Sosyal Medya ve İnternet Bağımlılığı Çiğdem SESLİ Psikolojik Danışman ve Eğitim Bilim Uzmanı

Sosyal Medya Sosyal Medya internet kullanıcılarının birbirileriyle bilgi, görüş, ilgi alanlarını, yazılı görsel ya da işitsel bir şekilde paylaşarak iletişim kurmaları için olanak sağlayan araçlar ve web sitelerini içermektedir. Cep telefonları Tabletler Bilgisayarlar Akıllı telefonlar Sosyal medya kullanıcılarının en çok internet ba ğ lantısı kurdukları araçların ba ş ında gelmektedir. İ nteraktif ileti ş im araçları ve platformlar üzerinden olu ş turulan sosyal etkile ş im ve payla ş ım ortamlarına sosyal medya denilmektedir.

Sosyal Medya Araçları Hangileridir?

Sosyal Medyanın Kullanım Alanları Sosyal medya günümüzde çok çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır. İletişim (Bloglar ve Sosyal Ağlar) Bilgi Paylaşımı (Wikipedia) Multimedia (Fotoğraf, video ses dosyası paylaşımı) Alışveriş

Sosyal Medya Faydalı Mı? Zararlı Mı? Teknolojinin ve sosyal medya kullanımının insan hayatına sayısız faydaları olmakla berber bilinçsiz ve aşırı kullanım sonucunda çok ciddi psikolojik ve fiziksel zararları olabilir.

Nasıl Bir Hayat Grafiğiniz Var? İnternete girmek Cep telefonuyla konuşmak veya mesajlaşmak Televizyonda dizi-film izlemek Kitap okumak Ders çalışmak Arkadaşlarla birlikte olmak Haydi Biraz Düşünelim!

Sizinki Buna Benziyor Olabilir Mi? İnternete girmek Cep telefonuyla konuşmak veya mesajlaşmak Televizyonda dizi-film izlemek Kitap okumak Ders çalışmak Arkadaşlarla birlikte olmak

Sosyal Medya Bağımlılığı Nedir? Sosyal medya ve teknolojiyi kullanmada kişinin kendi iradesini kaybetmesi,denetleyememesi ve teknoloji ve sosyal medya kullanmadan bir yaşam sürdürememesi halidir

Bağımlılık kişinin gerçeklerden çok sanal ortamda yaşamasıdır… Sanal Gerçek Arkadaş Spor Kitap Sinema Ders Aile Oyun Facebook Cep telefonu Chat

Bağımlılığın Aşamaları İ lk Adım Deneysel Kullanım İ kinci Adım Sosyal Kullanım Üçüncü Adım Amaca Dönük Kullanım Dördüncü Adım Ba ğ ımlı Kullanım

Nasıl Etkiliyor? Gözlerde kırpıştırma ve görmenin bozulması İletişim zorlukları Dikkat, hafıza ve algılamada bozukluk Beynin beyaz maddesinde anormallikler

Riskler Neler Olabilir? Sosyal medya ve internette zaman zaman üzücü veya korkutucu içeriklerle karşılaşabiliriz. Bağımlılık yapıcı maddeler ve zararlı alışkanlıkların reklamları ile karşılaşabiliriz. Sürekli kullanım sebebiyle sosyal yaşamdan kopabiliriz. Sosyal medya ve internet üzerinden yapılan hırsızlık ve dolandırıcılığa maruz kalabiliriz.

Riskler Neler Olabilir? Hoşlanmadığımız bir video veya içerik bir arkadaşımız tarafından sosyal medyada paylaşılabilir. Bir arkadaşımızla tartıştıktan sonra arkadaşlarımız tarafından sosyal medyada engellenme ile karşılaşabiliriz. Başkası bizim sosyal medya hesaplarımızı ve hesaplarımızı bizden izinsiz açıp inceleyebilir veya paylaşımda bulunabilir. Sosyal hesaplarımızda paylaştığımız bir resim veya içeriğin altına istemediğimiz kötü yorumlar yapılabilir.

Riskler Neler Olabilir? Sanal ortamda alay etme, lakap takma ve tehtid edilme gibi zorbalıklara maruz kalabiliriz. İsteğimiz dışında resimlerimiz ve özel bilgilerimiz paylaşılabilir. Haberimiz dahi olmadan virüslü programlar sosyal hesaplarımızı ve hesaplarımızı ele geçirebilir.

Hangi Bilgileriniz Sizin İçin Özeldir? İsminiz? Annenizin Kızlık soyadı? Evcil Hayvanınızın ismi? TC kimlik Numaranız? En Sevdiğiniz Yemek? Konumunuz? Ev adresiniz? Kardeş sayınız? Banka ve sosyal medya hesabınıza ait şifreler?

Özel bilgiler, bir yetişkinin izni olmadan paylaşamayacağımız bilgilerdir Özel olmayan bilgiler, paylaşılmasında sakınca olmayan bilgilerdir

İNTERNETTE PAYLAŞTIĞIN BİLGİNİN SENİN KONTROLÜN DIŞINDA KULLANILM A RİSKİ ÇOK YÜKSEKTİR !

BİR KERE PAYLAŞILAN BİLGİNİN İNTERNET ORTAMINDAN KALDIRILMASI NEREDEYSE İMKANSIZDIR!

Kendinizle ilgili özel bilgileri internet ve sosyal medya ortamında paylaşmayın. Sosyal medya ve internet ortamında girilen bilginin herkes tarafından ulaşılabilir olduğunu unutmayın. Bilgilerinizin başka birileri tarafından size zarar verecek biçimde kullanılabileceğini aklınızdan çıkartmayın Sanal ortamda paylaştığınız kişisel bilgilerinizden doğacak zararların farkında olun.

BİLİŞİM SUÇLARI UNUTMA ……ORTAM SANAL; SUÇ GERÇEKTİR….

Bilişim Suçu (Siber Suç) Nedir? Bilgisayar, internet, sosyal medya, akıllı telefonlar gibi her türlü iletişim aracı vasıtasıyla işlenen suçlara bilişim suçu denilmektedir.

Hangileri Suç Başka bir kişiye ait kullanıcı bilgilerini eposta hesaplarını ele geçirmek, değiştirmek ve silmek. Sahte hesap,web sayfası ve profil oluşturmak ve bunlardan paylaşımda bulunmak. Sosyal ağ, blog, fotoğraf yada video paylaşım sitelerinde başkasına ait görüntüleri paylaşmak ve yaymak. İnternet yoluyla başkalarının kredi kartı ve banka bilgilerini ele geçirmek. Başkasına ait bir kablosuz ağa izinsiz erişim yapmak, bilgileri kopyalamak, silmek yada değiştirmek. Telif hakkı ile korunan yazılım, dosya,resim,video vb dosyaları izinsiz indirmek ve paylaşmak.

Çeşitli sosyal ağlar, forum ve sohbet siteleri gibi mecralarda kişilere küfür, hakaret veya aşağılayıcı ifadeler kullanmak. Bilişim araçları yoluyla başkasının özel hayat mahremiyetine zarar verecek içerikler paylaşmak. Bilişim yoluyla çocuk istismarında bulunmak. Bilişim yoluyla devlete karış işlenen suçlardan birine yada birkaçına karışmak. Sanal ortamda kumar oynatmak ve yasa dışı bahis organizasyonları yapmak.

Bilişim Suçlarının Yasal Boyutu 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un Kapsamı YANİ İnternetin tabi olduğu hukuki ve cezai esaslar 5651 Sayılı Kanun ile düzenlenmiştir.

Yasada (TCK) Neler Suç İçerik sağlayıcı tarafından erişime sunulan söz, yazı, resim, karikatür, mimik vs. her türlü materyal ya da diğer bir deyişle her türlü ifade aracı ceza hukuku anlamında fiil(eylem) niteliği taşır.

Kanuna göre bir kişinin sosyal paylaşım ağına yada web sayfasına bağlantı sağladığımızda bu durumdan sorumlu değiliz ancak yayınlanan içeriği benimsediğimizi gösterir her türlü ifadeden ve içeriği paylaşmaktan dolayı yasal sorumluluğumuz vardır. Yayınlanan içeriği beğenmek ya da teyit etmek amaçlı her türlü sanal eylem birincil sorumluk, bu içeriğe başkasının ulaşması için yapılan her türlü paylaşım ikincil sorumluluk doğurmaktadır.

Devletin bütünlüğüne karşı suçlar kapsamındaki her türlü paylaşım beğeni yada başkaları ile paylaşım olsun yada olmasın suç kapsamındadır. ÖRN: Örneğin; devlet sırrına ilişkin bir bilgiyi içeren görüntü veya sese ilişkin paylaşımın tekrar paylaşılması, gizli haberleşme içeriklerinin tekrar paylaşılması, özel hayata ilişkin görüntü veya resimlerin tekrar paylaşılması

TCK ya göre bilişim ortamında suç kapsamına giren paylaşımların ve fiilerin cezai durumu paylaşımın nerede, nasıl ve ne şekilde yapıldığına bağlı olarak farklılık gösterir. Sosyal paylaşım ağlarında bilgiler 180 gün saklanmaktadır. Bu süre delilin teslim edilmesi ve yasal sürecin başlatılması için uzun bir süre olduğundan bu mecralarda hesap açarak fotoğraf yüklemesi yapan bilgisayara ait IP bilgileri ile bilgisayarda yapılacak inceleme ile suça ilişkin maddi delil toplanır. Siber polisler açısından IP bilgilerine ulaşmak kolaydır.

 Facebook sosyal paylaşım sitesinde, başkasının ad ve soyadı ile, profil hesabı açmak ve bu kişiye ait resimleri bu profil üzerinden yayınlamak özel hayatın gizliliğini ihlal suçudur. (Yar. 12. CD , E. 2014/7409)

Başkasına ait fotoğraf video vb her türlü özel hayat kapsamındaki içeriği kişinin bilgisi dışında paylaşmak özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verileri hukuka aykırı olarak paylaşma suçuna girmektedir. Yar , E. 2012/ Yar , E. 2013/7154 Yar. 12. CD , E. 2014/11530

Başkasına ait profil resminin kişinin arkadaşı olan birisi tarafından sosyal paylaşım ağından alınması suç olmamakla beraber, bu resmin özel arkadaşlık sitelerine arkadaş arıyormuş şeklinde eklenmesi kişisel hakaret suçuna ve kişisel verileri hukuka aykırı olarak yayma suçuna girer.,

16 yaşından küçük bir bireyin –geçersiz rızasına dayanarak- çıplak görüntülerini çekmek ve yayınlamak eylemi, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturur. Yar. CGK., , E. 2013/14-551

Nasıl Önlem Almalıyız ? Kişisel Olarak Alacağımız Tedbirler ! Kurumsal Olarak Alacağımız Tedbirler !

Kişisel Olarak Alacağımız Tedbirler Web kameranızı tanımadığınız kimselere kesinlikle açmayın. Facebook profiliniz herkese açık olmasın. Tanımadığınız arkadaşlık isteklerini kabul etmeyin. Gizlilik ayarlarınızı yapın. (facebook, twitter vs.) herkesin, kendini tanıttığından farklı bir kişi olabileceğini unutmayın.

Kişisel Olarak Alacağımız Tedbirler Bilgisayarınızı güncel tutun. Kablosuz Modeminizi şifresiz kullanmayın. Tanımadığınız kişilerden gelen mailleri açmayın. İşlevini bilmediğiniz programları yüklemeyin.

Sahte sitelere dikkat edin. Güvenli internet kullanın. Güncel bir virüs tarama programı ile periyodik tarama gerçekleştirin. En az 6 ayda bir format atın. İnternet geçmişinin bulunduğu Temp klasörünü temiz tutun. Kişisel Olarak Alacağımız Tedbirler

ŞİFRENİZ NASIL GÜVENLİ OLUR… En az 8 karakter uzunluğunda olmalıdır. En az bir rakam içermelidir. (0……..9) En az bir küçük harf içermelidir. (a……..z) En az bir büyük harf içermelidir.(A……..Z) En az bir özel karakter içermelidir.

Siber tuzaklardan nasıl korunabiliriz?  Bedava gibi görünen reklam amaçlı sitelerden uzak durmalıyız.  Otomatik olarak açılan yarışmalara katılmamalıyız.  Sitelerin güvenilirliğinden emin olmadan hakkımızda bilgi vermemeliyiz.  Hesap numarası, şifre ve kimlik numarası gibi bilgilerimizi asla İnternet üzerinden paylaşmamalıyız.  Siber tuzaklardan birine yakalanırsak durumu güvendiğimiz bir yetişkine anlatmalıyız. 155 polis hattına bildirmeliyiz  Bulduğumuz sitenin kaynağına (üniversite-edu, devlet- gov, ticari-com vb.) bakmalıyız.  Kişisel bilgilerimizi (isim, yaş, resim, şifre, kimlik numarası, adres, telefon vb.) kesinlikle paylaşmamalıyız.

Ebeveynlere Öneriler !  Çocuklarınızla internetteki tehlikeler hakkında konuşun  Aile bilgisayarını ortak bir mekanda bulundurun  Parolaları gizli tutun  Çocuklarınıza sosyal arkadaş edinmelerini öğütleyin  Aile koruma Paketleri hakkında bilgi verin  İnternette uyulması gereken kurallar ve davranışlar konusunda eğitin  Kişisel bilgilerin paylaşılmamasını öğütleyin  İnternette görülen her şeyin doğru olmadığını söyleyin  Yabancı kişilerden gelen e-posta’ların açılmamasını söyleyin  Çocuğunuzla iyi iletişim kurun  Teknoloji kullanımında model olun

Teşekkür Ederiz