1. UML Unified Modeling Language
Hoang Huu Hanh (PhD), Hue University
hanh-at-hueuni.edu.vn
based on online totorials and presentations

2. Định nghĩa
Những năm đầu của thập kỷ 90 có rất nhiều phương pháp phân tích, thiết kế hệ thống hướng đối tượng và cùng với chúng là các ký hiệu riêng cho từng phương pháp
Thời kỳ này còn được biết đến với tên gọi là cuộc chiến giữa các phương pháp
Khoảng đầu năm 94, Booch đã cải tiến phương pháp của mình trong đó có ứng dụng những ưu điểm của các phương pháp của Rumbaugh và Jacobson
Các phương pháp đã bắt đầu hợp nhất, nhưng các kí hiệu sử dụng ở các phương pháp vẫn còn nhiều điểm khác biệt
UML - một ngôn ngữ mô hình hóa hợp nhất đã trở thành một quy trình chuẩn của tổ chức OMG (Object Management Group)
Introduction to UML

3. CS 578 Software Architecture -- From Architecture to Design: Role Of UML
16 April 2017
UML History
Introduction to UML
Walk the audience through the timeline. Point out that the UML is the natural successor to the notations.
1. Late ‘80s and early ‘90 - there are many (50+) OO methodologies
2. Among the first generation methodologies, Booch and OMT stood out
3. Around 1993, second generation methodologies came out - Booch ‘93 and OMT-II. Methodologist borrowed good concepts from each others so many concepts were the same across the methodologies, but different notations.
4. Oct Dr. James Rumbaugh joined Rational to unify Booch & OMT.
5. At OOPSLA ‘95, Grady and Jim announced Unified Method 0.8.
6. Use Case technique developed by Dr. Ivar Jacobson was adapted by all
methodologies by then.
7. Rational acquires Objectory in fall of ‘95 - Dr. Ivar Jaconson joins Rational.
8. Jun of ‘96 - Rational submits UML 0.9 to OMG.
9. UML gains industry support from HP, Microsoft, Oracle + 16 others
10. UML is the de facto standard for OO and component technologies
11. The final submission goes in Sep. ‘97 - expect the announcement in Dec.
...
© Neno Medvidovic & Edward Colbert

4. UML là gì?
Nó là một ngôn ngữ mô hình hóa, không phải là một phương pháp
Một phương pháp thông thường bao gồm một tập các quy tắc, một ngôn ngữ mô hình hóa và một quy trình mô tả những công việc cần làm
Một ngôn ngữ mô hình hóa bao gồm các ký hiệu và các cách thức sử dụng cho việc thiết kế
Quy trình là những sự hướng dẫn các bước trong quá trình thiết kế
Ngôn ngữ mô hình hóa là thành phần quan trọng nhất trong một phương pháp, là yếu tố kết nối giữa các thành phần
Introduction to UML

5. Tại sao lại sử dụng UML? Giúp cho việc phân tích và thiết kế
Là công cụ giao tiếp (Communication)
Sử dụng các ưu điểm của OO
Tài liệu hóa (Documentation)
Như được đề cập trong The Unified Modeling Language User Guide;
Ngôn ngữ UML dùng để:
Trực quan hóa (Visualizing)
Đặc tả (Specifying)
Xây dựng (Constructing)
Cung cấp tài liệu (Documenting)
Introduction to UML

6. Trực quan hóa (Visualizing)
Hiểu và giải quyết các vấn đề dễ dàng hơn
Khi trở thành một chuẩn trong việc lập mô hình, mỗi kí hiệu mang một ý nghĩa rõ ràng và duy nhất=> một nhà phát triển có thể đọc được mô hình xây dựng bằng UML do một người khác viết.
Một mô hình rõ ràng, sáng sủa làm tăng khả năng giao tiếp, trao đổi giữa các nhà phát triển
Introduction to UML

7. Đặc tả (Specifying)
Xây dựng các mô hình một các tỉ mỉ, rõ ràng, đầy đủ ở các mức độ chi tiết khác nhau
Tất cả các công đoạn từ phân tích, thiết kế cho đến triển khai đều có các biểu đồ UML biểu diễn.
Introduction to UML

8. Kiến tạo(Constructing)
UML là một ngôn ngữ chuẩn với tập quy tắc về cú pháp riêng.
Chúng ta có thể xây dựng các công cụ để chuyển đổi các mô hình
Các mô hình của UML có thể kết nối với nhiều ngôn ngữ lập trình. Tức là có thể ánh xạ các mô hình UML về một ngôn ngữ lập trình như C++, Java...
Việc chuyển các mô hình trong UML thành Code trong ngôn ngữ lập trình  Forward engineering (Ex: Rational Rose)
Introduction to UML

9. Tạo lập tài liệu (Documenting)
Giúp xây dựng tài liệu đặc tả - requirements
Tài liệu kiến trúc (architecture)
Tài liệu thiết kế
Source code
Tài liệu để kiểm thử - Test
Tài liệu mẫu - Prototype
Tài liệu triển khai – Deployment
Introduction to UML

10. Cách sử dụng (Usages)
Định nghĩa các giới hạn của hệ thống và các chức năng chính của nó
Trường hợp sử dụng (Use cases) và các tác nhân (actor)
Minh họa các UC
Biểu đồ tương tác (interaction diagram)
Định nghĩa cấu trúc tĩnh của hệ thống
Biểu đồ lớp (class diagrams )
Mô hình hóa các hành vi của đối tượng
Biểu đồ chuyển trạng thái (state transition diagrams)
Mô tả kiến trúc vật lý(phần cứng và phần mềm) của hệ thống
Biểu đồ thành phần và biểu đồ triển khai (component & deployment diagrams)
Mở rộng
Các khuôn mẫu (stereotypes)
Introduction to UML

11. Cơ bản về UML Mô hình và các hướng nhìn (Views) Các biểu đồ chính
Các thành phần cơ bản
Introduction to UML

12. Introduction to UML

13. Mô hình và hướng nhìn
Hướng nhìn chỉ ra những khía cạnh khác nhau của hệ thống cần phải được mô hình hóa
Một hướng nhìn không phải là một bản vẽ, mà là một sự trừu tượng hóa bao gồm một loạt các biểu đồ khác nhau
Chỉ qua việc định nghĩa của một loạt các hướng nhìn khác nhau, mỗi hướng nhìn chỉ ra một khía cạnh riêng biệt của hệ thống, người ta mới có thể tạo dựng nên một bức tranh hoàn thiện về hệ thống.
Introduction to UML

14. Core Elements
Introduction to UML

15. Core Elements (cont’d)
¹ An extension mechanism useful for specifying structural elements.
Introduction to UML

16. Các thành phần cơ bản Là các thành phần được sử dụng trong các biểu đồ
Một phần tử mô hình thường được sử dụng trong nhiều biểu đồ khác nhau, nhưng nó luôn luôn có chỉ một ý nghĩa và một kí hiệu..
Introduction to UML

17. Biểu đồ Các biểu đồ góp phần chi tiết hóa hệ thống
Mỗi biểu đồ là sự kết hợp của các thành phần cơ bản
Dựa và các biểu đồ, các nhà phát triển có thể giao tiếp với nhau và giải quyết các vấn đề phức tạp của hệ thống
Biểu đồ lớp là loại biểu đồ thông dụng nhất, dùng đề mô tả mối quan hệ giữa các lớp, giúp cho nhà phát triển có thể hiểu cấu trúc lớp của hệ thống
Introduction to UML

18. Hướng nhìn (View)
Mô hình hóa một hệ thống phức tạp là một việc làm khó khăn
Khi xem xét một hệ thống, chúng ta cần xây dựng các mô hình từ những khía cạnh khác nhau, xuất phát từ thực tế là những người làm việc với hệ thống với những vai trò khác nhau sẽ nhìn hệ thống từ những khía cạnh khác nhau
Vì vậy một hệ thống thường được miêu tả trong một loạt các hướng nhìn khác nhau
Mỗi hướng nhìn sẽ thể hiện một bức ảnh ánh xạ của toàn bộ hệ thống và chỉ ra một khía cạnh riêng của hệ thống.
Mỗi một hướng nhìn được miêu tả trong một loạt các biểu đồ, chứa đựng các thông tin nêu bật khía cạnh đặc biệt đó của hệ thống.
Introduction to UML

19. Hướng nhìn (View) UML có tất cả các hướng nhìn sau:
Hướng nhìn UC
Hướng nhìn thiết kế (Design)
Hướng nhìn triển khai (Development)
Hướng nhìn tiến trình (Process)
Hướng nhìn vật lý (Physical)
Các hướng nhìn phải phù hợp với nhau vì cùng mô tả về một hệ thống
Có thể được sử dụng để kiểm tra tính hợp lệ giữa các hướng
Introduction to UML

20. Hướng nhìn Use Case
Mô tả ứng xử của hệ thống theo cách nhìn nhận của người dùng, người phân tích hệ thống.
Các thuật ngữ sử dụng trong hướng nhìn mang ý nghĩa rõ ràng về một lĩnh vực nào đó
người dùng có thể kiểm tra xem các yêu cầu của mình đã được đáp ứng đầy đủ hay chưa hoặc có chức năng nào của hệ thống là không cần thiết.
Được miêu tả qua các biểu đồ Use case (use case diagram) và thỉnh thoảng cũng bao gồm cả các biểu đồ hoạt động (activity diagram). .
Hướng nhìn Use case mang tính trung tâm, bởi nó đặt ra nội dung thúc đẩy sự phát triển các hướng nhìn khác
Introduction to UML

21. Hướng nhìn thiết kế (Design View)
Hướng nhìn thiết miêu tả phương thức mà các chức năng của hệ thống sẽ được cung cấp
Chủ yếu nó được sử dụng cho các nhà thiết kế và nhà phát triển.
Biểu đồ thường được sử dụng là biểu đồ lớp và biểu đồ tương tác
Introduction to UML

22. Hướng nhìn triển khai (Development View)
Là một lời miêu tả của việc thực thi các modul cũng như sự phụ thuộc giữa chúng với nhau
Nó thường được sử dụng cho nhà phát triển và thường bao gồm nhiều biểu đồ thành phần
Hướng nhìn này mang tính tùy chọn
Introduction to UML

23. Hướng nhìn tiến trình (Process View)
Chia hệ thống thành các tiến trình(process) và luồng(thread), mô tả việc đồng bộ hóa và các xử lý đồng thời.
Các tiến trình và luồng thường được xác định dựa vào biểu đồ lớp thông qua các lớp động (active class)
Bên cạnh việc chia hệ thống thành các tiểu trình có thể được thực thi song song, hướng nhìn này cũng phải quan tâm đến vấn đề giao tiếp và đồng bộ hóa các tiểu trình đó
Bao gồm các biểu đồ động (trạng thái, trình tự, tương tác và hoạt động) cùng các biểu đồ thực thi (biểu đồ thành phần và biểu đồ triển khai)
Introduction to UML

24. Hướng nhìn vật lý (Physical View)
Chỉ cho chúng ta sơ đồ triển khai về mặt vật lý của hệ thống
Hướng nhìn triển khai giành cho các nhà phát triển, người tích hợp cũng như người thử nghiệm hệ thống và được thể hiện bằng các biểu đồ triển khai
Ánh xạ các thành phần của hệ thống vào cấu trúc vật lý
Introduction to UML

25. Hướng nhìn Danh sách các hướng nhìn là không giới hạn
Phụ thuộc vào cách nhìn nhận hệ thống, ta có thể tạo ra một hướng nhìn mới
Ví dụ: hướng nhìn về Security
Introduction to UML

26. Các phần tử mô hình Phần tử cấu trúc (Structural elements)
class, interface, collaboration, use case, active class, component, node
Phần tử hành vi(Behavioral elements)
interaction, state machine
Nhóm (grouping elements)
package, subsystem
Các thành phần khác
note
Introduction to UML

27. Các loại biểu đồ Biểu đồ Use Case
Mô tả các yêu cầu
Biểu đồ hoạt động (Activity Diagrams)
Nó chỉ ra các bước thực hiện, các hành động, các nút quyết định và điều kiện rẽ nhánh để điều khiển luồng thực hiện của hệ thống
Biểu đồ tương tác (Interaction Diagrams)
Biểu đồ cộng tác (tập trung vào đối tượng) – Collaboration Diagrams
Biểu đồ tuần tự (mang yếu tố thời gian) – Sequence Diagrams
Biều đồ cấu trúc tĩnh (Static Structure Diagrams)
Objects/Classes/Packages
Biểu đồ trạng thái
Mô tả trạng thái của đối tượng ứng với từng thời điểm trong vòng đời của nó
Biểu đồ thực thi (Implementation Diagrams)
Biểu đồ thành phần (Component Diagrams)
Biểu đồ triển khai( Deployment Diagrams)
Introduction to UML

28. Biểu đồ
Các biểu đồ kết nối lại với nhau tạo nên một cái nhìn tổng quát về hệ thống
Mỗi biểu đồ mô tả một khía cạnh khác nhau của hệ thống.
Có thể chia thành hai loại: biểu đồ hành vì và biểu đồ cấu
Biểu đồ UC, tuần tự và biểu đồ lớp thường được sử dụng nhất
Introduction to UML

29. Biểu đồ hành vi
Biểu đồ hành vi đưa ra một cách nhìn động về hệ thống. Nó thường được sử dụng để đặc tả sự cộng tác giữa các thành phần nhằm đáp ứng lại các yêu cầu về hành vi của hệ thống
Có thể chia ra 5 loại biểu đồ:
Use case
Hoạt động
Trạng thái
Tuần tự
Cộng tác
Biều đồ UC, tuần tự, cộng tác hay được sử dụng
Biểu đồ hoạt động, trạng thái thường được sử dụng để mô tả các yêu cầu cơ bản
Biểu đồ hoạt đông mô tả một cách trực quan các hành vi được lấy ra từ các UC
Biểu đồ trạng thái nhằm minh họa các giao tác hành vi (transition) phức tạp trong các lớp đơn
Introduction to UML

30. Các kiểu quan hệ
Introduction to UML

31. Các kiểu quan hệ
Introduction to UML

32. Các kiểu quan hệ
Quan hệ nối kết (association): là một kết nối trực tiếp hai chiều giữa các lớp
Một quan hệ nối kết là một đường thẳng nối các lớp có quan hệ với nhau
Quan hệ kết tập (aggregation): là một dạng của nối kết, trong đó một phần tử này chứa một phần tử khác
Một quan hệ kết tập là một đường thẳng nối các lớp có quan hệ với nhau với một đầu mang ký hiệu hình thoi ở lớp tổng
Quan hệ phụ thuộc (dependency): là một sự liên quan ngữ nghĩa giữa hai phần tử mô hình, một mang tính độc lập và một mang tính phụ thuộc
Mọi sự thay đổi trong phần tử độc lập sẽ ảnh hưởng đến phần tử phụ thuộc
Quan hệ phụ thuộc được thể hiện bằng đường thẳng gạch rời (dashed line) với mũi tên (và có thể thêm một nhãn) giữa các phần tử mô hình
Introduction to UML 30

33. Bội số quan hệ 1 – một và chỉ một 4 – 4 và chỉ 4 0..1 – 0 hoặc 1
5..10 – min=5, max=10
0..* - zero or more
4..* - four or more
Introduction to UML

34. Tìm kiếm mối quan hệ
Các mối quan hệ được phát hiện thông qua biểu đồ tương tác
Nếu hai đối tượng “nói chuyện” với nhau thì phải có một cách thức giao tiếp giữa chúng
RegistrationManager
Course
Registration
Manager
Math 101:
Course
3: add student(joe)
Introduction to UML 31

35. Mối quan hệ ScheduleAlgorithm RegistrationForm RegistrationManager
Course
Student
CourseOffering
Professor
addStudent(Course, StudentInfo)
name
numberCredits
open()
addStudent(StudentInfo)
major
location
tenureStatus
ScheduleAlgorithm
Introduction to UML 32

36. Quan hệ nối kết
Introduction to UML

37. Các đầu liên kết
Introduction to UML

38. Nối kết tam nguyên
Introduction to UML

39. Quan hệ hợp thành (Composition)
Introduction to UML

40. Quan hệ hợp thành (Composition)
Introduction to UML

41. Quan hệ khái quát hóa (Generalization)
Introduction to UML

42. Quan hệ khái quát hóa
Introduction to UML

43. Quan hệ phụ thuộc (Dependencies)
Introduction to UML

44. Quan hệ phụ thuộc
Introduction to UML

45. Derived Attributes and Associations
Introduction to UML

46. Nối kết (Links)
Introduction to UML

47. Các ràng buộc và lời chú thích
Introduction to UML

48. Traffic Control System
Tác nhân (Actors)
Một tác nhân là một người hoặc một vật nào đó tương tác với hệ thống, sử dụng hệ thống
External Forces
Tương tác giữa người (Human interaction)
Các hệ thống tự động (Automated System)
Traffic Control System
Driver
Keyboard
Operator
User
<<Backup System>>
<<toll booth>>
Introduction to UML 14

49. Use Cases Một UC là một mô tả về một hành vi của hệ thống
Là một chuỗi các giao tác (transaction) có quan hệ với nhau được thực hiện bởi một tác nhân trong hệ thống
Chi tiết những gì hệ thống cần cung cấp cho tác nhân khi một UC được thực thi
A flow of events document is created for each use case
Xuất phát từ quan điểm của tác nhân
Các tác nhân sẽ được phỏng vấn để xác định cách thức mà họ tương tác với hệ thống
Phân tách các hành vi đến mức chi tiết nhất
Các nội dung chủ yếu:
Một UC bắt đầu và kết thúc như thế nào?How the use case starts and ends
Các dòng sự kiện thông thường (Normal flow of events)
Các dòng sự kiện tùy chọn (Alternate flow of events)
Các dòng sự kiện ngoại lệ (Exceptional flow of events)
Introduction to UML 15

50. Biểu đồ Use case
Biểu dồ Use case tập trung vào các quy trình nghiệp vụ mà ứng dụng cần phải thực thi
Biểu đồ UC cho phép chúng ta cấu trúc hóa các toàn bộ ứng dụng xoay quanh quy trình cần phải thực thi
Chỉ ra tập các tác nhân và UC và mối quan hệ giữa chúng
Biểu đồ UC góp phần làm hiệu quả việc mô hình hóa
Introduction to UML

51. Biểu đồ Use case
Nắm bắt các chức năng của hệ thống theo cách nhìn bởi người sử dụng
Built in early stages of development
Mục đích
Xác định rõ các ngữ cảnh của hệ thống
Nắm bắt các yêu cầu của hệ thống
Xác định tính hợp lệ kiến trúc hệ thống
Hướng dẫn thực thi và kiểm tra tính đầy đủ chức năng
Được xây dựng bởi các nhà phân tích và các chuyên gia
Introduction to UML

52. Customer Service Agent
Biểu đồ Use case
Biểu đồ Use case nhằm trực quan hóa các mối quan hệ giữa tác nhân và Use case
Pay toll
Driver
Passager
Lost Luggage
Customer Service Agent
Ramp Maintenance
Mechanic
Introduction to UML 18

53. Biểu đồ Use case
Nắm bắt các yêu cầu của hệ thống theo cách nhìn của người sử dụng
Introduction to UML

54. Biểu đồ cộng tác
Là một dạng của biểu đồ tương tác mô tả cách thức tổ chức các đối tượng gửi và nhận các thông điệp
Xét về mặt ngữ nghĩa gần giống như biểu đồ trình tự
Khác với biểu đồ trình tự là ở đây tập trung vào ngữ cảnh và không gian thực hiện công việc
Introduction to UML

55. Biểu đồ cộng tác
Biểu đồ cộng tác mô tả cách tổ chức các tương tác của đối tượng và sự kết nối của chúng với đối tượng khác
course form :
1: set course info
CourseForm
2: process
3: add course
: Registrar
theManager :
aCourse :
CurriculumManager
Course
Introduction to UML
4: new course 22

56. Biểu đồ trình tự Tương đương với biểu đồ cộng tác.
Mô tả trật tự thời gian của các thông điệp được gởi giữa các đối tượng
Được sử dụng trong hầu hết các quy trình phát triển phần mềm
Introduction to UML

57. Biểu đồ trình tự
Mô tả sự tương tác giữa các đối tượng theo một trật tự thời gian
Counter
Agent
Ticket
Passenger
Gate
Agent
Plane
1: Give Info
2: Questions
3: Answer
4: Print
5: Safeguard
6:Present
7: Board
8: Overbook
9: Return
Introduction to UML 21

58. Trạng thái của đối tượng
Biểu đồ trạng thái mô tả:
Quá trình sống của một lớp
Các sự kiện nào gây ra sự thay đổi từ trạng thái này đến trạng thái khác
Các hành động là kết quả của sự thay đổi trạng thái
Biểu đồ dịch chuyển trạng thái được tạo cho các đối tượng có hành vi không cố định
Introduction to UML 37

59. Biểu đồ dịch chuyển trạng thái
Mô tả các trạng thái bên trong liên quan đến các hành vi của đối tượng
Việc dịch chuyển giữa các trạng thái giúp cho việc xác định, xác thực các hành vi phức tạp
Mỗi lớp có ít nhất một biểu đồ trạng thái
Introduction to UML

60. Biểu đồ dịch chuyển trạng thái
Add Student /
Set count = 0
Add student[ count < 10 ]
[ count = 10 ]
Cancel
Initialization
Open
do: Initialize course
do: Finalize course
do: Notify registered students
entry: Register student
exit: Increment count
Canceled
Closed
Introduction to UML 38

61. Biểu đồ hoạt động Mô hình hóa các dòng hoạt động giữa các quy trình
Rất hữu ích trong việc chi tiết hóa các hành vi của UC
Biểu đồ hoạt động không chỉ ra sự cộng tác giữa các đối tượng
Introduction to UML

62. Biểu đồ cấu trúc
Các loại biểu đồ dạng này thường tập trung phân tích vào khía cạnh tĩnh của hệ thống
Biểu đồ lớp là loại biểu đồ thường được sử dụng
Khi chuyển sáng phân tích thiết kế bằng UML, hầu hết các tổ chức có xu hướng sử dụng biểu đồ lớp trước tiên vì:
Giúp cho việc giao tiếp giữa các nhà phát triển thuận lợi và dễ dàng
Là công cụ để giải quyết các vấn đề nảy sinh
Biểu đồ lớp thường có hai dạng
Dạng thứ nhất thường được sử dụng, bao gồm các lớp đối tượng cấu tạo nên hệ thống và cấu trúc của nó
Dạng thứ hai ít được sử dụng nhưng có tầm quan trọng không kém, đặc biệt rất hữu ích trong việc phát triển hệ thống từ mức cao
Biểu đồ gói (package diagram), một dạng của biểu đồ lớp, thường được mô tả dưới dạng các gói của ngôn ngữ Java và mối quan hệ giữa chúng
Introduction to UML

63. Biểu đồ lớp
Mô tả tập các lớp, gói và mối quan hệ giữa chúng theo một hướng nhìn cụ thể về hệ thống
Thường được sử dụng trong việc mô hình hóa hệ thống
Introduction to UML

64. Class Diagrams
Biểu đồ lớp đưa ra các lớp tồn tại và mỗi quan hệ giữa chúng theo hướng nhìn logic về hệ thống
Các phần tử mô hình hóa UML trong biểu đồ lớp
Lớp, cấu trúc lớp và hành vi
Các quan hệ nối kết, kết tập, phụ thuộc , kế thừa
Chỉ số quan hệ và hướng của quan hệ
Các quy tắc đặt tên
Thuộc tính
Thuộc tính cho biết cấu trúc của lớp
Thuộc tính có thể được xác định thông qua địnhg nghĩa lớp, các yêu cầu và các tri thức về lĩnh vực phân tích
Phương thức
Hành vi của lớp được thể hiện thông qua các phương thức
Các phương thức có thể xác định thông qua sự tương tác giữa các biểu đồ
Introduction to UML 23

65. Class Diagram
Xác định các từ vựng của hệ thống
Introduction to UML

66. Biểu đồ đối tượng
Cung cấp một bức tranh thực tế về hệ thống nhằm mô tả các mối quan hệ tĩnh giữa các đối tượng
Một biểu đồ đối tượng vì vậy là một ví dụ của biểu đồ lớp, chỉ ra một bức tranh thực tế có thể xảy ra khi hệ thống thực thi: bức tranh mà hệ thống có thể có tại một thời điểm nào đó.
Rất hữu ích trong việc bổ sung các thể hiện của các mối quan giữa các đối tượng, góp phần kiểm tra tính đúng đắn của biểu đồ lớp
Không được sử dụng nhiều
Introduction to UML

67. Mối quan hệ
Mối quan hệ cho biết cách thức giao tiếp giữa các đối tượng
Biểu đồ tuần tự hay cộng tác được sử dụng để xác định các liên kết giữa các đối tượng để thực hiện hành vi của chúng
Nếu hai đối tượng muốn “nói chuyện” với nhau thì tồn tại một liên kết giữa chúng
Có 3 kiểu quan hệ:
Nối kết
Kết tập
Phụ thuộc
Introduction to UML 29

68. Bộ số quan hệ và hướng quan hệ
Bộ số quan hệ định nghĩa số lượng đối tượng tham gia vào quan hệ
Cho biết số lượng thể hiện của một lớp quan hệ với một thể hiện của lớp khác
Với mỗi quan hệ nối kết hay kết tập, có hai dạng bộ số quan hệ cần phải xác: one for each end of the relationship
Mặc dù các quan hệ nối kết và kết tập là các quan hệ hai chiều nhưng chúng thường được giới hạn lại thành quan hệ một chiều
Khi hướng quan hệ được xác định, đầu mũi tên sẽ được thêm vào nhằm thông báo chiều của quan hệ
Introduction to UML 33

69. Bội số quan hệ và hướng quan hệ
RegistrationForm
RegistrationManager
Course
Student
CourseOffering
Professor
addStudent(Course, StudentInfo)
name
numberCredits
open()
addStudent(StudentInfo)
major
location
tenureStatus
ScheduleAlgorithm 1
0..*
1..* 4
3..10
0..4
Introduction to UML 34

70. Kế thừa Quan hệ kế thừa là quan hệ giữa lớp cha và các lớp con của nó
Có hai phương để xác định mối quan hệ kế thừa:
Khái quát hóa
Chuyên biệt hóa
Với các thuộc tính, phương thức hay các mối quan hệ tồn tại chung thường được đặt ở mức cao nhất của cây phân cấp
Introduction to UML 35

71. Kế thừa ScheduleAlgorithm RegistrationForm RegistrationManager Course
Student
CourseOffering
Professor
addStudent(Course, StudentInfo)
name
numberCredits
open()
addStudent(StudentInfo)
major
location
tenureStatus
ScheduleAlgorithm
name
RegistrationUser
Introduction to UML 36

72. Các yếu tố vật lý
Biểu đồ thành phần chỉ ra cấu trúc và sự phụ thuộc giữa các phần của phần mềm
Một thành phần có thể là:
Thành phần mã nguồn
Thành phần mã nhị phân
Thành phần thực thi
Introduction to UML 39

73. Biểu đồ thành phần
Nhấn mạnh các mối quan hệ tĩnh giữa các thành phần phần mềm thực thi
Đó có thể là các loại file .exe, .dll, .ocx, jar files, hay là Enterprise JavaBeans.
Có thể được sử dụng để chỉ ra các phần mềm bên trong ứng dụng
Các thành phần không phải là các lớp
Introduction to UML

74. Biểu đồ thành phần Mô tả cấu trúc vật lý của quá trình thực thi
Introduction to UML

75. Triển khai hệ thống
Biểu đồ triển khai chỉ ra cấu hình các phần tử xử lý lúc chương trình chạy, các nút trên mạng và các tiến trình phần mềm thực hiện trên những phần tử đó
Nó chỉ ra mối quan hệ giữa các phần cứng và phần mềm của hệ thống
Trực quan hóa các thành phần riêng biệt của ứng dụng
Introduction to UML 41

76. Biểu đồ triển khai Mô tả mối quan hệ của hệ thống phần cứng
Introduction to UML

77. Biểu đồ trển khai
Mô tả cấu trúc vật lý của hệ thống
Biểu đồ triển khai chỉ ra toàn bộ các nút trên mạng, kết nối giữa chúng và các tiến trình chạy trên chúng
Rất hữu ích đối với các hệ thống có môi trường cấu hình phức tạp
Đối với các ứng dụng triển khai trên nhiều server và vùng lãnh thổ, việc sử dụng biểu đồ trển khai là cần thiết
Introduction to UML

78. Mở rộng UML Khuông mẫu (Stereotype) Giá trị đính kèm (Tagged value)
Hạn chế (Constraint)
Introduction to UML

79. Mở rộng UML
Khuôn mẫu có thể được sử dụng để mở rộng các phần tử ký hiệu của UML
Phân loại các quan hệ mở rộng như nối kết, kế thừa, lớp và thành phần
Ví dụ:
Các khuôn mẫu lớp: biên, điều khiển, thực thể, tiện ích, ngoại lệ
Khuôn mẫu kế thừa: sử dụng(uses) và mở rộng(extends)
Khuôn mẫu thành phần: hệ thống con
Introduction to UML 43

80. Q & A
… time to ask questions
Introduction to UML

81. Thank you!
… take a break
Introduction to UML