Các phương pháp hàn nóng chảy Môn hàn Tàu Thủy Th.s Trần Ngọc Dân
Đặc điểm cơ bản của các phương pháp hàn nóng chảy
Hàn bằng ngọn lữa Oxy - Acetylen Hình.1 Có ba dạng ngọn lữa được sử dụng để hàn và cắt: (a) Trung hòa; (b) Oxy hóa; (c) Cácbon hóaq (Thừa acetylen). Tỉ lệ hòa khí Oxy / Acé (a) ~ 1,1 -:- 1,2 (b) > 1,2 (c) < 1,0.
Cấu tạo cần hàn Oxy - Acetylen Hình.2 Hình dáng bên ngoài và tiết diện cắt của cần hàn oxy – acetylen. Khi mồi lữa cần mở van acetylen trước , kế đến điều chỉnh oxy để có ngọn lữa thích hợp. (c) Các bộ phận chủ yếu của trạm hàn oxy – acetylen. Chú ý là các khớp nối đường dẫn khí acetylen đều có ren trái. Màu cho đường dẫn acetylen là màu đỏ hoặc cam , đường dẫn oxy màu xanh lá hoặc màu xanh dương .
Hàn khí – áp lực Hình.3 Sơ đồ nguyên lý hàn khí áp lực
Hàn que – SMAW Shielded Metal Arc Welding Hình.4 Sơ đồ nguyên lý hàn que . Phương pháp này chiếm khoảng hơn 50% các ứng dụng hàn trong công nghiệp Hình.5 Sơ đồ thiết bị hàn que (một vài tài liệu còn gọi là hàn hồ quang tay / thủ công)
Mối hàn nhiếu lớp và trình tự hàn Hình.6 Các mối hàn trên các chi tiết dày được thực hiện bằng cách hàn nhiều lớp. Các chỉ số chỉ trình tự hàn
Hàn hồ quang chìm SAW – Submerged Arc Welding Hình.7 Sơ đồ nguyên lý hàn hồ quang chìm
Hàn MIG – MAG GMAW – Gas Metal Arc Welding Hình.8 Sơ đồ nguyên lý hàn MIG – MAG MIG = Metal Inert Gas Khi khí bảo vệ có tính trơ (chỉ số oxy < 2.5% (chỉ số oxy hóa của CO2 = 0.5 ) MAG = Metal Active Gas Khi khí bảo vệ có tính hoạt hóa
Sơ đồ thiết bị hàn MIG – MAG Hình.9 Sơ đồ thiết bị hàn MIG – MAG
Hàn dây thuốc FCAW – Flux-Cored Arc-Welding Hình.10 Sơ đồ nguyên lý hàn dây thuốc.
Hàn điện khí EGW – Electrogas Welding Hình.11 Sơ đồ nguyên lý hàn điện khí
Thiết bị hàn điện khí Hình.12 Thiết bị hàn điện khí
Ký hiệu que hàn thuốc bọc (coated electrode)
Hàn TIG GTAW – Gas Tungsten-Arc Welding Hình.13 Sơ đồ nguyên lý hàn TIG TIG = Tungsten Inert Gas Hình.14 Sơ đồ thiết bị hàn TIG
Hàn Plasma PAW – Plasma-Arc Welding Hình.15 Hai dạng hàn plasma : (a) Trực tiếp (transferred), (b) Gián tiếp (nontransferred). Hàn plasma cho bề rộng mối hàn hẹp , độ ngấu sâu , tốc đô hàn cao.
So sánh tiết diện mối hàn LBW vs GTAW Hình.16 so sánh tiết diện mối hàn giữa các phương pháp hàn bằng chùm tia năng lượng cao (Electron Beam Welding , Laser Beam Welding và phương pháp TIG (a) electron-beam hoặc laser-beam welding so với (b) Phương pháp TIG thông dụng
Example of Laser WeldingCấu tạo súng hàn Laser Hình.17a Súng hàn Laser Hình.17b Độ ngấu của mối hàn Laser
Cắt bằng ngọn lữa Oxy – nhiên liệu Hình.18 (a) Cắt bằng ngọn lữa Oxy – Acetylen. (b) Vết mặt cắt.