1. Milija Suknović, milija.suknovic@fon.bg.ac.rs
SISTEM ZA KREIRANJE I SKLADIŠTENJE ISKUSTAVA KORISNIKA U PROCESU UČENJA NA DALJINU
Vladimir Vujin, Marko Petrović,
Milija Suknović,

2. Problem
LMS sistemi pružaju korisnicima sve što je potrebno da bi stekli znanje
U želji da prodube svoje znanje i zadovolje svoju znatiželju korisnici sve više tragaju za informacijama van granica LMS i pri tome koriste razne uređaje
Aktivnosti korisnika nad takvim sadržajima LMS sistemi nisu u mogućnosti da prate

3. SCORM SCORM objektni referentni model deljenog sadržaja
Obezbeđuje kompatibilnost materijala za učenje na različitim platformama za elektronsko učenje
SCO (Sharable Content Object) osnovna jedinica materijala za učenje
Trajnost, Prenosivost, Ponovna upotrebljivost, Dostupnost

4. Nedostaci SCORM-a
Svi materijali za učenje moraju se startovati i izvršavati u okviru LMS-a
Sadržaji moraju da se nalaze u okviru istog domena
SCORM materijali se moraju izvršavati u okviru veb brauzera
Nemogućnost kreiranja aplikacija za mobilne uređaje
Obavezna stalna konekcija na Internet
Mogućnost hakovanja

5. Okruženje učenja na daljinu se menja
Savremeni proces učenja na daljinu obuhvata sve veći broj različitih sadržaja kojima korisnici pristupaju sa različitih uređaja sa bilo koje lokacije
Brzi rast mobilnih uređaja (BYOD)
Socijalne mreže/Socijalno učenje
Igre
Simulacije
YouTube
Kako pratiti aktivnosti korisnika?

6. Experience API = xAPI = Tin Can API
xAPI je tehnička specifikacija namenjena za implementaciju sistema RESTful arhitekture
xAPI čine Learning Record Store (LRS) i Statement API, State API, Agent API i Activity Profile API
xAPI omogućava praćenje i beleženje niza aktivnosti
Nastavni sadržaji se mogu pokretati i van LMS
xAPI ne zahteva upotrebu veb brauzera za pristup sadržajima
Koristi modernu tehnologiju REST, JSON

7. Nastanak i razvoj
2008 : formirana Learning Education Training Systems Interoperability – LETSI SCORM 2.0
2010 : Advanced Distributed Learning (ADL) - Javni poziv za podnošenje predloga projekata - Rustici Software
: početak Projekta Tin Can
2012 : rezultat Tin Can API
2013 : Tin Can API version 1.0 – ADL zvanični naziv Experience API ili xAPI
2015 version 1.0.3

8. Tin Can API izjava
xAPI interoperabilnost obezbeđuje konzistentnom strukturom podataka koja je u obliku izjave i standardizacijom API metoda prenosa izjava.
Najjednostavniji oblik izjave je: “Subjekat, glagol, objekat” ukazuju na aktivnost koja se već dogodila.
animacija

9. xAPI izjava xAPI izjava je nastala na osnovu koncepta Activity Streams
Activity Streams koriste Facebook, Instagram, Twitter... za generisanje “niza aktivnosti”
Primer: lajkovanje fotografije na Facebooku generiše “niz aktivnosti”
Razlika: xAPI obuhvata Learning Record Store i četiri API-ja  (Statement, State, Agent Profile i Activity Profile)

10. Razlike između SCORM i xAPI Track completion Track time+
Track time
Track pass/fail
Report a single score
Report multiple scores
Detailed test results
Solid security
No LMS required
No internet browser required
Keep complete control over your content
No cross-domain limitation
Use mobile apps for learning
Platform transition (i.e. computer to mobile)
Track serious games
Track simulations
Track informal learning
Track real-world performance
Track offline learning
Track interactive learning
Track adaptive learning
Track blended learning
Track long-term learning
Track team-based learning
Razlike između
SCORM i xAPI
izvor

11. xAPI glagoli Glagol predstavlja obavezni deo xAPI izjave
“Objekat glagol” može sadržati samo “ID” atribut koji ukazuje URI odnosno IRI (Internationalized Resource Identifiers)
{ id: " display: { "en-US": "experienced" } }
abandoned, answered, asked, attempted...
Mogućnost kreiranja kompleksnih izjava “On an iPad, while offline, John completed Sales Training 101 with a score of 100”

12. xAPI izjava JSON "actor": { "mbox": "mailto:learner@example.com",
"name": "Example Learner",
"objectType": "Agent" },
"verb": {
"id": "
"display": {
"en-US": "answered" }
"object": {
"id": "
"definition": {
"name": {
"en-US": "Example Activity"
"description": {
"en-US": "Example activity description"
"objectType": "Activity"

13. Upotrebljivost xAPI-a
Veći broj saznanja o iskustvima tokom učenja
Veći broj saznanja o procesu izvođenja
Korelacija učenja i procesa izvođenja
Korelacija učenja i rezultata
Korelacija procesa izvođenja i rezultata
Omogućuje veći stepen personalizacije učenja
Omogućuje učenje na iskustvima drugih
Deljenje učenja sa drugima
Dostupnost i praćenje učenja van LMS

15. LEARNING RECORD STORE (LRS)
Predstavlja novu klasu u ekosistemu učenja na daljinu
LRS je definisan kao deo xAPI specifikacije
Koristi se za prihvatanje, skladištenje i vraćanje podataka o aktivnostima, iskustvima u procesu učenja
LRS uključuje alate za izveštavanje i analitiku
Prikupljene podatke moguće je deliti sa drugim sistemima i uz pomoć analitičkih alata upotrebiti za kreiranje adapativnog okruženja
LRS može biti samostalni servis a može se integrisati u LMS
Više LRS sistema mogu međusobno da komuniciraju

17. LRS Trenutno postoji veći broj komercijalnih i open-source LRS sistema
ADL's Open Source Learning Record Store
Open source Java based Learning Record Store
Learning Locker – the Open Source Learning Record Store
lxHiveLearning Record Store.
LRS na lokalnim serverima i u Cloud okruženju
Samostalan razvoj LRS

18. Tin Can API = 4 RESTful API
Funkcija
Statement API
Osnovni komunikacioni mehanizam xAPI-ja
Activity API
Skladišti metapodatke određene aktivnosti u LRS
State API
Skladištenje parova ime/vrednost za svaku sesiju
Agents API
Koristi se za pronalaženje i identifikaciju određenog agenta ili korisnika

20. PRIMER
Competency Based Learning and xAPI at Thomson Reuters

21. BUDUĆI RAZVOJ Unapređenje alata za analizu LRS podataka i izvešavanje
Razvoj CMI5 specifikacije koja će koristiti xAPI kao komunikacioni i data lejer. Zamena za AICC/SCORM specifikaciju.
Razvoj sopstvenih aplikacija koje mogu da rade u offline režimu a da sinhronizuju podatke sa LRS u online režimu

22. Milija Suknović, milija.suknovic@fon.bg.ac.rs
SISTEM ZA KREIRANJE I SKLADIŠTENJE ISKUSTAVA KORISNIKA U PROCESU UČENJA NA DALJINU
Vladimir Vujin, Marko Petrović,
Milija Suknović,