1. Keynesian Ekonomi AE AD Assoc Prof Ergin Akalpler

2. Keynesyen Milli Gelir Fonksiyonu
Makroekonominin temel özdeşliği:
C+I+G+NX=Y=C+(TA-TR)+S
TA =otonom vergi, TR= transfer odemeleri
Özdeşliğin sol yanı, ekonominin ürettiği hasılaya yapılan harcamaları gösterirken;
sağ tarafı, milli gelirin kullanım biçimini ifade eder.
Bütün değerler reeldir.
Analiz dönemi boyunca fiyatlar sabittir

3. Keynesyen Milli Gelir Fonksiyonu
Denge hasıla düzeyini, toplam planlanan harcamalar (Aggregate Expenditure:
𝐴𝐸=𝐶+𝐼+𝐺+𝑋−𝑀) ile milli gelir (𝒀) arasındaki eşitlik (𝑨𝑬=𝒀) belirler.
•Modelin en önemli noktası; talepteki artışa uyum göstererek artan hasıla ve gelirin, bir geri besleme (çarpan, çoğaltan) mekanizmasıyla talebi etkilemesidir.

4. DEVLETİN DAHİL OLDUĞU ÜÇ SEKTÖRLÜ MODELDE DENGE HASILA DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ –MODEL I ve II
Bu model, tüketici + firma + devletten oluşan üç sektörlü bir modeldir.
Devlet, bir taraftan kamu harcaması (G0) ve
transfer ödemesi (TR0) yapan,
yaptığı bu harcamaları karşılamak için de vergi (TA) toplayan bir birimdir.
C= C0 + cYd ………………………… model (1)
olan tüketim fonksiyonunda Yd yerine
Yd = Y + TR0 – (tY) ………………. model (2)
Devletin olduğu Ekonomide vergilerin otonom ve uyarılmış olduğu duruma göre harcanabilir gelir (Yd), tüketim, tasarruf, toplam talep fonksiyonları ve milli gelir eşitliği değişir.

5. Tuketim ve tasarruf fonksiyonlari Y1 ve Y2 tasaruf imkani

6. MPC azalirsa egri daha yatik ve MPS artmis ve diklesmis olur

7. Denge Hasıla (Gelir) Seviyesinin Belirlenmesi
Basit keynesian modelde, toplam planlanan harcama (AE) ile gerçekleşen milli gelir (Y) eşitliği sağlandığında mal piyasası dengesine ulaşılır.
Tüketim gelirin artan bir fonksiyonudur. Gelir düzeyi Yd1’a ulaşana kadar tasarruf negatiftir. Gelirdeki artışın tamamı değil c kadarlık bir oranı tüketilmektedir.
Tasarruf fonksiyonu, Yd1 gelir düzeyine kadar tüketim gelirin üstündedir Gelir ve tüketim eşit olduğunda ise tasarruf sıfırdır. Tasarruf Yd1‘dan sonar armaya baslar

8. Denge Y = AE, AE fazla solda acik var sagda gelir (Y) fazla
Mal piyasasinda denge Toplam planlanan harcamalar, reel gelir düzeyini aştığında (AE > Y),firmalar üretim hacimlerini arttırırlar, stoklar erir, yatırımlar artar, reel gelir artar.
AE>Y, I ↑, Y ↑

9. Toplam Planlanan Harcama yada Toplam Talep
AE= C0 + c(Y+TR0– T) +I0+G0
AE= C0 + cY+cTR0– cT0 +I0+G0
A0= C0 +cTR0– cT0 +I0+G0
AE= A0+ cY
Y=AE Mal Piyasası Denge Şartı

10. Mal piyasasi denge ve vergiler

11. Vergi carpani T= vergi gelirleri,
T0 = otonom vergiler (gelirden bağımsız olan vergi) t=marjinal vergi oranı
tY= gelire bağlı vergiler
T= T0 + tY
Otonom vergiler sıfır olduğu zaman (T0=0) denklem; T= tY haline dönüşür.

12. Otonom vergi ve carpani
Vergilerin Gelir Düzeyinden Bağımsız (Otonom vergi To) Olduğu durum
Devletin topladığı vergiler şu fonksiyonla ifade edilir;
T= T0
T= T0 + tY

13. Tuketim ve vergi

14. Tasarruf ve vergiler Tasarruf Fonksiyonu S= -s+sY
S=-(C0 + c.TR0– cT0)+s.Y
Toplam Planlanan Harcama yada Toplam Talep
I,G,TR ve T otonom kabul edilirse
AE=C+I0+G0

15. Vergiler Y= A0+ cY Y - cY = A0 Y(1-c)= A0 Y= A0/(1-c)
B. Vergilerin Gelir Düzeyine Bağlı (Uyarılmış) Olduğu Durum
T=t.Y t =ΔT/ΔY 0<t<1

16. Tuketim vergisi Tüketim Fonksiyonu C= C0 + cYd ………………………… model (1)
olan tüketim fonksiyonunda Yd yerine
Yd = Y + TR0 – (tY) ………………. model (2)
değeri konulup çözülürse tüketim fonksiyonu elde edilir.
C = C0 + c(Y+TR0– T)
C = C0 + c(Y+TR0– tY)
C = C0 + cY+c.TR0– ctY
C= (C0 + c.TR0)+ c(1-t)Y

17. Tuketim vergisi C0 + c.TR0 =otonom tüketim harcamalarını
c(1-t)Y=uyarılmış tüketim harcamalarını
c(1-t)= milli gelirdeki bir birimlik artışın ne kadarının tüketim harcamalarına gideceğini
gösteren oranı ve tüketim fonksiyonunun eğimini vermektedir.
Gelirde meydana gelen bir değişmenin tüketim harcamalarını arttırarak daha yüksek bir yatırım düzeyine yol açmasına hizlandiran mekanizmasi denir.

18. Tuketim ve vergisi

19. Tuketim vergisi
Tüketim fonksiyonu doğrusu, dikey eksen üzerinde C0 + c.TR0 noktasından başlayan ve c (1-t) eğimi ile sağ yukarıya doğru yükselen pozitif eğimli bir doğrudur.
Model I ve Model II’nin tüketim fonksiyonu doğruları arasındaki farkları görebilmek için her iki tüketim fonksiyonu doğrusunu aşağıdaki şekil üzerinde birlikte inceleyelim.

20. Tuketim ve vergi: vergi tuketimi azaltir ve egri daha yatik olusur ama tasarruf degismez

21. Vergi gelire bagli harcama carpani

22. Mal piyasasi ve vergiler

23. Örneğin otonom tüketim harcamasında 3 milyon TL bir artışın olduğu ve marjinal tüketim
eğiliminin ise c= 0.7 olduğu varsayılırsa milli gelir seviyesindeki artış;
ΔY= ΔC0 × 1 / (1-c) formülünden hareketle
3 Milyon TL × (1/ 0.3) = 10 Milyon TL olarak bulunur.

24. Peki aynı durumda otonom tüketim harcamasındaki artış değişmediği halde
marjinal tüketim eğilimi artıp c=0.7’ den c= 0.8 konumuna yükselirse milli gelir seviyesindeki
artış ne kadar olacaktır?
ΔC0 × 1 / (1-c) = ΔY formülünden hareketle
3 Milyon TL × (1/ 0.3) = 15 Milyon TL olarak bulunur.

25. Diğer yandan eğer otonom yatırım harcamaları arttırılırsa yine çarpan katsayısı aracılığı ile milli
gelir seviyesi otonom yatırımlardaki artışın birkaç katı kadar artacaktır.
Örneğin otonom yatırım harcamalarında 5 Milyon TL bir artışın olduğu ve marjinal tüketim
eğiliminin ise c= 0.8 olduğu bir durumda milli gelirdeki artış
ΔY=ΔI0 × 1/ (1-c) formülünden hareketle
5 Milyon TL × 1/(1-0.8) = 25 Milyon TL olarak bulunur.

27. Eğer otonom tüketim harcamalarında bir artış varsa çarpan : ΔC0 × 1/(1-c) = ΔY
Eğer otonom tüketim harcamalarında bir azalış varsa çarpan : -ΔC0 × 1/ (1-c) = ΔY
Eğer otonom yatırım harcamalarında bir artış varsa çarpan : ΔI0 × 1/ (1-c) = ΔY
Eğer otonom yatırım harcamalarında bir azalış varsa çarpan : -ΔI0 × 1/ (1-c) = ΔY

28. Tesekkurler