1. APLIKASI LITERASI MAKLUMAT MELALUI PSS DALAM P&P
TAJUK:
APLIKASI LITERASI MAKLUMAT MELALUI PSS DALAM P&P

2. Pada Akhir Bengkel Anda Akan Dapat 3 Perkara Asas:
APA ITU MAKLUMAT
APA ITU LITERASI MAKLUMAT
APLIKASINYA

3. APA ITU MAKLUMAT ?

4. DEFINISI MAKLUMAT KAMUS DEWAN; maklumat adalah satu pengetahuan.
KAMUS UTUSAN; maklumat ialah laporan,siaran,kenyataan,keterangan,butir-butir dan pengetahuan.
OXFORD DIC. ; apa yang diketahui seseorang dan apa yang diberitahu kepada seseorang.

5. MAKLUMAT ialah data, bahan, pengetahuan dan kebijaksanaan
MAKLUMAT ialah data, bahan, pengetahuan dan kebijaksanaan. MAKLUMAT juga adalah data yang tersusun dalam satu struktur tertentu yang mempunyai makna

6. MENGURANGKAN KETIDAKPASTIAN.
CIRI-CIRI MAKLUMAT
RELEVAN
BOLEH DIPERCAYAI
BOLEH DIFAHAMI
LENGKAP
TEPAT PADA MASANYA
MENGURANGKAN KETIDAKPASTIAN.

7. BUKAN MAKLUMAT SEKIRANYA;
LAMA ATAUPUN KETINGGALAN
TERLALU BANYAK
TIDAK JELAS
TIDAK LENGKAP
BUKAN DALAM FORMAT YANG DIPERLUKAN

8. ORGANISASI YANG MENGURUS MAKLUMAT
PERPUSTAKAAN
ARKIB
MUZIUM
GALERI SENI
INTERNET

9. APA ITU LITERASI MAKLUMAT ?

10. KONSEP LITERASI MAKLUMAT
Diperkenalkan pada pertengahan tahun 1980-an oleh AMERICAN LIBRARY ASSOCIATION (ALA)
Di Amerika Syarikat pencarian maklumat dicipta oleh Michael B.Eisenberg dan Robert Berkowitz pada tahu 1987 yang dinamakan Big Six Skills atau Enam Kemahiran Utama .

11. Definisi Literasi Mempunyai pengetahuan yang secukupnya untuk menggunakan sesuatu.

12. Literasi Maklumat adalah 1
Literasi Maklumat adalah 1. Suatu kemahiran yang digunakan apabila maklumat tertentu diperlukan, 2.Kebolehan mencari dan memperoleh maklumat dalam apa jua format 3. Menggunakan maklumat tersebut secara aktif menurut: Anthony Robins dalam bukunya The Unlimited Power, “Information is power, action is absolute power”.

13. Definasi Literasi Maklumat (Information Literacy) “…as those skills concerned with the acquiring of knowledge from a variety of sources and the ability to access and apply the information gained” Pat Avann(1985)

14. The ability to access, evaluate and use information from a variety of sources Christina A.Doyle(1992)

15. Literasi Maklumat juga boleh didefinisikan sebagai keupayaan untuk : mengekses dan menilai maklumat bagi membuat pemilihan dan menyelesaikan permasalahan secara efektif.

16. Dalam Islam itu sendiri mengatakan carilah ilmu, tuntutlah ilmu, hayatilah ilmu, gunakanlah ilmu, sebarkanlah ilmu, gunakan ilmu untuk merubah masyarakat kepada yang lebih baik dan ilmu sebagai alat untuk mendekatkan diri kepada Allah. Memandangkan kemahiran ini adalah lanjutan dan perkembangan kepada kemahiran penggunaan dan pengurusan perpustakaan secara berkesan, tanggungjawab memperkembangkan literasi maklumat di sekolah ia adalah tanggungjawab bersama guru penyelaras pusat sumber, guru-guru mata pelajaran dan juga agensi-agensi luar.

17. Dahulu…
Murid
Murid
Murid
Murid
Murid
GURU
Murid
Murid
Murid
Murid

18. Sekarang…
Radio
Internet
TVP
TVP
MURID
PSS
Buku
Murid

19. APLIKASI LITERASI MAKLUMAT

20. Ciri-Ciri Kemahiran Maklumat
Mengutamakan:
Kemahiran perpustakaan, belajar, berkomunikasi dan kemahiran hidup
Penggunaan sumber maklumat bercetak, tidak bercetak dan elektronik
Mementingkan konsep ‘Resourse Base Learning’

21. Kemahiran Maklumat merangkumi:
A. Kemahiran Perpustakaan
kecekapan menggunakan PSS :
Lokasi bahan
Sistem katalog
Susunan buku,majalah,akhbar dll
Bahagian buku,glosari,indeks dll
Menggunakan bahan rujukan asas
Membuat rujukan dan bibliografi
Mengakses dan menggunakan internet

22. Kemahiran Maklumat merangkumi:
B. Kemahiran Belajar yang terkandung di dalamnya kemahiran:
Berfikir
Membaca
Mendengar
Melihat
Mencatat nota
Mengorganisasi dan menyampaikan maklumat secara betul
Membuat renungan dan rumusan

23. Kemahiran Maklumat merangkumi:
C. Kemahiran Komunikasi iaitu kemahiran untuk:
Bertanya
Menemuramah
Memberi pendapat
Berbahas
Memberikan ucapan
Menyampaikan laporan

24. Kemahiran Maklumat merangkumi:
D. Kemahiran Hidup yang melibatkan kecekapan:
Mengurus masa
Mengurus diri
Berinteraksi dan etika
Pembelajaran sepanjang hayat

25. PENGENALAN Model pengajaran Michael Eisenberg dan Bob Berkowitz (1998)
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
PENGENALAN
Model pengajaran Michael Eisenberg dan Bob Berkowitz (1998)
Model Enam Kemahiran Utama (The Big 6 skills information problem-solving approach to library and information skills instruction) – cara menyelesaikan masalah yang berkaitan dengan kemahiran maklumat

26. ENAM KEMAHIRAN UTAMA 1. Menentukan 2. Mencari 3. Memilih
4. Menggunakan / Menguruskan
5. Menyampaikan
6. Menilai Kembali

27. Ringkasan 6 langkah untuk Pelajar
Langkah 1 – Menentukan
Apa yang perlu saya ketahui dengan secara tepat?
Apakah yang sudah saya tahu?
Apakah yang akan saya buat dengan maklumat?

28. Ringkasan 6 langkah untuk Pelajar
Langkah 2 - Mencari
Di mana saya boleh mendapat maklumat?

29. Ringkasan 6 langkah untuk Pelajar
Langkah 3 - Mengguna
Apakah maklumat yang perlu saya ketahui?

30. Ringkasan 6 langkah untuk Pelajar
Langkah 4 - Mencatat
Apakah maklumat yang perlu saya catatkan?
Bagaimana memilih dan mencatatnya?

31. Ringkasan 6 langkah untuk Pelajar
Langkah 5 - Melapor
Apa yang diperlukan untuk mendapat maklumat secara sistematis dan mempersembahkannya dengan baik?

32. Ringkasan 6 langkah untuk Pelajar
Langkah 6 - Menilai
Proses/pembinaanya?
Hasil terakhir?
Puas hati?

33. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 1 - Menentukan
Apakah sebenarnya yang saya harapkan
mereka cari?
Apa yang saya harap mereka persembahkan?
Adakah saya akan memberi mereka peluang membuat pilihan?
Adakah saya memberi mereka peluang untuk berbincang tentang apa yang mereka telah ketahui?

34. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Adakah mereka mempunyai kemahiran yang diperlukan untuk mencari dan menggunakan maklumat tersebut?
Bagaimana saya boleh membantu?
Adakah mereka sudah bersedia untuk memulakan kerja?

35. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 2 - Mencari
Di mana boleh mereka mencari maklumat?
Adakah sumbernya mencukupi?
Adakah sumber yang ada mengikut tahap kebolehan mereka?
Bolehkah mereka mengesan sumber yang ada?

36. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 3 - Mengguna
Bolehkah mereka menggunakan pelbagai
bahan untuk mendapat maklumat yang
sesuai bagi keperluan projek?
Bolehkah mereka menggunakan kemahiran “skimming”,”scanning” dan kemahiran-kemahiran yang lain?

37. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 3 - Mengguna
Bolehkah mereka menggunakan pelbagai
bahan untuk mendapat maklumat yang
sesuai bagi keperluan projek?
Bolehkah mereka menggunakan kemahiran “skimming”,”scanning” dan kemahiran-kemahiran yang lain?

38. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 4 – Mencatat
Bolehkah mereka membuat pilihan untuk mencatat nota daripada maklumat yang diperolehi?
Adakah mereka mempunyai kemahiran mencatat nota?

39. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 5 - Melapor
Adakah mereka berkebolehan
menganalisis dan mengumpul maklumat
itu daripada pelbagai sumber untuk
dipersembahkan dalam beberapa bentuk
dan cara, yang menarik dan berkesan?

40. RINGKASAN 6 LANGKAH UNTUK GURU
Langkah 6 - Menilai
Adakah mereka diberi peluang menilai
pencapaiannya sebagai penyelidik
mengikut proses kemahiran maklumat?
Adakah hasil kerja pelajar dinilai berdasarkan pembelajaran yang dilalui?

41. Manusia mengingati:
10% - dibaca
20% - didengari
30% - dilihat
40% - didengari dan dilihat
> 70% - dilakukan

42. PENGENALAN PERPUSTAKAAN SEKOLAH Bahan pengajaran dan pembelajaran
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
PENGENALAN
PERPUSTAKAAN SEKOLAH
Bahan pengajaran dan pembelajaran
Perkhidmatan perpustakaan dan maklumat
BUDAYA MEMBACA
PEKERJA DAN PEMIMPIN BERJAYA

43. SKOP Pemasalahan Konsep Rasional Kemahiran Maklumat
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
SKOP
Pemasalahan
Konsep
Rasional
Kemahiran Maklumat
Punca Sumber Pencarian
Program Kemahiran Maklumat di PSS

44. SKOP Meningkatkan PSS melalui P&P
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
SKOP
Meningkatkan PSS melalui P&P
Aktiviti-Aktiviti menggalakkan penggunaan PSS
Aktiviti galakkan lain
Kesimpulan dan Penutup
Sesi soalan dan jawapan

45. PEMASALAHAN Buta Maklumat (Information Illiterate)
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
PEMASALAHAN
Buta Maklumat (Information Illiterate)
Tidak suka membaca
Tidak tahu mengakses maklumat
PSS perlu ada objektif dan matlamat untuk:
Membantu pelajar
Membantu guru-guru
Menyokong konsep sekolah bestari
Memberi kemahiran perpustakaan
Memberi kemahiran IT
Memupuk tabiat membaca

46. KONSEP PSS Learning & educational technology centre Bilik
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP
PSS
Learning & educational technology centre
Bilik
Menyediakan koleksi bahan dan pembacaan
Institusi pasif

47. SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP
PSS
Era IT
Agen mengubah rakyat ke arah celik maklumat dan ilmu pengetahuan

48. INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP
INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMAT
Membina ilmu agama
Berkomunikasi
Berbahas
Bertutur dengan lancar
Membuat bandingan
Meramal
Berfikir secara kritikal
Memberi pelbagai contoh

49. INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KONSEP
INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMAT
Memberi contoh terkini
Membuat keputusan
Menjadi bebas
Berani bercakap
Berani menghadapi apa-apa situasi, topik dan krisis
Percaya diri sendiri
Tidak hipokrit
Berfikiran terbuka

50. SEKOLAH IPT KEMAHIRAN MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KEMAHIRAN MAKLUMAT
Siapakah yang perlu memainkan peranan utama untuk mengatasi masalah buta literasi maklumat ?
SEKOLAH
IPT
ATAU

51. SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Kemahiran maklumat
Kemahiran yang diperlukan untuk menghadapi dunia berasaskan maklumat.
Kemahiran yang dimaksudkan adalah kemahiran yang membolehkan seseorang mengakses, menilai dan menggunakan maklumat dari sumber yang berbagai untuk memenuhi keperluan maklumat.

52. KOMPONEN MODEL LITERASI MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KOMPONEN MODEL LITERASI MAKLUMAT
Proses pemikiran pencari maklumat: kenapa maklumat diperlukan?
Proses penyelidikan: menentukan keperluan maklumat
Strategi pencarian: kaedah yang akan digunakan untuk mendapat maklumat.

53. SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KOMPONEN KEMAHIRAN
Kitaran maklumat: penghasilan, penyebaran, perolehan, pemerosesan, penyimpanan dan penggunaan.
Penilaian maklumat: kewibawaan, kesahihan, kejituan, kesesuaian.
Menganalisis & mengsintesis maklumat
Pengolahan dan penyampaian maklumat

54. ELEMEN DALAM BUDAYA KEMAHIRAN MAKLUMAT
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
ELEMEN DALAM BUDAYA KEMAHIRAN MAKLUMAT o
inovatif
organisasi
bercetak
Sumber elektronik
individu
Budaya
maklumat
keusahawan
kreatif

55. Program Kemahiran Maklumat di PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Program Kemahiran Maklumat di PSS
Memperkenalkan kemahiran maklumat
Memberi kemahiran maklumat
Mempertingkatkan kemahiran maklumat
Menyediakan program kemahiran tambahan
Perkhidmatan secara individu di meja maklumat
Orientasi untuk pelajar baru
Arahan bibliografik penggunaan PSS dan alat-alat bibliografik
Klinik maklumat
Program “outreach”

56. Langkah-langkah meningkatkan PSS melalui proses P&P
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Langkah-langkah meningkatkan PSS melalui proses P&P
Dasar yang menyeluruh
Pelajar dan guru dilatih menggunakan PSS dalam P&P
Latihan penggunaan PSS
Program kesedaran
Merancang menggunakan PSS dalam semua matapelajaran
Merancang program menggalakkan penggunaan PSS

57. Peranan Penyelaras PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Peranan Penyelaras PSS
Pengurus dan pengelola bahan sumber
Pakar dalam pengurusan
maklumat

58. Senario PSS Abad 21 Laporan tahunan Guru Geografi Peta Dunia
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Senario PSS Abad 21
Laporan tahunan
Peta Dunia
Laser disc
Memo
Guru Geografi
Pelajar Tingkatan 4
Penyelaras PSS
CD-ROM
Internet
Buku
Pita Video
Pusat Sumber Sekolah

59. SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
Bahan bercetak & bahan pandang dengar digabungkan dengan sumber berasaskan komputer

60. AKTIVITI-AKTIVITI MENGGALAKKAN PENGGUNAAN PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
AKTIVITI-AKTIVITI MENGGALAKKAN PENGGUNAAN PSS
Penyediaan prasarana
Pondok bacaan
Taman bacaan
Laluan ilmu
Sudut-sudut ilmu
Laman bicara/pidato

61. AKTIVITI-AKTIVITI MENGGALAKKAN PENGGUNAAN PSS
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
AKTIVITI-AKTIVITI MENGGALAKKAN PENGGUNAAN PSS
2. Aktiviti menggalakkan penggunaan koleksi bahan bercetak
Aktiviti promosi melalui pameran
Aktiviti peminjaman dan pemulangan
Program banci bacaan

62. AKTIVITI GALAKKAN LAIN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
AKTIVITI GALAKKAN LAIN
Mengadakan program mingguan
Mengadakan Minggu PSS
Aktiviti “sumber hunt”
Menukar bahan bacaan kepada bentuk grafik
Mengadakan ceramah yang menarik
Mencipta lagu dan puisi akademik

63. AKTIVITI GALAKKAN LAIN
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
AKTIVITI GALAKKAN LAIN
Bengkel kemahiran membaca dan mencari maklumat
Bengkel kemahiran rujukan
Bengkel kemahiran perpustakaan
Bengkel penghasilan bahan
Aktiviti syarahan, pidato, bahas, diskusi dan lain-lain

64. KESIMPULAN Peranan PSS telah berubah Ia mesti menjadi pusat maklumat
SEKTOR PERKHIDMATAN SUMBER PENDIDIKAN
KESIMPULAN
Peranan PSS telah berubah
Ia mesti menjadi pusat maklumat
Nadi rangkaian maklumat sesebuah sekolah
Menyediakan akses kepada pelbagai sumber pengajaran dan pembelajaran
Membantu pelajar menjadi pembelajar sepanjang hayat (life-long learner)
PSS yang berkesan dapat memperkukuhkan pengajaran dan pembelajaran
Khidmat sempurna dalam kemahiran maklumat

65. “Dalam organisasi sekarang, setiap daripada kita perlu bertanggungjawab memperoleh maklumat kerana maklumat adalah peralatan utama bagi melakukan segala-galanya. Namun yang lebih penting lagi adalah kita perlu tahu menggunakan maklumat tetapi sangat sedikit antara kita yang celik maklumat.” Peter Drucker-