1. Kuliah 5 M1 Teks Melayu Klasik Zaman Awal
Prof.Madya Dr. Zaitul Azma Binti Zainon Hamzah
Jabatan Bahasa Melayu
Fakulti Bahasa Moden dan Komunikasi
Universiti Putra Malaysia
43400 UPM Serdang

2. Aqa’id al-Nasafi
Jabatan Penerbitan Universiti Malaya telah melancarkan buku berjudul The Oldest Known Malay Manuscript: A 16 th Malay Translation of the Aqa’id of al-Nasafi.
Analisis kitab Aqa’id oleh Asmah Hj Omar
Penggunaan huruf / ejaan
a. /ny/ پ ۑ nyamuk banyak tuanya
b. kaf ک (kalah)
ga ڬ (galah)
c. pa ڨ ڧ (pikir)
fa ڧ (fikir)
d sy ( syariat)
e. qaf (bhs sumber) (qiamat)
qaf (bhs asli) ق تي (tidak)
کق ک (kakak)

3. f ca, nga, nya
g. ya bertitik contoh taala, ma’na
ya tidak bertitik – dikekalkan sebagai
ejaan asal bahasa Arab
h. Wau (hayat- mengekalkan ejaan
asal bhs Arab) ت حيو

4. Diakritik
tanda baris yang digunakan pada huruf-huruf tertentu sama ada di atas, di bawah atau di hadapan
a. Fathah (tanda atas)
b. Kasrtah ( tanda bawah)
c. Dhammah ( tanda depan)
d. sukun (tanda mati)
e. Tanwin (tanda dua depan)
f. Syaddah (tanda sabdu)
g. Maddah (tanda panjang)

5. Metodologi Penggunaan diakritik sattaru karajaannya bertannung kaca
dajjal
amar
Penggunaan tanda dua (sekali sahaja)
1. raja-raja

6. Vokal
Menggunakan 3 vokal sahaja iaitu vokal /a/ - alif, vokal /i/ - ya, vokal /u/ - wau
Tidak wujud peraturan yang mantap dalam penggunaan vokal. Contoh:
Perkataan Agama dan Udara
Urutan vokal
Seorang
keadaan

7. Diftong
1. Huruf ya digunakan bagi melambangkan bunyi diftong /ai/
Kata-kata Melayu
dipaccat
lannyap
Kata-kata Sanskrit
dosya, syaksyi, druhaka, naraka, santosya
kerana = karena, karana, karna
Kata-kata Arab
kata-kata Arab dipindahkan ke dalam bahasa Melayu. Contoh:
tabiat
kubur

8. Kesimpulan
Memberi petunjuk tentang bahasa Melayu dan ejaan Jawi yang digunakan pada abad ke-16.
Ejaan Jawi pada abad tersebut belum dikodifikasi sepenuhnya.
Penggunaan huruf ca, pa, nga, dan nya, menggambarkan bunyi bahasa Melayu yang tidak wujud dalam bahasa Arab.
Menggunakan satu grafem (unit minimun yg distingtif dlm sistem tulisan) bagi melambangkan fonem /k/ dan /g/ sehingga abad ke-19
Penggunaan tanda dua sebagai kaedah trengkas dan dianggap sebagai ingenuity (kepandaian )orang Melayu

9. Hikayat Raja Pasai
Hikayat Raja Pasai yang diusahakan oleh Russell Jones.
Tarikh sebenarnya kemungkinan besar pada akhir abad ke-14.
Hanya terdapat sebuah manuskrip Hikayat Raja Pasai iaitu Raffles Malay No.67 yang tersimpan di The Royal Asiatic Society di London.
Terdapat juga sebuah manuskrip lagi yang tersimpan di Bibliotheque Nationale di Paris No. Mal. Pol. 50 hasil susunan seorang sarjana Perancis iaitu Edouard Dulaurier 1838 yang merupakan salinan manuskrip No. 67.
Karya agung Hikayat Raja Pasai mencakup satu jangka waktu dalam sejarah Pasai yang menceritakan perihal agama Islam mula bertapak di gugusan pulau-pulau Melayu iaitu antara akhir abad ke-13 dan awal abad ke-14.
Hikayat ini mengandungi unsur-unsur mitos setempat tetapi ia berdasarkan fakta sejarah. Misalnya, nisan Sultan Malikul Saleh dapat dilihat wujudnya sehingga ke hari ini.

10. Hikayat Raja Pasai dibahagikan kepada 3 bahagian iaitu
pembukaan dan pengislaman Pasai,
Pasai dibawah pemerintahan Sultan Ahmad Perumudal Perumal dan
terakhir perluasan kekuasaan Majapahit.
Aspek pertama ialah tentang asal-usul pembukaan dan pengislaman Pasai.
Kronologi ceritera ini - Raja Ahmad dan Raja Muhammad dikurniakan cahaya mata iaitu Puteri Betung dan Merah Gajah. Setelah kemangkatan ayah bonda keturunan mereka silih berganti sehingga Merah Silau mendapat hidayah setelah bertemu Nabi Muhammad S.A.W dan memeluk agama Islam lalu Merah Silau menukar nama dan memakai gelaran Sultan Malikul Saleh

11. Kepimpinan Raja-Raja Pasai
Kepimpinan Raja-Raja Pasai bercirikan ajaran Agama Islam iaitu berkisar kepada melakukan kebaikan dengan meninggalkan kemungkaran dan menyuruh orang berbuat kebajikan dan melarang daripada berbuat kejahatan.
pembesar negeri dan Raja-Raja Pasai hendaklah menjalankan pemerintahan menurut undang-undang Islam seperti yang difirman Allah swt. di dalam Al-Quran.

12. ASPEK BAHASA Sistem tulisan Hikayat Raja Pasai ialah tulisan Jawi.
Turut dikesan campuran bahasa Melayu Sumatera Kuno dan bahasa Sanskrit dalam penceritaannya.
Kosa kata dalam Teks Hikayat Raja Pasai ini banyak percampuran kata asing iaitu kosa kata Sanskrit, Melayu Kuno dan juga Arab.
Gaya bahasa Teks Hikayat Raja Pasai ini lebih cenderung kepada gaya karangan sebuah kitab sejarah daripada sebuah karya sastera kerana bahasanya berbentuk laporan ringkas dan tepat

13. terdapat juga penggunaan simile iaitu gemuruh seperti tagar, dan seperti hayam takutkan helang.
dalam dialog Sultan Ahmad Perumudal Perumal dengan penghulu gundiknya iaitu Dara Zulaikha Tingkap terdapat penggunaan seloka yang isinya menyamai puisi moden ciptaan Amir Hamzah . Contoh ;
‘ Ayuh Dara Zulaikha Tingkap,
Bangun apalah engkau!
Asalmu orang terjunan pangliran!
Karna engkau penghulu gundikku,
Bergelar Tun Derma Dikara.

14. Kesimpulan
Bahasa Melayu Klasik telah membawa satu lembaran baru terhadap bahasa Melayu kerana pada zaman kegemilangannya telah terhasillah satu ketamadunan umat yang cintakan ilmu dan rasa pertanggungjawaban untuk mewarisinya kepada anak cucu zaman-berzaman melalui tinggalan hasil mahsul yang tidak ternilaikan seperti Teks Hikayat Raja Pasai.

15. Sekian, terima kasih