دانشگاه علوم پزشکی بوشهر برنامه ملی مبارزه با بیماریهای واگیر دانشکده بهداشت برنامه ملی مبارزه با بیماریهای واگیر

بيماري نقص ايمني اكتسابي (HIV/AIDS) بيماري نقص ايمني اكتسابي HIV/AIDS

آخر ابتلا به ويروس نارسايي ايمني انسان(HIV) است. معرفي بيماري پاندمي ايدز بزرگ ترين چالش قرن پس از جنگ جهاني دوم مي باشد. ايدز بيماري سندرميك و نشان دهنده مراحل آخر ابتلا به ويروس نارسايي ايمني انسان(HIV) است. ميزان كشندگي نزد افراد مبتلايي كه تحت درمان مؤثر ضد رتروويروسي قرار نمي گيرند بسيار زياد است. عفونت اوليه با اچ آي وي به ايجاد يك پاسخ ايمني سلولي وهمورال نسبت به ويروس مي انجامد كه با دوره نهفتگي طولاني (متوسط 10 سال) همراه است كه بيمار طي آن معمولا بي علامت است. HIV/AIDS

آماری که از سوی وزارت بهداشت در رابطه با آخرین وضعیت بیماری ایدز اعلام شده، نشان می‌دهد که تعداد مبتلایان به ایدز از 20‌هزار و 975 نفر در سال 1388به 26‌هزار و 125نفر تا ابتدای فروردین1392 و 27‌هزارنفر در سه‌ماهه سوم سال 1393 رسیده است. HIV/AIDS

انتقال جنسي (شايع ترين راه انتقال در جهان) راه هاي انتقال انتقال جنسي (شايع ترين راه انتقال در جهان) تما سهاي خوني نظير تزريق خون يا فرآورده هاي خوني استفاده از وسايل تزريقي مشترك تما سهاي تصادفي با وسايل تيز و برنده كه قبلا به خون فرد مبتلا آلوده شده باشد انتقال از مادر به كودك، در حين بارداري زايمان و شيردهي پيوند اعضا HIV/AIDS

راه هاي انتقال ایدز HIV/AIDS

عدم انتقال از راههای زير : ويروس ايدز از طريق تماسهاي عادي مانند استخر شنا ، وسايل نقليه عمومي،گزش حشرات، عطسه ، سرفه ، ظروف غذا خوري ، مواد غذايي ، دست دادن و بوسيدن معمولی منتقل نمي شود. در اين اسلايد به راههاي عدم انتقال اين بيماري اشاره مي كنيم : براساس تحقيقاتي كه تاكنون انجام يا فته ، راههايي را كه به آنها اشاره ميكنم راههايي هستند كه از طريق آنها بيماري HIV/AIDS سرايت نمي كند : 1- تماسهاي عادي : مثل 2- استخر شنا 3- وسايل نقليه عمومي 4- گزش حشرات 5- عطسه 6- سرفه 7- ظروف غذاخوري 8- مواد غذايي 9- دست دادن 10- بوسيدن معمولي ...............منتقل نمي شود. آموزش پيشگيري از ايدز

علل ابتلا به ایدز در ایران ( سال 1392) اعتیاد تزریقی 52‌ درصد برقراری روابط جنسی 33‌ درصد انتقال از مادر مبتلا به کودک 4/3درصد 6/11درصد نامشخص ضمنا 74/4‌درصد موارد شناسایی‌شده در این سال را مردان و6 / 25‌درصد را زنان تشکیل می‌دهند. HIV/AIDS

بیماری ایدز در ایران تا کنون 2 موج داشته است : موج اول : در گیرندگان خون و فراورده های خونی موج دوم : در معتادان تزریقی در حال حاضر در مرحله شروع موج سوم هستیم - موج سوم : از طریق روابط جنسی

علائم باليني وسیر بیماری : 1. سندرم حادHIV: حدود سه تا شش هفته بعد از تماس با ويروس اچ آي وي، بيمار علائمی مانند تب، سردرد، زكام و بزرگي غدد لنفاوي را نشان مي دهد. البته اين علائم تنها در 50 تا 70 درصد بيماران مشاهده مي شود. در اين دوره بار ويروسي (تعداد ويروس در خون) بسيار بالاست. طي يك تا سه هفته پاسخ ايمني در بدن ايجاد شده، بار ويروس كاهش مي يابد. علائم باليني اين مرحله بعد از مدتي (حداكثر دو ماه از زمان ورود ويروس) فروكش مي كند؛ ولي بيمار وارد مرحله بدون علامت مي شود. HIV/AIDS

علائم باليني وسیر بیماری : 2. دوره نهفته: پس از عفونت اوليه و تكثير ويروس و به دنبال آن تغييرات ايميونولوژيك ويژه اچ آي وي، اغلب بيماران يك دوره نهفته را تجربه مي كنند كه سال ها طول مي كشد. طي اين دوره سيستم ايمني تخريب شده كه اين تخريب با كاهش تعداد سلو لهاي CD 4 تظاهر مي يابد. در اين دوره بيماري در حال پيشرفت است. HIV/AIDS

عفونت مكرر دستگاه تنفس فوقاني (سينوزيت، برونشيت، اوتيت مديا، فارنژيت). 3. بيماري آشكار باليني: تخريب پيشرونده سيستم ايمني كه در اغلب بيماران رخ مي دهد، سرانجام به بيماري آشكار باليني با علائم و نشانه هاي بيماري زمينه اي و يا عفونت ها و بدخيمي هاي فرصت طلب مي انجامد. برخي از علائم در اين دوران عبارتند از: كاهش وزن بدون توجيه. عفونت مكرر دستگاه تنفس فوقاني (سينوزيت، برونشيت، اوتيت مديا، فارنژيت). علائم پوستي (زخم هاي مكرر دهاني، درماتيت). اسهال مزمن بيش از يك ماه. تب بيش از يك ماه. كانديداي دهاني و كانديدياز مري. سل ريوي در يك سال اخير و يا سل خارج ريوي. عفونت هاي باكتريايي شديد (باكتريمي، پنوموني، مننژيت، عفونت مفصل، درگيري هاي مغزي). هرپس مزمن بيش از يك ماه. HIV/AIDS

در بين بيماري هاي همراه باHIV، سل از اهميت فوق العاده اي برخوردار است. سل به عنوان شايع ترين علت مرگ در بين مبتلايان به اچ آي وي شناخته شده است؛ بنابراين لازم است در مسلولين توجه ويژه اي به عفونت اچ آي وي مبذول شود. مبتلايان به اچ آي وي نيز بايد به صورت دور ه اي از نظر ابتلا به سل ارزيابي شده و در هر بارويزيت، وجود علائم باليني تب، سرفه، كاهش وزن و تعريق از آن ها سئوال شود. كشف هر چه سريع تر عفونت همزمان اين دو بيماري باعث درمان سريع تر و نتيجه بهتر درمان خواهد بود. HIV/AIDS

HIV/AIDS

تشخیص تست هاي تشخيص سريع: اين روش نيز به سنجش آنتي بادي پرداخته از حساسيت مناسبي برخوردار است . انجام آزمايش با اين روش ساده است و تنها با استفاده از يك قطره خون كه با لنست از سرانگشت گرفته مي شود امكان پذير است. در صورت مثبت شدن تست سريع بايد آزمايش مجدد با روش الايزا انجام شده و در صورت پاسخ مثبت الايزا، نتيجه با روش وسترن بلات مورد تائيد قرار گيرد. HIV/AIDS

تشخیص HIV/AIDS

HIV/AIDS

مصرف كنندگان تزريقي مواد و شركا جنسي آنان. لازم است افراد زير براي انجام مشاوره و آزمايش داوطلبانه اچ آي وي به مراكز مشاوره بيماري هاي رفتاري ارجاع شوند: مصرف كنندگان تزريقي مواد و شركا جنسي آنان. افرادي كه سابقه رفتارهاي جنسي حفاظت نشده با افراد متعدد دارند و شركاي جنسي آنان. افرادي كه سابقه زندان دارند و شركاي جنسي آنان. افرادي كه علائم باليني مشكوك به اين بيماري را دارند. همسران افراد شناخته شده مبتلا. فرزندان متولد شده از مادران مبتلا. مبتلايان به بيماري هاي آميزشي. مبتلايان به سل در مناطق توصيه شده و يا مسلوليني كه در خطر ابتلا به HIV قرار دارند. HIV/AIDS

با توجه به اين كه از بدو ورود ويروس به بدن تا رسيدن سطح آنتي بادي به حد قابل تشخيص در آزمايش ممكن است بين دو هفته تا چند ماه طول بكشد، در افرادي كه رفتارهاي پرخطر دارند اما نتيجه تست منفي است، لازم است هر سه ماه آزمايش تكرار شود HIV/AIDS

بهتري را براي بيمار ايجاد مي كنند. اقدامات مورد نياز الف- درماني اگرچه روش هاي درماني موجود بدن را از ويروس پاك نمي كنند ولي تكثير ويروس را مهار كرده، وضعيت باليني بهتري را براي بيمار ايجاد مي كنند. ثابت شده درمان مناسب با كم كردن بار ويروسي افراد مبتلا، از سرايت پذيري بيماري كاسته و بر روي پيشگيري تاثير خواهد داشت. اهداف درمان ضدرتروويروسي دستيابي به حداكثر سركوب پايدار ويروس حفظ عملكرد ايمني يا به حال اول برگرداندن آن بهبود كيفيت زندگي و كاهش موربيديتي و مورتاليتي ناشي از .HIV HIV/AIDS

درمان اين بيماري با حداقل سه داروي ضدرتروويروسي (Anti Retro Viral) انجام می شود. اين درمان توسط مراكز مشاوره بيماري هاي رفتاري به صورت رايگان ارائه مي شود ب- پيشگيري هنوز واكسن و درمان قطعي برايHIV/AIDS وجود ندارد. آموزش به منظور ترويج رفتار هاي سالم نقش اساسي دارد. پيشگيري در تماس جنسي: به تعويق انداختن سن اولين رابطه جنسي، وفاداري به همسر يا شريك جنسي و داشتن تنها يك شريك جنسي، استفاده از كاندوم به طرز صحيح، درمان كامل بيماري آميزشي، پرهيز از مصرف مواد مخدر يا محرك (مصرف اين مواد قضاوت را مختل كرده، قدرت تصميم گيري براي برقراري روابط جنسي سالم را مخدوش مي كند). HIV/AIDS

پيشگيري در اعتياد تزريقي: پرهيز از مصرف مواد يا اقدام براي ترك، در صورتي كه امكان پرهيز از مصرف مواد مخدر وجود ندارد، پرهيز از تزريق مواد مخدر و استفاده از اشكال غيرتزريقي يا درمان با جا يگزين ها ي اوپيوئيدي مانند متادون، پرهيز از اشتراك در ابزار تزريق و استفاده از سرنگ و سوزن استريل. پيشگيري در انتقال خون و فرآورده هاي خوني و پيوند اعضا: غربالگري افراد داوطلب براي اهدا خون يا عضو، توصيه به پرهيز از اهدا خون در صورت شك به ابتلاء به اچ آي وي. HIV/AIDS

پيشگيري در سرايت از طريق مادر به فرزند: مادران باردار مبتلا بايد هر چه سريع تر به مراكز مشاوره بيماري هاي رفتاري ارجاع شوند تا درمان دارويي مناسب براي آنها شروع شود. ARV بايد در طي دوران حاملگي و حين زايمان (به صورت تزريق وريدي ) بایدانجام شود و اگر مادر در مرحله بيماري پيشرفته باشد بايد تا آخر عمر آ ن را ادامه دهد. درمان پيشگيري در نوزاد بعد از تولد تا يك ماه ادامه يابد . پرهيز از شيردهي توسط مادر مبتلا به فرزند و استفاده از شير خشك بايد توصيه شود. HIV/AIDS

پيشگيري پس از تماس: ضروري است در سريع ترين زمان ممكن بعد از تماس تصادفي و اسپوراديك با خون و ساير مايعات بالقوه عفوني مانند مني، ترشحات واژينال و ... فرد براي دريافت درمان مناسب به مركز مشاوره ارجاع شود. در تماس هاي غيرشغلي پس از گذشت 72 ساعت از زمان تماس، تجويز درمان ضدرتروويروسي تاثيري ندارد. براي ارائه اين خدمات در ساعات تعطيل دانشگاه هاي علوم پزشكي در هر شهرستان يك بيمارستان را براي ارائه درمان اورژانس پيشگيري پس از تماس در نظر گرفته به مراكز درماني معرفي مي نمايند. HIV/AIDS

خدمات سلامت باروري شامل آموزش، مشاوره، توصيه و آموزش نحوه صحيح استفاده از كاندوم به همسران بيماران ارائه شود. در صورت حامله بودن بيمار بايد فرد براي دريافت خدمات پيشگيري از انتقال به نوزاد شامل درمان دارويي ضدرتروويروسي به مركز مشاوره ارجاع شود. فرزندان متولد شده از مادران مبتلابايد تحت مشاوره و آزمايش داوطلبانه قرار گيرند. براي تمام نوزاداني كه از مادران در معرض خطر HIV به دنيا مي آيند، بايد وضعيت ابتلاي به اچ آي وي با روشPCRحتي المقدور در چهار تا شش هفتگي بررسي گردد. HIV/AIDS

انديكاسيون هاي ارجاع به سطوح بالاتر كليه افراد داراي عوامل خطر بايد براي دريافت مشاوره و آزمايش اچ آي وي به مراكز/پايگاه هاي مشاوره بيماري هاي رفتاري ارجاع شوند. كليه موارد اثبات شده ابتلا به HIV بايد براي دريافت خدمات پيشگيري، مراقبت هاي دوره اي ودرمان هاي لازم به مركز مشاوره بيمار يهاي رفتاري ارجاع شوند. زنان باردار مبتلا به اچ آي وي يا داراي عوامل خطر و موارد پيشگيري پس از تماس بايد هر چه سريع تر براي دريافت خدمات مراقبت و پيشگيري به مراكز مشاوره ارجاع شوند. HIV/AIDS

جداسازي جداسازي فرد مبتلا به اچ آي وي لازم نيست مگر اينكه فرد همزمان به بيماري ديگري كه نياز به جداسازي دارد (نظيرسل فعال درمان نشده) مبتلا باشد. لازم است اصول احتياطات استاندارد براي همه مراجعين (صرف نظر از وضعيت ابتلا) رعايت شود؛ يعني تمام نمونه هاي خون و مايعات بدن بايد آلوده فرض شوند. در صورت وجود احتمال تماس با خون يا مايعات بدن (به جز عرق)، از دستكش استفاده شود. در صورت احتمال پاشيده شدن خون و ترشحات از گان، ماسك، عينك يا شيلد استفاده شود. اصول تزريقات ايمن رعايت شود. HIV/AIDS

موفق باشید HIV/AIDS