1. nazlita@um.edu.my 1 Bab 6 Antaramuka pertuturan

2. nazlita@um.edu.my2 Aplikasi yang menggunakan antaramuka pertuturan : Tangan pengguna dalam keadaan sibuk. Pergerakan diperlukan. Mata pengguna sedang digunakan.  Contoh aplikasi realiti maya. Situasi yang tidak sesuai menggunakan papan kekunci.  Contoh:airplane-cockpit,dalam air.

3. nazlita@um.edu.my3 Ciri-ciri penggunaan antaramuka pertuturan. Antaramuka pertuturan perlu menyokong interaksi dengan pengguna untuk memberi keselesaan kepada pengguna terhadap penggunaan sistem tersebut. Sistem perlu memaparkan ciri-ciri bijak supaya pengguna percaya boleh melakukan pelbagai perkara dalam pelbagai situasi.

4. nazlita@um.edu.my4 Antaramuka pertuturan perlu memaparkan kebolehan dalam setiap kategori berikut: 1. Kandungan (Content). 2. Kemungkinan (Possiblity). 3. Navigasi (Navigation). 4. Orientasi (Orientation). 5. Kawalan (Control). 6. Pengubahsuaian (Customization).

5. nazlita@um.edu.my5 Kandungan (Content) Pengguna mesti tahu kandungan dan konteks kerja, apa yang diharapkan oleh sistem dari pengguna dan pengguna dapat melakukan kerja dengan baik. Level interaksi yang ideal ialah kerja-kerja dapat dilakukan dengan baik dan sistem dapat melakukan kerja dengan tepat. Speak to the task.

6. nazlita@um.edu.my6 Kemungkinan (Possibility) kerja kompleks, - pengguna tidak tahu/keliru apa yang perlu dibuat; tidak yakin sistem akan bertindak balas kepada input yang diberi Sistem canggih - proaktif dan boleh mengesan pengguna sedang mengalami masalah untuk memilih apa yang perlu diucapkan dan sistem dapat menyediakan kemungkinan atau cadangan.

7. nazlita@um.edu.my7 Pengguna mungkin terlupa atau perlu bantuan jadi sistem haruslah dapat memberi panduan kepada pengguna. "Computer, what can I say at this point in the task?" "Computer, repeat the question, the options“

8. nazlita@um.edu.my8 Orientasi (Orientation) Pengguna mungkin akan sesat atau keliru terhadap lokasi kerja yang sedang dijalankan. Pengguna seharusnya boleh bertanya kepada sistem mengenai lokasi mereka. Lokasi bermaksud hirarki kerja yang dijalankan dan juga situasi sejarah bagi sesi semasa dengan sistem. "Computer, where am I?", "where are we?“

9. nazlita@um.edu.my9 Navigasi (Navigation) Boleh bergerak: back, previous, next section, main, menu. Pengguna boleh navigasi yakni akan berlaku transition kepada keadaan lain. Keadaan seterusnya boleh berkaitan dengan keadaan semasa ( contoh: previous, next) atau boleh diterangkan dengan maksudnya (contoh:mainmenu, exit) dalam konteks melakukan kerja.

10. nazlita@um.edu.my10 Kawalan (Control) Pengguna perlu dapat membuat kawalan terhadap pelbagai kelakuan sistem. Contohnya, kualiti tindak balas yang disediakan oleh sistem ataupun samada sistem harus memenuhi kehendak pengguna dalam situasi tertentu.

11. nazlita@um.edu.my11 Pengubahsuaian (Customization) sistem fleksibel, pengguna boleh menukar kelakuan sistem.  Contohnya: menghasilkan perkataan baru - memasukkan arahan pendek dalam jujukan kerja. Customization - model interaksi dengan pengguna ; tujuannya untuk mendapatkan struktur informasi yang baik dari pengguna dan integrasikannya secara tepat ke dalam pangkalan data sistem tersebut. "Computer, define the following word"

12. nazlita@um.edu.my12 Garispanduan merekabentuk antaramuka pertuturan: 1. Jelas. 2. Kawalan input. 3. Membaiki kesilapan (Error recovery). 4. Mengesan kesilapan ( Error detection). 5. Pembetulan kesilapan (Error correction). 6. Penilaian pencapaian sistem. 7. Integrasi dengan aplikasi lain.

13. nazlita@um.edu.my13 Jelas 1. Menyediakan maklum balas kepada pengguna dalam bentuk paparan grafik. 2. Maklum balas level bunyi yang baik iaitu tidak terlalu perlahan atau terlalu kuat dapat membentuk perlakuan vokal yang baik. 3. Bunyi latar belakang dapat membantu pengguna untuk menentukan bila persekitaran yang sesuai untuk pengenalan suara dan bila sistem mungkin tidak dapat berfungsi.

14. nazlita@um.edu.my14 4. Maklum balas bunyi pendek dan tidak mengambil masa bekerja. 5. Jika pelbagai keadaan diperlukan, ‘tone’ bunyi perlu berbeza.  Guna bilangan ‘tone’: 1, 2, 3 beep.  Guna ketinggian bunyi (pitch) yang berbeza / gabungan. 6. Tunjukkan perantaraan (interval) yang boleh dijangka  Guna maklum balas( feedback) grafik seperti satu bar yang menunjukkan sistem sedang memproses.  Guna maklum balas suara.” Please wait while I compute..”  Guna maklum balas bunyi. Contohnya, “busy” tone variasi interval tone seperti kelajuan bunyi yang semakin meningkat menunjukkan sistem dalam proses.

15. nazlita@um.edu.my15 7. Pengguna seharusnya tahu apa yang boleh dicakapkan. Panduan pada pengguna bagi bahasa yang diterima:  Sediakan panduan input yang diterima. Contohnya: ‘Do you want to proceed? Please say Yes or No'.  Paparkan input yang dibenarkan pada skrin. Sekiranya ada jumlah yang kecil sahaja input yang diterima maka paparkan pada skrin.  Bina satu domain bahasa yang lengkap. Sistem lebih fleksibel. 8. Status paparan mestilah yang mudah untuk dikenalpasti oleh pengguna tanpa mengganggu pengguna dari aktiviti kerja yang dijalankan.

16. nazlita@um.edu.my16 9. Tidak menggunakan maklum balas yang terlalu banyak. Ini akan mengelirukan pengguna.  Elakkan daripada memaparkan maklumat yang khas untuk pembangun. Contohnya:- penyahkod, masa yang diambil oleh pengguna.  Maklumat yang dipaparkan mestilah jelas dan menyumbangkan kepada peningkatan penggunaan antaramuka. 10.” push-and-hold protocol” adalah lebih baik dari ‘two-click protocol’ untuk mula dan berhenti.

17. nazlita@um.edu.my17 Kawalan Input Sistem yang sentiasa bersedia adalah lebih baik daripada sistem yang memerlukan tindakan dari pengguna. Kebolehan pengguna untuk koordinasi butang untuk bertutur adalah lemah disebabkan tidak biasa atau tidak mempunyai skil. Aktiviti antaramuka akan mengganggu aktiviti kerja yang dilakukan. Jadi sistem yang sentiasa bersedia adalah lebih disukai.

18. nazlita@um.edu.my18 Membaiki Kesilapan. Sistem yang menggunakan pertuturan mudah untuk melakukan kesilapan. Jadi mesti ada cara untuk memperbaiki kesilapan pengecam suara. 1. Sediakan kebolehan untuk ‘Undo’.  ‘Undo’ mungkin tidak sesuai kerana ia memerlukan kos yang tinggi.  ‘Undo’ kadang-kadang merujuk kepada ‘discomfirmation’ input.

19. nazlita@um.edu.my19 2. Jika ‘undo’ tidak praktikal, guna protokol pengesahan.  Pengguna boleh membuat pengesahan dengan input tambahan perkataan ‘OK’ selepas memasukkan input.

20. nazlita@um.edu.my20 3. Di dalam sistem yang menggunakan antaramuka pertuturan, seharusnya menyediakan prosedur pembetulan berasaskan dialog.  Membaiki kesilapan akan lebih berkesan jika sistem dapat membantu pengguna untuk mengenalpasti dan membetulkan kesilapan.  Sistem mesti tahu keadaan semasanya dan tahu objektif pengguna jadi dialog pembetulan bergantung kepada maklumat ini.

21. nazlita@um.edu.my21 Mengesan Kesilapan Input pertuturan mungkin akan berlaku kesilapan, jadi ia mesti boleh untuk mengesan kesilapan yang akan berlaku. Sistem pengecaman suara yang mudah seharusnya boleh mengesan kesilapan dengan membandingkan nilai pengecaman yang didapati dengan nilai semua penyahkod yang tidak dikehendaki (reject).

22. nazlita@um.edu.my22 Pembetulan Kesilapan 1. Untuk kerja-kerja yang memerlukan input perkataan yang tepat dengan pertuturan, sistem tersebut mesti menyediakan sokongan lain untuk pembetulan kesilapan. 2. Sokongan tersebut tidak semestinya dalam bentuk antaramuka pertuturan tetapi boleh menggunakan kemudahan aplikasi lain seperti word processor.

23. nazlita@um.edu.my23 3. Menyediakan altenatif mod input untuk menggantikan input pertuturan. Pengguna seharusnya ada kawalan pada sistem samaada untuk membuat semula (reset) ataupun memasukkan data dengan cara mod yang lain. 4. Menyediakan metod untuk mengenalpasti sebahagian kesilapan dalam perkataan- perkataan yang di input. Ini dilakukan pada aplikasi yang memerlukan teks atau formula yang panjang.

24. nazlita@um.edu.my24 Penilaian pencapaian sistem. 1. Sistem seharusnya mempunyai data-data yang boleh digunakan untuk menilai pencapaian sistem. 2. Merekod pengecaman (recognition) parameter asas untuk setiap perkataan termasuk penyahkod perkataan, masa yang diambil, masa pengecaman dan mesej kesilapan. 3. Membenarkan pengguna untuk membuat aduan mengenai perlakuan sistem.  Pengguna boleh menaip cadangan atau pertanyaan kenapa sesuatu perkataan seharusnya boleh digunakan.

25. nazlita@um.edu.my25 Integrasi dengan aplikasi lain. Aplikasi yang mudah boleh menggunakan antaramuka pertuturan yang mana ia tidak mengambil kira keadaan aplikasi tersebut. Antaramuka ini boleh dijana dan digunakan dengan mana-mana aplikasi yang lain.