1. 1-43
بسم الله الرحمن الرحیم 1 1

2. مهارآنفلوانزا آنچه بیمارستان ها باید بدانند
Breaking the Cycle of Transmission

3. سؤال مهم : در پاندمی آینده چه چیزی رخ میدهد؟
متأسفانه پیش بینی آینده کمی دشوار است اما:
اگر پاندمی رخ دهد اقتصاد کشورها ماه فلج می شود
ظرفیت تولید واکسن در دنیا تنها 300 میلیون دوز واکسن سه ظرقیتی است که برای جمعیت 6.5 بیلیون نفری دنیا نقصان شدیدی محسوب می شود
بنابراین در بیمارستان ها اعمال دستورالعمل های کنترل عفونت اهمیت ویژه ای می يابد

4. نکته مهم
اِعمال مراقبت های بهداشتی در جامعه کاملاً با روشهای پیشگیری در بیمارستان ها متفاوت است

5. (Personal Protective Equipments, PPE)
دستور العمل های WHO برای کنترل (محدود سازی) سرعت و میزان انتشار ویروس در مراکز بهداشتی درمانی منجمله بیمارستان ها چیست؟
1- روش های دقیق کنترل عفونت (توصیه ها)
2- استفاده از وسایل حفاظت شخصی
(Personal Protective Equipments, PPE)
3- استفاده از داروهای ضد ویروس

6. وسایل حفاظت شخصی (Personal Protective Equipments, PPE)

7. وسایل حفاظت شخصی (Personal Protective Equipments, PPE)

8. 8

9. روش های دقیق کنترل عفونت (توصیه ها) محورهای اصلی مراقبت بیمارستانی
1- مراقبت های استاندارد جهت کنترل عفونت (Standard Infection Control Precautions) 2- رعایت آداب سرفه کردن و بهداشت تنفسی (Respiratory Hygiene, Cough etiquette) 3- نحوه شناسایی، جداسازی و گزارشدهی بیماران مظنون دچار علائم عفونت حاد تنفسی 4- احتیاط های ضروری و جداسازی بیماران مظنون یا قطعی دچار علائم حاد تنقسی 5- مدت تداوم مراقبت ها و احتیاط های تنفسی 6- مراقبت های بخش های سرپایی 7- نحوه برداشت، انتقال و کار کردن با نمونه ها

10. 9- نحوه انتقال بیمار در بیمارستان
8- مراقبت های مخصوص بستگان بیمار و ملاقات کنندگان
9- نحوه انتقال بیمار در بیمارستان
10- مراقبت های قبل از پذیرش در بیمارستان و حین جابجایی بیمار در خارج از بیمارستان
11- نحوه دفع زباله های بیمار
12- ظروف و وسایل غذاخوری بیمار
13- نحوه برخورد با ملحفه های بیمار و شستشوی آنها
14- نحوه تمیز کردن و ضدعفونی محیط بستری
15- وسایل مراقبت از بیمار
16- نحوه ترخیص بیمار

11. روش های دقیق کنترل عفونت (توصیه ها) محورهای اصلی مراقبت بیمارستانی
1- مراقبت های استاندارد جهت کنترل عفونت
(Standard Infection Control Precautions)
شستشوی دستها
کاربرد وسایل حفاظت شخصی
کارکردن مناسب با وسایل و ملحفه های کثیف
مراقبت در قبال needle stick و اشیاء تیز
نظافت محیط و تمیز کردن ترشحات
جابجایی مناسب زباله ها

12. روش های دقیق کنترل عفونت (توصیه ها) محورهای اصلی مراقبت بیمارستانی
2- رعایت آداب سرفه کردن و بهداشت تنفسی
, Cough etiquette) (Respiratory Hygiene
آموزش بیماران دچار عفونت تنفسی
آموزش آداب فوق به سایرافراد ذیربط :
در دسترس قراردادن ماسک و دستمال کاغذی
در دسترس بودن امکانات شستشوی دستها

13. روش های دقیق کنترل عفونت (توصیه ها) محورهای اصلی مراقبت بیمارستانی
3- نحوه شناسایی، جداسازی و گزارشدهی بیماران مظنون دچار علائم عفونت حاد تنفسی
گزارشدهی: بیمارستان ها نظام مراقبت از بیماریهای خود را به نظام مراقبت از بیماریهای جامعه متصل و در اسرع وقت گزارش نمایند
شناسایی موارد ابتلاء
بیماران شناسایی شده را در اطاق ایزوله قرار داده و سریعاً بررسی کنید
بستگان بیماران شناسایی شده را نیز دارای مواجهه فرض کرده و از لحاظ API بررسی کنید

14. انتقال بیماران از یک مرکز بهداشتی درمانی به بیمارستان
بیمار باید با آمبولانسی که تجهیزات کافی دارد (بخصوص اکسیژن) انتقال یابد
یک تکنیسین تعلیم دیده همراه بیمار باشد
دهان و بینی بیمار باید با ماسک جراحی پوشانده شود
از قبل باید به بیمارستان اطلاع داده شود (چگونگی درمان بیمار ذکر شود)
بعد از خروج بیمار از آمبولانس باید کابین آمبولانس به نحو مناسبی ضد عفونی شود (ترکیبات فنولی، ترکیبات آمونیاک چهارظرفیتی)
مواد ضد عفونی کننده مناسب برای سطوح (ترکیبات فنولی، ترکیبات آمونیاک چهارظرفیتی، هیپوکلریت سدیم ، الکل)

15. مراقبت های کنترل عفونت براساس case مظنون، محتمل یا قطعی HPAI
فلوچارت نحوه کنترل عفونت ویروس بشدت پاتوژن آنفلوانزای انسانی (Highly pathogenic Avian Influenza, HPAI)
بیمار
بیماردچار سمپتوم های بیماری حاد تنفسی تب دار وارد تریاژ می شود
مراقبت های استاندارد و بهداشت تنفسی
1) اطاق ایزوله با 12 تعویض هوا در ساعت
2) گروه بندی بیماران اگر اطاق ایزوله ناکافی است
3) اعمال مراقبتها در خصوص پرسنل
سابقه مثبت مواجهه
case مشکوک به H5N1 ، محتمل سپس پذیرش شده و تحت بررسی قرار می گیرند
گزارش به مقامات بهداشتی مسؤول
بیمار تحت بررسی از لحاظ HPAI قطعی می شود
تداوم مراقبت های جامع کنترل عفونت بمدت کافی
تشخیص HPAI رد می شود
بالغین > 12 سال
بچه های < 12 سال
مراقبت ها تا 7 روز پس از قطع تب تداوم می یابد
مراقبت ها تا 21 روز پس از اغاز بیماری تداوم می یابد
مراقبت ها براساس تشخیص جدید تعدیل میشود

16. 16 3

17. جمع آوری نمونه ها / انتقال و بررسی نمونه در مراکز درمانی17
به عنوان یک اصل در احتیاطات استاندارد کلیه نمونه ها باید بالقوه آلوده تلقی شده و کارکنانی که مسئول جمع آوری نمونه ها هستند باید با دقت زیاد احتیاطات کنترل عفونت را رعایت نمایند .

18. نمونه های آزمایشگاهی باید در کیف های غیر قابل نشت که حاوی کیسه های غیر قابل نفوذ جداگانه ای برای نمونه می باشند انتقال یابند .
کارکنانی که مسئوول انتقال نمونه هستند باید در خصوص نحوه انتقال ایمن و روش های آلودگی زدایی در هنگام سرریزی نمونه آموزش ببینند .
حتی الامکان نمونه ها باید با دست حمل شوند .

19. 5
کارکنانی که مسوول جمع آوری نمونه ها هستند باید تجهیزات حفاظت شخصی بپوشند .
درخواست همراه نمونه باید بوضوح از نظر مشکوک بودن نمونه به عفونت آنفلوانزا بر چسب گذاری شود و کارکنان آزمایشگاه را هم باید بوسیله تلفن از این موضوع مطلع نمود.
آزمایشگاه در مراکز بهداشتی درمانی باید بهترین عملکرد زیست ایمنی را تعقیب نماید .

20. توصیه هایی در خصوص خانواده و ملاقات کنندگان6
توصیه هایی در خصوص خانواده و ملاقات کنندگان
جهت سلامت و مراقبت از بیماران مبتلا ملاقات کنندگان باید محدود شده و از خطر انتقال آنفلوانزا آگاه شوند .

21. کمبود نیروی انسانی در بخش ایزوله و وجود بیمارانی که عادات بهداشتی خاصی داشته و احتمال آلودگی محیط توسط آنان به دلیل عدم رعایت اصول بهداشتی جهت پیشگیری از انتقال ویروس وجود دارد( مثل کودکان و یا بیمارانی که دچار مشکلات روانی هستند و یا سالمندان) از جمله چالشهای بخش ایزوله محسوب میشود.
این بیماران باید به صورت انفرادی تحت مراقبت قرار گیرند تا احتمال انتقال عفونت به سایرافراد کاهش یابد. 7

22. تا حد امکان تعداد ملاقات کنندگان محدود شود مگردر مواردی که حضور ملاقاتی برای تامین آسایش و مراقبت بیمار ضروری است .همچنین در مورد خطر احتمالی انتقال آنفلوانزا ، به آنها توضیحات لازم داده شود.

23. برای تمام ارائه دهندگان مراقبت وسایل حفاظت شخصی تهیه شده و نحوه استفاده از آنها توضیح داده شود.همچنین در مورد رعایت بهداشت دستها قبل از ورود به اتاق ایزوله تذکرات لازم داده شود.

24. 24
خانواده و یا سرپرست قانونی کودکان باید در طی دوران بستری،کودک بیمار را حمایت نمایند.

25. چنانچه آموزشهای کافی درخصوص استفاده از وسایل حفاظت شخصی و نیز نظارت کافی وجود داشته باشد ممکن است از والدین و یا سرپرست قانونی کودک خواسته شود در مراقبت از کودک مبتلا به عفونت آنفلوانزا به تیم بهداشتی درمانی کمک کنند.

26. به دلیل اینکه اعضاء خانواده از طریق بیماران و یا محیط در معرض ابتلا به عفونت آنفلوانزا دارند تمامی آنها و نیز ملاقات کنندگان باید از نظر علائم بیماریهای تنفسی مورد ارزیابی قرار گیرند.

27. اعضاء خانواده و ملاقات کنندگانی که دارای علائم هستند ، باید به عنوان مبتلایان احتمالی آنفلوانزا در نظر گرفته شوند.

28. نقل و انتقال بیمار بین بخشها
ترشحات تنفسی بیمار مبتلا به عفونت آنفلوانزا عمده ترین منبع انتشار ویروس در بخش است .

29. انتقال بیمار به خارج از بخش ایزوله باید با هدف خاصی انجام شود
انتقال بیمار به خارج از بخش ایزوله باید با هدف خاصی انجام شود. کارکنان بخشی که بیمار به آن منتقل می شود باید سریعا در مورد وضعیت بیمار مطلع شوند تا قبل از رسیدن بیمار به بخش اقدامات لازم را جهت پیشگیری از انتقال عفونت انجام دهند.

30. استفاده از ماسک جراحی و یا ماسکهای مخصوص جهت انجام پروسیجرهای خاص برای استفاده بیماران مشکوک و یا مبتلایان به آنفلوانزا که لازم است جهت انجام مراقبتهای خاص از بخش ایزوله خارج شوند مناسب است.این کار مانع از انتقال ویروس از طریق قطرات تنفسی خواهد شد. بیماران باید دستهای خود را پس از تماس با ماسک بشویند.

31. در مورد کودکان و بیمارانی که سن بالا داشته و یا بیمارانی که به دلایل مشکلات تنفسی قادر به استفاده از ماسک نیست باید به بیمار و یا خانواده او، در خصوص پوشانیدن دهان و بینی خود با دستمال هنگام عطسه و سرفه و شستن دستها پس از آن آموزشهای لازم داده شود.

32. - چنانچه بیمار با سطوح مختلف در بخش تماس داشته است، حتما باید آن سطوح شسته و ضد عفونی شوند.
- کارکنانی که بیمار مبتلا به آنفلوانزا را حمل می کنند باید از گان و دستکش استفاده کرده و پس از مصرف دستهای خود را بشویند.

33. مراقبتهای پس از بستری شدن و زمان انتقال بیمار به خارج از بخش
بیمار مبتلا به عفونت شدید آنفلوانزا ممکن است نیازمند انتقال سریع به بخش مراقبتهای ویژه باشد ، بنابراین ضروری است توصیه های خاص جهت حفاظت کارکنان از انتقال ویروس آنفلوانزا حین ارائه مراقبتهای پیش بیمارستانی و نیز انتقال بیماران به بخش طراحی شود .

34. چنانچه برای بیماران مبتلا به بیماریهای تنفسی قابل تحمل باشد،یک ماسک بصورت دائم برای آنها گذاشته می شود تا از انتشار قطرات ناشی از عطسه و سرفه جلوگیری شود.اگر با وجود ماسک وضعیت تنفسی بیمار بدتر شد و یا برای بیمار قابل تحمل نبود باید به بیمار آموزش داده شود تا هنگام عطسه و سرفه با یک دستمال جلوی دهان و بینی خود را بپوشاند. 20

35. بیماران مبتلا به بیماریهای حاد و شدید تنفسی باید از نظر ابتلا به عفونت آنفلوانزا بررسی شوند.

36. ارائه دهندگان مراقبت باید اصول پیشگیری ازانتقال بیماری از طریق قطرات تنفسی را دانسته و اصول احتیاطات استاندارد را در مورد بیماران مشکوک و یا مبتلایان به آنفلوانزا قبل از انتقال به بخش و یا حین انتقال بیمار به خوبی رعایت کنند.

37. به جز موارد ضروری جهت حمایت و نجات زندگی بیماران باید ازانجام پروسیجرهایی که منجر به تولید افشانه های تنفسی ( مانند وسایل تهویه مکانیکی و یا آئروسول تراپی ) می شوند ، در طی مراقبت پیش بیمارستانی یا در طی انتقال بیمار خودداری نمود .

38. در طی نقل و انتقال بیمار می توان از دستگاه ونتیلاسیون متصل به ویلچیر برای راحتی بیمار استفاده کرد. در صورت امکان از ویلچری که دارای راننده جدا و اتاقک مخصوص بیمار است استفاده شود.این اتاقک مجهز به سیستم تهویه می باشد در این صورت راننده ویلچیر نیاز به رعایت اصول ایمنی تنفسی نخواهد داشت.

39. در مورد بیماران مشکوک به عفونت آنفلوانزا باید قبل از رسیدن آنها به بخش و دریافت مراقبتهای لازم اصول پیشگیری از انتقال بیماری رعایت شود.

40. توصیه های مربوط به پروسیجرهای ضد عفونی و تمیز کردن ویلچیر و سایر وسایل مصرفی جهت استفاده مجدد و نیز از بین بردن وسایل یکبار مصرف استفاده شده توسط بیماران را بکار بندید. از دستکش و گان و نیز تکنیک شستن دست برای انجام پروسیجرهای مذکور استفاده کنید.

41. خروج مواد و وسایل مصرف شده
زمانی که با وسایل مصرفی که ممکن است به ویروس آنفلوانزا آلوده باشد کار میکنید، رعایت اصول پیشگیری الزامی است.این وسایل مصرفی ممکن است با خون،مایعات بدن و یا ترشحات آلوده شده باشند. همچنین وسایل مصرفی آزمایشگاهی آلوده به ویروس شامل نمونه های آزمایشگاهی،بافتهای بدن شامل مواد مایع یا جامد ، خون آلوده و نیز بافتهای بدن حیوانات که به منظور تحقیق استفاده شده و اجسام تیز از جمله وسایل و مواد انتقال دهنده آلودگی محسوب می شوند.

42. تمامی مواد زائدی که در اتاق ایزوله تولید می شود باید در داخل ظروف و یا کیفهای مخصوص ضد آب قرار داده شود و سپس از محل دور شود.

43. مواد زائد باید بر اساس قوانین و مقررات تدوین شده ملی تفکیک و جداسازی شده و منهدم گردد.
جهت جداسازی و حمل مواد و وسایل مصرفی استفاده از کیسه یک لایه به شرطی که سطح خارجی آن آلوده نشود ، کافی است و استفاده از دو کیسه داخل هم ضرورتی ندارد .

44. هنگام انتقال مواد زائد به خارج از اتاق ایزوله باید از دستکش استفاده کرده و پس از تماس با مواد دستها بخوبی شسته شوند.
اگر چه انتقال ویروس آنفلوانزا از طریق مدفوع انسان هنوز شناخته نشده است، اما مدفوع بیماران مبتلا به عفونت آنفلوانزاباید با احتیاط از محل دور شود. از تکنیک پاشیدن آب برای تمیز کردن مدفوع از روی لباسها و یا پدهای مصرفی خودداری شود.

45. وسایل و ظروف غذاخوری 45
در مورد بیمارانی که خارج از بخش ایزوله هستند رعایت استانداردهای پیشگیری از انتقال عفونت از طریق ظروف غذاخوری بیماران مشکوک به عفونت آنفلوانزا الزامی است.

46. در صورت امکان ظروفی که قابل استفاده مجدد هستند باید مطابق استانداردها با مواد ضد عفونی کننده توسط ماشین ظرف شویی تمیز و شستشو شوند.
چنانچه ماشین ظرف شویی در دسترس نیست ،شستشوی ظروف با دست با استفاده از دستکش لاستیکی و آب و مواد ضد عفونی کننده انجام شود.
ظروف یکبار مصرف باید به همراه سایر مواد و وسایل زائد دور ریخته شود.

47. شستشوی البسه و ملحفه
استفاده از اصول پیشگیری و استانداردها برای شستشوی البسه ای که ممکن است با خون ،مایعات بدن و ترشحات بیماران مشکوک و یا مبتلایان به آنفلوانزا آلوده شده باشد توصیه می شود.

48. البسه آلوده را مستقیما در داخل کیف رختشویخانه در اتاق ایزوله قرار دهید
البسه آلوده را مستقیما در داخل کیف رختشویخانه در اتاق ایزوله قرار دهید
محتویات داخل کیف باید به گونه ای باشد که در موقع جابجایی و یا قرار دادن در محلی خاص پاره و یا باز نشود.
محتویات داخل بسته باید در قسمت وسط جمع شوندو سر آن گره زده شود.قبل از اینکه البسه را داخل بسته قرار دهید به کمک دستکش و یا کاغذ توالت مواد زائد را از روی آنها پاک کنید. 48

49. در موقع حمل بسته مواد زائد، از دستکش استفاده کرده و پس از آن دستها را بشویید.
البسه داخل رختشویخانه نباید دستکاری و یا تکانیده شوند زیرا در این صورت خطر انتقال ویروس در محیط و آلودگی محیطی وجود خواهد داشت.

50. البسه باید مطابق استانداردهای تدوین شده شسته و خشک گردد.
پرسنل رختشویخانه باید اصول پیشگیری را رعایت کرده و در موقع کار از وسایل حفاظت شخصی استفاده نموده و پس از اتمام کار دستها را بشویند.
البسه باید مطابق استانداردهای تدوین شده شسته و خشک گردد. 37

51. وسایل مراقبت از بیمار
در استفاده از وسایل و لوازم مورد نیاز جهت بیمار از جمله وسایل پزشکی باید اصول و استانداردهای پیشگیری رعایت شود.
ابزار و وسایل استفاده شده توسط بیمار را قبل از خروج از اتاق ایزوله داخل کیفهای مخصوص قرار دهید.

52. قبل از خروج وسایل مصرفی ازاتاق ایزوله ،بایدآنها را تمیز و ضد عفونی نمود.برای این کار از دستکش استفاده کرده و سپس دستها شسته شوند.
سطوح خارجی وسایلی که جهت انجام X-RAY و یا سایر پروسیجرهای درمانی بیماران به کار رفته است پس از خروج از بخش ایزوله باید ضد عفونی شوند.

53. ترخیص بیمار
چنانچه پس از ترخیص هنوز خطر انتقال بیماری از جانب بیمار وجود داشته باشد باید در رابطه با رعایت بهداشت فردی و کنترل عفونت به اعضاء خانواده آموزشهای لازم داده شود. برای مثال شستن دست و استفاده از ماسک.
آخرین مرحله تمیز کردن اتاق بیمار باید پس از ترخیص بیمار انجام شود

54. باتشكر