1. Poslovni informacioni sistemi - PIS
Informatika
Poslovni informacioni sistemi - PIS
Glava 11

2. Ciljevi
Objasniti komponente i karakteristike informacionog sistema (IS)
Definisati poslovnu organizaciju kao sistem primjenom Porterovog modela lanca vrijednosti
Objasniti primjenu PIS za obradu transakcija u podršci poslovnih procesa
Objasniti primjenu računara u automatizovanoj proizvodnji i dizajnu
Objasniti kako menadžeri primjenjuju računare za odlučivanje i upravljanje
Objasniti kako poslovne organizacije mogu primjenjivati IS (IKT) za povećanje efektivnosti proizvodnje i usluga
Glava 11

3. Razvoj IT: Andy Grove, paranoični trgovac čipovima
Suosnivač Intela 1968, predsjedavajući borda Intel-a
Sa 10. mesta doveo Intel na vrh poluprovodničke industrije
Vjeruje u tri principa koja koristi za rukovođenje Intelom:
Moore-ov zakon (svakih 18 mjeseci udvostručava se broj elemenata u procesoru)
Princip ljudoždera (Cannibal)
Lični (Grove) zakon – stalno istraživanje raznih uticaja na računarsku industriju:
Zašto ljudi toliko gledaju TV?
Zašto ljudi toliko brzo prihvataju PC kada ih se plaše?
Zašto su Microsoft, Bill Gates i drugi industrijski
lideri iznenađeni sve većom popularnošću Interneta?
Glava 11

4. Sistemi i organizacije
Anatomija sistema
Sistem: skup međusobno povezanih objekata (komponenti, dijelova) sa međusobnim vezama i vezama sa okruženjem, povratnom spregom i kontrolom, koji rade zajedno radi postizanja odgovarajućeg cilja
Radi postizanja cilja, sistem obavlja tri osnovne funkcije
Ulaz (unošenje ulaznih resursa – ljudi, znanje, vrijeme, materijali, novac)
Obrada (procesi, procesiranje, proizvodnja)
Izlaz (proizvodi, usluge)
Po gornjoj definiciji i računar je sistem:
ulaz - tastatura,
obrada - CPU,
izlaz - monitor (GUI)
Računarski sistem
Glava 11

5. Sistemi i organizacije – anatomija sistema
Svaki sistem ima granice koje definišu njegov obim i ograničenja
Okruženje: sve što je izvan granica sistema
Sistem može biti dio, ili podsistem većeg sistema
Interfejs: zajednička granica između sistema
izlaz jednog sistema se koristi kao ulaz u drugi sistem
veliki sistem (kao što je Internet ili korporacija) može imati više interfejsnih podsistema
Glava 11

6. Poslovne organizacije kao sistemi
Poslovna organizacija (kompanija) je sistem čija je uloga proizvodnja ili pružanje usluga potrošačima
Kompanija - sistem u nekom okruženju - poslovni sistem (PS)
Okruženje PS čine: potrošači, dobavljači i druge organizacije kao što su konkurenti, banke i državne agencije
Poslovni informacioni sistem (PIS) je sastavni dio PS
Glava 11

7. Poslovni sistem PS Stockholders Menadžment Informacioni sistemi
Ljudi
Materiajali
Novac
Znanje
Proizvodnja
Marketing
Finansije
Personal
Istraživanje
Proizvodi
Servisi
Isplate
Informacioni sistemi
Menadžment
Konkurencija
Relevantni učesnici
Kupci
Finansijske organizacije
Državne agencije
Radnici
Snabdjevači
Društvena zajednica PS
Glava 11

8. Poslovni sistem
Ulaz: radnici, materijali, novac, znanje - uzima iz okruženja
Obrada: radni proces (proizvodnja, marketing, prodaja)
Izlazi: proizvodi i usluge, dividende, takse, informacije
Povratna sprega: proizvodi, usluge i informacije sa izlaza koje odstupaju od očekivanih vrijednosti
Kontrola: menadžeri - obavljaju kontrolnu funkciju
Informacioni sistemi imaju ključnu ulogu u:
povratnoj sprezi i kontrolnim funkcijama,
prikupljanju podataka iz svake primarne aktivnosti i transakcije
obradi podataka u informacije potrebne menadžerima
Glava 11

9. Identifikovanje, definisanje i analiza poslovnih procesa u PS
Model lanca vrijednosti (value chain model) poslovnog sistema
Model je razvio Michael E. Porter, profesor sa Harvarda
Poslovni sistem obavlja niz primarnih i pomoćnih aktivnosti:
Primarne aktivnosti: proizvodnja i pružanje usluga
Pomoćne aktivnosti: pomažu da se primarne aktivnosti obave efikasno i efektivno
Art is the beautiful way of doing things. Science is the effective way of doing things. Business is the economic way of doing things.
—Elbert Hubbard
Glava 11

10. Poslovni sistem – primarne aktivnosti
Ulazna logistika - obezbjeđuje, prima i skladišti repro- materijale iz okruženja PS i dostavlja ih na potrebna mjesta
Proizvodnja - koristi repro-materijale za kreiranje proizvoda i pružanje usluga
Izlazna logistika - isporučuje proizvode i usluge korisnicima
Marketing i prodaja - istražuju potrebe korisnika i unapređuju prodaju proizvoda i usluga na tržištu
Servisi održavanja, koji povećavaju vrijednost proizvoda i usluga za korisnike (na primjer aktivnosti obuke i održavanja proizvoda)
Ulazna logistika
Proizvodnja
Izlazna logistika
Marketing i prodaja
Servisi održavanja
Glava 11

11. Poslovni sistem – pomoćne aktivnosti
Menadžment i drugi administrativni servisi - upravljačke strukture kompanije, rade sa bankama, vladinim organizacijama i sl.
Upravljanje ljudskim resursima - bavi se zapošljavanjem, zaposlenima i pripravnicima
Istraživanje i razvoj tehnologije - stvara nove proizvode i usluge i traži načine za poboljšanje efikasnosti i efektivnosti primarnih aktivnosti
Nabavka - saradnja sa snabdjevačima
Menadžment i drugi administrativni servisi
Upravljanje ljudskim resursima
Istraživanje i razvoj tehnologije
Nabavka
Glava 11

12. Poslovni sistem – poslovni proces
Poslovni proces - međusobno povezan skup primarnih i pomoćnih aktivnosti namijenjenih za kreiranje proizvoda i/ili pružanje usluga u PS
Glavni tipovi poslovnih procesa:
transakcije
komunikacije
odlučivanje
PIS i kvalitet informacija igraju glavnu ulogu u svakom poslovnom procesu:
PIS obezbjeđuje brze, tačne, blagovremene, neizmjenjene, povjerljive i u potrebnom trenutku raspoložive informacije za izvršavanje poslovnih procesa
Glava 11

13. Organizacija kao poslovni sistem
Namjena organizacije je da obezbjedi ili proda proizvod ili uslugu svojim klijentima odnosno potrošačima
Proizvodna organizacija: proizvodi fizičke proizvode
Uslužna organizacija: pruža usluge, kao što su pravni savjeti, ISP, provajderi zaštite u IS itd.
Profitne organizacije
Neprofitne organizacije: obezbjeđuju dobra i usluge bez namjere o ostvarenju profita, kao što su strukovna udruženja i sl.
Glava 11

14. Poslovno okruženje organizacije
Opšte, konkurentsko poslovno okruženje predstavlja probleme i mogućnosti sa kojima se organizacija mora suočiti da bi napredovala
Danas, mnoge kompanije imaju potrebu da vode prodaju i da se usaglašavaju sa snabdjevačima i distributerima na globalnom nivou
Potrošači danas mogu kupovati širom svijeta, tako da kompanije moraju poslovati na otvorenom nezaštićenom svjetskom tržištu
Glava 11

15. Informaciono komunikacioni sistemi
Informacioni sistem:
podsistem koji obezbjeđuje informacije potrebne drugim poslovnim procesima u okviru kompanije
obavlja ulazne operacije, obradu i izlazne operacije
sadrži povratnu spregu i kontrolne funkcije
uključuje hardverske, softverske i komunikacione komponente i ljude koji koriste informacije i informacione tehnologije za obavljanje poslovnih procesa
Glava 11

16. Informacioni sistemi Hardver, softver, komunikaciona infrastruktura:
računari,
radne stanice,
serveri,
pasivni i aktivni mrežni uređaji,
uređaji za zaštitu (firewals, proxy server, IDS),
sistemski programi (OS),
aplikativni programi (MS office),
mrežna infrastruktura (žična, kablovska, bežična, optički kablovi i dr.)
Ljudi:
Administracija i proizvodni radnici
Operacioni menadžeri
Menadžeri srednjeg nivoa
Menadžeri na najvišem nivou
Snabdjevači, potrošači i dr.
Projektanti, dizajneri, programeri
Glava 11

17. Poslovni informacioni sistemi (PIS)
Informacioni sistemi generišu, procesiraju, skladište i čuvaju informacije
Informacije - skup logički povezanih podataka koji korisniku daje novo znanje
Kvalitet informacija određuje skup atributa informacija: tačnost, pravovremenost, raspoloživost, integritet, povjerljivost, itd.
Kvalitetne informacije su od presudnog značaja za odlučivanje u poslovnom sistemu
Glava 11

18. Informaciono komunikacione tehnologije (IKT) u poslovnim sistemima
U kontekstu poslovnih informacionih sistema informacione tehnologije vrše pet funkcija:
Prikupljanje
Obradu
Čuvanje, izvlačenje i oporavak podataka
Prezentaciju
Prenos podataka i informacija
Glava 11

19. IKT sistemi u poslovnim procesima
Poslovni IKT sistemi za obradu transakcija
Informacioni sistemi za planiranje resursa
Automatizovani sistemi za dizajn i proizvodnju
Interorganizacijski informacioni sistemi
Internacionalni informacioni sistemi
Glava 11

20. 1. Informacioni sistemi za obradu transakcija
Transakcija je događaj koji se pojavljuje u bilo kojoj primarnoj aktivnosti kompanije - prodaja potrošaču, nabavka od dobavljača ili isplata zarade zaposlenom
Organizacija može koristiti informacioni sistem da bi pratila transakcije u cilju efikasnijeg poslovanja
Transaction Processing System (TPS): osnovni sistem vođenja računovodstva koji prati rutinske transakcije
OLTPS: Online TPS za poslovanje preko web-a
Glava 11

21. 1. Informacioni sistemi za obradu transakcija
Obrada transakcije je ciklični proces sačinjen od pet koraka:
1. Unos podataka transakcije
2. Obrada podataka
3. Čuvanje i obnavljanje podataka transakcija
4. Dokumentovanje i izvještavanje
5. Obrada korisničkih zahtjeva
Glava 11

22. 1. Informacioni sistemi za obradu transakcija
Stari proces
Novi proces
Snabdjevač
Snabdjevač
Narudžbenica
Nabavka
Nabavka
Narudžbenica
Kopija narudžbenice
Ciljevi
Ciljevi
Prijemnica
Prijemnica
Prijemni dokument
Faktura
Baza
podataka
Račun za isplatu
Račun za
isplatu
Isplata
Isplata
Glava 11

23. 2. Informacioni sistemi za planiranje resursa
Reengineering: integriše dva ili više sistema za obradu transakcija
Može povećati efikasnost i efektivnost poslovnog procesa:
smanjenjem izgubljenog vremena,
smanjenjem administrativnih poslova i
smanjenjem nepotrebnih procesa rada
Restruktuira poslovni proces radi smanjenja troškova i povećanja efektivnosti radnika
Glava 11

24. 2. Informacioni sistemi za planiranje resursa
Sistem Enterprise Resource Planning (ERP) povezuje, pojednostavljuje i ubrzava cjelokupni ciklus obrade transakcija kompanije
Uloga ERP je poboljšanje slobodnog protoka informacija između različitih dijelova kompanije
ERP sistem je obično velik i složen i zahtijeva mnogo vremena i para za implementaciju
Novija istraživanja pokazuju da je prosječna cijena jednog ERP (svih modula) oko $
Glava 11

25. 3. Automatizovani informacioni sistemi za dizajn i proizvodnju
Computer-aided design (CAD) i computer-aided manufacturing (CAM), podrška dizajnerskim i proizvodnim poslovnim procesima
Computer-aided design (CAD) - omogućava dizajnerima proizvoda i inženjerima da nacrtaju objekte koji čine dizajn (3-D)
Computer-aided manufacturing (CAM) - automatizuje proces proizvodnje i upravlja specifičnim alatima, mašinama i robotima koji se nalaze u fabrici
Computer-integrated manufacturing (CIM) - objedinjava upravljanje CAD i CAM sistemima zajedno sa ostalim informacionim sistemima u kompaniji
Glava 11

26. 4. Interorganizacijski informacioni sistemi
Interorganizacijski informacioni sistem (IOS) koristi mrežnu tehnologiju da obezbijedi komunikaciju jedne organizacije sa njenim dobavljačima, potrošačima i drugim organizacijama
Elektronski razmjenjuje poslovne podatke i transakcije sa drugim kompanijama
Dva oblika:
elektronska razmjena podataka
poslovna udruženja
Glava 11

27. 4. Interorganizacijski informacioni sistemi
Electronic data interchange (EDI)
Direktna razmjena standardizovanih poslovnih dokumenata između računara, kao što su: narudžbenice i fakture između poslovnih partnera, dobavljača i potrošača
Koristi međunarodne standarde za formatiranje podataka
Omogućava kompanijama razmjenu velike količine podataka u realnom vremenu
Poslovna udruženja
Udruživanje dvije ili više kompanija sa komplementarnim proizvodnim programima
An example of a business alliance is an information partnership in which the companies, usually in different industries, share information for their mutual benefit. For example, United Airlines and MCI WorldCom have an arrangement in which customers receive United Airlines frequent flyer miles for MCI WorldCom services. By sharing information, these types of partnerships help companies gain new customers and subsequently new opportunities for cross-selling and targeting products.
A type of business alliance that is becoming more popular because of the Internet is the industrial network, in which the systems of several companies in an industry are linked. Procter & Gamble has developed a system to coordinate its manufacturing facilities and suppliers with grocery store point-of-sale systems, warehouses, and shippers. The system enables Procter & Gamble and its business partners to monitor all its products from raw materials to customer purchase.
Glava 11

28. Electronic data interchange (EDI)
Pre EDI
Posle EDI
Glava 11

29. 5. Internacionalni informacioni sistemi
Informacioni sistemi koji podržavaju međunarodne poslovne aktivnosti
Međunarodno poslovno okruženje postavlja nekoliko izazova koji utiču na protok podataka između zemalja:
višejezično i višekulturalano okruženje
vlade različitih zemalja imaju različite zakonske regulative u odnosu na privatnost i zaštitu intelektualne svojine
različiti standardi za telekomunikacione i druge tehnologije, kao i različiti geografski uslovi, vremenske zone i valute
Glava 11

30. Informacione tehnologije i menadžment
Menadžment - skup aktivnosti koji pomaže ljudima da efikasno koriste resurse radi postizanja cilja organizacije
Uloge menadžera:
interpersonalna uloga
informaciona uloga
odlučivanje
Prosuđivanja, intuicija
“Fuzzy,” kompleksni
Nestruktuirane
Procedure, prosuđivanje
Dijelom struktuirani, dijelom neodređeni (“fuzzy”)
Polu-struktuirana
Procedure, pravila
Ponovljiv, rutinski
Struktuirana
Metodologija
Tip problema
Tip odluke
Glava 11

31. Informacione tehnologije i menadžment
Organizacije obično imaju hijerarhiju menadžmenta na svim nivoima
Glava 11

32. Informacioni sistemi u menadžmentu
Informacioni sistemi za upravljanje
Informacioni sistemi za poboljšanje procesa komunikacije
Sistemi za upravljanje dokumentima
Informacioni sistemi za podršku odlučivanju
Sistemi za podršku grupnom odlučivanju
Geografski informacioni sistemi
Izvršni informacioni sistemi
Ekspertni sistemi
Strateški informacioni sistemi
Glava 11

33. 1. Informacioni sistemi za upravljanje
Informacioni sistem menadžmenta daje menadžeru informaciju koja mu je potrebna da bi donio tipično struktuiranu odluku u odnosu na operativne aktivnosti kompanije
Management Information Systems - MIS
Detaljni, zbirni i izvodi izvještaja
Aplikativni programi
Baza
podataka
korporacije
Informacije za odlučivanje
Baza podataka sistema za upravljanje
Upravljačka radna stanica
Menadžer
Održava je sistem za procesiranje transakcija
Glava 11

34. 2. Informacioni sistemi za poboljšanje procesa komunikacije
Komunikacija – razmjena poruka:
Pošiljalac kodira poruku u nekoj fizičkoj formi – glas, tekst, grafika, video, animacija
Prenos poruke kroz komunikacioni kanal – telefonske parice, pošta, e-pošta, internet
Primalac prima poruku, dekodira je
Primalac mora pravilno razumjeti poruku
Potpuna (kompletirana) komunikaciona petlja
Glava 11

35. 3. Sistemi za upravljanje dokumentima
Koriste se za smanjenje toka papira u dokumentaciji
Digitalizacija analognih ulaza skeniranjem
Skladištenje i izvlačenje papirnih dokumenata po potrebi
Document Management Systems - DMS
Glava 11

36. 4. Sistemi za podršku u odlučivanju
Pomažu menadžerima u donošenju polustruktuiranih odluka, kao što su planiranje budžeta, prognoziranje prodaje, razvoj novih proizvoda sklapanje ugovora
Decision Support Systems - DSS
Baza
modela
DSS softver
Upravljanje bazom podataka
Interaktivna podrška odlučivanju
Upravljanje modelom
Upravljanje dijalogom
Baza
podataka
Radna stanica za upravljanje
Manadžer
Glava 11

37. 5. Sistemi za podršku grupnom odlučivanju
Mogu povećati efikasnost grupnih sastanaka
Fizički, predstavljaju prostoriju opremljenu računarima, bazama podataka i softverom za modelovanje, LAN i Internet konekcijama i velikim projektorom
Group Decision Support Systems - GDSS
Glava 11

38. 6. Geografski informacioni sistemi
Predstavljaju poseban oblik DSS dizajniranog za rad sa mapama i drugim geografskim informacijama
Sadrži softverske komponente za:
izradu mapa i softver za analitičko modelovanje
baze podataka - sadrže slike mapa, geografske i demografske podatke, podatke o broju zaposlenih, navike potrošača
korisnički interfejs - omogućava menadžeru postavljanje odgovarajućeg upita i pregled rezultata na mapi
Geographical Information Systems - GIS
Glava 11

39. 7. Izvršni informacioni sistemi
Menadžeri mogu koristiti izvršni informacioni sistem da nadgledaju važne ekonomske i socijalne trendove koji utiču na njihovu organizaciju
Executive Information Systems - EIS
External databases
EIS softverske
komponente
Displej strateških informacija
Internal operations databases
Upravljanje modelom
Upravljanje dijalogom
Izvršna radna stanica
Manadžer
Analytical models
Glava 11

40. 8. Ekspertni sistemi
Omogućavaju menadžeru pristup kompjuterskim bazama ekspertnih znanja
Ekspert – neko ko ima izvanredna znanja i vještine iz neke uske oblasti
Ekspertni sistemi su dizajnirani da zamijene proces odlučivanja koji izvršava čovjek
Expert Systems - ES
Glava 11

41. Uporedna analiza nekih informacionih sistema
Karakteristike
MIS
(Management IS)
DSS (Decision Support System)
EIS (Executive IS)
ES (eksperni sistem)
Tip donosioca odluka
Više
operativnih menadžera
Pojedinci i male
grupe taktičkih
menadžera
Individualni
strateški
menadžer
Individualni, strateški,
taktički, ili operativni
Tip problema
Struktuiran
Polu- struktuiran
Nestruktuiran
Tip informacija
Preliminarni izveštaji o internim operacijama
Interaktivni upiti i
odgovori za specifične probleme
Online pristup
internim i eksternim
informacijama
Zaključivanje i
preporuke za
posebni kompleksni
problem
Tip upotrebe
Indirektna
Direktna
Faze donošenja odluka
Skupljanje podataka
Dizajn, izbor
Skupljanje
podataka
Implementacija
Glava 11

42. 9. Strateški informacioni sistemi
Informacioni sistem koji je presudan za konkurentsku prednost kompanije
Olakšavanje procesa održavanja proizvoda
Poboljšavanje upotrebne vrijednosti proizvoda
Prilagođavanje proizvoda zahtjevima kupaca
Za efikasniju kupovinu raznih proizvoda
Integracija sistema za izvršavanje integrisanih
procesa organizacije
Automatizacija rada i poslovnih procesa
Eliminisanje proizvodnog otpada
Usavršavanje sposobnosti i znanja zaposlenih
Poboljšavanje primarnih i aktivnosti za podršku
Modifikacija ili poboljšanje proizvoda ili servisa
Kreiranje ulazne barijere (za novi proizvod, teško
izvodjiv za konkurenciju), promjena troškova, uvođenje
novog proizvoda ili servisa
Korišćenje najbolje prakse rada
Glava 11

43. Planiranje razvoja informacionih sistema
Planiranje: identifikacija željenog cilja – glavni zadatak glavnog menadžmenta
Planiranje razvoja informacionih sistema obuhvata sledeće faze:
Usklađivanje planiranja IS sa ostalim strateškim poslovnim planovima organizacije
Definisanje infrastrukture IS
Obezbjeđivanje resursa potrebnih za funkcionisanje IS
Planiranje specifičnih projekata IS
Glava 11

44. 1. Usklađivanje planiranja IS sa cjelokupnim poslovnim planom
Prva faza: strateško planiranje
Definisanje uloge kompanije
Identifikovanje okruženja kompanije i jakih i slabih tačaka kompanije
Definisanje nastupa kompanije prema konkurenciji
Glava 11

45. 2. Definisanje infrastrukture IS
Druga faza: opis željenih svojstava strukture IS organizacije
Sav sistemski hardver, softver i telekomunikaciona oprema organizacije za strukturu IS
Organizaciona struktura i procedure koje utiču na pristup, obradu i korišćenje informacija u kompaniji
Podrška poslovnih operacija, komunikacija, donošenja odluka i konkurentnost strategije kompanije
Glava 11

46. 3. Obezbjeđivanje resursa potrebnih za funkcionisanje IS
Treća faza: dodjela resursa, proces određivanja projekata informacionih sistema u koje treba investirati
Odluka kako koristiti ograničene resurse (budžet, ljudstvo i vreme)
Primena cost-benefit analize da se odredi da li je projekat informacionog sistema koristan
Takođe se koristi da se projekat uporedi sa drugim ponuđenim projektima informacionog sistema
Glava 11

47. 4. Planiranje razvoja specifičnih projekata IS
Četvrta faza: planiranje projekta
Organizacija niza koraka da bi se postigao cilj projekta u definisano vrijeme i u skladu sa budžetom
Plan projekta obuhvata opis mjerljivih ciljeva projekta koji se koriste za ocjenu uspješnosti projekta
Cilj projekta se može odnositi na proces formiranja informacionog sistema - završetak projekta do određenog datuma, na primjer.
Softver za upravljanje projektom pomaže koordinaciju, praćenje vremenskih rokova i praćenje složenih projekata
MS Project Manager – softverska aplikacija za upravljanje projektom
Gantt chart vizuelno prikazuje vremenski dijagram projekta
Glava 11

48. Socijalna odgovornost u informacionom dobu
Socijalna odgovornost se odnosi na pravna i etička pitanja
Informacioni radnici se suočavaju sa mnogim situacijama u kojima moraju donijeti odluke o etičkim i pravnim pitanjima kao što su:
Pregled poruka članova projekta ili podređenih
Donošenje odluka o prodaji mailing liste potrošača drugim kompanijama
Upotreba browser-a za e-kupovinu u radno vrijeme
Učestvovanje u implementaciji sistema (automatizaciji) zbog koje će neko izgubiti posao
Glava 11

49. Socijalna odgovornost u informacionom dobu
Kompanija je obavezna da se na odgovarajući način ophodi prema svojim zaposlenim, da im obezbjedi odgovarajuće uslove rada, platu i kontinuitet posla.
U skladu sa tim, socijalno odgovorne kompanije mogu obezbjediti etičko stabilno i predvidljivo radno okruženje uspostavom procedura koje se nazivaju etičkim kodom, a koje štite radnike na IT poslovima
Glava 11

50. Zaključak
Sistem je skup međusobno povezanih dijelova koji rade zajedno da bi postigli odgovarajući cilj, obavljajući tri osnovne funkcije:
prihvat ulaza
obradu
generisanje izlaza
Sistem može da bude podsistem drugog sistema i može interagovati sa drugim sistemima u svom okruženju
Poslovne organizacije se takođe mogu posmatrati kao sistemi
Glava 11

51. Zaključak
Informacioni sistem, kao podsistem veće poslovne organizacije, je skup međusobno povezanih dijelova koji funkcionišu zajedno u proizvodnji, distribuciji i korišćenju informacionih proizvoda
Komunikacija među organizacijama je unaprijeđena elektronskom razmjenom podataka
Menadžeri imaju složen posao koji uključuje funkcije i uloge koje zahtijevaju komunikaciju i donošenje odluka
Jedna organizacija ima tri nivoa menadžmenta: operativni, taktički i strategijski
Glava 11

52. HVALA NA PAŽNJI!
Glava 11