است فعال یا غیر فعال باشد. تمام برنامه های سلامتی از طریق ارتقاء سطح سلامتی ، تضمین کننده برنامه هایی است که از طریق آن با ایجادعادت های جدید ، سبک زندگی تغییر کند.

عوامل موثر بر وضعیت سلامتی مصرف دخانیات تغذیه مصرف الکل عادت به مصرف دارو رانندگی ورزش روابط خانوادگی اصلاح عوامل خطر تطابق و سازگاری مسایل جنسی ، پیشگیری از حاملگی و استفاده کردن از روش های پیشگیری

نیاز های اساسی انسان نیازشامل کلیه اقداماتی است که جهت حفظ سلامتی و بهبودی فرد ضروری می باشد. شناخته شده ترین دسته بندی در مورد نیاز های اساسی انسان ، دسته بندی ابراهام مازلو است . وی معتقد است هر فردی برای رسیدن به حد مطلوب تندرستی نیا زهایی دارد که باید برطرف شوند و این نیاز ها در تمامی انسان ها مشترک هستند.

اغلب احساس تنهایی و جدا بودن از دیگران را دارند. نیاز های مشخص شده توسط مازلو بر حسب تقدم عبارتند از: نیازهای فیزیولوژیکی : مهم ترین نیاز در سلسله مراتب نیازها، این نیازها عبارتند از :اکسیژن ، آب ، غذا ، درجه حرارت ، دوری جستن از درد ، تمایلات جنسی ، فعالیت جسمی و استراحت نیازهای ایمنی و امنیت : اساس آن دوری جستن ومحافظت دربرابرعناصروعوامل مضرمحیطی می باشد . امروزه ایمنی به معنی طلب کردن محیطی است که نسبت به تهدید های فیزیکی ، احساسی و یا حوادث غیرمترقبه مثل زلزله و ...امنیت داشته باشد. مازلو معتقد است بسیاری از تشریفات مذهبی ، خرافات و رسوم ما از احتیاج اساسی برای آرامش و امنیت منشا می گیرد. نیازهای محبت و تعلق داشتن : نیاز های عشق و تعلق داشتن شامل درک و پذیرش جواب محبت از جانب دیگران و احساس تعلق داشتن به خانواده ، همسایگان ، دوستان و جامعه است. افرادی که احساس می کنند نیاز های عشق و تعلق داشتن غیر فابل دسترسی است ، اغلب احساس تنهایی و جدا بودن از دیگران را دارند.

داشتن اینکه دیگران نیز او را قبول دارند ، می باشد . نیازهای اعتماد به نفس (عزت نفس ) : این نیاز با احساس خوب بودن نسبت به خودش ، احساس غرور و احساس کمال و باور داشتن اینکه دیگران نیز او را قبول دارند ، می باشد . مازلو اشاره می کند که بسیاری از مشکلات و مسایل مردم در اجتماع و خصوصا در شهر های بزرگ ناشی از شکست در خشنودی و برآورده شدن دو نیاز عشق و تعلق و اعتماد به نفس می باشد . اگر این نیازها در افراد برآورده نشود ، احترام کمی برای یکدیگر قایل شده و احساس عدم کفایت ، محرومیت ، بیگانگی و ناامیدی خواهند کرد. نیاز به تعالی نفس : بالاترین سطح سلسله مراتب نیازهاست ، که عبارت است از نیاز رسیدن به بالاترین حدود ممکن و دستیابی به جاه و بلند همتی در زندگی. فرایند تعالی نفس در سراسر زندگی ادامه دارد. مازلو معتقد است که فقط یک درصد افراد به این نیاز می رسند و اکثر افراد درجهت تامین نیاز های دیگر در گیرند.تقویت نیاز تعالی و عدم توجه به نیاز های کاذب ، فرد را به مرحله ای از رشد شخصیتی و ماهیت می رساند که پرداختن به این نیاز از لحاظ آرامش روانی و تقویت روحیه انسانی وی آنچنان که خدای متعال برای رسیدن به او معین کرده است ، مناسب و مفید می نماید.