2. Reproduction Techniques in Animals
تکنیک های تولید مثلی در دام
Reproduction Techniques in Animals
Presented by: A. Riasi
Ph. D. in animal nutrition and Physiology

3. منابع برای تدریس و مطالعه ی بیشتر
تکنیک های تولید مثلی در دام (نوشته دکتر احمد ریاسی و دکتر همایون فرهنگ فر)
فیزیولوژی تولید مثل (نوشته دکتر محمد جواد ضمیری)
مقالات مربوطه در مجلات معتبر داخلی و خارجی
سایت های اینترنتی

4. سر فصل ها 1- آشنایی با تکنیک تلقیح مصنوعی تهیه ی اسپرم ارزیابی اسپرم
رقیق کردن و بسته بندی منی
یخ زدن اسپرم ها
آماده سازی منی
تلقیح مصنوعی

5. 2- تکنیک تولید برون تنی رویان
تهیه ی اووسیت
بلوغ برون تنی اووسیت ها
ظرفیت دادن برون تنی اسپرم ها
لقاح برون تنی
کشت برون تنی رویان

6. 3- تکنیک انتقال رویان
انتخاب و آماده کردن حیوان ماده دهنده
ایجاد چند تخمک ریزی
تلقیح مصنوعی یا جفت گیری طبیعی حیوان دهنده
جمع آوری رویان ها
نگهداری کوتاه مدت و ارزیابی رویان ها
یخ گشایی رویان ها
انتخاب حیوانات گیرنده و همزمان کردن فحلی آنها
انتقال رویان ها به رحم حیوانات گیرنده

7. 4- تکنیک تشخیص آبستنی
بازرسی از راه رکتوم
آزمایش های شیر یا خون
روش های اولتراسوند
بیوپسی واژن
بررسی وضعیت ظاهری حیوان

8. 5- روشهای مهار فعالیت های تولید مثلی در دام ها
ایجاد مانع برای پنیس
تغییر مسیر خارج شدن پنیس
اخته کردن
قطع مجرای وازدفران
روش های شیمیایی و ایمینولوژیکی
روش های درمان هورمونی در حیوانات ماده

9. 6- روش های کنترل جنسیت
روش های کنترل جنسیت قبل از لقاح
روش های کنترل جنسیت بعد از لقاح
7- تکنیک شبیه سازی حیوانات (Cloning)
شبیه سازی با روش انتقال هسته
تقسیم رویان
محدودیت های شبیه سازی

10. 8- تولید حیوانات ترانس ژنیک
ریز تزیقی دزوکسی ریبونوکلوئیک اسید
استفاده از ناقل های رتروویروسی
انتقال ژن با کمک سلول های پایه رویانی
انتقال ژن با کمک تکنولوژی انتقال هسته

11. 9- کاربرد تکنولوژی های تولید مثلی در برنامه های اصلاح نژادی
هدف از اصلاح نژاد دام
راهبردهای آمیزشی
راهبردهای تولید مثلی
مهندسی ژنتیک و کاربرد ژنتیکی در اصلاح نژاد دام

12. تلقیح مصنوعی

13. اهمیت تلقیح مصنوعی
1- گسترش سریع صفات مورد نظر در گله
2- امکان استفاده از اسپرم حیوانات نر دارای مشکلات آناتومیکی
3- جلوگیری از گسترش بیماری های تولید مثلی
4- کاهش هزینه ها و خطرات کار کردن با حیوان نر
5- کاهش بروز همخونی
6- امکان نگهداری طولانی مدت اسپرم
7- امکان حمل و نقل اسپرم به نقاط مختلف دنیا
8- رکورد برداری دقیق تولید مثلی

14. کاستی های تلقیح مصنوعی
1- نیاز به وجود افراد ماهر و آموزش دیده
2- نیاز به امکانات لازم برای انجام تلقیح مصنوعی
3- نیاز به امکانات لازم برای تهیه ی اسپرم
4- امکان بروز هم خونی در صورت استفاده از اسپرم یک گاو معین

15. مراحل انجام تکنیک تلقیح مصنوعی
1- تهیه اسپرم
2- ارزیابی اسپرم
3- رقیق کردن منی
4- بسته بندی منی رقیق شده
5- یخ زدن اسپرم ها
6- آماده سازی منی و تلقیح مصنوعی

16. جمع آوری منی
1- جمع آوری منی از داخل واژن حیوان ماده تازه جفت گیری کرده
2- ماساژ دادن بخش هایی از مجرای تناسلی حیوان نر
3- استفاده از واژن مصنوعی
4- تحریک الکتریکی

17. Bull 12 months Boar 6 - 8 months Ram 6 - 9 months
سن مناسب جمع آوری اسپرم در حیوانات مختلف
Bull months
Boar months
Ram months
Stallion months

18. اثر سن بر تولید اسپرم در گاو
Sperm Output
Age in Months 10 20 30 40 50 60
Bull

19. دفعات مناسب جمع آوری اسپرم
Livestock
Number of Collections
Bull
Two times per week
Ram
Daily for weeks
Boar
Stallion
Natural - two times per day
Artificial - every other day
Rooster
Daily

20. ویژگی های منی حیوانات مختلف
Livestock
Volume
(ml)
Concentration
(# cells/ml)
Total cells ejaculated
Bull
5 - 15
800 M - 1 B B
Ram
2 - 3 B B
Boar M B
Stallion M B
Rooster M
2.5 B

21. جمع آوری منی

23. Horse breeding dummy

24. اسپرم گیری از بز با کمک تی زر
اسپرم گیری از بز با واژن مصنوعی

27. استفاده از گاو نر تی زر برای تحریک جنسی گاو نر

29. اسپرم گیری با استفاده از دستگاه الکترو اجاکولاتور
این دستگاه از سه قسمت ساخته شده است:
1- منبع تولید جریان الکتریکی متناوب
2- یک الکترود دو قطبی
3- سیم های رابط

30. شناخت ویژگی های منی حیوانات مختلف
گاو
قوچ
اسب (نریان)
خروس
حجم (میلی لیتر)
غلظت (میلیون در میلی لیتر)
تعداد اسپرم در انزال (بیلیون)
تحرک اسپرم‌ها (درصد)
اسپرم‌های طبیعی (درصد)
پروتئین (گرم در 100 میلی لیتر)
اسیدیته (pH)
فرکتوز
سوربیتول
گلیسریل فسفوریل کولین
ارگوتیونین
سدیم (میلی گرم درصد)
پتاسیم
کلسیم
منیزیوم
کلر
8-5
15-5
75-40
95-65
8/6
8/7-4/6
140-10
25/2± 13
6± 155
2±40
3/0±8
8-2/1
6/3-6/1
80-60
95-80
0/5
3/7-9/5
250
170-26
11± 178
4± 89
2± 6
8/0± 6 86
100-60
0/1
8/7-2/7 2
60-20
100-40
110-40
257
103 26 9
448
5/0-2/0
5/3-06/0
90-85
8/2-8/1
6/7-2/7 4
10-0
40-0
2-0
352 61 10 14
147

31. ارزیابی اسپرم ارزیابی ظاهری: 1- تعیین حجم منی 2- بررسی رنگ منی
3- آلودگی منی با مواد خارجی، خون و ادرار
ارزیابی میکروسکوپی:
1- غلظت
2- تحرک اسپرم‌ها
3- بررسی وجود اسپرم‌های ناهنجار
4- تعیین درصد اسپرم‌های زنده

32. برای تعیین غلظت منی از روش های مختلف استفاده می شود:
استفاده از لام هیموسیتومتر
روش های نورسنجی
استفاده از دستگاه سلول شمار الکترونیکی

33. با شمارش تعداد اسپرم‌های موجود در 25 خانه می‌توان غلظت را محاسبه کرد:
1000× میزان رقیق کردن ×10× تعداد اسپرم‌ها در 25 خانه = تعداد اسپرم در هر میلی لیتر

34. انوع ناهنجاری‌های معمول در اسپرم ها

35. رقیق کردن منی یک رقیق کننده مناسب بطور معمول حاوی ترکیبات زیر است:
1- یک ترکیب بافری
2- یک ماده غذایی مناسب
3- یک ترکیب با وزن مولکولی زیاد
4- یک آنتی بیوتیک

36. نوع رقیق کننده‌ی مورد استفاده بستگی به روش نگهداری اسپرم‌ها دارد:
1- نگهداری کوتاه مدت در 5 درجه سانتی گراد
2- نگهداری طولانی مدت در دمای 79- (منی مایع) یا 146- درجه ی سانتی گراد (منی یخ زده)

37. ترکیب دو رقیق کننده‌ی مناسب برای منی مایع گاوها
ترکیبات
رقیق کننده‌ی یک
(گرم در 100 میلی لیتر)
رقیق کننده‌ی دو
تریس
سیترات سدیم
بی کربنات سدیم
کلرید پتاسیم
گلوکز
اسید سیتریک
گلیسرول
زرده‌ی تخم مرغ (%)
آنتی بیوتیک
فاز گازی 2
21/0
40/0
3/0 10
100
CO2
028/3
25/1
675/1 8 25

38. ترکیب دو رقیق کننده‌ی مناسب برای منی یخ زده گاوها
ترکیبات
رقیق کننده‌ی یک
رقیق کننده‌ی دو
سیترات سدیم دو آبه
گلوکز
گلیسرول
زرده‌ی تخم مرغ
تنظیم کننده‌ی pH
جنتامایسین سولفات (اختیاری)
آب مقطر
865/1 گرم
0/1 گرم
20 میلی لیتر
با کمک HCl به 7 برسد
100 میلی گرم
به حجم 80 میلی لیتر برسد
856/1 گرم
14 میلی لیتر
به حجم 66 میلی لیتر برسد

39. روش های مختلف برای بسته بندی منی:
1- استفاده از آمپول های شیشه ای با ظرفیت‌های 5/0، 8/0 و 1 میلی لیتر
2- استفاده از پایوت‌های پلاستیکی یا استرا با ظرفیت 5/0 میلی لیتر

40. یخ زدن اسپرم ها
تهیه‌ی پلت
یخ زدن اسپرم ها در تانک ازت مایع

42. آماده کردن منی برای تلقیح مصنوعی
قبل از تلقیح مصنوعی، باید یخ گشایی منی با روش صحیح انجام شود.

44. سرنگ تلقیح مصنوعی از دو بخش ساخته شده است.
یک پیستون فلزی با انتهای دکمه مانند
یک غلاف فلزی که پیستون براحتی در آن حرکت می‌کند

48. انواع روش های تلقیح مصنوعی
روش‌های تلقیح مصنوعی را بر اساس محل تخلیه‌ی اسپرم‌ها در مجرای تولید مثلی حیوان ماده:
تلقیح مصنوعی مهبلی (Vaginal insemination)
تلقیح مصنوعی گردن رحمی (Cervical insemination)
تلقیح مصنوعی راست روده ای- مهبلی (Recto- vaginal insemination)
تلقیح مصنوعی مهبلی – گردن رحمی (Vaginal – cervical insemination)

51. تفنگ تلقیح برای تلقیح مصنوعی طیور