1. Mavzu: Kirish. Dasturlashni asosiy tushunchalari

2. Reja: 1. Dasturlash haqida tushuncha 2. Scratch dasturi kelib chiqish tarixi va hozirgikundagi o’rni 3. Scratch dasturi interfeysi haqida tushuncha

3. . Elektron mashinalarda masalalarni yechish hamda ularda har xil aqliy mehnat turlarini bajarish nazariyasi va usullarini ishlab chiqish bilan shug ʻ ullanadigan fan; algoritmlar nazariyasining amaliy bo ʻ limi; insonning mashina bilan aloqa qilish vositasi. Asosiy vazifalaridan biri elektron mashinalar uchun programma (dastur) tuzish usullari, ularni tekshirish va takomillashtirishdan iborat. Yechilishi lozim bo ʻ lgan masala algoritmi Dasturlashda „mashina tili“ga o ʻ tkaziladi. Dasturlash — bevosita dasturlash va avtomatik dasturlashga bo ʻ linadi. Bevosita Dasturlashda programmaning umumiy sxemasini ishlab chiqishdan kodlash va mashinaga kiritishgacha bo ʻ lgan barcha ishni programmachi bajaradi. Avtomatik dasturlashda esa programmachi faqat programma sxemasini tuzib, uni qisqartirilgan simvolik kurinishda yozadi, programma tuzish va uni kodlash kabi texnikaviy ishlarni esa mashinaning o ʻ zi maxsus dasturlash programmasi yordamida bajaradi.

4. Scratch 2003 yilda ishlab chiqila boshlandi va 2007 yilda ommaga taqdim etildi bu dasturni Massachust universitet proffessorlari Mitchel Reznik va Alan Key tomonian yaratilgan. Scratch 1.0, birinchi versiyasi, Scratch 1.4 ga juda o'xshash edi. O'sha paytda faqat oflayn muharrir mavjud edi; veb-sayt loyihalarni yuklash va o'ynash mumkin bo'lgan kichik blog edi. Scratch o'sishi bilan veb-sayt kengaytirildi. Scratch 1.1, Scratch 1.2, Scratch 1.3 va Scratch 1.4 chiqdi. Shu nuqtada Scratchning millionlab foydalanuvchilar, loyihalari va ko'plab yangi funktsiyalari mavjud edi. Keyin Scratch 2.0 yilda 2013, veb-sayt va foydalanuvchi interfeysi o'zgartirildi. Scratch o'sishda davom etdi, 30 million foydalanuvchi va loyihaga erishdi. Scratch 3.0 2019 yilda chiqarilgan. Scratch hamjamiyatining kengayishi sababli, Scratch Foundation kengaytirildi va u Scratch- ni loyihalashtirish, ishlab chiqish va qo'llab-quvvatlashga rahbarlik qildi 12-mart, 2019 yil. MIT Scratch Foundation bilan yaqin hamkorlikni davom ettiradi.

5. Scratch (скреч, skrech) dasturlash tili oddiy va tushunarli bo‘lganligi sababli, unda nafaqat o‘quvchilar, balki bog‘cha yoshidagi bolalar ham o‘z loyihalarini amalga oshirishlari mumkin.Scratch dasturlash muhitiga LEGO konstruktorlik dasturi asos qilib olingan, shu boisdan ham uning davomchisi hisoblanadi. Loyihalarni tashqi vositalar yordamida mustaqil HTML5, Android ilovalari, Bundle (macOS) va EXE fayllariga eksport qilish mumkin. Xizmat MIT Media Laboratoriyasi tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, 70 dan ortiq tillarga tarjima qilingan va dunyoning aksariyat qismlarida qo'llaniladi. Scratch o'qitiladi va maktabdan keyingi markazlarda, maktablar va kollejlarda, shuningdek, boshqa davlat bilim muassasalarida qo'llaniladi. 2023-yil 15-fevral holatiga ko‘ra, tilning rasmiy veb-saytidagi hamjamiyat statistikasi 103 milliondan ortiq foydalanuvchi tomonidan baham ko‘rilgan 123 milliondan ortiq loyihani, hozirgacha yaratilgan jami 804 milliondan ortiq loyihalarni (shu jumladan, baham ko‘rilmagan loyihalarni) va veb-saytlarga oyiga 95 milliondan ortiq tashrifni ko‘rsatadi.