1. Addasiad Cymraeg gan Delyth Eynon
Trafod *
Sue Palmer
Addasiad Cymraeg gan Delyth Eynon

2. Mae testun trafod
*yn cyflwyno dadleuon a gwybodaeth o safbwyntiau gwahanol
* ‘o blaid’ ac ‘yn erbyn’ *

3. trafodaeth erthygl olygyddol papur newydd
Dyma enghreifftiau lle mae testun trafodaeth yn cael ei ddefnyddio...
erthygl olygyddol papur newydd
taflen neu erthygl sy’n trafod dwy ochr o’r ddadl
traethawd
trafodaeth
ysgrifennu dadl
llyfr ffeithiol am bwnc arbennig (e.e. Cynhesu byd-eang)
ateb mewn arholiad ysgol uwchradd

4. Crynodeb + argymhellion
Cynllun trafodaeth 1
Cyflwyniad
-dweud beth yn union
rydych chi am ei drafod
o blaid
yn erbyn
*pwynt a manylu
* “
*pwynt a manylu
* “
Diweddglo
Crynodeb + argymhellion
(o bosib)

5. Cynllun trafodaeth 1
Cyflwyniad
Ar ôl i chi wneud eich sgerbwd, ysgrifennwch y cyflwyniad.
Yna ysrifennwch un paragraff ‘o blaid’ (neu baragraff am bob pwynt ‘o blaid’) ac un paragraff ‘yn erbyn’ (neu un paragraff am bob pwynt ‘yn erbyn’). Yn olaf, ysgrifennwch y diweddglo.
Dadleuon /rhesymau o blaid: *
* ac yn y blaen
Dadleuon / rhesymau yn erbyn: *
* ac yn y blaen
Diweddglo

6. Cynllun trafodaeth 2
Ar ôl i chi wneud eich sgerbwd, ysgrifennwch y cyflwyniad.
Yna ysgrifennwch un paragraff am y pwynt cyntaf, paragraff am yr ail bwynt ac yn y blaen. Yn olaf, ysgrifennwch y diweddglo
Cyflwyniad
(yn cynnwys braslun o’r pwyntiau rydych chi am eu trafod)
Pwynt 1: o blaid
yn erbyn
Pwynt 2: o blaid yn erbyn
Pwynt 3: o blaid yn erbyn
ac yn y blaen
Diweddglo

7. nodweddion iaith trafodaeth
*amser presennol
Pethau dydych chi ddim yn gallu eu gweld na’u teimlo e.e.
* enwau haniaethol
hyder
*y trydydd person
ateb
anobaith
gobaith
*cystyllteiriau rhesymegol (e.e. oherwydd, felly, serch hynny )
rheswm
tegwch
*confensiynau trafodaeth
posibilrwydd
cred
gwirionedd
*brawddegau cymhleth
pryder

8. Cynulleidfa Pwrpas rhywun*sy’n dangos diddordeb yn y pwnc trafod
*helpu’r darllenydd i ddeall y pwnc trafod
*helpu’r darllenydd i benderfynu ac, o bosib, i ddewis y naill ochr neu’r llall
rhywun*sy’n dangos diddordeb yn y pwnc trafod
athro neu arholwr sydd eisiau gwybod pa mor dda rydych chi’n deall y materion
* mynegi’r dadleuon yn eglur
* dangos eich bod yn deall y pwnc trafod
* cyfiawnhau eich barn
*Efallai y bydd gennych fwy o wybodaeth am oed a diddordebau’r darllenydd.

9. Confensiynau trafodaeth
Mae rhai pobl yn dweud …
Mae eraill yn dadlau…
Barn merched sy’n smygu yw …
Ateb y meddygon yw…
* Peidiwch â chymryd ochr – dywedwch beth mae ‘pobl eraill’ yn ei ddweud
* Ceisiwch gadw cydbwysedd e.e.
Ar y naill law…
Ar y llaw arall…
Gellid dweud mai…
Efallai bod hyn yn golygu…
O bosib...
* Peidiwch â bod yn rhy benodol – defnyddiwch ymadroddion amodol
Efallai mai...

10. Pan fyddwch yn ysgrifennu gyda phartner, cofiwch..*
Dywedwch bob ymadrodd
neu frawddeg yn uchel
Ymarfer *
Ceisiwch wella eich gwaith, os yw’n bosibl.
Ysgrifennu
Un i ysgrifennu
ac un i helpu.
Ail-ddarllen
Darllenwch dros eich gwaith i wneud yn siwr ei fod yn swnio’n iawn ac yn gwneud synnwyr.

11. ‘Sgerbydau’ gwag

12. Testun trafodaeth * * * * * * * *

13. Rhaor o ‘sgerbydau’ i’ch helpu i wneud nodiadau

14. Swigod o blaid ac yn erbyn

15. Gwe geiriau o blaid ac yn erbyn

16. Poster Testun Trafod

17. Pamffled Testun Trafod

18. Pamffled Testun Trafod

19. Hunanasesu Testun Trafod
Ydy’ch gwaith chi’n cynnwys:
Ydy
Nac ydy
Gosodiad am y pwnc dan sylw a blas o’r dadleuon rydych am eu cynnig
Dadleuon ar ffurf pwyntiau a thystiolaeth i gefnogi’r safbwynt
Dadleuon yn erbyn a thystiolaeth i gefnogi’r safbwynt (dadleuon o blaid ac yn erbyn i’w cyflwyno bob yn ail, bwynt wrth bwynt)
Argymhellion, crynodeb a diweddglo
Ydych chi wedi defnyddio:
Ydw
Nac ydw
Amser presennol y ferf
Y trydydd person yn aml
Ymadroddion megis: mae rhai pobl yn … / maen nhw’n meddwl bod ...
Cysyllteiriau e.e. oblegid, ar y llaw arall, felly
Iaith ffurfiol
Iaith amhersonol / goddefol / amodol
Termau a geirfa trafod
Priod-ddulliau / idiomau

20. Enghraifft o destun Trafod
Lles Anifeiliaid
Gall anifeiliaid roi llawer o bleser i ni a gwneud i ni ryfeddu at y ffordd maen nhw’n edrych, yn ymddwyn ac yn byw. Fyddai’r rhan fwyaf o bobl byth yn gwneud niwed bwriadol iddynt nhw.
Serch hynny, mae rhai pobl yn greulon tuag at anifeiliaid mewn rhyw ffordd. Gallan nhw fod yn greulon mewn sawl ffordd. Er enghraifft:
drwy eu niweidio’n fwriadol
Drwy eu hesgeuluso a pheidio â gofalu’n iawn amdanyn nhw
Drwy anwybodaeth, am nad ydyn nhw’n gwybod sut i ofalu amdanyn nhw
Drwy eu trin fel petaen nhw heb deimladau ac emosiynau

21. Enghraifft o destun Trafod - parhad
Gallech chi ddadlau bod rhai o’r rhestr uchod yn waeth na’i gilydd – nad yw niweidio anifeiliaid oherwydd anwybodaeth cynddrwg â’u niweidio’n fwriadol. Ond os bydd anifail yn dioddef yn y ddau achos, oes gwahaniaeth mewn gwirionedd?

22. Examples of ‘skeletons’ in use
Taken from ‘How to teach Writing Across the Curriculum’ (KS1/2) by Sue Palmer, with many thanks to David Fulton Publishers

23. Do we still need zoos? Skeleton
Zoos were originally set up so that people could see and learn about wild animals from distant lands. As more and more people became city-dwellers, never seeing animals in the wild, zoos began to house local creatures too. However, in today’s world, are zoos really necessary?
Since people can now see any sort of wild animal in its natural habitat, simply by tuning into a TV programme or buying a video, some animal rights activists claim that zoos are out of date. They argue that it is cruel to capture animals, transport them long distances, and then keep them caged up simply for the entertainment of human beings. Captive animals often develop ‘zoochosis’ – abnormal behaviour like rocking or swaying – which indicates they are bored and unhappy in their prison-like conditions.
On the other hand, there is a huge difference between watching an animal on screen and seeing it in real life. It could be argued that visiting a zoo is educational, often increasing people’s concern for wildlife and conservation, which is of great importance in today's developing – and often overdeveloped – world. Indeed, sometimes the only way to save an endangered species may be to arrange for it to be breed in captivity. Behind the scenes, zoos also provide scientists with opportunities to research into animal behaviour: modern zoos can therefore be much better planned than old-fashioned ones, providing animals with carefully designed enclosures appropriate to their needs.
It seems then, that there are still arguments for retaining zoos. These should, however, be carefully planned with the animals’ welfare in mind: in the modern world, there is no excuse for keeping animals in cramped or cruel conditions.
Skeleton

24. * * * * * Against zoos For zoos Text
originally for people to see animals
zoos educational
TV not as good as real life *
Don’t need anymore *
now have TV, video
increase people’s interest in animals
catch, transport, cage *
Conservation
endangered species breed in zoos
Cruel *
zoochosis
scientists can research in zoos
just for entertainment
Not cruel *
well planned enclosures
Text