1. PRENATALNI UZROČNICI INTELEKTUALNE OMETENOSTI

2. Teratologija
Opšta
Specijalna
Deskriptivna
Eksperimentalna

4. Termini
Kongenitalno
Nasledno
Familijarno
Hereditarno

5. Efekat teratogenih faktora zavisi od:
vrste na koju deluje
kvantiteta agensa
odbrambenih sposobnosti organizma
vremenskog perioda u kome je plod eksponiran

6. Fizička sredstva i zračenja Lekovi i hemikalije
Vrste egzogenih teratogenih faktora
Kvantitativna alternacija supstanci
Fizička sredstva i zračenja
Infektivni agensi
Lekovi i hemikalije

7. Kongenitalne anomalije u odnosu na vreme delovanja teratogenog agensa:
gametopatije
blastopatije
embriopatije
fetopatije

8. Prenatalni uzroci IO su:
Infekcije
Otrovi
Lekovi
Jonizirajuće zračenje
Anoksija majke
Malnutricija majke
Endokrini faktori
Bolesti majke
Hemolitičko oboljenje fetusa i novorođenčeta

9. Infekcije ploda mogu izazvati:
Virusi
Bakterije
Gljivice i protozoe

10. Rubeolarna embriopatija

12. Pigmentna retinopatija
Posledice
infekcije rubeolom
Katarakta
Pigmentna retinopatija
Mikroftalmija
Hepatomegalija
Splenomegalija
Oštećenje sluha
Bolesti srca
Mikrocefalija IO
Autizam

13. Citomegalovirus

14. Posledice CMV Hidrocefalus, mikrocefalus
Konvulzije
Oštećenje sluha, oštećenje vida, IO
Izmenjeni dermatoglifi
Cerebralne kalcifikacije, intrakranijalne hemoragije

15. Herpes simplex

16. Intrauterina infekcija HSV
Lezije
Hipo- i hiper- pigmentacija
Aplasia cutis
Promene na koži
Mikroftalmija
Retinalna displazija
Optička atrofija
Promene na očima
Mikrocefalija
Encefalomalacija
Intrakranijalne kalcifikacije
Neurološki poremećaji

17. Ostale virusne infekcije
Influenza Morbilli Varicella Herpes zoster Poliomyelitis Echo virusi Coxsackie virusi grupe B Virus hepatitisa

18. Bakterijske infekcije
se lako dijagnostikuju, brzo i efikasno se leče, a same bakterije teško prolaze placentarnu barijeru. Kod težih infekcija postoji mogućnost delovanja bakterijskih toksina na mozak ploda.

19. Spirohetne infekcije – sifilis (lues)

20. Spirohetne infekcije – sifilis (lues)
Hutchinsonov trijas
oboljenja očiju
sedlast nos
promene na koži
somatska retardacija
intelektualna ometenost

21. Parazitarna oboljenja kao što su kongenitalna toksoplazmoza (Toxoplasmosis congenita) i malarija takođe mogu da dovedu do pojave IO.

22. olovo živa (Minamata bolest) mangan bakar cink alkoholna embriopatija
OTROVI
olovo
živa (Minamata bolest)
mangan
bakar
cink
alkoholna embriopatija

23. Deficit mangana ataksija i gubitak ravnoteže retrakcija glave
multiple skeletne malformacije
nedostatak otolita

24. “Sindrom čelične kose”
abnormalan metabolizam bakra
prematuritet
hipotermija
prolongirana žutica
mikrognatija
ingvinalne kile
kriptorhizam
svetla kosa izgleda čelične vune

26. LEKOVI
Sve do godine, kada se dogodila talidomska afera, nije se razmišljalo o teratogenom dejstvu lekova.

27. Kongenitalne anomalije nastale upotrebom Talidomida:
Teški defekti ekstremiteta
Poremećaji na očima
Ređe nedostatak unutrašnjeg uha i kongenitalno oštećenje srca

29. Većina lekova lako prolazi placentarnu barijeru
Većina lekova lako prolazi placentarnu barijeru. Teratogeni uticaj na plod najveći je u periodu embriogeneze. Neki lekovi mogu imati nepoželjne efekte i u drugoj polovini trudnoće.

30. Viktorin et al. (2017). Association of Antidepressant Medication Use During Pregnancy With Intellectual Disability in Offspring
Da li se antidepresivi tokom trudnoće mogu dovesti u vezu sa IO?
Trudnice koje su uzimale SSRI
Trudnice koje su uzimale druge antidepresive
Trudnice koje nisu uzimale antidepresive
Nije potvrđena veza antidepresiva i IO. Pre se može govoriti o uticaju drugih faktora kao što su psihijatrijsko oboljenje ili starost roditelja.

31. Posebno je opasna upotreba psihoaktivnih supstanci tokom trudnoće!

32. Uticaj kokaina Direktan
Lako se metaboliše preko placente i tako utiče na tkivo fetusa
Smanjuje protok krvi u placenti i lišava fetus kiseonika i hranljivih materija.
Karakteristike majke
Obično su samohrane
Nešto su nižeg IQ-a
Češća je pojava antisocijalnog poremećaja ličnosti
Veći je rizik od suicida
Ne učestvuju u prenatalnoj nezi

33. JONIZUJUĆE ZRAČENJE

34. Odloženi efekti jonizujućeg zračenja
somatski
genetski
transgeneracijski
teratogeni

35. Efekti zračenja in utero
Mortalitet
Resorpcija ploda
Povećan broj spontanih abortusa i mrtvorođene dece
Povećana neonatalna smrtnost
Retardacija rasta
Nizak rast
Manji obim lobanje
Teratogeni efekti
Najizrazitiji od 8-15 nedelje
Mikrocefalija praćena IO
Hidrocefalus
Spina bifida
Alopecija
Polidaktilija
Amelija
Rascepi usana i nepca

36. Anoksija majke dovodi do teškog oštećenja mozga ploda.

37. Uzroci anoksije mogu biti:
uterina hemoragija
placentarna insuficijencija
teška anemija majke
davanje anestetika
namerno ili zadesno trovanje ugljenmonoksidom
teške srčane lezije
tromboza krvnih sudova placente
teška hipertenzija itd.

38. MALNUTRICIJA MAJKE
opšta neishranjenost
nedostatak pojedinih sastojaka u ishrani (vitamina, cinka, mangana, gvožđa, joda, proteina i sl.)

39. poremećaji lučenja tireoidnog hormona poremećen metabolizam kortizona
ENDOKRINI FAKTORI
diabetes mellitus
poremećaji lučenja tireoidnog hormona
poremećen metabolizam kortizona
nekritičko uzimanje progesterona
kontraceptivna sredstva

40. BOLESTI MAJKE epilepsija anemija astma EPH gestoze
sindrom placentarne insuficijencije
encefalopatija
mehaničke povrede
spoljna temperatura
stres

41. HEMOLITIČKO OBOLJENJE FETUSA I NOVOROĐENČETA
Rh pozitivan fetus, koji se razvija u Rh negativnoj majci, šalje svoje eritrocite u majčin krvotok koji se posle izvesnog vremena raspadaju. Majka stvara antitela na Rh pozitivan faktor, oni prolaze placentu i vrše hemolizu fetalnih Rh pozitivnih eritrocita.