1. THÁI ĐỘ XỬ TRÍ BƯỚU GIÁP NHÂN
TS BS LÂM VĂN HOÀNG BVCR

2. Nội dung DỊCH TỄ NGUY CƠ BƯỚU GIÁP NHÂN
CÁC XÉT NGHIÊM THỰC HIỆN TRÊN BƯỚU GIÁP NHÂN
VAI TRÒ FNA TUYẾN GIÁP
UNG THƯ GIÁP

3. Các cơ chế gây bướu giáp 1. Kích thích:
a. TSH: cơ chế feedback trong suy giáp nguyên phát
b. Kháng thể kháng thụ thể Thyrotrophin gắn kết vào thụ thể TSH, kích thích tế bào tuyến giáp phì đại

4. Các cơ chế gây bướu giáp 2. Viêm 3. Thâm nhiễm
Viêm giáp cấp (vi trùng)
Viêm giáp bán cấp (Siêu vi)
Không do viêm: Viêm giáp tự miễn lympho bào
3. Thâm nhiễm
Tân sinh (adenoma / carcinoma)
Không tân sinh (cyst)

5. Bướu giáp không độc tính bướu giáp đơn thuần bướu giáp nhân
Lan tỏa hay có nhân
Không tăng chức năng tuyến giáp
Nguyên nhân gây bướu :
Thiếu hụt iode
Rối loạn tổng hợp hormon giáp
sử dụng các chất gây bướu

6. Thiếu hụt iode
Rối loạn thiếu hụt iode Nguyên nhân BG hay gặp nhất toàn cầu (750 triệu người)
Lưu hành ở Nam Mỹ, Phi châu, Á châu, Âu châu

7. Hậu quả rối loạn thiếu hụt iode
Đần đôn Phù niêm
Suy giáp nặng:
Chậm tăng trưởng
Thiểu năng trí tuệ
Thần kinh:
Thiểu năng trí tuệ,
chậm tăng trưởng
câm-điếc BG
Endocrinology, ed 5: , 2006

8. Xác định tình trạng thiếu hụt iode
iodine niệu: chỉ số chính xác đánh giá sự hấp thu iode
Thiếu hụt Iodine : iode niệu < 100 μg/L
Iode niệu Mức độ LS
50-99 μg/L Nhẹ
20-49 μg/L Trung bình
< 20 μg/L Trầm trọng

9. Rối loạn sinh tổng hợp hormone giáp
Bất thường về chuyển hóa:
Vận chuyển iode chủ động
Oxy hóa
Hữu cơ hóa
Kết đôi
*J Med Genet 42:379-89, 2005

10. Chất sinh Bướu giáp
Thực phẩm/ hoá chấtchemicals có thể ảnh hưởng quá trình sinh tổng hợp hormone giáp*
Cây họ cải: goitrin
(hiệu ứng thionamide)
Khoai mì, bắp ngô, đậu lima : cyanoglucosides
( ức chế vân chuyển và hữu cơ hóa iode)
Hạt kê, đậu nành: flavonoids
(ức chế peroxidase)
*The Thyroid: A fundamental and clinical text: , 2000

11. Đánh giá khởi đầu bướu giáp lan tỏa
Vòng cổ to ra có phải là bướu giáp ?
Di động theo nhịp nuốt ?
Các nguyên nhân thường gặp của ‘cổ to’:
Cổ có nhiều mỡ
Cổ hình vành khăn

12. Các triệu chứng của bướu giáp đơn thuần, bướu giáp nhân
Có thể phát hiện tình cờ không triệu chứng
Phát hiện qua kiểm tra sức khỏe , qua siêu âm
các triệu chứng có thể có
Nuốt vướng
Đau vùng cổ
Khàn giọng
Hạch kèm theo

13. Các xét nghiệm đánh giá Siêu âm tuyến giáp
Xét nghiêm hormon tuyến giáp ( FT3 , FT4, TSH)
Xạ hình tuyến giáp
FNA tuyến giáp khi khảo sát bướu giáp nhân

14. SIEÂU AÂM GIAÙP
Soá löôïng nhaân,
Kích thöôùc
Tính chaát nhaân, bôø
Hieän dieän daáu voâi hoaù trong nhaân
Tính chaát voâi hoaù

15. CÁC HÌNH ẢNH NGHI NGỜ TRÊN SIÊU ÂM VỀ UNG THƯ GIÁP

16. SIEÂU AÂM DOPPLER
Hình aûnh taân sinh maïch maùu,
80-95% taân sinh maïch maùu ngoaïi vi laø böôùu laønh
70-90% böôùu giaùp aùc tính phaân phoái töùôi maùu trong nhaân

17. ÑAËC ÑIEÅM XAÏ HÌNH Nhaân taêng xaï Nhaân ñaúng xaï Nhaân giaûm xaï
U laønh, adenome, ít aùc tính
Nhaân ñaúng xaï
Adenome
Nhaân giaûm xaï
Nang giaùp
Adenome tuyeán giaùp
Vieâm giaùp
Ung thö giaùp
Ung thö di caên

18. Kỹ thuật hình ảnh khác CT và MRI Không thường quy .
Có thể đánh giá kích thước, các cấu trúc liên quan .

19. Images of a large, asymmetric multinodular goiter
Images of a large, asymmetric multinodular goiter. (A) Chest radiography shows marked tracheal deviation to the right (arrow). (B) Chest CT confirmed the presence of a large substernal goiter on the left to the level of tracheal bifurcation.

20. Kỹ thuật hình ảnh khác PET scan: Tái tạo hình ảnh 3 chiều.
Sử dụng phát hiện di căn ung thư giáp
Vai trò còn bàn cải
Crippa F, Alessi A, Gerali A, et al: FDG-PET in thyroid cancer.  Tumori  2003; 89:
Urhan M - PET Clin - July, 2007; 2(3);

21. FNA TUYẾN GIÁP

22. CHOÏC HUÙT TEÁ BAØO BAÈNG KIM NHOÛ: Chæ ñònh:
Nhaân laïnh ñôn ñoäc
Nhaân khoâng ñaùp öùng ñieàu trò
Toån thöông ña nhaân
Choáng chæ ñònh
Bn roái loaïn ñoâng maùu
Beänh nhaân ñang cöôøng giaùp naëng

23. BIEÁN CHÖÙNG Ñau, xuaát huyeát Phuø neà tuyeán giaùp thoaùng qua
Thoaùi hoaù nang
Nhòp chaäm thoaùng qua
Lieät daây thanh aâm thoaùng qua
Hình thaønh noát voâi hoaù
Hoaïi töû nhaân, xô hoaù
Cöôøng giaùp thoaùng qua
Taêng thyroglobuuline

24. BIEÁN CHÖÙNG HIEÁM GAËP
Ngaát
Raùch tónh maïch
Thuûng khí quaûn
Hoaïi töû taïi choã
Gieo raéc teá baøo ung thö

25. GIAÙ TRÒ CHAÅN ÑOAÙN CUÛA FNA
Ñoä nhaïy 83-95%
Ñoä chuyeân 92%- 97%
Aâm giaû 0.3-6%
Döông giaû 0-10%

26. DỤNG CỤ CHỌ HÚT TẾ BÀO

27. Thao taùc choïc huùt sau khi xaùc ñònh vò trí nhaân
beänh nhaân tö theá naèm ngöõa ñöôïc loùt goái döôùi vai
duïng cuï choïc huùt teá baøo.

28. Hình chọc hút tế bào tuyến giáp

29. KỸ THUẬT CHỌC HÚT GHI NHỚ: đầu kim được xem như là dao cắt tế bào
Áp lực trong ống chich 10cc từ 4-8 cc
Sử dụng kím 25 để hạn chế tình trạng chảy máu

30. HÌNH ẢNH KÉO LAME TẾ BÀO

31. Tiêu chuẩn lam tế bào Lam chứa tối thiểu 2 khúm tế bào
Mỗi khúm có > 10 tế bào
không nhiều hồng cầu

32. Những sai sót làm sai lệch kết quả
Chọc hút nhiều hồng cầu, dịch keo
Lam kéo dày chứa nhiều hồng cầu
Sau khi kéo lam để ngoài quá lâu làm khô biến dạng tế bào

33. Phaân loaïi trong chaån ñoaùn teá baøo hoïc
1. Nghi ngôø
2. Phình giaùp
3. Ung thö giaùp
Daïng nhuù
Daïng tuûy
Daïng nang
Bieät hoùa keùm
Hurth cell
4. Vieâm giaùp

34. Chaån ñoaùn teá baøo hoïc nghi ngôø
Toån thöông daïng nang
Taêng saûn laønh tính ( adenomatous hyperplasia)
U laønh tính nang ( follicular adenoma)
Carcinom tuyeán daïng nang( follicular carcinoma)
Carcinom tuyeán dang nhuù bieán theå nang (follicular variant of papillary thyroid carcinoma)

35. Nang tuyeán giaùp bình thöôøng

36. TEÁ BAØO NANG TUYEÁN
Nhaân ñoàng daïng, maøng nhaân trôn laùng, nhieãm saéc chaát coù haït
Baøo töông nhaït
Teá baøo saép seáp kieåu toå ong

37. carcinoâm teá baøo hurthle: teá baøo ña dieän, nhaân naèm leäch taâm, nhaân lôùn

38. Carcinome tuyến giáp dạng nhú:tb biểu mô hơi lớn tập hợp thành những mảng, những nhú. Bào tương thay đổi. Nhân hình trứng, sáng, có rãnh,

39. Carcinome tuyến giáp dạng tuỷ : tế bào đa dạng, thường kết hợp tb hình thoi và những tb dạng tương bào, nhân dạng muối tiêu, mô đệm dạng bột

40. Carcinome tuyến giáp thoái sản: Rất nhiều tb với hình ảnh ác tính, tb hình thoi, dạng tb gai, đại bào nhiều nhân, nhân quái

42. Điều trị Nội khoa Iode vô cơ Extrait thyrodien Hormon giáp :
Hormon T3 : cynomel ít sử dụng
Hormon T4 berlthyrox liều mcrg/ ngày
Thời gian 6 tháng – 1năm có thể kéo dài hơn
Bướu giáp nang:
Chọc hút nang, chích ethanol vào trong nang
Ngoại khoa : phẫu thuật
Điều trị xạ trị bướu giáp nhân

43. Toùm laïi Böôùu giaùp nhaân caàn phaûi thöïc hieän chaån ñoaùn
Ñieàu trò noäi khoa vôùi Thyroxinphaûi caân nhaéc
Sieâu aâm giaùp vaø FNA tuyeán giaùp coù vai troø quan troïng trong chaån ñoaùn sôùm

44. CÁM ƠN SỰ THEO DÕI CỦA CÁC ANH CHỊ ĐỒNG NGHIỆP