1. Ш.Энхзаяа ЭЗУ-ны доктор/Ph.D/
Антибиотик эмийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх нь
Ш.Энхзаяа ЭЗУ-ны доктор/Ph.D/

2. Эмийн эмчилгээ Төрөөс Эмийн талаар баримтлах бодлого
Эмчилгээний өндөр идэвхитэй, аюулгүй, чанарын баталгаатай эм, биобэлдмэл хэрэглэх нөхцөлийг бүрдүүлэх, хүн эмнэлэг, мал эмнэлгийн байгууллага болон хүн амыг шаардлагатай эмээр тасралтгүй, жигд, хүртээмжтэй хангаж, түүний зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх нь Монгол Улсын эмийн талаар төрөөс баримтлах бодлогын эрхэм зорилго мөн.

3. ЭЗХ-г сайжруулахын тулд эмийн мэргэжилтэнүүд юу хийх вэ?
Õóóü ä¿ðìèéí õýðýãæèëòèéã ñàéæðóóëàõ
Ýìèéã çîхистой хэрэглэх нөхцлийг бүрдүүлэх
Эмийн талаарх мэдлэгýý дээшлүүлэх
Ажлын хариуцлага, ёс зүйг сайжруулах
Эмийн хангамжийг сайжруулах
Хэрэглэгчдэд эмийг зөв зохистой хэрэглэх зөвлөгөөг тогтмол өгч хэвших
Эмийг оновчтой зөв сонгох, шаардлагатай цөөн эм хэрэглэхэд нь туслах
Эмийг орлуулан хэрэглэхэд туслах /Эмийн нэршил/
Ýмийг жороор олгох асуудалд онцгой анхаарч эмийг жороор хэрэглэхийн ач холбогдолын талаар ойлуулах, жорыг шаардаж байх

4. Ýìèéí çîõèñã¿é õýðýãëýýíèé æèøýý
ªâ÷òºíä ýì÷èëãýý áà ýìèéã çºâ õýðýãëýõ òàëààð òîäîðõîé òàéëáàðëààã¿éãýýñ áè÷ñýí ýìèéã õýðýãëýõã¿é áàéõ, ýñâýë ýìýíä õýò àâòàõ, áóðóó õýðýãëýñíýýñ ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í áóóðàõ
Ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í, èëýð÷ áóé ãàæ íºëººã àíçààðàõã¿é áàéñíààñ çîõèõ àðãà õýìæýýã îðîéòóóëàõ

5. Эмийн зохисгүй хэрэглээний үр дагавар
Эмийн зохисгүй хэрэглээний үр дагавар
Хэт олон эмийг нэг дор хэрэглэснээс эмийн гаж нөлөө ихсэнэ.
Эмийг тууштай хэрэглэхгүй өвчин намдмагц хэрэглэхээ больсоноос эмэнд дасал болно, өвчин архагшина.
Эмчилгээг дутуу хийснээс өвчин хүндэрч үнэ өртөг өндөрсөнө.
Ижил найрлагатай эмийг нэг дор хэрэглэснээс эмийн тун хэтрэнэ, хордоно.
Өвчтөний сэтгэл зүйд муугаар нөлөөлнө.

6. Ýìийí мэргэжилтний ¿¿ðýã
Аюулгүé, ÷àíàðûí áàòàëãààòàé, улсын бүртгэлд бүртгэгдсэн, áîëîìæèéí ¿íýòýé ýìýýð үйлчлэх
Хэрэгцээтэй эм, эмнэлгийн хэрэгслээр тасралтгүй, жигд, хүртээмжтэй хангах
Жороор олгох эмийн жагсаалтад орсон эмийг жороор олгох
Эмийг зөв хэрэглэх нөхцлийг бүрдүүлэх
- Эмийг зөв сонгоход туслах
- Ýìèéã ÿàæ õýðýãëýõ òàëààð äýëãýðýíã¿é òàéëáàðëàæ ºãºõ
-Эмийг орлуулан олгох тохиолдолд
тайлбарлаж өгөх

7. Цаашид
Эм зүйн ажилтны үйл ажиллагаа нь хэрэглэгчдийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн байх ёстой. Энэ шаардлагыг эм зүйн салбарын үйл ажиллагаа, эм зүйн ажилтны үүрэг хариуцлага, эм зүйн чанартай тусламж, үйлчилгээний үр дүнд хэрэгжүүлэх
Эм зүйн салбарын янз бүрийн нэгжид ажиллаж байгаа эм зүйн ажилтнууд мэргэжлийн үүргээ гүнээ ухамсарлан ёс зүйн үндсэн шаардлагуудыг мөрдөж, үүрэгт ажлаа эмийн бодлого, хууль тогтоомжийн хүрээнд хариуцлагатай, идэвх санаачлагатай гүйцэтгэж, орчин цагийн шаардлага, алс хэтийн чиглэл, хандлагатай уялдуулан үйл ажиллагаагаа явуулах шаардлагатай байна.

8. Нянгийн тэсвэржилт (НТ)
Мэдээлэл
Нянгийн тэсвэржилт (НТ)
Дэлхийн хүн амын эрүүл мэнд, хүнсний аюулгүй байдал, хүрээлэн буй орчин болон эдийн засагт нөлөөлж байна.
НТ-ийн хяналт, урьдчилан сэргийлэлт нь холбогдох салбаруудын олон талт хамтын ажиллагаа шаардсан ажил:
Хүний эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ,
Мал, амьтны эрүүл мэнд,
Газар тариалан, хоол хүнсний үйлдвэрлэл
Байгаль, хүрээлэн буй орчин.

9. ДЭМБ Нянгийн тэсвэржилт: тандалт судалгааны дэлхийн тайлан 2014
ДЭМБ-ын бүх бүсийн орнуудад нянгийн тэсвэржилт түгшүүрийн хэмжээнд хүрсэн байна
Тэсвэржилт нь өвчтний эрүүл мэнд болон эрүүл мэндийн тусламжийн зардалд сөргөөр нөлөөлж байна
Зонхилон тохиолдох халдварын эмчилгээний төрөл багасаж байна
Нянгийн тэсвэржилтийн хяналтын үйл ажиллагаанд ноцтой алдаа байна
Түгээмэл нянгуудын эмэнд тэсвэртэй чанар маш өндөр болж, үр дүнтэй эмчилгээний хувилбар цөөн байна.
First report on surveillance

10. ДЭМБ НТ: улс орны нөхцөл байдлын шинжилгээ 2015
ДЭМБ НТ: улс орны нөхцөл байдлын шинжилгээ 2015
Бүсийн орнуудын хувьд зөвхөн цөөхөн улс НТ-ийн эсрэг үйл ажиллагааны үндэсний төлөвлөгөөтэй байна.
Улс орны 70% орчим НТ-ийн хяналт хийдэг
Бүх улс орны хагасаас илүү нь 3-дагч шатлалын эмнэлэгүүддээ ХСХ-ын хөтөлбөртэй
НТ-ийн хариу арга хэмжээний эрүүл мэндийн салбарын зохицуулалт, хэрэгжилт сул
Улс орнуудад эмийн зохистой хэрэглээг сайжруулах чадавхийг дээшлүүлэх шаардлагатай
НТ-ийн талаархи мэдлэг мэдээлэл хангалтгүй, үндэсний цогц бодлого хомс
НТ-ийн үндэсний болон бүсийн тандалт судалгааны систем, антибиотикийн хэрэглээний хяналт хангалтгүй
НТ-ийн хариу арга хэмжээний эрүүл мэндийн салбарын зохицуулалт, хэрэгжилт сул.

11. ДЭМБ НТ: улс орны нөхцөл байдлын шинжилгээ 2015
ДЭМБ НТ: улс орны нөхцөл байдлын шинжилгээ 2015
Нотолгоонд суурилсан зарим мэдээлэл
Зарим халдвар эмчлэгдэх боломжгүй (заг хүйтэн)
ОЭД Сүрьеэ – 71,000 тохиолдол НДБЭБ (2014)
Колистин тэсвэржилт дэлхий дахинаа бүртгэгдэж эхлээд байна. (хамгийн сүүлийн АБ)
Дэлхий нийтээрээ шинэ антибиотик хүлээж байна.
Хандлага, амлалт өсч байна
Шийдвэр гаргагчид, мэргэжилтэн, ард иргэд
Дэлхий нийтээрээ хамтарч арга зам, шийдэл
олох ёстой
Antimicrobial resistance, AMR, is a serious global health threat with new information emerging of untreatable infections and resistance being observed to last line antibiotics.
There is a global desperation over a drying pipeline of new antibiotics.
A recent review by the UK government predicts that by 2050, AMR could lead to 10 millions deaths annuals costing the world up to 100 trillion USD dollars
There is however hope as awareness and commitment to AMR is increasing in policy-makers, professionals and the general public.
There is a gneral concensus that AMR is a global problem that requires local solutions.

12. НТ: 2050 оны прогноз (10 000 сая нас баралт)
НТ: оны прогноз ( сая нас баралт)
Эдийн засгийн үр нөлөө онд $124.5 тэрбум  Арга хэмжээ авахад $2.1 тэрбум
Гэхдээ НТ-ийг бууруулах хандлага, амлалт өсөн нэмэгдэж байна
Шийдвэр гаргагчид, эмч эмнэлгийн мэргэжилтэн, ард иргэд
Дэлхий нийтээрээ хамтарч арга зам, шийдэл олох ёстой
A Review on Antimicrobial Resistance, Chaired by Jim O’Neill, 2014

13. Дэлхий дахинд антибиотикийн дараах эрин үе…..
“Антибиотикийн дараах эрин үе”- орчин үеийн эмийн төгсгөл гэсэн үг. Хоолой өвдөх, хүүхдийн өвдөгний шалбархай зэрэг нийтлэг шинж дахин биднийг үхэлд хүргэж болзошгүй.
The 2016 UN declaration singles out resistance to antibiotics, including those used to treat tuberculosis as the “greatest and most urgent risk,”
Antibiotic resistance is rising to dangerously high levels in all parts of the world. Antibiotics have long been regarded as one of the most significant medical achievements of the 20th century. They have transformed the course of human health. By allowing many serious infections to be cured, these medicines have saved countless lives. Due to development of resistance and lack of new drugs we may be on the edge of a post-antibiotic era.
Margaret
Chan
(WHO)

14. Aнтибиотикийг хариуцлагатай хэрэглье
Манай улсын хүн амын дунд нянгийн шалтгаант халдварт болон үрэвсэлт өвчнүүдийн гаралт төдийлөн буурахгүй, харин ч нэмэгдэх хандлагатай байна. Үүнтэй уялдан, эмийн эмчилгээн дэх антибиотикийн хэрэглээ жил ирэх тусам өсөн нэмэгдэж үүнийг дагалдан олон хүчин зүйлийн нөлөөгөөр эмийн гаж нөлөө ихсэж цөөнгүй төрөл, зүйлийн нянгууд антибиотикт тэсвэртэй болж, элдэв нянгийн хоруу чанар нэмэгдэж, эмийн эмчилгээнд хүндрэл гарч байна.

15. Эмчилгээнд антибиотикийн хэрэглээг багасгах
Халдвараас сэргийлэх
Ихэнх халдварыг антибиотикоор эмчлэхгүй байх
Зөвхөн хүнд явцтай халдвар, эсвэл өвчин халдвараас болж хүндэрч байгаа бол антибиотик хийх
Антибиотикийг эмнэлгийн бус нөхцөлд хэрэглэхгүй байх ...

16. Эмийн эмчилгээг зөв хийх
Зөв эм, зөв тун, зөв арга, зөв хугацаа
Эмнэлгийн тусламжийн байгууллагууд халдвартай тэмцэх боловсон хүчний болон эм, багаж хэрэгслийн нөөцөөр дүүрэн хангагдах
Олон чиглэлийн үйлдэлтэй шинэ эм, эмчилгээний шинэ арга эрэлхийлэх, нээх

17. Антибиотик тэсвэржилт үүсэх гол шалтгаан
Вирусын халдварын үед антибиотик хэрэглэх
Жоргүйгээр антибиотик хэрэглэх
антибиотик хэрэглэсэн хүнс, мал амьтан, ургамалын бүтээгдэхүүн хэрэглэх
антибиотикийн жор бичилт, эмийн сангаас жороор олгох, хэрэглээнд тавих хяналт хангалтгүй байна

18. Антибиотик эмийн зохистой хэрэглээ төлөвшүүлэх
Эдгээр шалтгаанаануудыг эмч, эм зүйч, ард иргэд цөм ухамсарлаж өөрт тулгарч буй асуудлуудийг шийдвэрлэж чадвал антибиотик эмийн зохистой хэрэглээ төлөвшихөд тун дөхөм болох юм

19. ДЭМБ Нэгдсэн Үндэсний Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага (FAO) болон Амьтны Эрүүл мэндийн байгууллага (OIE)-тай хамтран 2016 оны 11 дүгээр сарын ны хооронд “Антибиотикийн талаарх мэдлэгийг сайжруулах” долоо хоногийн аянг нийт гишүүн оронд зохион байгуулж байна.

20. Зорилго
Антибиотикийн тэсвэржилтийн талаарх мэдлэг, хандлага, эмч, мэргэжилтнүүдийн антибиотик эмийг жороор бичих, олгох хариуцлагыг дээшлүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх

21. Зорилтууд
Эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүдийн антибиотик бичиж, олгох хариуцлага, мэдлэг хандлагыг дээшлүүлэх,
зан үйлийн өөрчлөлтийн үндсэн түлхүүр хүчин болохыг дэмжих
Антибиотикийн хариуцлагатай хэрэглээний талаар өвчтөн, хэрэглэгч болон эмнэлгийн мэргэжилтнүүдэд сургалт хийх, мэдээлэл өгөх, вирүсийн гаралтай халдварт өвчин (ханиад, томуу, хоолой өвдөх)-д антибиотик хэрэглэх ойлголт, хандлагыг өөрчлөх, өөрийгөө дур мэдэн антибиотикоор эмчлэх дадлыг бууруулах

22. Зорилтууд
НТ-ийн сөрөг үр дагавар, түүнээс сэргийлэхийн ач холбогдлын талаар иргэд, өвчтөн, эмч, эмнэлгийн мэргэжилтнүүдэд сургалт хийх, мэдээлэл өгөх, хамтран ажиллах
НТ-ээс сэргийлэх асуудлаар олон улсад нэгэн зэрэг хийгдэж буй аян, үйл ажиллагаатай нэгдэж антибиотикийн талаарх мэдлэг, хандлагыг дээшлүүлэх

23. Гол мессеж:
Ирээдүйгээ харах- бид өөрсдийн үр хүүхдийн өмнө хариуцлага хүлээх ёстой.
Антибиотик бичихийн өмнө бод, дахин бод.
Өөрчлөлтийг хий, антибиотикийг ирээдүйд хадгалж үлдээ.
Хамтран ажилласнаар нянгийн тэсвэржилтийн тархалтыг удаашруулж чадна. Бид орчин үеийн анагаах ухааны гайхамшгуудыг хойч үедээ хадгалж үлдэхийн тулд хэт оройтоогүй дээрээ арга хэмжээ авах хэрэгтэй байна.

25. Антибиотикийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх чиглэлээр
Антибиотикийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх чиглэлээр  
Антибиотикийг жорын дагуу хэрэглэе” “Антибиотикийн даслаас урьдчилан сэргийлье” аян
Олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслэлээр
“Эмийн чанар хүртээмж”,
Антибиотикийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх, эмэнд нянгийн тэсвэржилт үүсэхээс сэргийлэх сургалт
Улсын хэмжээд -3
/радио/-ээр 4
/телевиз/-21
/теле-медицин/-ээр 8
ЭМБ, иргэдэд – 14 удаагийн сургалт явуулсан

26. Сургалтанд
Нийслэл, 1705
хөдөө орон 668 мэргэжилтэн сургалтанд хамрагдан, багц цаг олгогдсон.

27. “Антибиотикийн талаархи мэдлэг, хандлагыг дээшлүүлэх”
Иргэдэд
“Антибиотикийн талаархи мэдлэг, хандлагыг дээшлүүлэх”

28. Антибиотикийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх
Антибиотикийн зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх
Эм зүйч
Эмч
Ард иргэд
ЭМ-ийн ТҮ авч буй хэн бүхэн

30. Анхаарал хандуулсанд баярлалаа