1. Gweithdy ar Sgiliau Astudio
Gwneud Nodiadau
Gweithdy ar Sgiliau Astudio
Note-taking
Study Skills Workshop

2. Why take notes? Pam gwneud nodiadau?
Mae’n bwysig datblygu’r sgìl o wneud nodiadau, pa un ai ar gyfer cymryd nodiadau yn y dosbarth neu yn ystod darlith neu wneud nodiadau ar destun ysgrifenedig.
Why take notes?
Note-taking is an important skill to develop whether it is for taking notes in the class or during a lecture, or making notes from written text.

3. Gall nodiadau eich helpu i:
Notes can help with:
planning assignments
organising your work
act as a useful record of important points
act as an aid to memorising information
exam revision
Gall nodiadau eich helpu i:
gynllunio aseiniadau
trefnu eich gwaith
cofnodi gwybodaeth bwysig
cofio gwybodaeth
adolygu ar gyfer arholiadau

4. General tips for taking notes
10 o gynghorion cyffredinol ar gyfer gwneud nodiadau
Cyn cychwyn gwnewch yn siŵr bod gennych bapur a digon o feiros, neu gwnewch yn siŵr bod eich gliniadur wedi’i wefru.
Rhowch ddyddiad a theitl y sesiwn ar frig y dudalen bob amser.
Ysgrifennwch ar un ochr i’r papur gan adael digon o ofod gwag (bylchau dwbl rhwng llinellau) ac ymyl lydan ar y ochr chwith. Bydd hyn yn ei gwneud yn haws i chi newid eich nodiadau, neu ychwanegu atynt, yn nes ymlaen.
Defnyddiwch bwyntiau bwled neu fapiau meddwl.
General tips for taking notes
Before you start make sure you have a notepad and plenty of pens, or make sure your laptop is charged.
Always put the date and the title of the session at the top of the page.
Write on one side of the paper, leave plenty of space on the page (double line spacing) and have a wide margin on the left. This allows you to add,or make changes,to your notes later.
Use bullet points and mind maps.
Link ideas using arrows,dotted lines or boxes.

5. Finally Yn olaf Link ideas using arrows, dotted lines or boxes.
Use different coloured pens to make key words stand out.
Write quotations in a different colour.
Shorten familiar words (use abbreviations).
Use your own words.
Finally
Always read through your notes after the session to make sure they make sense.
Cysylltwch syniadau drwy ddefnyddio saethau, llinellau toredig neu focsys.
Defnyddiwch feiros lliw er mwyn tynnu sylw at eiriau allweddol.
Ysgrifennwch ddyfyniadau mewn lliw gwahanol.
Talfyrrwch eiriau cyffredin (defnyddiwch dalfyriadau).
Defnyddiwch eich geiriau eich hun.
Yn olaf
Darllenwch eich nodiadau ar ôl y sesiwn bob amser er mwyn gwneud yn siŵr eu bod yn gwneud synnwyr.

6. Active and passive note-taking
When making notes it is important to use active learning because this helps you to make meaning from what you are doing.
Passive processing means you record information without thinking about it.
Bod yn weithredol neu’n oddefol wrth wneud nodiadau
Wrth wneud nodiadau mae’n bwysig eich bod yn defnyddio dulliau dysgu gweithredol oherwydd mae hyn yn eich helpu i ddeall ystyr yr hyn rydych yn ei wneud.
Mae prosesu goddefol yn golygu cofnodi gwybodaeth heb feddwl amdani.

7. Mae gwneud nodiadau’n oddefol yn cynnwys pethau megis:
tanlinellu a goleubwyntio darnau hir o’r testun
copïo’n uniongyrchol lawer o ddyfyniadau
peidio â defnyddio’ch geiriau eich hun
ysgrifennu popeth rhag ofn ei fod yn bwysig.
Passive note-taking
includes such things as:
underlining and highlighting large pieces of text
copying lots of quotes directly
not putting it into your own words
writing down everything in case it is important.

8. Mae gwneud nodiadau’n weithredol yn cynnwys pethau megis:
chwilio am y prif syniadau a’r geiriau allweddol
meddwl am ba wybodaeth rydych ei hangen cyn dechrau
dim ond defnyddio dyfyniadau uniongyrchol pan ydych angen yr union eiriau
ychwanegu’ch casgliadau, eich syniadau a’ch cysylltiadau eich hun.
Active note-taking
includes such things as:
looking for the main ideas and key words
thinking about what information you need before you start
only using direct quotes when you need the exact word
adding your own evaluations, ideas and links.

9. Sut i fod yn wrandäwr gweithredol wrth wneud nodiadau mewn dosbarth neu yn ystod darlith
Gwneud ymdrech fwriadol i ganolbwyntio ar yr hyn sy’n cael ei ddweud. Ystyried beth yw’r prif bwyntiau a beth yw’r geiriau a’r cysyniadau allweddol.
Chwilio am gliwiau ynghylch beth sy’n bwysig i’w ysgrifennu gan gynnwys gwybodaeth a ysgrifennwyd ar y bwrdd, gwybodaeth sy’n cael ei hailadrodd ac arwyddion geiriol megis ‘mae hyn yn bwysig ...’ neu ‘y pwynt allweddol yw...’
Cadw brawddegau’n fyr.
How to become an active listener when note-taking in class or during a lecture
Make a conscious effort to pay attention. Concentrate on what is being said and listen for the main points, focus on key words and concepts.
Listen for clues about what is important to write down, including material written on the board, repetition of information and word signals such as ‘this is important…..’ or ’the key point is….’
Keep sentences short.

10. Sut i fod yn wrandäwr gweithredol wrth wneud nodiadau mewn dosbarth neu yn ystod darlith
Peidiwch â gwneud nodiadau er mwyn eu gwneud nhw! Fel arfer gwrandewch am 75% o’r amser ac ysgrifennwch am 25% ohono.
Peidiwch â cheisio ysgrifennu popeth rydych yn ei glywed. Byddwch yn ysgrifennu yn arafach na chyflymder siarad arferol, felly ni fyddwch yn gallu dal i fyny.
How to become an active listener when note-taking in class or during a lecture
Don’t take notes just to be taking notes! Use 75% listening and 25% writing as a rule.
Don’t try and write everything down you hear. Your writing speed is slower than the speed of normal speech. You won’t keep up.

11. Tips on active note-taking from written text
Cyngor ar wneud nodiadau yn weithredol o destun ysgrifenedig
Darllenwch y wybodaeth o leiaf ddwywaith ac yna crynhowch hi yn eich geiriau eich hun. Meddyliwch cyn ysgrifennu.
Defnyddiwch benawdau ac is-benawdau.
Nodwch ffynhonnell y wybodaeth gan gynnwys teitl y llyfr a’r awdur, neu’r wefan gan gynnwys y dyddiad a’r amser y cawsoch fynediad iddi.
Tips on active note-taking from written text
Read the information at least twice and then summarise briefly in your own words. Think before you write.
Use headings and sub headings
Always note the source of your information including the book title and author, or website including the date and time that you accessed it.

12. Tips on active note-taking from written text
Cyngor ar wneud nodiadau yn weithredol o destun ysgrifenedig
Cadwch eich nodiadau yn daclus ac yn hawdd i’w darllen.
Mae ysgrifennu eich nodiadau nifer o weithiau er mwyn eu tacluso yn wastraff amser.
Peidiwch byth â defnyddio brawddeg pan fyddai cymal yn gwneud y tro. Peidiwch byth â defnyddio cymal pan fyddai gair yn gwneud y tro.
Peidiwch â chopïo darnau hir. Ceisiwch ddefnyddio eich geiriau eich hun bob amser.
Peidiwch â gwneud mwy o nodiadau na allwch chi eu defnyddio.
Tips on active note-taking from written text
Keep your notes tidy and easy to read.
Writing out notes several times to make them neater is a waste of your time.
Never use a sentence where you can use a phrase. Never use a phrase where you can use a word.
Don’t copy large chunks and phrases, always try to put it into your own words.
Don’t write more notes than you can use.

13. Y Cam Nesaf The Next Step
If you want to learn more, contact your Learning Centre to arrange further study skills support.
Os hoffech ddysgu rhagor cysylltwch â’ch Canolfan Ddysgu i drefnu cefnogaeth bellach ar sgiliau astudio.