1. Вясна прылятае на крылах птушак!
Жывая Вясна
Вясна прылятае на крылах птушак! 1

2. Пасланкі вясны 1. Белы бусел 2. Вясковая ластаўка 3. Звычайная зязюля
4. Чорны свіргуль
5. Шчурка-пчалаедка
JJN: 4, CK: 1,2,3,5 2 2

3. Чаму яны вяртаюцца?
Афрыканскае лета занадта спякотнае для гнездавання і вывядзення птушанят
Увесну і ўлетку ў Еўропе дастаткова ежы для харчавання як для дарослых, так і для маладых птушак
Птушкі ад прыроды «запраграмаваны» увесну перабірацца на поўнач 3

4. У які час на працягу сутак яны вандруюць?4

5. Па якім маршруце яны лятуць?
Па якім маршруце яны лятуць? 5 5

6. Белы бусел CK
Птушкі з Заходняй Еўропы перасякаюць Гібралтарскі праліў, з Усходняй Еўропы – праліў Басфора,
Абедзве групы сустракаюцца на месцах зімовак у Цэнтральнай і Паўдневай Афрыцы
Маладыя птушкі лятуць разам з дарослымі CK 6 6

7. Вясковая ластаўка CK
Птушкі з розных частак Еўропы сустракаюцца на агульных месцах зімовак у Афрыцы
Маладыя птушкі лятуць разам з дарослымі 7

8. Чорны свіргуль
Большасць птушак з Еўропы спачатку лятуць у Заходнюю Афрыку, потым пералятаюць у саваны Усходняй Афрыкі, адкуль і вяртаюцца да месцаў гнездавання
У першы год пасля з’яўлення на свет, многія з маладых птушак не вяртаюцца да месцаў гнездавання, а застаюцца ў Афрыцы 8

9. Зязюля
Зязюлі лятуць „шырокім фронтам”– усе еўрапейскія птушкі зімуюць у паўднёва- усходняй Афрыцы,
Дарослыя і маладыя птушкі лятуць асобна – маладыя ад нараджэння ведаюць, куды ляцець (закладзена генетычна) 9

10. Як яны лятуць? 10 10

11. photos: wikipedia.org, JJN
Белы бусел – «планер»
Падобна планерам, буслы выкарыстоўваюць плыні гарачага паветра, каб уздымацца ўверх
Плыні гарачага паветра цыркулююць з самай раніцы да апоўдня – у перапынках птушкі адпачываюць
Паветраныя плыні не ўтвараюцца над вадою – буслам даводзіцца пералятаць над пралівамі, каб болей ляцець над сушаю
Эфектыўнае выкарыстанне энергіі
photos: wikipedia.org, JJN 11 11

12. Зязюля, вясковая ластаўка, шчурка-пчалаедка – актыўны палет
Актыўныя махі крыламі для палету,
Незалежныя ад плыняў гарачага паветра
Актыўны палёт патрабуе больш энергіі, чым „планерны” - птушкам неабходна паляваць на працягу пералетаў
Dymówka - CK CK CK 12 12

13. Чорны свіргуль – змешанны палёт
JJN
Свіргулі ў асноўным выкарыстоўваюць „актыўны палёт”, але таксама могуць і планіраваць
Адзін з нешматлікіх відаў, прадстаўнікі якога могуць спаць у палёце
Свіргулі здольныя летаць на вялікіх вышынях – да 2 км,
Пакінуўшы гнезды, маладыя свіргулі могуць правесці ў палеце да 2 гадоў, не прызямляючыся 13 13

14. Калі яны вяртаюцца? 14 14

15. САКАВІК
ТРАВЕНЬ
КРАСАВІК 15

16. Куды яны вяртаюцца? 16 16

17. Photos: AM 17 17

18. Пасля вяртання 18 18

19. Белы бусел – Джэнтльмены ў чаканні сваіх ледзі
JJN
Самцы прылятаюць першымі
Як правіла, у раней занятое гняздо
„Рамонт” – самцы рыхтуюць гнёзды для прыбыцця самак
Гнёзды гатовыя да прыбыцця самак
Гнёзды будуюць на дымаходах, дахах будынкаў, старых дрэвах, электрычных слупах 19 19

20. Вясковая ластаўка – Хуткі шлях дадому
У адрозненні ад восеньскіх пералетаў, вясеннія прыбыцці доўжацца толькі 5 тыдняў
Птушкі спяць на подсцілах з трыснягу, дзе можа змясціцца да 100 асобінаў!
Па прыбыццю птушкі прымаюцца шукаць месца, дзе шмат бруду для пабудовы гнездаў 20 20

21. Зязюля– птушка-эгаістCK
Прылятаюць да сярэдзіны сакавіка
Яйкі зязюлі падобныя да яек тых птушак, у гнезды якіх зязюлі іх падкідаюць
Пасля з’яўлення на свет, птушаняты зязюлі выкідаюць з гнязда ўсе астатнія яйкі і птушанят
Птушаняты зязюлі часта буйнейшыя за сваіх новых бацькоў
Маладыя зязюлі вельмі гучна просяць ежы, прымушаючы іншых птушак іх карміць (тых, у каго птушкі не такія гучныя) 21 21

22. Чорны свіргуль – Майстар палету
JJN
Яны могуць імкліва пералятаць на вялікія адлегласці кіламетраў за 3 дні!
У свіргулеў вельмі кароткія ногі - здаровы стрыж можа адштурхоўвацца ад зямлі крыламі
  Раней свіргулі гнездаваліся на горных абрывах і ў лясных гушчарах - цяпер большасць свіргулеў жыве ў гарадах 22 22

23. Шчурка-пчалаедка – Квяцісты скарб
JJN CK
Шчуркі вяртаюцца з зімоўкі ў сярэдзіне траўня
Яны жывуць у асобных, выкапаных на гліняных адхонах ямінках
Кормяцца ў асноўным казуркамі
Маладыя птушкі дапамагаюць бацькам карміць малодшых птушанят
Птушанят шчуркі могуць карміць да 50 разоў у гадзіну! 23 23

24. Вы ўжо бачылі веснікаў вясны? Распавядзіце аб сваіх назіраннях на
Распавядзіце аб сваіх назіраннях на
нумар 0841 (напішыце калі, дзе бачылі, назву птушкі, вашае імя і прозвішча) 24 24

25. Партнеры Жывой вясны 25 25

26. Аўтары Прэзентацыю падрыхтаваў Антоні Марчэўскі / ОТОР Фатаграфіі:
Цэзары Каркош (CK) –
Юкка Дж. Нурмі (JJN) -
Антоні Марчэўскі (AM) 26 26