Pemuliharaan Warisan Budaya dan Sejarah Negara Serta Kesannya Kepada Industri Pelancongan Negeri Profesor Madya Dr. A. Ghafar Ahmad Pusat Pengajian Perumahan, Bangunan & Perancangan, Universiti Sains Malaysia

WARISAN ? “Something which is passed down from one generation to another” (Richard Prentice 1994) “Heritage as cultural property that includes both visible and non-visible cultural heritage” (UNESCO)

WARISAN

Pemuliharaan Warisan 1. Bangunan Warisan 2. Tapak atau Kawasan Bersejarah 3. Budaya Masyarakat Tempatan

Bangunan Warisan : Tradisional

Bangunan Warisan : Kolonial

Bangunan Warisan : Keagamaan

Tapak & Kawasan Bersejarah

Budaya Masyarakat Tempatan

Aktiviti Pemuliharaan Warisan

Kepentingan Pemuliharaan Warisan 1. Bukti Sejarah 2. Nilai Seni Bina 3. Pembentukan Minda 4. Pendidikan Masyarakat 5. Pelancongan

Industri Pelancongan Malaysia 1994-1997 – Industri pelancongan penyumbang ke 2 pendapatan negara selepas sektor pembuatan 1998-1999 – ke 3 selepas sektor pembuatan dan minyak kelapa sawit

Kedatangan Pelancong Ke Bandar Warisan (Juta) Sumber: Tourist Information Centre Kelantan, Malacca Development Corporation & Penang Development Corporation

Penghunian Hotel di Melaka Purata kadar penghunian hotel di bandar Melaka – 50% hingga 60% Jumlah stok bilik hotel meningkat sebanyak 4,088 bilik pada 1999 berbanding 1,469 bilik pada 1998 91.3% dari jumlah hotel terletak di Daerah Melaka Tengah Tempoh penghunian di hotel adalah 1.53 malam (tempoh nasional = 1.43 malam) Sumber: Laporan Pasaran Harta 1999, Kementerian Kewangan Malaysia

Faktor Pendorong Pelancong Ke Bandar Warisan 1. Sejarah & Latarbelakang Bandar 2. Keunikan Budaya Masyarakat Tempatan 3. Kepelbagaian Produk Pelancongan 4. Pengzonan Kawasan Pemuliharaan 5. Kemudahan Laluan Pejalan Kaki 6. Pengurusan Pelancongan 7. Strategi Pemasaran & Promosi Pelancongan Sumber: A. Ghafar Ahmad, (1997), “Pemuliharaan Bandar Warisan Untuk Pembangunan Pelancongan: Kajian Kes Melaka dan Kota Bharu”, USM

Kesan Pemuliharaan Warisan Kepada Industri Pelancongan Negeri 1. Ekonomi 2. Sosial 3. Fizikal

EKONOMI PENJANAAN PELUANG PEKERJAAN & PENDAPATAN: 1. Perniagaan – kraftangan / cenderamata, gerai makanan, bazar 2. Perhotelan – budget hotel ke taraf antarabangsa 3. Perkhidmatan – agen / operator /pemandu pelancong

Ekonomi

SOSIAL PEMBENTUKAN MASYARAKAT YANG PRIHATIN TERHADAP WARISAN: 1. Penglibatan masyarakat tempatan dalam aktiviti pemuliharaan warisan 2. Menanam semangat jatidiri dalam pemuliharaan dan pembangunan warisan bangsa 3. Kesedaran sivik dalam penjagaan warisan melalui program pendidikan dan latihan berterusan 4. Sistem keselamatan awam (vandalisma, jenayah, kebakaran, kecurian dll.)

Sosial

FIZIKAL KE ARAH PENAMBAHBAIKAN REKABENTUK & IMEJ BANDAR: 1. Kualiti Estetika dan Visual Bandar & Tapak Warisan 2. Kawalan Pembangunan (Perancangan gunatanah) – zon penampan, garispanduan (kawalan ketinggian, fasad bangunan, pengzonan, landskap & kepadatan) 3. Pengwartaan dan Inventori Bangunan & Tapak Warisan 4. Infrastruktur – sistem pengangkutan, pembentungan, rekreasi, medan letak kereta

Fizikal

Pengalaman Luar Negara 1. Pelancongan Warisan 2. Garispanduan Perancangan & Pembangunan 3. Tarikan Budaya Jalanan 4. Laluan Pejalan Kaki 5. SistemPengangkutan 6. Rekreasi & Riadah

Pelancongan Warisan

Verona, Itali

Bath, England

Borobodur, Indonesia

York, England

Garispanduan Perancangan & Pembangunan

Pisa, Itali

Paris, Perancis

London, England

Paris, Perancis

Luxembourg

Tarikan Budaya Jalanan

San Francisco, USA

Amsterdam, Holland

Venice, Itali

Paris, Perancis

Laluan Pejalan Kaki

Milan, Itali

Munich, Jerman

Amsterdam, Holland

Innsbruck, Austria

Sistem Pengangkutan

San Francisco, USA

Basel, Switzerland

Venice, Itali

Amsterdam, Holland

Rekreasi & Riadah

Keukenhof, Holland

Bath, England

Verona, Itali

Whitley Bay, England

Warisan Budaya (samada bangunan bersejarah, kawasan pemuliharaan atau budaya masyarakat )dan Pelancongan adalah 2 aspek berbeza. Ianya hanya disatukan apabila warisan budaya dilihat sebagai aset kepada sektor pelancongan.

“Sektor pelancongan tidak harus menjadi sesuatu yang mempengaruhi tatacara pembangunan dan pemuliharaan warisan budaya” Ku Seman Ku Hussain, “Budaya Tradisi Bukan Untuk Pelancong”, UTUSAN MALAYSIA, 21 Nov. 2000, ms. 6

“Tourism is dynamic but if developed too quickly can be destructive to the host community” Bernard M. Feiden, President ICOMOS, UK (1993)

Plaza Warisan Kuala Lumpur 1997 1990

Penambakan Laut Di Bandar Melaka

CADANGAN 1. Dasar & Polisi Pelancongan Warisan 2. Strategi dan Program Pelancongan Warisan 3. Perancangan dan Pengawalan Pembangunan di Kawasan Bersejarah 4. Pengurusan Warisan 5. Pemasaran & Promosi Warisan 6. Pendidikan & Program Latihan Berterusan 7. Penglibatan Masyarakat Tempatan & NGO 8. Komitmen Kewangan Oleh Pihak Kerajaan & Swasta 9. Penglibatan Terus Sektor Awam & Swasta

“ While Thailand has its temples and Indonesia is famous for its Balinese culture, Malaysia should continue to promote its tourism products especially the multi-culture societies and rich heritage” Robert Guy, Managing Director Pacific World (Singapore), 1998

TERIMA KASIH http://www.hbp.usm.my/conservation