كارگاه آموزشی شيوه نگارش مقاله علمی-پژوهشی كارگاه آموزشی شيوه نگارش مقاله علمی-پژوهشی مدت كارگاه: يك روز دی1390 رحمت الله فتاحي دانشگاه فردوسی مشهد www.um.ac.ir/~fattahi/

چه خواهیم آموخت؟ 1. چرا اين كارگاه؟ طرح چند پرسش 2. ارزش نوشتن و نشر (با توجه به شرايط شخصي، اجتماعي و حرفه اي) 3. جايگاه مقاله تحقيقي در توليد و نشر دانش 4. پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن (انگيزه و خواست، تلاش براي دانش افزايي،...) 5. نگاهي به برخي مسائل نوشتن از ديدگاه صاحب نظران 6. انواع مقاله ها، هدفهاي هر نوع، نشريه يا مكان مورد ارائه مقاله 7. مراحل عمده نوشتن يك مقاله تحقيقي با توجه به ملاحظات و نكات مورد توجه در هر مرحله 8. معيارهاي ارزيابي و داوری نوشته هاي پژوهشي 9. تحليل چند مقاله پژوهشي

تمرينهاي اين كارگاه نوشتن سياهه اي از مراحل كار تهيه و نگارش مقاله نوشتن برخي ملاحظات در كار نوشتن تحليل يك مقاله نوشتن معیارهای ارزیابی مقاله علمی-پژوهشی نوشتن برخي پاراگرافهاي آغازين نوشتن چکیده – تحلیل چکیده نوشتن مرور پیشینه پژوهش نوشتن پاراگرافهای انتهایی تحلیل چند مقاله به لحاظ ساختار، محتوا، سبک نگارش، چگونگی پروراندن موضوع، چگونگی ادامه، چگونگی جمعبندی و مانند آنها

چرا اين كارگاه؟ طرح چند پرسش ارزش نوشتن و نشر (با توجه به شرايط شخصي، اجتماعي و حرفه اي) نوشتن به منزله بهترین و پایدارترین نوع ارتباط جايگاه مقاله تحقيقي در توليد و نشر دانش پر کردن فضاهای خالی در تحقیقات رشد آگاهي هاي انسان ايجاد انگيزش در جامعه توسعه ايده هاي نو توسعه پژوهش هاي بيشتر افزایش توان کتابداران در تالیف و نشر افزایش پویایی در حرفه مطرح کردن اندیشه های خود

پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن ؟؟؟؟؟ تمرین

پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن 1. انگيزه و خواست قوی و پایدار داشته باشید پذیرفته شدن در جواهع علمی مطرح کردن خود و کسب شهرت حرفه ای نیاز به ارتقاء آموزشی و کسب ترفیع نیاز به کسب مدرک نیاز به مادیات و کسب درآمد نیاز به ادای سهم و مشارکت در پیشبرد دانش

پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن 2. اعتماد بنفس داشته باشید - خودتان حرف اصلی را بزنید، پشت سر دیگران پنهان نشوید - تا حد امکان از ترجمه و گردآوری پرهیز کنید 3. به اندازه کافی مطالعه داشته باشید - از مطالعات خود به شکل هدفمند استفاده کنید - به شکلی تحلیلی و انتقادی مطالعه کنید - همیشه خود را در جریان مطالب جدید قرار دهید

پيشنياز نوشتن: ملاحظات كلي در باره نوشتن 4. در عین حال، واقع‌ بينانه‌ کار کنید و بنویسید 5. جدی باشید و از روی برنامه زمان بندی شده حرکت کنید 6. خود را به جاي‌ خوانندگان و داوران كه‌ كارتان‌ را مي‌ خواند بگذاريد 7. از ارزش‌ و اهمیت مقاله تان‌ مطمئن‌ باشيد 8. حتما حرف تازه ای برای گفتن داشته باشید 9. یا حتما از زاویه و رویکرد جدیدی به موضوع نگاه کنید 10. همواره در شرایطی کار کنید که تمرکز داشته باشید

چند نکته... نوشتن بهتر از ننوشتن است کم نوشتن بهتر از زیاد نوشتن است کوتاه نوشتن بهتر از طولانی نوشتن است واضح نوشتن بهتر از مبهم نوشتن است هدفمند نوشتن بهتر از بی هدف نوشتن است

چند نکته ... الگوهای نگارش از رشته ای به رشته دیگر تا حدودی فرق می کند مقاله ها دارای ساختارهای مختلف، الگوهای استنادی مختلف و ... هستند به نظر شما مقالات رشته شما چه ويژگيهايي دارد؟

انواع مقاله مقاله گزارشی Report paper/ مقاله توصيفي Descriptive paper Work in progress مقاله توصيفي Descriptive paper مقاله تحليلي Analytical paper مقاله نظری Theoretical/conceptual paper مقاله انتقادي Critical paper مقاله مروري Review paper مقاله پژوهشی Research paper ترکیبی از این انواع

مراحل نگارش و ملزومات آن ؟؟؟؟؟ تمرین - معمولاً چطور شروع به نوشتن مقاله می کنید؟ - کدام قسمت را اول می نویسید؟

مرحله اول: ملاحظات و نكات اوليه نكاتی در يافتن موضوع مناسب براي تهيه مقاله 1. مطالعه اجمالي در برخي زمينه هاي مورد علاقه و مهم 2. جستجو در برخي پايگاهها و نيز اينترنت تحت عبارت های زیر در حوزه مورد نظر: "موضوعات پژوهشي" (research topics) اولويت هاي پژوهشي" (research priorities) "مباحث پژوهشي" ( issues for research) "پيشنهادهايي براي پژوهشهاي بيشتر” (further research) (research agenda)

immigration research topics Research issues in immigration مثال: immigration research topics Research issues in immigration Further research in immigration “Research priorities in immigration”

3. مطالعه و وارسي "پيشنهادهايي براي پژوهشهاي بيشتر" در فصل آخر پايان نامه ها براي آگاهي از موضوع هاي بالقوه مناسب 4. مرور و کنجکاوی در فهرست مندرجات مجلات علمی 5. مرور محورهاي پيشنهادي همايشهاي ملي و جهاني 6. مرور و کنجکاوی در فهرست مقالات همایشها

7. صرف وقت بيشتر و مطالعه عميق تر و تحليلي تر در باره موضوع هاي مطرح 8. مشورت با صاحب نظران و ساير همکاران آگاه و منتقد در مورد موضوع هاي قابل قبول و مطرح

مرحله دوم: بررسي و تحليل مقوله ها و نكات مورد توجه در انتخاب موضوع 1. علاقمند بودن به موضوع 2. نو بودن موضوع (تكراري و يا تقليدي صرف نباشد) 3. ارزشمند بودن موضوع: مطرح بودن در سطح سازمانی، ملي، منطقه اي يا جهاني 4. كاربردي بودن (در مورد پژوهشهاي غيربنيادي): امكان استفاده از نتايج در كوتاه مدت يا ميان مدت (بتواند به يك نياز مهم پاسخ دهد)

5. مطرح بودن به منزله مسئله (امكان تعريف يك مسئله جديد مبتني بر پيشينه پژوهش يا تجربيات حرفه اي و شخصي) 6. امكان طرح و تعريف سؤال يا فرضيه بر اساس مسائل عملي يا نظري 7. براي پاسخ به سئوالها، راه حل علمي و روش مناسب وجود داشته باشد

انجام مراحل تحقيق با دشواري غيرعادي همراه نباشد 8. امكان عملي اجراي پژوهش انجام مراحل تحقيق با دشواري غيرعادي همراه نباشد مطالعات نظري و دستيابي به منابع براي مطالعه امكان پذير باشد نمونه جامعه پژوهش قابل دسترس باشد شيوه گردآوري اطلاعات (توزيع پرسشنامه و يا مصاحبه و يا راه هاي ديگر) در مدت زمان مشخص قابل انجام باشد امكان انجام پژوهش، به لحاظ روش تحقيق (وجود يك يا چند روش براي آزمون كردن) وجود داشته باشد

9. امكان ادامه پژوهشهاي بيشتر در همان زمينه 10. پيشنهادهاي جديدي را بتوان از دل پژوهش براي پژوهش هاي آتي مطرح كرد 11. امكان استخراج و چاپ چند مقاله در آن زمينه (توليد دانش جديد)

مرحله سوم: تصميم گيري كلي 1. تدوين يك فهرست از موضوع هاي مناسب بر اساس توجه به معيارهاي مرحله دوم 2. بررسي مجدد تك تك موضوع ها با نگاه منطقي و واقع بينانه 3. حذف برخي از موضوع ها كه امكان انجام تحقيق و رسيدن به نتيجه مطلوب در آنها دشوار است 4. انتخاب حداكثر دو يا سه موضوع مناسب براي تحقيق 5. بررسي هر يك از موضوع ها به لحاظ وجود منابع اطلاعاتي و وجود صاحب نظرانی در آن موضوع ها

6. مشورت با يك يا دو صاحب نظر در باره موضوع هاي پيشنهادي و مسائل مرتبط با آنها 7. گرفتن تائيد اوليه از يك يا دو صاحب نظر در مورد مناسب بودن يكي از موضوع ها

مرحله چهارم: محدودكردن دامنه موضوع مرحله چهارم: محدودكردن دامنه موضوع مطالعه متون علمي جدید براي پي بردن به فضاهاي خالي تحقيق در آن موضوع بيان موضوع محدود شده در قالب عبارت (عنوان مقاله) مشورت مجدد با صاحب نظران مربوطه در مورد موضوع محدود شده تائيد موضوع نهايي پس از انجام اصلاحات لازم در عنوان مطالعه مجدد متون علمي براي يافتن و تدوين مسئله پژوهش تدوین سئوالها و يا فرضيه هاي متناسب با موضوع

مرحله پنجم: طرح ريزي مقدماتي و تدوين ساختار كلي بررسی الگوی برخی مقاله های مشابه بررسي الگوي پيشنهادي مجلات و همايشهاي داخلي، خارجي نوشتن یک فهرست از بخشهای مورد نظر مشورت با يك يا دو صاحب نظر

مرحله ششم: تعيين يك برنامه (جدول) زماني براي انجام كار بدون وجود یک برنامه زمان بندی شده ممکن است هرگز مقاله ای را نتوان نوشت تدوین برنامه با توجه به واقعیتها و شرایط

مرحله هفتم: جست و جو براي يافتن منابع پايه و اطلاعات زمينه اي جستجو در پايگاههاي اطلاعاتي جستجو در وب جستجو در فهرست كتابخانه جستجو در منابع مرجع بويژه كتابشناسي ها و دانشنامه ها

مرحله هشتم: جست و جو براي يافتن اطلاعات مرتبط و تخصصی جستجو در پايگاههاي اطلاعاتي جستجو در وب جستجو در فهرست كتابخانه جستجو در منابع مرجع بويژه كتابشناسي ها و دانشنامه ها

مرحله نهم: مطالعه منابع اصلي و كليدي براي محدود كردن موضوع و مشخص کردن رويكرد مقاله دقت در محتواي منابع و ايده گرفتن براي: محدود كردن موضوع از ديدگاههايي مانند: موضوع تخصصي جامعه مورد بررسي رويكرد و روش شناسي پژوهش بازه زماني بازه مكاني

مرحله دهم: مطالعه عميق منابع در موضوع تخصصي و يادداشت برداري از آنها استفاده از شيوه مطالعه مروري استفاده از شيوه مطالعه تحليلي استفاده از شيوه مطالعه انتقادي يادداشت برداري به شيوه درست يادداشت برداري دستي و يا رايانه اي

لزوم آشنایی با تکنیک یادداشت برداری انواع یادداشتها - نقل مستقیم - نقل غیرمستقیم - اقتباس (برگرفتن) - تحلیل - برداشت (استنباط) - انتقاد

مرحله یازدهم: تنظيم يادداشتها بر اساس فهرست مطالب

مرحله دوازدهم: نوشتن متن مقاله (تدوین نسخه اوليه) مرحله دوازدهم: نوشتن متن مقاله (تدوین نسخه اوليه) خود را کاملا درگیر (غرق در) نوشتن کنید به هدفها و رویکرد مورد نظر توجه کنید معیارهای ارزیابی را از همان ابتدا در نظر بگیرید به درست نوشتن، درست استناد کردن و .. اهمیت بدهید زیاد نقل قول نکنید مطالبی را بنویسید که در چارچوب هدفها و موضوع مقاله باشد

مرحله سیزدهم: مرور متن اوليه و اصلاح آن (تهيه نسخه دوم)

مرحله چهاردهم: مشورت با يك صاحب نظر برای اصلاح مقاله

مرحله پانزدهم: نوشتن متن نهايي (تدوین نسخه نهايي) مرحله پانزدهم: نوشتن متن نهايي (تدوین نسخه نهايي)

مرحله شانزدهم: تدوین فهرست منابع 1. فهرست منابع را بر اساس يكي از شيوه نامه هاي رايج تدوين كنيد

مرحله شانزدهم: تدوين چكيده 1. چكيده را بر اساس يكي از روشهاي استاندارد تهيه كنيد

مرحله هفدهم: انتخاب عنوان نهایی، گویا و مناسب 1. در باره شيوه انتخاب و تدوين عنوان مطالبي بخوانيد

مرحله هجدهم: ارسال مقاله براي مجله یا همایش ‌

مراحل عمده نوشتن يك مقاله تحقيقي با توجه به ملاحظات و نكات مورد توجه در هر مرحله تصميم به تحقيق، و مشخص كردن موضوع كلي بررسي و تحليل موضوع بلحاظ ارزشمندي و امكان پذيري طرح ريزي مقدماتي و تدوين ساختار كلي (نوشتن فهرست مقدماتي مطالب و مشورت با يك يا دو صاحب نظر) تعيين يك برنامه (جدول) زماني براي انجام كار جست و جو براي يافتن منابع پايه و اطلاعات زمينه اي

6. جست و جو براي يافتن اطلاعات مرتبط (تهيه كتابشناسي مقدماتي) 7. مطالعه منابع اصلي و كليدي براي محدود كردن موضوع و رويكرد مقاله 8. مطالعه عميق منابع در موضوع تخصصي و يادداشت برداري از منابع با رويكرد هدفمند و شيوه درست 9. تنظيم يادداشتها بر اساس فهرست مطالب و بازنگري در آنها با هدف پالايش آن 10. نوشتن متن مقاله (نسخه اوليه)

11. مرور متن اوليه و اصلاح آن (تهيه نسخه دوم) 12. مشورت با يك صاحب نظر و اصلاح مقاله 13. نوشتن متن نهايي (نسخه نهايي) 14. تدوین فهرست منابع 15. تدوين چكيده 16. انتخاب عنوان گویا و مناسب 17. ارسال برای مجله یا همایش

تمرین به نظر شما، مقاله های علمی-پژوهشی را بر پایه چه معیارهایی می توان ارزیابی (داوری) کرد؟

بخشهای معمول یک مقاله پژوهشی عنوان نام نویسنده/نویسندگان مدرک و سمت نویسندگان نشانی ها چکیده و کلیدواژه ها متن (مقدمه – مرور پیشینه نظری و پژوهشی– بیان مسئله و یا مشکل تحقیقاتی – سئوال و یا فرضیه - روش تحقیق - یافته ها و تحلیل و بحث – نتیجه گیری منابع (و پیوست ها)

ساختار مقاله پژوهشی براي‌ خوب‌ نوشتن‌ در ابتدا بايد يك‌ طرح‌ كلي‌ داشته‌ باشيد. نوشته‌ هاي‌ جالب‌، رسا و موثر، داراي‌ ساختار و نظم‌ مشخص مي‌ باشند برای آشنایی با ساختار مقاله پژوهشی، می توان به ساختار مقالات برخی مجلات معروف مراجعه کرد و از آنها الگو گرفت در عین حال، می توان خلاقیت هم داشت

سئوالاتي‌ كه‌ در حين‌ طرح‌ ريزي‌ ساختار مقاله‌ باید به‌ آنها پاسخ‌ داد (1) ـ دليل‌ انجام‌ كار تحقيقي‌ چیست؟ (2) ـ قبل‌ از انجام‌ تحقيق‌ چه‌ چيزهايي‌ معلوم‌ و چه‌ چيزهايي‌ مجهول‌ بوده و چه‌ سير منطقي‌ را براي‌ طراحي‌ وانجام‌ مطالعه باید طي‌ نمود؟ (3) ـ چه‌ سئوالها و فرضياتي‌ تحت‌ مطالعه قرار خواهد گرفت و چه‌ نتايجي‌ از بررسی آنها‌ انتظار مي‌ رود؟ (4) ـ جامعه مورد بررسی کدام است؟ (5) ـ طرح‌ و مدل مفهومي پژوهش مورد نظر چیست؟

(6) ـ کدام روش‌ برای پاسخ به پرسشها و یا فرضیه ها مناسب است؟ (7) ـ اطلاعات‌ چطور جمع‌ آوري‌ خواهد شد؟ (8) ـ کدام روش برای‌ تحليل‌ اطلاعات‌ و کدام تكنيك‌ آماري‌ مناسب است؟ (9) ـ چگونه می توان از اعتبار و صحت‌ نتايج‌ مطمئن شد؟ (10) ـ چه نتایج جالبی از یافته ها انتظار داریم؟

یک ساختار نمونه: عنوان: مشخص، معنادار و جالب (جذب کننده)، خلاصه‌ ، دقيق‌ ، پرمحتوا و خبري‌، فاقد كلمات‌ اضافي‌ ـ مهمترين‌ عبارت‌ آن‌ بايد توصيفي‌ يا گزارشي‌ يا سئوالي باشد نام نویسندگان، سمت و نشانی آنها: به صورت دقیق و مستند ارائه شود چکیده و کلیدواژه ها: مفاد اصلی و عمده در باره هدف، دامنه کار، مسئله اصلی، روش مورد استفاده، و یافته های عمده به روشی استاندارد بیان شود مقدمه: شامل بیان اهمیت و هدف موضوع مورد مطالعه، دامنه و رویکرد مقاله، بیان نظریه زیربنایی

تمرين يك عنوان نمونه بنويسيد

مقدمه برای بیشتر خوانندکان و داوران، مقدمه بسیار مهم است چارچوب، هدفها، دامنه و رویکرد مقاله را به زبان گویا توضیح دهید زیربنای نظری مورد توجه مقاله را ارائه دهید برای بیان مسئله پژوهش، زمینه چینی کنید در مجموع، باید خواننده را به آنچه انجام داده اید و می خواهید گزارش کنید سوق دهید از بحثهای کلی شروع کنید و به سمت موضوع تخصصی پیش بروید

تمرین یک پاراگراف برای مقدمه بنویسید

مرور مبانی نظری و پیشینه پژوهش: خلاصه نظریه های مطرح و نیز پژوهشهای گذشته را در یک ساختار مناسب ارائه دهید اجزای پیشینه پژوهش: - مقدمه و اشاره به اهمیت موضوع - بیان سابقه توجه به موضوع به لحاظ نظری و کاربردی - ارائه یک تصویر کلی از وضعیت پژوهشها - معرفی پژوهشهای مهم و اشاره به یافته های عمده آنها، روشهای مورد استفاده، ... - استنتاج از مرور پیشینه و اشاره به یافته های مهم و بیان نقاط خالی پژوهش

نشان دهید که به ادبیات پژوهش تسلط دارید نشان دادن جامعیت و گستره کار نشان دادن مهمترین و تخصصی ترین و مرتبط ترین نظریه ها و پژوهشها تنها به استناد کردن و نقل قول کردن اکتفا نکنید آنچه را مطرح کنید که واقعا از آنها در راستای پژوهش خود استفاده کرده اید به انسجام این بخش و ارتباط آن با مسئله پژوهش، سئوالها و فرضیه ها، و نیز یافته های مورد انتظار بیندیشید

تمرين يك مقدمه براي پيشينه پژوهش بنويسيد

نمونه با گسترش وب و بويژه توسعه موتورهاي كاوش، دسترسي كاربران به اطلاعات افزايش چشمگيري يافته است. در اين زمينه، هرچند كه كاربران تلاش مي كنند با استفاده از انواع قابليتهاي موتورهاي كاوش به جستجو و بازيابي اطلاعات مورد نياز خود بپردازند اما، در درجه نخست اين وظيفه طراحان موتورهاي كاوش است كه از پيش راههاي مناسب كمك به كاربران را براي جستجوي كارآمد در نظر گرفته و پياده سازي كنند.

با توجه به اهميت چنين امري، حوزه پژوهش در زمينه موتورهاي كاوش در دهه اخير بسيار پويا شده و ادبيات آن بسيار غني است. در عين حال، فضاهاي خالي پژوهش همچنان در برخي زمينه از جمله چگونگي بسط جستجو با استفاده از كليدواژه هاي پيشنهادي موتورهاي كاوش وجود دارد. در اين بخش از پژوش، به مرور برخي تحقيقات عمده و يافته هاي آنها مي پردازيم.

نمونه ديگر پیشینه تحقیق در حوزه مرور وب چند دهه گذشته، تلاش های گسترده ای برای به کار گیری نظام های فرامتن در اطلاع جویی صورت گرفته است. در حال حاضر اطلاع جویی در وب تا حد زیادی تکیه بر پیوندها دارد و فراپیوندها در نگاه کلی ممکن است نقشی شبیه واژگان در جستجو داشته باشد اما برخلاف راهبردهای جستجو، رفتار پیوند گزینی چندان مورد تفحص و مطالعه قرار نگرفته است.

مطالعه در مورد این که چگونه افراد در وب مرور می کنند مهم است، زیرا در درجه نخست، طراحی و اجرای سیستمی که مرور را پشتیبانی کند، می باید بر اساس توانایی ها و گرایشات افراد انجام گیرد و نتیجه آن می تواند به طراحی رابط های کاربر مرور وب کمک کند که عملکرد بهتر مرور در وب را منجر می شود. در حالی که بررسی های کیفی و کمی در مورد رفتار مرور سودمندی هایی را در پی دارد، تحقیقات اندکی در رابطه با مدل سازی و تحلیل فرآیند مرور انجام گرفته است (لوسی، 1997، اسمیت و همکاران، 1997).

برخي واژه ها وعبارتهاي لازم در مرور نوشتار و پيشينه پژوهش واژه های آغاز بحث: يکی از مهمترين مسائلی که ... در آغاز قرن بيست و يکم.... با گسترش وب... واژه های ارتباطی, اتصالی, پيگيری و تداوم بحث: بنابر اين, ....به همين دليل, بررسی عوامل موثر بر... ضروری به نظر می رسدبديهی است که...همان گونه که....در همين راستا,...از آنجا که....بدين جهت,نظر به اين که....با اين وجود,...پيش از آن که...همواره...بر طبق....بر اساس...پيامد عمده اين تحولات آنست که....در ارتباط با ....

واژه های مقايسه ای (برقراری تشابه): نظير اسميت (1998), لنکستر (2002) اعتقاد دارد که.. در همين راستا, اسميت (1998) دست به آزمون ....زد و مانند اسميت (1998), لنکستر (2002) نيز... تشابه زيادی ميان ديدگاههای صاحب نظرانی چون .... وجود دارد به همين نحو, ..... پژوهشهای اسميت (1998) و لنکستر (2002) رويکرد يکسانی را در ارزيابی ... نشان می دهد بر پايه همين رويکرد و نظريه, ...

واژه های مقايسه ای (برقراری تضاد): در مقايسه با اسميت (1998), .... بر خلاف اسميت (1998), لنکستر (2002) به عوامل ديگری اشاره دارد در مقابل, .... علی رغم آن که... از سوی ديگر... از ديدگاه ديگر, ... اما ..... از جهتی,.... با اين حال, .... واژه های تشکيک: بايد اين سئوال را مطرح که .... جای تعجب آن که .... پرسشی که به ذهن می رسد آن که... مشخص نيست که اسميت (1998) چگونه .....

واژه های نتيجه گيری: در نتيجه، .... در مجموع، .... در پايان، .... حاصل کلام آن که ... می توان نتيجه گرفت که.... کوتاه سخن آن که ....

روش تحقیق: چگونگی و مراحل انجام تحقیق به صورت نظام مند بیان شود: نوع تحقیق (کاربردی، بنیادی، توسعه ای) جامعه مورد بررسی (ويژگيها، نمونه ...) روش مورد استفاده (تاریخی، کتابخانه ای، تحلیل محتوا، توصیفی-پیمایشی، تجربی، میدانی، علی-مقایسه ای - تركيبي) مدل مفهومي پژوهش محدودیتهای پژوهش (با مشكلات اشتباه نشود)

ابزار گردآوری اطلاعات (پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده، سیاهه وارسی ....) روايي ابزار پايايي ابزار

تدوين مدل مفهومي چرا مدل مفهومي؟ بصري كردن عناصر دخيل در پژوهش و نشان دادن ارتباط آنها با هم

موقعیت نیاز مانع اطلاع جویی راهبرد منبع اطلاعات استفاده (Kari, 1999) مدل فرایندی توسعه یافته (3) الگوی معنابخشی در موقعیت اطلاع جویی خاص

(Dervin, 1972) مدل معنابخشی دروین سؤالات پاسخ داده شده ایده های ساختار یافته منابع تهیه شده پل استفاده (کمک) موقعیت شکاف مواجه شده (انسداد/مانع) راهبردهای بکارگرفته شده Savolainen, 2006

علاقه مند به موضوع پست مدرنیزم کاربر علاقه مند به موضوع پست مدرنیزم استفاده از نظام اطلاعاتی استفاده از سایر ابزارها کاربر با کلیدواژه زیر جستجو می کند Postmodernism بسط جستجوی دوباره موتور كاوش عبارتها و کلیدواژه های را پیشنهاد میدهد نظام هیچ پیشنهادی درباره کلیدواژه ندارد براساس قضاوت ربط عدم استفاده از بسط جستجو کاربر عبارت زیر را انتخاب می کند Postmodernism definition عدم رضایت کاربر رضایت کاربر رضایت کاربر عدم رضایت کاربر مخزن نمایه های پیشنهادی استفاده از هستی شناسیها و اصطلاحنامهها ... براساس بسامد استفاده رتبه بندی و نمایش مدل مفهومي بسط جستجو

تحلیل داده ها و ارائه یافته ها (نتایج) بخش مهم هر کار پژوهشی استفاده از جدول و یا نمودار برای ارائه داده ها تحلیل داده ها (آماری) تحلیل همراه با توصیف و برداشت نتیجه گیری از یافته ها نوع و سطح تحلیل ها

بحث و نتیجه گیری نهایی ارائه نتایج عمده بحث و تفسیر نتایج در راستاي هدفهاي پژوهش بحث و تفسیر نتایج توليد دانش نو مقایسه نتایج با نتایج سایر پژوهشهای مشابه نشان دادن تفاوتها نشان دادن دانش نو

نکته ها تنها ارائه نتایج یا خلاصه آنها کافی نیست دوباره به مسئله پژوهش، هدفها، سئوالها و یا فرضیه ها به شکل کوتاه اشاراه کنید از متون و نظریه ها نیز به موقع استفاده کنید و آنها را با کار خود پیوند زنید سهم خود را در تولید دانش نو بیان کنید در نهایت، به محدودیتهای کار خود بازهم اشاره کنید

برجسته کردن نتایج اصلی بيان ويژگي منحصر بفرد يافته ها تاكيد بر ارزش يافته ها از نظر پر كردن خلاء تحقيق و از نظر تولید دانش نو

پیشنهاد برای پژوهشهای آینده اشاره به نقاط خالی (شكاف يا خلاء پژوهشي) ارائه هر پيشنهاد به شكل توجيهي ارائه پيشنهادها به شكل معقول و با توجه به امكان سنجي آنها

با وجود توسعه چشمگير پايگاههاي اطلاعاتي در دو دهه گذشته، فعاليتهاي پژوهشي در زمينه جنبه هاي گوناگون محيط رابط كاربر، بويژه بررسي تاثير عوامل مختلف بر اين محيط از رشد قابل ملاحظه برخوردار نبوده است. پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، زبانی، شناختی و جسمی کاربران نیز در میزان درک آنان از محیط رابط مورد بررسی قرار گیرد زیرا همانطور که نیلسن (1997) در مؤلفه قابلیت انعطاف و کارایی بیان کرده است این عوامل در میزان استفاده‌پذیری و کارایی محیط رابط تأثیر بسیاری دارد.

مرور متن اوليه و اصلاح آن (تهيه نسخه دوم) كنار گذاردن مقاله براي يك مدت مشخص (يك روز، يك هفته ...) تهيه يك نسخه چاپي از متن اوليه بلند خواندن مقاله و توجه به رواني متن حذف واژه ها، جمله ها و يا پاراگراهاي غيرضروري توجه به هدف، چارچوب و گستره مقاله توجه به يكدستي و انسجام متن و استنادهاي درون متني

تصحيح‌ و بازنگري‌ اولين‌ دست‌ نوشته‌ - آيا تمام‌ قسمت‌ هاي‌ مقاله‌ بدرستي‌ توصيف‌ شده‌ اند؟ ــ آيا به‌ تغييراتي‌ كلي‌ و اساسي‌ نياز است‌؟ ــ آيا سير و آهنگ‌ مقاله‌ يا نوشته‌، منطقي‌ است؟ ــ آيا نحوة‌ بيان‌، رسا و كافي‌ است‌؟ ــ آيا تمام‌ متن‌ نوشته‌ شده‌ لازم‌ است حفظ شود‌؟

تصحيح‌ و بازنگري‌ اولين‌ دست‌ نوشته‌ (ادامه) ــ آيا نمي‌ توان‌ هيچ‌ يك‌ از شكلها و يا جداول‌ را حذف‌ و يا درهم‌ ادغام‌ نمود ؟ ــ آيا قسمت‌ هاي‌ متن‌ در جاي‌ صحيح‌ و درست‌ خود قرار گرفته‌ اند ؟ ــ آيا توالي‌ پاراگرافها صحيح‌ است‌ ؟ ــ آيا تعداد عنوان‌ ها و قسمت‌ هاي‌ كوچكتر آنها كافي‌ است‌ ؟

رویکرد و سبک نگارش مقاله فعلها را درست به کار ببرید چکیده و خلاصه مقاله: زمان گذشته مقدمه: زمان حال مرور پیشینه: زمان گذشته و یا گذشته نقلی روش شناسی پژوهش: زبان گذشته تحلیل داده ها: زمان گذشته و حال نتیجه گیری و بحث: زبان گذشته و حال واقعیتها و تعمیم دادن: زمان حال

تمرين يک عنوان برای مقاله فرضی خود بنويسيد

تمرین يك چكيده براي مقاله فرضي خود بنويسيد

منابع و مآخذ استفاده از یک شیوه نامه استنادی: Citation manual OR Style manual ــ اسم‌ كوچك‌ و فاميل‌ تمام‌ نويسندگان‌. ــ سال‌ انتشار مقاله‌. ــ عنوان‌ كامل‌ مقاله‌ (گاهي‌ اوقات‌ لازم‌ نيست‌ ). ــ عنوان‌ مخفف‌ نشدة‌ مجله‌ ، همچنين‌ عنوان‌ مخفف‌ شده‌ آن‌ (اين‌ عنوان‌ عموماً در داخل‌ مجله‌ ذكرشده‌ است‌) همچنين‌ شمارة‌ سري‌ مجله‌ در صورت‌ وجود. ــ شماره‌ جلد مجله‌ (گاهي‌ بصورت‌ شمارة‌ نشر يا شمارة‌ انتشار ذكر مي‌شود) ــ شمارة‌ صفحات‌ مورد استفاده‌ بصورت‌ ذكر اولين‌ و آخرين‌ صفحه‌. بعضي‌ مجلات‌ در قسمت‌ منابع‌تنها به‌ ذكر شمارة‌ صفحة‌ اوّل‌ مقاله‌ مورد استفاده‌ اكتفا نموده‌ و از شما مي‌خواهند كه‌ به‌ اين‌ صورت‌عمل‌ نمائيد .

نمونه ها مقاله مجله: اخوتی، مریم (1383). مفهوم ربط در نظام های بازیابی اطلاعات :مروری بر نظریه ها و ادبیات موجود. اطلاع‏شناسی، 2(1) 45-24. كتاب: ایزاک، استفان (1376). راهنمای تحقیق و ارزشیابی در روانشناسی و علوم تربیتی. ترجمه علی دلاور. تهران: ارسباران.

پايان نامه: رمضاني درح، عباسعلي (1384). معيارهاي قضاوت ربط مدارک الکترونيکي از ديدگاه دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه فردوسي و مقايسه آن با الگوريتم‌هاي رتبه‌بندي موتورهاي کاوش. پایان‏نامه کارشناسی، ارشد دانشکده علوم تربیتی و روان‏شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.

مقاله اينترنتي: Joint Information Systems Committee. (2003). JISC Circular 6/03 (revised): An invitation for expressions of interest to establish a new Digital Curation Centre for research into and support of the curation and preservation of digital data and publications. Retrieved December 15, 2005 from: http://www.jisc.ac.uk/uploaded_documents/6-03%20Circular.doc

پیوستها نمونه اي از پرسشنامه نمونه اي از سياهه وارسي نمونه اي از آزمايشات .......

مکاتبه و ارتباط علمی برای نشر مقاله در مجلات آشنایی با اصول مکاتبه و ارتباط علمی شناخت انواع مجلات شناخت پیشینه آنها (محورها، گرایشها، محدودیتها، فرمت، فرایند داوری، مدت زمان داوری، ملاحظات دیگر) شناخت سردبیران شناخت داوران

ارزیابی و داوری مقاله آگاهي از معيارها و فرايند داوري: چرا ارزیابی؟ براي ارزيابي كار خود براي داوري كار ديگران چرا ارزیابی؟ چه کسانی ارزیابی می کنند؟ وجود انواع سیاهه های وارسی برای ارزیابی و داوری تنوع سیاهه ها و معيارها بر اساس نوع مقاله

معيارهاي ارزيابي نوشته هاي پژوهشي 1 ـ آيا عنوان مقاله جلب توجه مي كند؟ (نو و خلاقانه است؟) 2 ـ آيا عنوان‌ مقاله‌ دقيق‌ و رسا است‌؟ (محتوا را به خوبي نشان مي دهد؟) 3 ـ آيا مقاله‌ چكيده‌ مناسب و گویا دارد؟ (اصول چكيده نويسي رعايت شده و چكيده محتوا را به خوبي نشان مي دهد؟) 4 ـ آيا جامعه پژوهش و روشهاي‌ مورد استفاده‌ بخوبي‌ شرح‌ داده‌ شده‌ است؟ 5 ـ آيا ابزار گردآوری اطلاعات بدرستي‌ طراحي‌ شده‌ است؟

6 ـ آيا نتايج‌ معتبر هستند ؟ 7 ـ آيا نتايج‌ بدرستي‌ بيان‌ و توصيف‌ شده‌اند؟ 8 ـ آيا قسمتهايي‌ از مقاله‌ احتياج‌ به‌ حذف‌ و كوتاه‌ شدن‌ و يا اضافه‌ كردن‌ مطالب‌ و طولاني‌تر شدن‌ ندارند؟ 9 ـ آيا اطلاعات‌ بيان‌ شده‌، حقايق‌ و ادعاهايي‌ را كه‌ در مورد بررسیها اظهار شده‌ تائيد مي‌نمايند؟ 10 ـ آيا نتايج‌ در پژوهشهای‌ قبلی‌ بحث‌ نشده‌ است‌ ؟

11 ـ آيا مقاله‌ به‌ قدر كافي‌ از منابع‌ معتبر استفاده‌ نموده‌ و نام‌ آنها را ذكر كرده‌ است‌ ؟ 12 ـ آيا اشكال‌ ، جداول‌ و تصويرهايي‌ كه‌ وجود دارند ضروري‌ هستند ؟ 13 ـ آيا مقاله‌ را از وضعیتی که دارد مي‌توان‌ بهتر نمود ؟ 14- آیا مقاله دانش نویی را ارائه می کند؟ 15- در مجموع، آیا مخاطبان مورد نظر، از خواندن مقاله رضایت خواهند داشت؟

تحليل يک مقاله نمونه بهترين شيوه براي تقويت توانمندي در نوشتن عبارت است از مطالعه و تحليل چند مقاله: پي بردن به ساختار و اجزاي آن پي بردن به شيوه هاي نظم بخشيدن به ساختار پي بردن به سبک نگارش پي بردن به انسجام متن پي بردن به رويکرد مباحث (مباني نظري، پيشينه پژوهش، مدل مفهومي...) پي بردن به چگونگي استدلال، استنتاج و پايان دادن به مقاله

از خودتان‌ و دیگران بپرسيد : آیا مقاله توانسته است آنچه در ذهن داشتید نشان دهد، آیا مقاله توانسته است تصویر درست و نسبتا کاملی از موضوع را ارائه دهد؟ آیا مسئله اصلی بوضوح نشان داده شده است؟ آیا هدف مقاله در ابتدای آن منعکس شده است؟ آیا مقاله به هدف مطرح شده دست یافته است؟ آیا ساختار مقاله منطقی و در بر دارنده همه اجزاء مورد نظر می باشد؟ آیا عنوانهای فرعی بدرستی انتخاب شده اند؟

آیا ساختار و متن مقاله از انسجام لازم و وحدت رویه و سبک برخوردار است؟ آیا مرور پیشینه بدرستی انجام گرفته است؟ آیا متن مقاله از پیشرفت منطقی برخوردار است؟ آیا جمله های آغازین، میانی، و پایانی بدرستي تدوين شده است؟ آیا استنادها و نقل قول ها بجا و روشمند ارائه شده اند؟ آیا حجم (طول) مقاله متناسب با موضوع است؟ آیا چکیده مقاله بازگو کننده محتوای آن می باشد؟ آیا کلیدواژه ها بدرستی انتخاب شده اند؟

نکته پایانی متفكرانه و هدفمند بخوانید، بخوانید، بخوانید تحلیلی و انتقادي بیندیشید، بیندیشید، بیندیشید به شيوه اي خلاقانه بنویسید، بنویسید، بنویسید

بهروز و پاینده باشید