2. انواع صافی ونحوه انتخاب آن
اعظم صالحی
کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت های ویژه وکارشناس دیالیز معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
تابستان 94

3. سئوال
خانم رهنما 25 ساله از 2 سال قبل هفته ای 3 نوبت و هر نوبت 4 ساعت همودیالیز می شود. این بیمار کاندید پیوند نمی باشد، وضعیت همودینامیک حین دیالیز ثابت و جواب آزمایشات وی به قرار زیر است:
Hb: BUN:58 Cr: Ca: P: Alb: Na: 137 K: Kt/V : 1.3
چه صافی برای این بیمار مناسب است؟

4. 1- صافی F8 2- صافی F80 3- صافی PS13 4- صافی PES16 5- صافی PES160

5. صافی چیست؟ صافی همودیالیز
صافی همودیالیز
صافی حذف مواد سمی و مواد ناخواسته موجود در خون
عمل تصفیه درصافی غشاء نیمه تراوا

7. دسته بندی صافی ها صافی ها از نظر شکل ظاهری نوع غشاء (جنس غشاء)
حجم پرکنندگی صافی
سطح صافی
کلیرانس صافی نسبت به ترکیبات یا مواد مختلف
روش استریل شدن
ضریب اولترا فیلتراسیون

8. شکل صافی صافی با صفحات موازی (Parallel Plate) صافی بافیبرهای توخالی
(Hollow Fiber)

9. سئوال
KOA چیست؟
1-حجم مایع گرفته شده از بیمار در میلی لیتر بر ساعت به ازای هر میلیمتر جیوه فشار
2-حداکثر کلیرانس بر حسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خالص
3-توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون
4-توانایی صافی در دفع اوره
5-شاخص کفایت صافی در کلیرانس اوره و مواد با وزن مولکولی مشابه
6-گزینه 2 و 5

10. سطح صافی تعداد مویینه ها در صافی هالو فایبر
سطح صافی ارتباط مستقیم با سطح پرکنندگی و کلیرانس صافی دارد.

11. کلیرانس صافی مقدار خونی که در یک دقیقه از یک ماده مشخص پاک می شود.
مثال: اگر 400CC خون در هر دقیقه وارد صافی شود و کلیرانس صافی 85% باشد 340CC خون از اوره پاک می شود و 60CC آن با همان شرایط قبلی به بدن بیمار بر می گردد. ← کلیرانس صافی 340CC/min

12. مثال: در مدت زمان مشخص يك مقدار حجم مشخص خون، وارد صافي مي شود و اين صافي استفاده شده مي تواند mg/dl100 اوره را به ميزان mg/dl 40 برساند.
BUN 100mg/dl
40%
60%
از دیدگاه ریاضی
از دیدگاه فیزیولوژیک
BUN 40mg/dl

13. کلیرانس صافی
ميزاني از حجم خون كه در واحد زمان از يك ماده پاك شده است. میزان پاک کنندگی خون100 cc × 60% = 60 cc/min خون200 cc × 60% = 120 cc/min خون300 cc × 60% = 180 cc/min .
100-40
100
=60%

15. موارد مؤثر در کلیرانس انتشار← سرعت جریان خون سرعت جریان مایع دیالیز
سطح صافی
همرفت←وزن مولکولی ماده
میزان آب جابجا شده

17. درصد تغییر کلیرانس
QB=400
QB=200
KOA
26%
173
137
400
42%
235
166
800

18. =

20. کلیرانس صافی نسبت به ترکیبات یا مواد مختلف KOA
مقدار خونی که از یک ماده مشخص، در یک دقیقه بطور کامل پاک می شود.
KOA یا ضریب سطح انتقال توده ای مقدار کمی صافی است که از طریق نفوذپذیری، ضخامت غشاء، اندازه مواد، میزان جریان خون و مایع دیالیز مشخص می شود.
KOA هر صافی برابر است با حاصلضرب توانایی صافی در کلیرانس یک ماده در سطح آن صافی

21. کلیرانس صافی نسبت به ترکیبات یا مواد مختلف KOA
کلیرانس صافی ها : 200 تا1100
بیماران مزمن : دیالیز با صافی با کلیرانس بین 300 تا 600
نیاز به دیالیز با کارایی بالاتر و افراد باجثه بزرگ: صافی ها باکلیرانس بالاتر از 600

22. صافي همودياليز هالوفيبر نوع LOW FLUX
نوع صافي
KUF
Ml/mmhg/h
KOA
ml/min
كليرانس ml/min
اوره
كراتنين
فسفات
ويتامين B12 QB
300
200
PS10
6/8
637
231
183
196
164
158
140 78 73
PS13
8/8
746
243
191
218
176
178
150 93 86
PS16
12/9
1064
266
195
237
184
192
161
125
111
PES10
8/4
518
214
171
185
155
154
134 99 91
PES13
10/4
629
230
181
207
169
149
121
108
PES16
12/1
757
244
188
224
131
117

23. صافي همودياليز هالوفيبر نوع HIGH FLUX
نوع صافي
KUF
Ml/mmhg/h
KOA
ml/min
كليرانس ml/min
اوره
كراتنين
فسفات
ويتامين B12 QB
300
200
PS110 32
778
246
184
205
168
186
156
118
105
PS130 43
836
251
189
221
175
170
135
120
PS160 55
945
270
195
253
191
232
183
165
142
PES180 59
1265
275
196
260
193
243
187
176
149
PES130 54
916
257
241
177
136
PES160 62
1167
271
194
254
237
172
148

24. صافي همودياليز هالوفيبر نوع LOW FLUX
نوع صافي
KUF
Ml/mmhg/h
KOA
ml/min
كليرانس ml/min
اوره
كراتنين
فسفات
ويتامين B12 QB
300
200 F4
8/2
365
183
155
145
128
206
170 34 32 F5 4
475
175
149
115
103 88 74 F6
5/5
578
222
180
194
164
123 62 60 F7
4/6
677
236
184
210
169
132 72 68 F8
5/7
726
240
186
216
172
165
138 82
108

25. صافي همودياليز هالوفيبر نوع HIGH FLUX
نوع صافي
KUF
Ml/mmhg/h
KOA
ml/min
كليرانس ml/min
اوره
كراتنين
فسفات
ويتامين B12 QB
300
200
F40 20
165
140
158
138 86 80
F50 30
225
178
195
160
190
112
100
F60 40
242
185
215
172
210
170
134
118
F70 50
245
220
177
216
174
145
127
F80 55
248
192
180
155
135

26. سئوال
KOA چیست؟
1-حجم مایع گرفته شده از بیمار در میلی لیتر بر ساعت به ازای هر میلیمتر جیوه فشار
2-حداکثر کلیرانس بر حسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خالص
3-توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون
4-توانایی صافی در دفع اوره
5-شاخص کفایت صافی در کلیرانس اوره و مواد با وزن مولکولی مشابه
6-گزینه 2 و 5

27. جواب
حداکثر کلیرانس بر حسب میلی لیتر در دقیقه برای یک ماده خالص شاخص کفایت صافی در کلیرانس اوره و مواد با وزن مولکولی مشابه

28. سئوال KUF چیست؟ 1-توانایی صافی در کلیرانس مواد با وزن مولکولی متوسط
2-توانایی صافی در میزان کلیرانس یک ماده خالص
3-حجم مایع بر حسب میلی لیتر بر ساعت به ازاء هر میلیمتر جیوه فشار که طی دیالیز از بیمار گرفته می شود
4-معیاری از نفوذپذیری صافی نسبت به آب
5-گزینه 3 و 4

29. سئوال
اگر KUF یک صافی برابر با 4 باشد جهت برداشت 4 لیتر مایع در طول یک دیالیز 4 ساعته چقدر TMP نیاز است؟
1-250 میلیمتر جیوه
2-270 میلیمتر جیوه
3-350 میلیمتر جیوه
سانتیمتر جیوه

30. ضریب اولترا فیلتراسیون KUF
حجم مایع گرفته شده برحسب میلی لیتر بر ساعت به ازاء میلی متر جیوه فشار با نفوذ پذیری صافی نسبت به آب ارتباط مستقیم دارد. میزان اولترافیلتراسیون در ساعت = TMP*KUF

31. TMP رابطه عکس با ضریب اولترافیلتریشن دارد.
KUF پایین یعنی نفوذ پذیری کمتری نسبت به آب TMP
KUF بالایعنی نفوذ پذیری بیشتر نسبت به آب TMP

32. سئوال KUF چیست؟ 1-توانایی صافی در کلیرانس مواد با وزن مولکولی متوسط
2-توانایی صافی در میزان کلیرانس یک ماده خالص
3-حجم مایع بر حسب میلی لیتر بر ساعت به ازاء هر میلیمتر جیوه فشار که طی دیالیز از بیمار گرفته می شود
4-معیاری از نفوذپذیری صافی نسبت به آب
5-گزینه 3 و 4

33. جواب
حجم مایع گرفته شده در میلی لیتر بر ساعت به ازاء هر میلیمتر جیوه فشار که از بیمار گرفته می شود
معیاری از نفوذپذیری صافی نسبت به آب

34. سئوال کدام جمله صحیح است؟
1-هر چه KUF صافی بالاتر باشد نیاز به TMP بیشتری برای رسیدن به اولترافیلتراسیون مطلوب داریم
2-KUF صافی با نفوذپذیری آن نسبت به آب رابطه معکوس دارد
3-هر چه KUF صافی کمترباشد نیاز به TMP بیشتری برای رسیدن به اولترافیلتراسیون مطلوب داریم
4-KOA صافی همان فشار ضریب اولترافیلتراسیون صافی است
5- KUF صافی با نفوذپذیری آن نسبت به آب رابطه مستقیم دارد
6- گزینه 3 و 5

35. جواب
هر چه KUF صافی کمترباشد نیاز به TMP بیشتری برای رسیدن به اولترافیلتراسیون مطلوب داریم
KUF صافی با نفوذپذیری آن نسبت به آب رابطه مستقیم دارد

36. سئوال
اگر KUF یک صافی برابر با 4 باشد جهت برداشت 4 لیتر مایع در طول یک دیالیز 4 ساعته چقدر TMP نیاز است؟
1-250 میلیمتر جیوه
2-270 میلیمتر جیوه
3-350 میلیمتر جیوه
سانتیمتر جیوه

37. سئوال 1-FLUX توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون است
کدام جمله صحیح است؟
1-FLUX توانایی یک صافی در میزان اولترافیلتراسیون است
2-هر صافی high flux می تواند high efficiency یا low efficiency باشد
3-هر صافی high flux حتما high efficiency می باشد
4-هر صافی high efficiency حتما high flux می باشد
5-گزینه 1 و 2

38. تعاریف ظرفیت آبگیری، تراوش و اثربخشی
(ظرفیت آبگیری) Flux
(تراوایی یا تراوش) Permeability
(اثربخشی یا تاثیر یا کارایی)Efficiency

39. (ظرفیت آبگیری) Flux Low flux: KUF<10cc/h/mmhg
High flux: KUF>20cc/h/mmhg

40. صافی های Low Flux

41. =

42. سئوال
توانایی صافی در دفع پروتئین هایی مانند B2microgloboin به چه عاملی بستگی دارد؟
الف:Flux
ب: permeability
ج: efficiency
د: انتشار

43. (تراوایی)Permeability
توانایی یک صافی در کلیرانس مواد با وزن مولکولی متوسط مثل (بتا دو میکرو گلوبولین) صافی هایی که توانایی دفع این مواد را دارند نفوذ پذیری بالایی دارند. (اندازه منافذ) ارتباط مستقیم بین صافی های High Flux ونفوذپذیری وجود دارد.

44. سئوال
توانایی صافی در دفع پروتئین هایی مانند B2microgloboin به چه عاملی بستگی دارد؟
الف:Flux
ب: permeability
ج: efficiency
د: انتشار

45. جواب
permeability

47. (اثربخشی یا تاثیر)Efficiency
توانایی یک صافی در دفع اوره (تعداد منافذ) بالا یا کم اثر بخش بودن صافی ها بر اساس ضریب انتقال توده ای آن صافی نسبت به اوره مرتبط است. LOW Efficiency: KOA<500 KOA>600:High Efficiency

48. خصوصیات صافی ها با تاثیربالا
کلیرانس اوره آنها بیش از 210 سی سی در دقیقه با دور پایه 200 سی سی در دقیقه
KOA آنها معمولا بیشتر از 600 سی سی در دقیقه می باشد.
ضریب اولترافیلتریشن آنها ممکن است بالا یا پایین باشد.
کلیرانس مواد با وزن مولکولی آنها ممکن است بالا یا پایین باشد.

49. Dialyzer Flux براساس توانایی در دفع مایعات (KUF) و دفع مواد زائد
Low Flux:
مواد با وزن مولکولی کم را فیلتره نمایند.
میزان Kuf آنها نیز معمولاٌ از ml/min/mmHg 8 تا 10تجاوز نمی کند.
دفع مواد با وزن مولکولی تا 5000 دالتون
عمدتاٌ جابجایی مواد بوسیله مکانیسم انتشار می باشد.
بهترین گزینه جهت دفع اوره – الکترولیتها و تنظیم اسید و باز

50. Dialyzer Flux بهترین گزینه برای همودیافیلتریشن (HDF)
High Flux:
به علت دارا بودن KUF بالا علاوه بر مکانیسم انتشار با مکانیسم Convection نیز سطح بالایی از جابجایی مواد را دارند .
بهترین گزینه برای همودیافیلتریشن (HDF)
دفع مواد با وزن مولکولی بالا (B2 microglobulin)
KOA بالای 700

51. سئوال خصوصیات قابل توجه صافی های High Flux در چیست؟ دفع بیشتر آب
دفع اوره
کفایت دیالیز بهتر
دفع بتا دو میکروگلوبولین

52. جواب
دفع بتا دو میکروگلوبولین

54. تفاوت بین صافی های با تاثیر بالا یا پایین
صافی های با تاثیر پایین
صافی های با تاثیر بالا
کلیرانس 500 یاکمتر
کلیرانس بالای 600
فلوی خون 350 یا کمتر
فلوی خون 350 یا بالاتر
فلوی مایع دیالیز 500 یا کمتر
فلوی مایع دیالیز 500 یا بالاتر
محلول دیالیز بی کربنات
ضرورتا با محلول بیکربنات

55. مزایای صافی های با تاثیر بالا
- کلیرانس بالا جهت مواد با وزن مولکولی کم مثل اوره
- انجام دیالیز استاندارد و با کیفیت بدون نیاز به افزایش زمان دیالیز
- کنترل بهتر مواد شیمیایی موجود در بدن
- کاهش مرگ ومیر بیماران
- کاهش ناتوانایی ها در بیماران دیالیزی

56. دلایل اثر بخشی کم درصافی های با اثربخشی بالا
دلایل اثر بخشی کم درصافی های با اثربخشی بالا
جریان خون پایین
بازگشت مجدد خون
عدم رعایت زمان دیالیز توسط بیمار یا پرستار ویا اشکالاتی که حین دیالیز باعث کاهش زمان دیالیز می شود ویا کاهش فشار خون

57. مزایای استفاده از صافی های های فلاکس
به تاخیر انداختن شروع و ریسک ابتلاء به آمیلوئیدوز
کاهش بستری شدن در بیمارستان
بهبود وضعیت متابولیسم چربی بیماران
کلیرانس بالای آلومینیم
بهبود وضعیت تغذیه بیماران
کاهش خطر عفونت در بیماران

59. چند نکته نحوه پرایم کردن در افزایش کار صافی نقش موثری دارد.
وجود هوا در صافی باعث ایجاد فضای مرده شده و با ایجاد لخته و یا عدم وجود خون در آن فضا از کلیرانس موثر صافی می کاهد.

60. سئوال
خانم رهنما 25 ساله از 2 سال قبل هفته ای 3 نوبت و هر نوبت 4 ساعت همودیالیز می شود. این بیمار کاندید پیوند نمی باشد، وضعیت همودینامیک حین دیالیز ثابت و جواب آزمایشات وی به قرار زیر است:
Hb: BUN:58 Cr: Ca: P: Alb: Na: 137 K: Kt/V : 1.3
چه صافی برای این بیمار مناسب است؟

61. جواب
1- صافی F8 2- صافی F80 3- صافی PS13 4- صافی PES16 5- صافی PES160

62. THANK YOU