Presentation is loading. Please wait.

Presentation is loading. Please wait.

Eksperimental psixologiyani rivojlanish bosqichlari.

Similar presentations


Presentation on theme: "Eksperimental psixologiyani rivojlanish bosqichlari."— Presentation transcript:

1 Eksperimental psixologiyani rivojlanish bosqichlari

2 Eksperimental psixologiyaga kirish Eksperimental psixologiya falsafa va tabiiy fanlarning dastlabki ildizlaridan boshlab turli bosqichlarni bosib o'tdi. Ushbu sohaga kirish empirik usullar yordamida ong va xatti-harakatlarni tekshirishdan boshlanadi. Rivojlanish 19-asr oxirida Vilgelm Vundt tomonidan birinchi eksperimental psixologiya laboratoriyasining tashkil etilishi bilan davom etdi. Bu inqilobiy qadam psixologiya sohasida tizimli eksperimentlar va kuzatishlar uchun zamin yaratdi. Eksperimental psixologiya rivojlanib borar ekan, u kognitiv psixologiya, ijtimoiy psixologiya va nevrologiya kabi tadqiqotning turli sohalariga olib keladigan yangi metodologiyalar, texnologiyalar va kontseptsiyalarni qamrab oldi. Ushbu rivojlanish insonning xatti-harakati va aqliy jarayonlarini tushunishga sezilarli ta'sir ko'rsatdi.

3 Eksperimental psixologiyaga dastlabki ta'sirlar Eksperimental psixologiyaning dastlabki ta'siri falsafaning ildizlariga, xususan, Aristotel va Platonning asarlarida kuzatilishi mumkin. Uyg'onish davrida ilmiy izlanish va empirik kuzatishga e'tibor berilishi eksperimental psixologiyaning rivojlanishiga yo'l ochdi. 19-asrda Vilgelm Vundt asarlari va Germaniyaning Leyptsig shahrida birinchi eksperimental psixologiya laboratoriyasining tashkil etilishi bilan psixologiya alohida ilmiy fan sifatida shakllandi.

4 Eksperimental psixologiyaning asoschilari Eksperimental psixologiyaning rivojlanish bosqichlari 1879 yilda birinchi eksperimental psixologiya laboratoriyasini yaratgan Vilgelm Vundt kabi ilk kashshoflardan boshlandi. Bu eksperimental psixologiyaning alohida tadqiqot sohasi sifatida asos solganini belgilab berdi. Eksperimental psixologiyaning dastlabki bosqichlarida boshqa nufuzli shaxslar qatoriga 1890 yilda "Psixologiya tamoyillari" ta'sirchan kitobini yozgan Uilyam Jeyms ham kiradi. Bu kitob eksperimental psixologiya va uning metodologiyasining yo'nalishini shakllantirgan. Eksperimental psixologiya rivojlanishda davom etar ekan, asoschilar tadqiqot usullari va nazariyalarini ilgari surish orqali zamonaviy sohaga zamin yaratdilar, inson xatti-harakati va idrokini tushunishda keyingi yutuqlarga yo'l ochib berdilar.

5 Psixologiya sohasida eksperimental metodologiyalarning paydo bo'lishi inson xatti-harakati va psixik jarayonlarini o'rganishda muhim burilish yasadi. Ushbu bosqichda tadqiqotchilar psixologik hodisalarni tekshirish uchun tizimli va boshqariladigan tajribalardan foydalanishni boshladilar. 01 Eksperimental psixologlar sezish, idrok etish, o'rganish va xotiraning asosiy jarayonlarini o'rganish uchun turli xil tadqiqotlar o'tkazdilar. Ular ma'lumotlarni to'plash va tahlil qilish uchun standartlashtirilgan protseduralarni ishlab chiqdilar, bu esa tadqiqot natijalarining ishonchliligi va takrorlanishiga olib keldi. 02 Bundan tashqari, eksperimental metodologiyalarning paydo bo'lishi empirik dalillarga asoslangan psixologik nazariya va tamoyillarning rivojlanishiga yo'l ochdi. Bu bosqich zamonaviy eksperimental psixologiyaga asos solib, tadqiqotchilarning inson xulq- atvoriga yondashish va tushunish usullarini shakllantirdi. 03 Eksperimental metodologiyalarning paydo bo'lishi

6 Eksperimental psixologiyaning asosiy nazariyalari Eksperimental psixologiyaning rivojlanish bosqichlari 19-asr oxiri va 20-asr boshlariga to ʻ g ʻ ri keladi, Vilgelm Vundt va Uilyam Jeyms kabi asosiy shaxslar bu sohaga asos solgan. 02 Ushbu ilk psixologlar ong, idrok va sezgilarni o'rganishga e'tibor qaratdilar, bugungi kunda eksperimental psixologiyaning asosini tashkil etuvchi asosiy nazariyalar va eksperimentlarga yo'l ochib berdilar. 03 Eksperimental psixologiyaning asosiy nazariyalaridan ba'zilari bixeviorizm, kognitiv psixologiya va ijtimoiy psixologiyani o'z ichiga oladi, ularning har biri inson xatti- harakati va aqliy jarayonlarini o'rganishga o'ziga xos nuqtai nazar va yondashuvlarga hissa qo'shadi. 01

7 1 2 3 Eksperimental psixologiya dastlabki introspektiv usullardan tortib zamonaviy eksperimental dizayngacha bo'lgan turli bosqichlarni bosib o'tdi. Eksperimental psixologiyaning hozirgi tendentsiyasi ilg'or texnologiyalar va fanlararo yondashuvlardan foydalanishga qaratilgan. Eksperimental psixologiyadagi zamonaviy tadqiqotlar xulq-atvor va aqliy jarayonlarni o'rganish uchun ilmiy usullarni qo'llashga urg'u beradi. Shuningdek, u topilmalarning ishonchliligini ta'minlash uchun tadqiqot amaliyotida takrorlanuvchanlik va shaffoflikning muhimligini ta'kidlaydi. Bundan tashqari, eksperimental psixologiyaning hozirgi tendentsiyalari inson xatti-harakatlarini tushunishda madaniy va ekologik nuqtai nazarlarning ahamiyatini ta'kidlaydi. Bu yanada yaxlit yondashuvga o'tish turli kontekstlarda inson bilishi va xatti-harakatlarining murakkabliklarini hal qilishga qaratilgan. Eksperimental psixologiyaning hozirgi tendentsiyalari

8 E'tiboringiz uchun rahmat


Download ppt "Eksperimental psixologiyani rivojlanish bosqichlari."

Similar presentations


Ads by Google