جشنواره ی روش های برتر تدریس مبتنی برICT دروس آمادگی دفاعی- رایانه- روانشناسی گروه تکنولوژی و گروه های آموزشی اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران سال تحصیلی90-89

نمون برگ داوری طرح درس سطح ضريب 4 3 2 1 0/1 0/2 ردیف گويه تنظیم شناسنامه طرح درس ( کلاس ، موضوع ، تاریخ ، زمان جلسه ، تهیه کننده و... 0/1 پیش بینی هدف کلی 0/2 تبدیل هدف کلی به اهداف مرحله ای و اهداف عملکردی پیش بینی طبقه بندی هدف های شناختی – لحاظ کردن هدف های غیر شناختی 5 پیش بینی رفتار ورودی 6 پیش بینی نحوه ارزشیابی ( تشخیصی ، تکوینی و تراکمی) 7 پیش بینی مراحل آموزش و تنظیم محتوی 8 پیش بینی روش های آموزش متناسب 9 پیش بینی رسانه های آموزشی لازم 10 زمان بندی مراحل آموزش 11 پیش بینی فعالیت های مبتنی بر فناوری های نوین فراگیران 12 پیش بینی فعالیت هایی معلم

تعریف طرح درس طرح درس روزانه شامل پیش بینی و تنظیم مجموعه فعالیت هایی است که معلم از پیش برای رسیدن به یک یا چند هدف آموزشی در یک جلسه ی تدریس تدارک می بیند.

فواید طرح درس نویسی به معلمان در فرآیند تدریس کمک می کند. برای انتخاب مواد آموزشی بسیار مفید است. در تعیین تکالیف تک تک دانش آموزان مؤثراست. جهت ساختن و انتخاب سوالات ارزشیابی ، ارزشمند است. در خلاصه کردن و اعلام نتایج ارزشیابی به معلم کمک می کند. در خود - ارزیابی کردن دانش آموزان عامل بسیارمفیدی است. دانش آموزان را به یادگیرندگانی خودکفا تبدیل می کند.

مراحل نگارش طرح درس تنظیم عنوان درس تعیین و نگارش عناوین فرعی یا رئوس مطالب نوشتن هدف کلی درس نگارش و تنظیم اهداف جزیی درس نگارش و تنظیم اهداف رفتاری درس( با توجه به حیطه های یادگیری) تعیین رفتار ورودی دانش آموزان ارزشیابی تشخیصی

نگارش مراحل اجرای تدریس آمادگی معلم : چه فعالیتی می خواهد انجام دهد چگونه می خواهد کلاس را شروع کند چگونه ایجاد انگیزه کند چگونه می خواهد کلاس را پایان دهد چگونگی ایجاد آمادگی در دانش آموزان

معرفی موضوع درس بیان اهداف آموزشی بیان انتظارات 3 تا 5 دقیقه زمان

مرحله ی ارائه درس مقدمه بیان شود (درس در چه موردی است- در کجا و چه زمانی می توان از آن استفاده کرد- چگونه باید مفاهیم را بیاموزند-بازنگری در رابطه با درس های قبلی مرتبط با موضوع) سازمان دهی کلیه محتوای درس و توالی آن ها باید رعایت شود. روش آموزش قسمت های مختلف مشخص شود. در هنگام بحث دلایل لازم پیش بینی شود از رسانه آموزشی (فیلم و.....) استفاده شود سوال هایی که باید پرسیده شود ارزشیابی تکمیلی در نظر گرفته شود

مرحله خلاصه کردن و نتیجه گیری جهت تثبیت مفاهیم در ذهن دانش آموزان (بهتر است جمع بندی توسط دانش آموزان صورت بگیرد) ارزشیابی پایانی : جهت تعیین میزان یادگیری دانش آموزان -موثر بودن روش تدریس و سوالات بر اساس اهداف رفتاری و بیش از 10 دقیقه نباید باشد مرحله ی تعیین فعالیت های تکمیلی خارج از کلاس درس و ارائه منابع جهت مطالعه بیشتر

اهداف کلی ، اهدافی هستند که در پایان یک جلسه ی آموزشی باید تحقق یابند. اهداف کلی ، اهدافی هستند که در پایان یک جلسه ی آموزشی باید تحقق یابند. به دلیل عدم صراحت به صورت عبارت کلی،مبهم، قابل تعبییر و تفسیر می باشند. از طریق اهداف کلی می توان اهداف جزیی،رفتاری و فعالیت های آموزشی را مشخص کرد.

تبدیل هدف کلی به اهداف جزیی (مرحله ای و اهداف عملکردی) تبدیل هدف کلی به اهداف جزیی (مرحله ای و اهداف عملکردی) اهداف جزیی از تجزیه ی اهداف کلی به دست می آیند و مراحل رسیدن به اهداف کلی را مشخص می کنند. نسبت به اهداف کلی محدودتر و مشخص تر و نسبت به اهداف رفتاری، جامعیت و شمول بیشتری هستند. ساده ترین راه نوشتن اهداف: بر اساس موضوع اصلی درس هدف کلی نوشته شود و بر اساس عناوین فرعی درس، اهداف جزیی تنظیم شود.

پیش بینی طبقه بندی هدف های شناختی – لحاظ کردن هدف های غیر شناختی تعریف اهداف رفتاری: اهدافی هستند که نوع رفتارهای شناختی، روانی- حرکتی ،عاطفی و قابلیت ها و مهارت هایی که انتظار داریم در پایان یک فعالیت آموزشی در فراگیر ایجاد شود، به دقت بیان می کنند. نکاتی در نوشتن اهداف رفتاری: بیان روشن، دقیق و صریح رفتاری است که انتظار می رود که فراگیران آن را انجام دهند. نکته : از افعالی که دلالت بر انجام کار دارد استفاده شود، مانند تعریف کند، آزمایش کند، اندازه گیری کند و .... شرایط انجام کار را دقیقاً بیان کند، مانند بدون استفاده از ماشین حساب معیار سنجش رفتار را دقیق بیان کند، مثل در مدت زمان معینی ... نکته : استفاده از افعال تشخیص دادن، طبقه بندی کردن و...

اهداف رفتاری به طور کلی به دو گروه تقسیم می شوند اهداف رفتاری به طور کلی به دو گروه تقسیم می شوند 1- حوزه شناختی : (cognitive domain) هدف های این حوزه به شش طبقه کلی تقسیم شده که به طور سلسله مراتب از عینی و ساده به انتزاعی و پیچیده مرتب شده اند که عبارتند از : دانش ، فهمیدن ، کاربرد ، تحلیل ، ترکیب ، ارزشیابی.

حوزه عاطفی (Affective domain ) این حوزه شامل 5 طبقه اصلی است :  دریافت کردن پاسخ دادن   ارزش گذاشتن   سازماندهی ارزشها  شخصیت پذیرفتن 

حوزه روانی – حرکتی (Psychomotor domain )  ادراک آمادگی  پاسخ هدایت شده  عادت   پاسخ پیچیده آشکار  انطباق    ابتکار   

پیش بینی رفتار ورودی ( entering behavior) توانایی ها و قابلیت هایی هستند که دانش آموزان قبل از شروع یک فعالیت آموزشی جدید باید داشته باشند، تا مفاهیم جدید را بفهمند و بتوانند با موفقیت به هدف های جدید دست یابند. رفتار ورودی همان دانش و مهارت های پیش نیاز می باشد.

پیش بینی نحوه ارزشیابی ( تشخیصی ، تکوینی و تراکمی) ارزشیابی تشخیصی( diagnostic evaluation): نوعی ارزشیابی است که سوال های مربوط به آن بر اساس رفتار ورودی طراحی می شود و قبل از تدریس باید اجرا گردد. ارزشیابی تکوینی: سوال ها مربوط به محتوای درس ارائه شده طراحی و حین درس پرسیده می شود.(چالشی و انگیزشی) ارزشیابی تراکمی: در پایان درس پرسیده می شود.

پیش بینی مراحل آموزش و تنظیم محتوی پیش بینی مراحل آموزش و تنظیم محتوی محتوا باید : متناسب با اهداف قابل تدریس در زمان تعیین شده مطالب آسان قبل از مطالب پیچیده و مفاهیم نظری قبل از فعالیت های عملی نکته: محتوا نباید جایگزین اهداف شود.

پیش بینی روش های آموزش متناسب انتخاب روش تدریس تعیین کننده ی نوع وظایف معلم و زمینه ساز فعالیت های دانش آموزان در کلاس درس می باشد.

پیش بینی رسانه های آموزشی لازم پیش بینی رسانه های آموزشی لازم به مجموعه امکاناتی اطلاق می شوند که می توانند شرایطی را فراهم سازند تا در آن شرایط یادگیری سریع تر، بهتر و پایدارتر صورت گیرد. رسانه و وسایل آموزشی انتخاب شده ، باید متناسب با محتوا، موقعیت آموزشی، روش تدریس و اهداف آموزشی باشد. نکته: باید به رسانه و وسایل آموزشی تنها از منظر وسیله ی که آموزش و یادگیری را تسهیل میکنند و سبب یادگیری می شوند ، نگاه کنیم .

زمان بندی مراحل آموزش سلام و احوالپرسی معرفی موضوع درس بیان اهداف آموزشی بیان انتظارات 3 تا 5 دقیقه زمان بیشترین زمان مربوط به ارائه ی محتوا می باشد : 15 الی 20 دقیقه ارزشیابی پایانی و ارائه تکلیف : 5الی 10 دقیقه توجه زمان تخصیص داده شده بر حسب محتوا متفاوت است.

نمون برگ داوری دبیر تخصصی رديف گويه سطح ضريب 4 3 2 1 بررسي تكاليف گذشته ارزشيابي ورودي (تشخيصي ) رعايت پيوستگي مفاهيم و مناسب بودن توالي موضوعات انتخاب و اجراي روش هاي آموزش مناسب 5 استفاده از سوالات باز پاسخ 6 خلاقيت در آموزش 7 استفاده مناسب از رسانه هاي آموزش 8 توانايي انتقال محتوي آموزش متناسب با فراگيران 9 تسلط بر محتوي آموزش (از لحاظ علمي، كلامي ، گستره اطلاعاتي و ... ) 10 تناسب و هماهنگي آموزش با هدف هاي آموزشي كتاب درسي 11 مديريت كلاس و استفاده مناسب از زمان آموزش 12 هدايت فراگيران جهت كاربردي كردن مفاهيم 13 ارزشيابي پاياني 14 تعيين تكليف 15 انطباق اجرا با طرح درس نوشته شده

کلاس درس به قایقی شباهت دارد که سرنشینان آن در جستجوی ساحل اند، به این سبب همه ی افرادی که در این قایق هستند باید موتورهای حرکتی خود را روشن کنند تا مسیر حرکت و سرعت آن قابل قبول باشد

اما متاسفانه در اغلب کلاس ها این تنها معلم است که با موتور خود قافله ی علم را به حرکت در می آورد و دانش آموزان در مسیری خلاف او پارو می زنند.

لذت یادگیری

به امید دیدار