1. Fiantraikan’ny savorovoro politika sy ireo zavatra hafa niseho h@ janoary 2010 eo amin’ny fiainana ara-piaraha- monina sy ara-toe-karen’ny tokantrano eto @ ambanivohitr’i Vangaindrano Vangaindrano, 20 jolay 2011 Réseau Observatoires Ruraux MADAGASCAR

2. Firafitry ny Famelabelarana Ny mikasika ny fanadihadiana Fomba nanatanterahina ny fanadihadiana Valin’ny fanadihadiana Ny mikasika ny tokantrano sy ny mponina Fifindra-monina Fivezivezena Fampianarana Ny fihariana sy ny asa Fidiram-bola Fandaniana Ny ara-tsakafo Fambolena sy fiompiana Fifanampiana eo @ fiaraha-monina Zava-nitranga sy paikady Rano sy fidiovana Fahasalamana – VIH/SIDA Fomba fiasan’ny sampan-draharaham-panjakana Herisetra mihatra @ ankizy sy ao an-tokantrano Fanjakana tandalàna sy ny fampahalalam-baovao Ny tanora Filàna fototra

3. Ny mikasika ny fahadihadiana Zava-misy Tanjona Karazana tranga maro mety hisy fiantraikany @ lafi-piainan’ny mponina (kirizy, rivo-doza, tondra-drano, sns) Zava-dehibe ny fananana antontan’isa entina mamantatra ny zava- misy eny ifotony Vangaindrano: olana mikasika ny tsy fanjariana ara-tsakafo Hijery ny fiantraikan’ireo karazana zavatra nitranga ireo eo @ fiainan’ny tantsaha na ara-tsosialy na ara-toe-karena Hampivoitra ny fiovaovan’ny fari-piainan’ny tantsaha ao anatin’ny taona, dia mandrita ny sakave sy aorian’ny fiakaran’ny Vatomandry Mpiara-miombona antoka: Firenena Mikambana / UNICEF

4. Fomba nanatanterahana ny fanadihadiana Mahasolo tena ny distrika iray manontolo ny fanadihadiana Tokantrano 525 anivona kaominina 19 Fihodinana voalohany: 06 oktobra – 09 novambra ; 08 -15 desambra 2010. Vanim-potoana notratrarina: sakave 2010 Ireo nanatanteraka ny asa: 1 teknisiana mpanaramaso avy @ ROR, mpanara-maso 3, mpanadihady 13, mpamily 3, mpahandro 1.

5. VALIN’NY FANADIHADIANA

6. Ny tokantrano sy ny mponina

7. Ny tokantrano sy ny mponina (1) Momba ny tokantranoFanamarihana Isan’ny mponina ao @ tokantrano6.3> Atsimo Atsinanana (EPM 10) Tokantrano tarihina vehivavy17.6%< ambanivohitra (EPM 10) Lohan’ny tokantrano tsy nandia fianarana 42% Fanavakavahana ny vehivavy (62% vs 38%) Vola miditra @ asa fanao mahazatra latsaky ny Ar 50.000 32% Maro kokoa ho an’ny tokantrano tarihina vehivavy (59% vs 26%) Taonan’ny lohan’ny tokantrano42.7

8. Momba ny mponina Fanamariha na Isan’ny olona anaty tokantrano 3373 Latsaky ny 17 taona 58% Salan’isan’ny taona 18.9 Tsy nandia fianarana 45%≥ 15 taona Fanambadiana nentim- paharazana 44%≥ 12 taona Ny tokantrano sy ny mponina (2)

9. Ny Fifindra-monina

10. Vitsy ireo olona hita fa efa niaina avy tamina fokontany hafa teo aloha: 2% Ireo latsaky ny 25 taona no tena voakasik’izany Fiaviana: Vangaindrano (62%), ivelan’ny faritra Atsimo Atsinanana (35%) Antony nifindrana teo @ fonenana ankehitriny: fianarana (32%), asa (30%)

11. Fivezivezena

12. Vitsy ny tahan’ireo olona mivezivezy an-tanàndehibe (7% n’ny ≥ 6 taona) Tsy misy ny fivezivezena isan’andro Mijery tsena no antony voalohany andehanana an-tanàn-dehibe (48%) Vitsy ireo tokantrano manao fandaniana @ resaka fitanterana (3%) Salan’isan’ny fandaniana tanatin’ny 30 andro mialoha ny fanadihadiana: Ar 20.332.

13. Fampianarana

14. Fampianarana (1) Ambany ny tahan’ny fidirana an-tsekoly raha mitaha ny eto @ Nosy (TBS fanabeazana fototra: 96% vs 118% - EPM 2010) 56% ny zaza 6 -17 taona no nianatra t@ fotoana nanaovana fanadihadiana ka mahazo vahana kokoa ny zazalahy Manomboka eo ho eo @ 15 taona ny fijanonana @ fianarana

15. Cyclone Hubert (martsa 2010): tsy afaka nianatra ny 22% n’ny mpianatra 6-17 taona nandritra ny 2 herinandro Tena olana @ resaka fampianarana: Tsy fahampian’ny sakafo (70% tokantrano misy zaza mianatra) Tsy fahampian’ny fitaovana (65%) Tsy fahampian’ny mpampianatra (60%) Sahirana @ fanefana saram-mpianarana : 35% Tsy nanankorontana ny fizotran’ny taom-pianarana loatra ny kirizy (CEPE 100%, tsy fialana an-tsekoly nandritra ny taom-pianarana (0.4%), tsy fanapahana fianarana maharitra) Fampianarana (2)

16. FIHARIANA & ASA

17. FIHARIANA & ASA (1) Olona mihoatra ny 15 taona manana anton’asa90.5% Olona mihoatra ny 15 taona tokony hiasa nefa tsy manana anton’asa 2.4% Olona tsy voakasiky resaka fihariana (zaza, mpianatra, mpikarakara tokantrano) 7.1% Zaza 6-14 taona manana anton’asa7.8% Olona mihoatra ny 65 taona manana anton’asa67.7%

18. FIHARIANA & ASA (2) Fambolena: 87% n’ny fotom-piveloman’ny 15 – 64 taona Karazana vadin’asa: Lehilahy: saraka an-tsaha (76%) Vehivavy: saraka an-tsaha (61%), asa tànana (24%)

19. FIDIRAM-BOLA

20. FIDIRAM-BOLA (1) Ireo karazana loharanom-pihariana tao anatin’ny 30 andro Tomban’ny voly hafa nojifaina ankoatra ny vary25.4 Vola azo @ asa itadiavam-bola21.3 Vola azo @ famarotana voly ankoatra ny vary19.8 Tomban’ny vary nojifaina15.4 Vola azo @ famarotana biby fiompy (omby, kisoa, …)6 Vola azo @ famarotana fananana3.2 Fanampiana ankoatra ny vola (sakafo, fanafody, fitafiana, sns)2.4 Tomban’ny fanjifana biby fiompy2.2 Vola azo @ famarotana akoho amam-borona1.7 Fanampiana ara-bola1.4 Vola azo @ famarotana vary1.1 Tomban’ny fanjifana vokatry ny fiompiana (hena, ronono, atody)0.1 Vola azo @ famarotana vokatry ny fiompiana (hena, ronono, atody)0

21. FIDIRAM-BOLA (2) Ambany ny vola miditra @ tokantrano @ fotoana sakave @ ankapobeany : 64% n’ny tokantrano no manana vola miditra @ asa fanao mahazatra latsaky ny 100.000 Ar. Karazana tokantrano tena sahirana eo @ lafiny fidiram-bola (latsaky ny 50.000 Ariary) Vehivavy ny loham-pianakaviana (59.2%) Tokantrano vitsy olona (latsaky ny 4) (41.5%) Lohan’ny tokantrano maty vady na nisaraka na tokan-tena (59%) Lohan’ny tokantrano tsy nandia fianarana mihitsy (37.9%)

22. FANDANIANA

23. FANDANIANA (1) Karazana fandaniana tao anatin’ny 30 andro Fanjifana sakafo novokarina (vary, voly hafa, biby fiompy, …)52.7 Vola lany @ sakafo novidiana (vary, voamaina, menaka, siramamy, …)21.7 Fandaniana hafa (fampianarana, fahasalamana, adidy,..)12.9 Vola lany @ kojakoja ankoatra ny sakafo (solitany, savony, kitay,…)5.5 Vola lany @ fampiasam-bola4.0 Vola lany eo @ asa aman-draharaha3.2 Endriky ny fahasahiranana  lanjan’ny fandaniana ara-tsakafo raha mitaha @ fandaniana hafa (74.4%)  lanjan’ny fandaniana ara-tsakafo eo anatrehan’ny vola miditra (98.2%)

24. FANDANIANA (2) Ny fandaniana ankapobeany ankoatra ny sakafo Vola lany (Ar) Tokantrano voakasika (%) Savony 1 400 98.8% Solitany, labozia 2 000 79.6% Sigara, toaka 3 536 61.6% Fahasalamana 7 175 36.6% Fampianarana 8 720 28.4% Fitanterana 20 300 2.8% Kitay, saribao 8 870 2.2% Antso an-tariby, fahana 3 960 2.2% Hofan-trano, toeram-ponenana 10 400 0.8%

25. NY SAKAFO

26. NY SAKAFO (1) Ireo sakafo tena nohanina tanatin’ny herinandro mialoha ny fanadihadiana Isan’ny andro Lanja nohanina isan’olona(g/uc / herinandro) Tokantrano (%) Vary5.2159486.7 Kazaha5.7711087.8 Bokala4.1437749.9 Voatsororoka3.779523.4 Anana4.9109991.0 Kida2.9230847.4 Ampalibe4.7567869.9 Firanpay3.1343523.0 Trondro lena2.158020.4 Menaka(cl/uc/herinandro)3.91733.0 Sira6.813196.4 Siramamy6.19321.0

27. NY SAKAFO (2) Tena tsapa ny fahasahiranana ara-tsakafo @ fotoanan’ny sakave Fanoloana ny foto-tsakafo (kazaha, ampalibe) Fividianana foto-tsakafo sakafo (62%) Fitsitsiana ara-tsakafo: fahavitsian’ny karazan-tsakafo nohanina sy ffihenan’ny fatra ohanina) Fahalanian’ny tahirina foto-tsakafo (vary: 16% sisa no manana tahiry) Tsy fihinanana sakafo : maraina (2%), atoandro (4%) nandritra ny andro nialoha ny fanadihadiana Tokantrano 2 @ 3 no milaza fa ratsy na tena ratsy ny lafiny ara-tsakafo ao aminy.

28. FAMBOLENA SY FIOMPIANA

29. FAMBOLENA SY FIOMPIANA (1) VatomandryVary hosy* Salan’isaN N Vokatra isan-tokantrano (kg)254.0467175.638 Velaran-tany isan-tokatrano (Ara)46.646742.338 Isan’ny tanimbary isan-tokantrano (isa)1.74671.238 Vokatra isaky ny hekitara0.74670.738 Tokantrano mamboly vary: 92.4% *: Ho an’ireo efa nahavokatra talohan’ny fanadihadiana ihany

30. FAMBOLENA SY FIOMPIANA (2) Endriky ny fambolem-bary Vatomandry @ ankapobeny Tanimbary misy olana @ famatsian-drano (%)86.2 Tanimbary ampiasaina zezika (%)2.2 Tanimbary ampiasaina masomboly avy @ vokatra teo aloha (%)85.7 Tanimbary ampiasaina masomboly tsotra (%)99.1 Tanimbary anaovana ketsa saritaka (%)83.8 Tanimbary anaovana vary tomboka sy fafy mivantana (%)14.0 Famarotana vary isan-tokantrano Lanja (kg) Vidiny (Ar/kg) N Famarotana ny vokatra Akotry108.9458.915 Tokantrano eo @ FKT Fotsim-bary18.0995.07 Tsena isan’kerinandro, tokantrano

31. FAMBOLENA SY FIOMPIANA (3) Tokantrano mpamboly Vokatra 2010 (kg) Tokantrano mivarotra (%) Lanjany namidy (kg) Ampaham- bokatra namidy (%) Vidiny (Ar/kg) Kazaha84% 26012.16616268 Ampalibe63% 2381.8251596 Bokala48% 1513.96422230 Kida46% 1008.24940326 Kafe42% 4162.027661893 Frianpay23% 2282.55810277 Voatsororoka20% 213.8840389 Fary19% 13515.719053164 Anana 16% 308.34945224

32. FAMBOLENA SY FIOMPIANA (4) Tokantrano miompy: 84.8% Mpiompy (%) Biby isan- tokantrano Mivarotra (%) Vidiny (Ar / biby) Mividy (%) Vidiny (Ar / biby) Akoho79.09.621.7 32.44 Omby43.04.36.2 213 1.8 194 Kisoa28.61.98.0 70 0.0 - Kana6.94.32.8 4 5.6 4 Koloka5.12.611.1 16 0.0 -

33. FIFANAMPIANA EO @ FIARAHA-MONINA

34. Ny fianakaviana akaiky na RAR no tena filana vonjy (44% ); avy eo ny mpifanolo-bodirindrina (12%) Fiaraha-monina mbola mifanampy sy mifanohana manoloana ny fahasahiranana

35. ZAVA-NITRANGA SY PAIKADY

36. ZAVA-NITRANGA SY PAIKADY (1) Ara- boajanahary Ara-toe-karena Rivo- doza (57%) Tondra- drano (71%) Hain- tany (66%) Vidim- piainana (79%) Vidim- bokatra (28%) Vidina kojakoja (32%) Fahasimban’ny voly (25% n’ny tokantrano nahatsapa fahasimban’ny 2/3 ) Fihenan’ny vola miditra avy @ fambolena Fahasahiranana @ fiainana an-davanandro, indrindra ara-tsakafo Kirizy politika h@ 2009

37. ZAVA-NITRANGA SY PAIKADY (2) Ara-tsakafo Eo @ fidiram- bola Eo @ fandaniana Fampihenana ny karazan-tsakafo (45%) Fampihenana ny fatran-tsakafo (40%) Fanjifana ny sakafo mora kokoa (24%) Fanaovana vadin’asa (42%) Fampihenana ny fanjifana tsy tena laharam- pahamehana (20%)

38. RANO SY FIDIOVANA

39. RANO SY FIDIOVANA (1) Tsy mampiasa rano fisotro madio ny tokantrano rehetra : renirano (56%), loharano tsy voaaro (30%), lava-drano tsotra (12%) Vitsy no mandray fepetra @ rano fisotro: mampangotraka (25%), Sur’Eau (1%) Kely noho ny tokony ho izy ny habetsahan’ny rano ampiasaina (latsaky ny 15l / olona / andro: 75%) nefa latsaky ny 500m no fakan’ny mponina rano ary tsy misy manao fandaniana @ rano ny tokantrano.

40. RANO SY FIDIOVANA (2) Tsy mampiasa lava-piringa ny tokantrano (95%) fa mivoaka eny ankalamanjana avokoa. Eny @ renirano no mandro ny ankamaroan’ny olona (89%). Kely noho ny tokony ho izy ny habetsahan’ny rano ampiasaina (latsaky ny 15l / olona / andro: 75%) nefa latsaky ny 500m no fakan’ny mponina rano ary tsy misy mividy rano. Tsy manasa tànana @ savony mihitsy ny 68% n’ny tokantrano noho ny tsy fahampian’ny vola.

41. FAHASALAMANA – VIH/SIDA

42. FAHASALAMANA – VIH/SIDA (1) Tazo no aretina tena mpahazo ny olona: 57% n’ny zaza madinika narary vs 34% an’ny 5 taona no ho mihoatra) Zaza latsaky ny 5 taona 1 @ 4 narary no tratran’ny fivalanana 57% n’ny marary ijhany no nentina nizaha fahasalamana na noho ny tsy fananana vola na noho ny fanaovana dokotera tena.

43. FAHASALAMANA – VIH/SIDA (2) 53% n’ny olona nohadiadiana no efa naheno momba ny SIDA Karazana olona tsy dia mahalala:io aretina io: vehivavy (46%), ireo tsy nandia fianarana (44%), ireo olon-dehibe mihoatra ny 55 taona (45%). Ny fifindran’ny tsimok’aretina @ alalan’ny firaisana ara-nofo tsy voaaro sy ny rà no tena fantatr’ireo olona efa mahalala ny SIDA (97% sy 81%). Tsy vitsy ireo nanana fiheverana diso @ mety ho fifindran’ny tsimok’aretina: kaikitry ny moka (62%), firaisana lovia @ marary (59%). Maro ny fomba mety hahafahana misoroka ny SIDA fantatry ny 90% n’ny voahadihady: fiarahana @ olon-tokana, tsy miray @ olona toy ny mpivaro-tena na mpanao firaisana ara-nofo @ olona maro, na efa mitondra tsimok’aretina. Tsy mampiasa fimailo ny 91% ny olona nohadihadiana.

44. FIASAN’ny SAMPAN-DRAHARAHAM- PANJAKANA

45. Mahafa-po Tsy mahafa- po Tsy misy Fokontany (73%) Fandriam-pahalemana (54%) Taratasim-panjakana (52%) noho ny tsy fahaingan’ny fiasa (42%) CSB (47%) noho ny fahatarana na tsy maha-eo matetika ny tompon’andraikitra Fikojakojana ny làlana (47%) noho ny tsy fahaingan’ny fiasa (42%) Kantina eny an-tsekoly (85%) Fananan-tany (75%) Fambolena (73%) Fitsaboana ny biby (62%)

46. Herisetra @ ankizy sy ao an- Tokantrano

47. Vitsy ireo nohadihadiana nilaza fa niharan’ny herisetra ny ankizy tao @ tokantranony (3%) Fandaozan’ny RAR (100%) Fitenenana mahery loatra (17.3%) Tsy dia maro koa ny nahatsapa herisetra mihatra @ vehivavy Adin’ny mpivady13%) Fanerena hiasa (7%) Fanerena hitoe-jaza (6%)

48. Ny fanjakana tan-dalana sy ny fampahalalam-baovao

49. Ny fanjakana tan-dalana sy ny fampahalalam-baovao (1) Halatra biby fiompy hafa na hala-botry no tena matetika mitranga (8% sy 6%) Mandray anjara @ fiambenana tanàna sady mailo kokoa ireo olona mahatsapa tsy filaminana Matory an-tsaha ny 13% n’ny tokantrano mahatsapa fa tena ratsy ny tsy fandriam- pahalemana Tsy nisy ny nilaza ho nahalala olona voasabotra h@ janoary 2010

50. Ny fanjakana tan-dalana sy ny fampahalalam-baovao (2) Andraikitry ny asa fampahalalam-baovao:  Mitaiza (29%)  Mandamina (27%)  Tsy fantatra (18%)  Manodinkodin-dresaka (12%)  Tsy miandany (9%)  Mandranitra (5%)

51. Ny Tanora 15 – 24 taona

52. Ny Tanora 15 – 24 taona (1) Maro an’isa ny milaza fa tena mandray andraikitra eo @ fiaraha-monina ny tanora (35%) Maro an’isa ihany koa ireo tena manana fanantenana @ hoavin’ny tanora malagasy (37%) Mbola tsy ampy ny toerana fialam-boly ho an’ny tanora eny @ FKT (83%)

53. Ny Tanora 15 – 24 taona (2) Misy tokoa ny loza mitatao @ fahasalaman’ny tanora ankehitriny: Tovolahy : toaka (61%), paraky na sigara (20%) Tovovavy: vohoka aloha loatra (67%) 39% n’ny nohadihadiana no milaza fa tompon’andraikitra @ fanabeazana momba ny fisorohana ny SIDA ny RAR, 42% tsy nanan-kevitra Ny hafa milaza fa ny sampan-draharaha misahana ny fahasalamana no tokony hisahana izany

54. Ny filàna fototra

55. Filàna fototra maika: Ara-tsakafo (33% n’ny valin-teny) Ara-bola (32%) Filàna fototra afaka miandry kely Toeram-ponenana (20%) Fitaovam-pamokarana (18%) Fahasalamana (13%) Tontolo iainana (12%) 66% n’ny voahadihady dia milaza fa hiharatsy ny fiainan’ny tokantranony @ faran’ny taona 2010.

56. Fehiny sy famaranana Ny loza voajanahary sy ny vesatra ara-toe-karena (fidangan’ny vidim-piainana) dia nanamafy ny fahasahiranan’ny tokan-trano ary nanafaingana ny sakave 2010 Vokany ara-tsosialy: firoboroboan’ny tsy fandriampahalemana @ faritra sasany, misy marary tsy afaka manantona dokotera noho ny fahasahiranana. Vokany ara-toe-karena: fitotonganana’ny vola miditra, fampandeferana ny filàna hafa noho ny vesatry ny filàna ara-tsakafo Vokany @ lafiny ara-tsakafo: fihafiana goavana na @ fatra na @ karazana Mbola olana ny tsy fahampiana na tsy fahalavorarian’ny foto-drafitr’asa (rano fisotro madio, lalàna) Maro no afa-po @ asan’ny FKT na teo aza ny savorovoro ara-politika, tsy voakorontana ny taompianarana na somary ambany aza ny tahan’ny fandehanana an-tsekoly. Fanadihadiana andiany II eto Vangaindrano hijerevana ny zava-misy tao aorian’ny fiakaran’ny vary Vatomandry: 17/07 h@ 20/08

57. Misaotra tompoko!