Ultraviolet-visible spectroscopy (UV-Vis)

Vacuum UV: 50 – 200 nm Near UV: 200 – 350 nm Visible: 350 – 800 nm

انواع انتقالات در ناحیه UV-Vis

انواع انتقالات بین سطوح انرژی مولکولی به انرژی زیادی نیاز دارد- در ناحیه UV خلاء رخ میدهد. nm 200 < در مولکولهایی که الکترون غیر پیوندی دارند مشاهده می شود. معمولا در ناحیه nm 150-250 رخ می دهد. جذب مواد آلی در این ناحیه است. در محدوده nm 200 – 700 انجام می شود و مهمترین نوع انتقال در طیف سنجی UV/VIS است.

انواع برهمکنش های تشعشعات الکترومغناطیس با ماده جذب : نور توسط یک اتم، یون و یا مولکول جذب شده و آن را به سطوح بالاتر انرژی می برد.

فرآیند جذب نور فقط زمانی توسط ماده جذب می شود که انرژی آن متناسب با برخی از سطوح انرژی ماده باشد. تغییراتی که در اثر جذب انرژی در ماده می تواند رخ دهد عبارت اند از: الکترونیکی ارتعاشی چرخشی

اندازه گیری کمّی - Beer & Lambert c غلظت مولار = b طول مسير =  ضريب جذبي مولي = A جذب = T عبور =

دستگاهوری منبع تابش منوکروماتور نمونه دتکتور ثبات

منبع تابش - Source ماوراء بنفش (UV)  لامپ دوتريم (190nm  360nm) مرئي (Vis)  تنگستن (320nm  3000nm) ماوراء بنفش (UV)  لامپ دوتريم (190nm  360nm)

Monochromatorمنوکروماتور -

ظرف نمونه - Sample container

فتولوله تکثیرکننده - PMT

دستگاه تک پرتوی (Single Beam)

دستگاه دو پرتوی (Double Beam)

کمترین خطا در اندازه گیری جذب مربوط به طول موج ماکزیمم جذب محلول است

انحرافات از قانون بیر-لامبرت این انحرافات بطور کلی به سه دسته تقسیم می شود: انحرافات حقیقی انحرافات دستگاهی انحرافات شیمیایی

انحرافات حقیقی محدودیت غلظت گونه وابستگی ɛ به n  = n/ (n2+2)2

انحرافات شیمیایی ناشی از اثرات تفکیک، تجمع، تشکیل کمپلکس و یا حلال کافت ناشی از اثرات فلورسانس و واکنشهای فتوشیمیایی

انحرافات دستگاهی در اثر نور غیرتکفام در اثر تابش های هرز

اثر حلال حلال باید در ناحیه مورد نظر شفاف باشد. حلال قطبی ساختار ظریف طیف را از بین می برد. حلال می تواند باعث جابجایی آبی یا قرمز شود.

اثر پلاریته حلال بر انتقالات الکترونی n *: افزایش پلاریته حلال منجر به شیفت به سمت طول موجهای کوتاهتر می شود زیرا حلالیت الکترونهای غیر پیوندی افزایش می یابد. hypsochromic shift یا blue shift.  * : افزایش پلاریته حلال منجر به شیفت به سمت طول موجهای بلندتر می شود زیرا اربیتال تهییجی* سطح انرژی خود را کاهش می دهد و تفاوت سطوح انرژی  و * کم می شود. bathochromic یا red Shift.

رنگسازهای آلی (کروموفورها) اثر کونژوگه شدن بر انتقالات  * این انتقالات به سمت طول موجهای بلندتر شیفت می یابد. مقادیر  افزایش می یابد. انتقالات n * نیز به سمت طول موجهای بلندتر شیفت می یابد.

گروه های عاملی رنگ یار (اکسوکروم) - Auxochrome گروه های عاملی که خود به تنهایی در UV جذب ندارند اما باعث شیفت پیک های آروماتیک می شوند.

اندازه گیری همزمان چند عنصری جذب يك خاصيت جمع پذير است ميتوان چند گونه را در حضور هم اندازه گيري كرد جذب در  A = A1 + A2 = 1 b c1 + 2 b c2 جذب در ' A' = A'1 + A‘2 = '1 b c1 + ‘2 b c2

تیتراسیون فتومتری

منحنی های تیتراسیون فتومتری

تعیین ثابت تعادل و فرمول کمپلکس ها روش نسبت مولی First point: eq point: End point:

2 - روش نسبت شیبی

3 - روش تغییرات پیوسته

جذب نقطه همجذبی (isosbestic point):