2. Βασικές ενέργειες Νοσηλευτικής Φροντίδας Σοφία Ζυγά Επίκουρος Καθηγήτρια Τμήματος Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

3. Ζωτικά σημεία Θερμοκρασία Θερμοκρασία Σφυγμός Σφυγμός Αρτηριακή πίεση Αρτηριακή πίεση Αναπνοή Αναπνοή Η συχνότητα μέτρηση των ζωτικών σημείων σχετίζεται με τη γενική κατάσταση του ασθενή Η συχνότητα μέτρηση των ζωτικών σημείων σχετίζεται με τη γενική κατάσταση του ασθενή

4. Τα ζωτικά σημεία ελέγχονται καθημερινά και αξιολογούνται συγκριτικά με τις προηγούμενες τιμές. Συνήθως λαμβάνονται πρωί-απόγευμα ενώ σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης του ασθενούς, λαμβάνονται συχνότερα. Τα ζωτικά σημεία ελέγχονται καθημερινά και αξιολογούνται συγκριτικά με τις προηγούμενες τιμές. Συνήθως λαμβάνονται πρωί-απόγευμα ενώ σε περίπτωση επιδείνωσης της κατάστασης του ασθενούς, λαμβάνονται συχνότερα.

5. ΠΟΤΕ ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΖΩΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ Κατά την εισαγωγή του αρρώστου στο νοσοκομείο. Κατά την εισαγωγή του αρρώστου στο νοσοκομείο. Στο νοσηλευτικό τμήμα κατά το πρόγραμμα ρουτίνας και όταν υπάρχει ιδιαίτερη ένδειξη. Στο νοσηλευτικό τμήμα κατά το πρόγραμμα ρουτίνας και όταν υπάρχει ιδιαίτερη ένδειξη. Πριν και μετά από χειρουργική επέμβαση ή διαγνωστική διαδικασία. Πριν και μετά από χειρουργική επέμβαση ή διαγνωστική διαδικασία. Πριν και μετά από χορήγηση φαρμάκων που επιδρούν στην καρδιαγγειακή, αναπνευστική και θερμορυθμιστική λειτουργία. Πριν και μετά από χορήγηση φαρμάκων που επιδρούν στην καρδιαγγειακή, αναπνευστική και θερμορυθμιστική λειτουργία. Όταν η γενική κατάσταση του ασθενούς μεταβληθεί απότομα. Όταν η γενική κατάσταση του ασθενούς μεταβληθεί απότομα. Πριν από νοσηλευτικές παρεμβάσεις που μπορεί να επηρεάσουν κάποιο από τα ζωτικά σημεία. Πριν από νοσηλευτικές παρεμβάσεις που μπορεί να επηρεάσουν κάποιο από τα ζωτικά σημεία.

6. ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ Πρόκειται για τη μέτρηση της θερμότητας του σώματος, η οποία φυσιολογικά είναι χαμηλότερη το πρωί και υψηλότερη το απόγευμα και το βράδυ. Πρόκειται για τη μέτρηση της θερμότητας του σώματος, η οποία φυσιολογικά είναι χαμηλότερη το πρωί και υψηλότερη το απόγευμα και το βράδυ. Η θερμοκρασία επηρεάζεται από: Η θερμοκρασία επηρεάζεται από:  Υποκείμενη νόσο,  εξωτερική θερμοκρασία,  Φάρμακα,  Υποκείμενη νόσο,  εξωτερική θερμοκρασία,  Φάρμακα,  Λοίμωξη,  Άσκηση,  Συναισθήματα,  Εγκυμοσύνη,  Λοίμωξη,  Άσκηση,  Συναισθήματα,  Εγκυμοσύνη,  Εμμηνορυσιακό κύκλο,  Κλάμα,  Ενυδάτωση  Εμμηνορυσιακό κύκλο,  Κλάμα,  Ενυδάτωση

7. ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ Η μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματος γίνεται με γυάλινο θερμόμετρο, ηλεκτρονικό, ωτικό καθώς και μιας χρήσεως με τη μορφή πλαστικής ταινίας. Η μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματος γίνεται με γυάλινο θερμόμετρο, ηλεκτρονικό, ωτικό καθώς και μιας χρήσεως με τη μορφή πλαστικής ταινίας. Τα γυάλινα θερμόμετρα είναι τα συνηθέστερα στη χώρα μας ενώ τα ηλεκτρονικά χρησιμοποιούνται περισσότερο στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Τα γυάλινα θερμόμετρα είναι τα συνηθέστερα στη χώρα μας ενώ τα ηλεκτρονικά χρησιμοποιούνται περισσότερο στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Τα θερμόμετρα μιας χρήσεως χρησιμοποιούνται περισσότερο στα παιδιά διότι εφαρμόζονται επάνω στο δέρμα, κυρίως στο μέτωπο, και δείχνουν τη θερμοκρασία σε 45 δευτερόλεπτα. Τα θερμόμετρα μιας χρήσεως χρησιμοποιούνται περισσότερο στα παιδιά διότι εφαρμόζονται επάνω στο δέρμα, κυρίως στο μέτωπο, και δείχνουν τη θερμοκρασία σε 45 δευτερόλεπτα. Οι περιοχές του σώματος που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη μέτρηση της θερμοκρασίας είναι: Οι περιοχές του σώματος που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη μέτρηση της θερμοκρασίας είναι: Η στοματική κοιλότητα Η στοματική κοιλότητα Η μασχάλη Η μασχάλη Το ορθό Το ορθό

8. Μέθοδοι μέτρησης θερμοκρασίας σώματος Υδραργυρικό θερμόμετρο Υδραργυρικό θερμόμετρο Ηλεκτρονικό θερμόμετρο Ηλεκτρονικό θερμόμετρο Θερμόμετρο τυμπανικής μεμβράνης Θερμόμετρο τυμπανικής μεμβράνης Αυτοκόλλητα ευαίσθητα στη θερμοκρασία ή θερμομετρικές ταινίες Αυτοκόλλητα ευαίσθητα στη θερμοκρασία ή θερμομετρικές ταινίες Συσκευές αυτόματης μέτρησης θερμοκρασίας Συσκευές αυτόματης μέτρησης θερμοκρασίας

9. Ι. Θερμοκρασία σώματος (1) Ι. Θερμοκρασία σώματος (1) Είναι η θερμότητα του σώματος, η οποία μετράται σε βαθμούς. Είναι η θερμότητα του σώματος, η οποία μετράται σε βαθμούς. Ο βαθμός της θερμοκρασίας σώματος (θ.σ.) αντανακλά τη διαφορά μεταξύ της παραγόμενης και αποβαλλόμενης θερμότητας. Ο βαθμός της θερμοκρασίας σώματος (θ.σ.) αντανακλά τη διαφορά μεταξύ της παραγόμενης και αποβαλλόμενης θερμότητας. Η εσωτερική θ.σ. διατηρείται σε σχετικά σταθερό εύρος από το θερμορρυθμιστικό κέντρο που βρίσκεται στον υποθάλαμο Η εσωτερική θ.σ. διατηρείται σε σχετικά σταθερό εύρος από το θερμορρυθμιστικό κέντρο που βρίσκεται στον υποθάλαμο Το θερμορρυθμιστικό κέντρο λαμβάνει ερεθίσματα από τους θερμοϋποδοχείς είτε για την παραγωγή, είτε για την διατήρηση της θερμότητας, είτε για αύξηση της απώλειας θερμότητας. Το θερμορρυθμιστικό κέντρο λαμβάνει ερεθίσματα από τους θερμοϋποδοχείς είτε για την παραγωγή, είτε για την διατήρηση της θερμότητας, είτε για αύξηση της απώλειας θερμότητας.

10. Θερμοκρασία σώματος (2) Υπό φυσιολογικές συνθήκες το θερμορρυθμιστικό κέντρο διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος μεταξύ 35.9- 37.4 o C Υπό φυσιολογικές συνθήκες το θερμορρυθμιστικό κέντρο διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματος μεταξύ 35.9- 37.4 o C H εσωτερική θερμοκρασία σώματος αντιπροσωπεύει τη θερμοκρασία των σπλάχνων και των μυών, τα οποία απομονώνονται με το λιπώδη ιστό και το δέρμα προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια θερμότητας. H εσωτερική θερμοκρασία σώματος αντιπροσωπεύει τη θερμοκρασία των σπλάχνων και των μυών, τα οποία απομονώνονται με το λιπώδη ιστό και το δέρμα προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια θερμότητας. Απώλεια θερμότητας συμβαίνει όταν η θερμότητα από το εσωτερικό του σώματος μεταφέρεται στην επιφάνεια του δέρματος, διαμέσου της κυκλοφορίας του αίματος (Porth, 1994) Απώλεια θερμότητας συμβαίνει όταν η θερμότητα από το εσωτερικό του σώματος μεταφέρεται στην επιφάνεια του δέρματος, διαμέσου της κυκλοφορίας του αίματος (Porth, 1994)

11. Θερμοκρασία σώματος (3) Σημεία μέτρησης Θ.Σ Μασχάλη, από το στόμα (υπογλώσσια), μεμβράνη τυμπάνων αυτιών Μασχάλη, από το στόμα (υπογλώσσια), μεμβράνη τυμπάνων αυτιών Πρωκτός, οισοφάγος, πνευμονική αρτηρία, ουροδόχος κύστη, διαμέσου παρεμβατικών τεχνικών παρακολούθησης Πρωκτός, οισοφάγος, πνευμονική αρτηρία, ουροδόχος κύστη, διαμέσου παρεμβατικών τεχνικών παρακολούθησης

12. Παράγοντες που επηρεάζουν τη Θ.Σ. (1) Κιρκάδιος ρυθμός: πολλές περιβαλλοντικές και φυσιολογικές διαδικασίες επαναλαμβάνονται σε προκαθορισμένα κυκλικά χρονικά διαστήματα. Κάποιες από τις σωματικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού συντελούνται κάθε 24 ώρες. Αυτό το κυκλικό φαινόμενο που παρουσιάζεται σχεδόν ανά 24 ώρες ονομάζεται κιρκάδιος ρυθμός ή βιορυθμός. Κιρκάδιος ρυθμός: πολλές περιβαλλοντικές και φυσιολογικές διαδικασίες επαναλαμβάνονται σε προκαθορισμένα κυκλικά χρονικά διαστήματα. Κάποιες από τις σωματικές λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού συντελούνται κάθε 24 ώρες. Αυτό το κυκλικό φαινόμενο που παρουσιάζεται σχεδόν ανά 24 ώρες ονομάζεται κιρκάδιος ρυθμός ή βιορυθμός. Η Θ.Σ. είναι συνήθως 0,6 o C χαμηλότερη νωρίς το πρωί, σε σύγκριση με αυτή που εμφανίζεται αργά το απόγευμα ή νωρίς το βράδυ. Η διαφορά αυτή είναι συνήθως μεγαλύτερη στα βρέφη και στα μικρά παιδιά. Η Θ.Σ. αυξάνεται αργά το απόγευμα (4-7μ.μ) Η Θ.Σ. είναι συνήθως 0,6 o C χαμηλότερη νωρίς το πρωί, σε σύγκριση με αυτή που εμφανίζεται αργά το απόγευμα ή νωρίς το βράδυ. Η διαφορά αυτή είναι συνήθως μεγαλύτερη στα βρέφη και στα μικρά παιδιά. Η Θ.Σ. αυξάνεται αργά το απόγευμα (4-7μ.μ)

13. Παράγοντες που επηρεάζουν τη Θ.Σ. (2) Ηλικία: παιδιά και ηλικιωμένοι περισσότερο ευαίσθητοι στις αλλαγές της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος Ηλικία: παιδιά και ηλικιωμένοι περισσότερο ευαίσθητοι στις αλλαγές της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος Η ΘΣ των βρεφών και των παιδιών αλλάζει ταχύτερα τόσο στο θερμό όσο και στο ψυχρό αέρα. Οι ηλικιωμένοι χάνουν ένα ποσοστό του θερμορρυθμιστικού ελέγχου, με συνέπεια να κινδυνεύουν όταν εκτίθενται σε ακραίες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας

14. Παράγοντες που επηρεάζουν τη Θ.Σ. (3) Φύλο: οι γυναίκες τείνουν να έχουν, για ορμονικούς κυρίως λόγους, περισσότερες διακυμάνσεις από ότι οι άνδρες. Κατά την ωορρηξία, η αύξηση της έκκρισης της προγεστερόνης, αυξάνει τη θερμοκρασία σώματος κατά 0,3- 0,6 o C Φύλο: οι γυναίκες τείνουν να έχουν, για ορμονικούς κυρίως λόγους, περισσότερες διακυμάνσεις από ότι οι άνδρες. Κατά την ωορρηξία, η αύξηση της έκκρισης της προγεστερόνης, αυξάνει τη θερμοκρασία σώματος κατά 0,3- 0,6 o C Στρες: Το σώμα αντιδρά στο οργανικό και συναισθηματικό στρες με απειλητικούς ρυθμούς, αυξάνοντας την παραγωγή επινεφρίνης και νορεπινεφρίνης, με αποτέλεσμα την αύξηση του μεταβολισμού και της Θ.Σ. Στρες: Το σώμα αντιδρά στο οργανικό και συναισθηματικό στρες με απειλητικούς ρυθμούς, αυξάνοντας την παραγωγή επινεφρίνης και νορεπινεφρίνης, με αποτέλεσμα την αύξηση του μεταβολισμού και της Θ.Σ. Θερμοκρασία περιβάλλοντος: με την κατάλληλη ένδυση οι περισσότεροι άνθρωποι αντιδρούν στις αλλαγές της θερμοκρασίας. Όταν εκτίθενται σε ακραίες ψυχρές θερμοκρασίες χωρίς την κατάλληλη ένδυση, πιθανόν η απώλεια θερμότητας να αυξηθεί μέχρι του σημείου της υποθερμίας. Αντίθετα, όταν εκτίθενται σε ακραίες θερμές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα, πιθανόν να οδηγηθούν σε υπερθερμία (υψηλή θερμοκρασία σώματος) Θερμοκρασία περιβάλλοντος: με την κατάλληλη ένδυση οι περισσότεροι άνθρωποι αντιδρούν στις αλλαγές της θερμοκρασίας. Όταν εκτίθενται σε ακραίες ψυχρές θερμοκρασίες χωρίς την κατάλληλη ένδυση, πιθανόν η απώλεια θερμότητας να αυξηθεί μέχρι του σημείου της υποθερμίας. Αντίθετα, όταν εκτίθενται σε ακραίες θερμές θερμοκρασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα, πιθανόν να οδηγηθούν σε υπερθερμία (υψηλή θερμοκρασία σώματος)

15. Μέσες Φυσιολογικές Θερμοκρασίες διαφόρων σημείων του σώματος σε υγιείς ενήλικες από το στόμα: 37.0 o C από το στόμα: 37.0 o C από το ορθό: 37.5 o C από το ορθό: 37.5 o C από τη μασχάλη: 36.5 o C από τη μασχάλη: 36.5 o C από το τύμπανο του αυτιού: 37.5 o C από το τύμπανο του αυτιού: 37.5 o C από το μέτωπο: 34.4 o C από το μέτωπο: 34.4 o C

16. Η θερμοκρασία του στόματος μπορεί να είναι εσφαλμένη όταν υπάρχει οδοντοστοιχία Η θερμοκρασία του στόματος μπορεί να είναι εσφαλμένη όταν υπάρχει οδοντοστοιχία Για να μετρήσουμε θερμοκρασία του στόματος με ακρίβεια περιμένουμε 15 λεπτά μετά το τέλος καπνίσματος, φαγητού, ή πρόσληψη ζεστών ή κρύων υγρών από τον ασθενή Για να μετρήσουμε θερμοκρασία του στόματος με ακρίβεια περιμένουμε 15 λεπτά μετά το τέλος καπνίσματος, φαγητού, ή πρόσληψη ζεστών ή κρύων υγρών από τον ασθενή

17. Μέτρηση θερμοκρασίας από το στόμα: Αντενδείξεις: Αντενδείξεις: ασθενής μη συνεργάσιμος ασθενής μη συνεργάσιμος ανήσυχος – διεγερτικός ανήσυχος – διεγερτικός αναίσθητος αναίσθητος συγχυτικός συγχυτικός πυρετός με ρίγη πυρετός με ρίγη βήχας βήχας νήπιο ή παιδί νήπιο ή παιδί δυσκολία αναπνοής από την μύτη δυσκολία αναπνοής από την μύτη νοσήματα στοματικής κοιλότητας, νοσήματα στοματικής κοιλότητας, μετά από χειρουργική επέμβαση στο στόμα ή τη μύτη μετά από χειρουργική επέμβαση στο στόμα ή τη μύτη μεγάλη αδυναμία του ασθενούς μεγάλη αδυναμία του ασθενούς χορήγηση οξυγόνου χορήγηση οξυγόνου σπασμοί σπασμοί

18. Θερμόμετρο τυμπανικής μεμβράνης Χρησιμοποιούν υπέρυθρους αισθητήρες για ανίχνευση θερμότητας που εκπέμπεται από τη μεμβράνη Χρησιμοποιούν υπέρυθρους αισθητήρες για ανίχνευση θερμότητας που εκπέμπεται από τη μεμβράνη Χρόνος καταγραφής αποτελέσματος: 2 sec Χρόνος καταγραφής αποτελέσματος: 2 sec Αμφισβητείται η ακρίβεια ιδιαίτερα σε βρέφη ηλικίας μέχρι 3 μηνών Αμφισβητείται η ακρίβεια ιδιαίτερα σε βρέφη ηλικίας μέχρι 3 μηνών

19. Αυτοκόλλητα ευαίσθητα στη θερμοκρασία ή θερμομετρικές ταινίες Συνήθως τοποθετούνται στην κοιλιά ή στο μέτωπο και αλλάζουν χρώμα ανάλογα με τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας Συνήθως τοποθετούνται στην κοιλιά ή στο μέτωπο και αλλάζουν χρώμα ανάλογα με τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας Χρησιμοποιούνται στα τελειόμηνα υγιή νεογνά και στα παιδιά Χρησιμοποιούνται στα τελειόμηνα υγιή νεογνά και στα παιδιά

20. Χρήσιμοι ορισμοί Πυρετός: Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από τα φυσιολογικά όρια (>37,2 o C). Διαταραχή του θερμορυθμιστικού μηχανισμού Πυρετός: Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από τα φυσιολογικά όρια (>37,2 o C). Διαταραχή του θερμορυθμιστικού μηχανισμού Εμπύρετη κατάσταση: κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει αυξημένη θερμοκρασία σώματος Εμπύρετη κατάσταση: κατάσταση κατά την οποία το άτομο έχει αυξημένη θερμοκρασία σώματος Το άτομο με φυσιολογική θερμοκρασία σώματος αποκαλείται απύρετο Το άτομο με φυσιολογική θερμοκρασία σώματος αποκαλείται απύρετο Υπερπυρεξία: υψηλός πυρετός >41 o C Υπερπυρεξία: υψηλός πυρετός >41 o C Υποθερμία: θερμοκρασία < 35 o C Υποθερμία: θερμοκρασία < 35 o C

21. Τι είναι πυρετός; θερμοκρασίας  37,2 ο C θερμοκρασίας  37,2 ο C  Αποδίδεται στη διαταραχή του θερμορυθμιστικού μηχανισμού με τον οποίο διατηρείται η θερμοκρασία του σώματος σταθερή, με διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια του 24ωρου

22. Τύποι πυρετού Διαλείπων πυρετός: η θερμοκρασία του σώματος εναλλάσσεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάμεσα σε περιόδους πυρετού, φυσιολογικής θερμοκρασίας μέχρι και υποθερμίαςΔιαλείπων πυρετός: η θερμοκρασία του σώματος εναλλάσσεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάμεσα σε περιόδους πυρετού, φυσιολογικής θερμοκρασίας μέχρι και υποθερμίας Υφέσιμος πυρετός: οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια του 24ώρου υπερβαίνουν τους 2 o C, πάνω από τα φυσιολογικά όρια, χωρίς ποτέ να κατέρχονται σε φυσιολογικά επίπεδα μεταξύ των διακυμάνσεωνΥφέσιμος πυρετός: οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια του 24ώρου υπερβαίνουν τους 2 o C, πάνω από τα φυσιολογικά όρια, χωρίς ποτέ να κατέρχονται σε φυσιολογικά επίπεδα μεταξύ των διακυμάνσεων Συνεχής πυρετός: η θερμοκρασία του σώματος παραμένει σταθερά υψηλή και οι διακυμάνσεις είναι λιγότερο από 2 o CΣυνεχής πυρετός: η θερμοκρασία του σώματος παραμένει σταθερά υψηλή και οι διακυμάνσεις είναι λιγότερο από 2 o C Κυματοειδής πυρετός: η θερμοκρασία του σώματος επιστρέφει στα φυσιολογικά επίπεδα για τουλάχιστον μία ημέρα, αλλά στη συνέχεια επανέρχεται σε υψηλότερα επίπεδαΚυματοειδής πυρετός: η θερμοκρασία του σώματος επιστρέφει στα φυσιολογικά επίπεδα για τουλάχιστον μία ημέρα, αλλά στη συνέχεια επανέρχεται σε υψηλότερα επίπεδα

23. Συνοδά σημεία & συμπτώματα πυρετού Ταχύπνοια, ταχυσφυγμία, ανορεξία, κεφαλαλγία, κακουχία, ρίγος, κακή ψυχολογική διάθεση, ερυθρότητα προσώπου, ζεστό και ξηρό δέρμα, αίσθημα δίψας Ταχύπνοια, ταχυσφυγμία, ανορεξία, κεφαλαλγία, κακουχία, ρίγος, κακή ψυχολογική διάθεση, ερυθρότητα προσώπου, ζεστό και ξηρό δέρμα, αίσθημα δίψας

24. ΥΠΕΡΠΥΡΕΞΙΑ- ΥΠΟΘΕΡΜΙΑ Υπερπυρεξία:  40 ο C Υπερπυρεξία:  40 ο C Λοιμώξεις, κακοήθη νεοπλάσματα, μεταβολικές διαταραχές, βλάβες του ΚΝΣ Συνοδεύεται από φρίκια,εισβάλλει με ρίγος 10-15΄,αίσθημα θερμότητας, υψηλή θερμοκρασία Ελονοσία, σηψαιμία, φλεγμονές χοληφόρων Παιδιά: εμέτους και σπασμούς Υποθερμία:  36 ο C Χρόνιες εξαντλητικές ασθένειες,shock,ανάρρωση από λοιμώδη Δεκατική πυρετική κίνηση: 37,2 ο C - 37,6 ο C Συνοδεύεται από εφίδρωση και ελαφρά αδυναμία Φυματίωση, σίφυλη, βρουκέλλωση,υπερθυρεοειδισμός 

25. ΣΗΜΕΙΑ ΛΗΨΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ Μασχάλη : 36 ο C - 37 ο C Μασχάλη : 36 ο C - 37 ο C Στόμα: 36,2 ο C – 37,2 ο C Στόμα: 36,2 ο C – 37,2 ο C όχι σε παιδιά, ηλικιωμένους, αρρώστους με δύσπνοια, ρίγος, εμμέτους, απώλεια συνείδησης, εγχειρήσεις, λήψης ζεστής ή κρύας τροφής όχι σε παιδιά, ηλικιωμένους, αρρώστους με δύσπνοια, ρίγος, εμμέτους, απώλεια συνείδησης, εγχειρήσεις, λήψης ζεστής ή κρύας τροφής Ορθό: 36,5 ο C – 37,5 ο C Ορθό: 36,5 ο C – 37,5 ο C Συνιστάται σε βρέφη και αρρώστους σε κωματώδη κατάσταση Συνιστάται σε βρέφη και αρρώστους σε κωματώδη κατάσταση Όχι σε ασθενείς με διάρροιες, αιμορραγία εντέρου, κολίτιδα, φλεγμονή ή εγχείρηση στο ορθό και στο κατώτερο τμήμα του παχέως εντέρου Όχι σε ασθενείς με διάρροιες, αιμορραγία εντέρου, κολίτιδα, φλεγμονή ή εγχείρηση στο ορθό και στο κατώτερο τμήμα του παχέως εντέρου

26. Πότε γίνεται η θερμομέτρηση; Κατά την εισαγωγή του ασθενή Κατά την εισαγωγή του ασθενή Πρωί και απόγευμα Πρωί και απόγευμα Κάθε τρεις ώρες πυρετό, υποθερμία, χειρουργημένους 1η κ’ 2η μετεγχειρητική ημέρα Κάθε τρεις ώρες πυρετό, υποθερμία, χειρουργημένους 1η κ’ 2η μετεγχειρητική ημέρα Συχνότερα ανάγκη εντατικής παρακολούθησης, καρδιοχειρουργημένους Συχνότερα ανάγκη εντατικής παρακολούθησης, καρδιοχειρουργημένους

27. Αρτηριακός σφυγμός Είναι το κύμα διάτασης, το οποίο μεταδίδεται στις περιφερειακές αρτηρίες, όταν το αίμα εισέρχεται στην αορτή μετά από κάθε συστολή της αριστερής κοιλίας. Η καρδιά σε κάθε συστολή εκτοξεύει αίμα στην αορτή. Με τη νέα ποσότητα αίματος η πίεση μέσα σε αυτή αυξάνεται. Η πίεση αυτή επεκτείνεται, υπό μορφή κύματος πίεσης, σε όλο το μήκος των αρτηριών και προκαλεί την αίσθηση διάτασης αυτών. Το κύμα αυτό ψηλαφάται σε ορισμένα σημεία σαν σφυγμός.

28. Σφυγμός Είναι μια ευδιάκριτη αίσθηση του κύματος διατάσεως, το οποίο μεταδίδεται στις περιφερικές αρτηρίες κατά την είσοδο του αίματος στην αορτή μετά από κάθε συστολή της αριστερής κοιλίας. Είναι μια ευδιάκριτη αίσθηση του κύματος διατάσεως, το οποίο μεταδίδεται στις περιφερικές αρτηρίες κατά την είσοδο του αίματος στην αορτή μετά από κάθε συστολή της αριστερής κοιλίας. Κάθε φορά που η αριστερή κοιλία συστέλλεται για να προωθήσει αίμα στην ήδη γεμάτη αορτή, τα αρτηριακά τοιχώματα του κυκλοφορικού συστήματος διατείνονται για να αντισταθμίσουν την αύξηση της πίεσης. Αυτή η διαστολή της αορτής στέλνει κύμα πιέσεως διαμέσου των τοιχωμάτων του αρτηριακού συστήματος, το οποίο κατά την ψηλάφηση γίνεται αισθητό ως σφυγμός. Κάθε φορά που η αριστερή κοιλία συστέλλεται για να προωθήσει αίμα στην ήδη γεμάτη αορτή, τα αρτηριακά τοιχώματα του κυκλοφορικού συστήματος διατείνονται για να αντισταθμίσουν την αύξηση της πίεσης. Αυτή η διαστολή της αορτής στέλνει κύμα πιέσεως διαμέσου των τοιχωμάτων του αρτηριακού συστήματος, το οποίο κατά την ψηλάφηση γίνεται αισθητό ως σφυγμός.

29. Ρύθμιση καρδιακού ρυθμού Ο σφυγμός ρυθμίζεται από το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα μέσω του φλεβόκομβου. Η παρασυμπαθητική διέγερση μειώνει τον καρδιακό ρυθμό ενώ η συμπαθητική διέγερση τον αυξάνει. Η ποσότητα του αίματος που διοχετεύεται από την αριστερή κοιλία της καρδιάς σε κάθε συστολή ονομάζεται όγκος παλμού, ο οποίος ανέρχεται σε 70 ml για έναν ενήλικα. Το ποσό του αίματος που εκτοξεύεται από την καρδιά ανά λεπτό καλείται καρδιακή παροχή και υπολογίζεται ως εξής: καρδιακή παροχή = όγκος παλμού x συχνότητα σφυγμού. Συνεπώς, η καρδιακή παροχή ενός ενήλικα με όγκο παλμού 70 ml και συχνότητα σφυγμών 72 συστολές ανά λεπτό είναι περίπου 5000 ml

30. Στοιχεία καρδιακού ρυθμού Συχνότητα (αριθμός παλμών που γίνονται αισθητοί στην κορυφή της καρδιάς ή στις περιφερικές αρτηρίες ανά λεπτό) Ρυθμός ( ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός είναι η ακολουθία των ώσεων και των παύσεων μεταξύ αυτών- ο ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός ονομάζεται αρρυθμία) Εύρος σφυγμού περιγράφει την ποιότητα του σφυγμού με την έννοια της πληρότητας και αντανακλά τη δύναμη της συστολής της αριστερής κοιλίας

31. Φυσιολογική συχνότητα σφυγμών ανά λεπτό κατά ηλικίες Ηλικία Διακυμάνσεις κατά προσέγγιση Μέσος όρος κατά προσέγγιση Νεογέννητα μέχρι 1 μηνός 120-160140 1 μηνός -12 μηνών 80-140120 12 μηνών- 2 ετών 80-130110 2 ετών - 6 ετών 75-120100 6 ετών- 12 ετών 75-11095 Από την εφηβεία μέχρι την ενηλικίωση 60-10080

32. ταχυκαρδία Ταχύς καρδιακός ρυθμός (100-180 συστολές/ λεπτό) Ταχύς καρδιακός ρυθμός (100-180 συστολές/ λεπτό) Παράγοντες που συμβάλλουν: Πόνος, έντονα συναισθήματα (φόβος, θυμός, άγχος, έκπληξη), σωματική άσκηση, η παρατεταμένη εφαρμογή θερμότητας, αιμορραγία, υψηλή θερμοκρασία ( προκαλεί αύξηση περίπου 7-10 συστολών ανά λεπτό για κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0.6 o C πάνω από τη φυσιολογική θερμοκρασία), αναιμία, χρόνια πνευμονική νόσος, ορισμένα φάρμακα (π.χ. αδρεναλίνη) Παράγοντες που συμβάλλουν: Πόνος, έντονα συναισθήματα (φόβος, θυμός, άγχος, έκπληξη), σωματική άσκηση, η παρατεταμένη εφαρμογή θερμότητας, αιμορραγία, υψηλή θερμοκρασία ( προκαλεί αύξηση περίπου 7-10 συστολών ανά λεπτό για κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0.6 o C πάνω από τη φυσιολογική θερμοκρασία), αναιμία, χρόνια πνευμονική νόσος, ορισμένα φάρμακα (π.χ. αδρεναλίνη)

33. Βραδυκαρδία Βραδύς καρδιακός ρυθμός (< 60 συστολές/λεπτό) Βραδύς καρδιακός ρυθμός (< 60 συστολές/λεπτό) Παράγοντες που συμβάλλουν: κατάσταση ανάπαυσης ή κατά την αφύπνιση κατάσταση ανάπαυσης ή κατά την αφύπνιση οι άνδρες έχουν βραδύτερο καρδιακό ρυθμό απ’ ότι οι γυναίκες οι άνδρες έχουν βραδύτερο καρδιακό ρυθμό απ’ ότι οι γυναίκες τα άτομα με μικρό σωματικό μέγεθος τείνουν να έχουν βραδύτερο καρδιακό ρυθμό τα άτομα με μικρό σωματικό μέγεθος τείνουν να έχουν βραδύτερο καρδιακό ρυθμό Η μεγάλη ηλικία μπορεί να συνδέεται με βραδύτερο καρδιακό ρυθμό Η μεγάλη ηλικία μπορεί να συνδέεται με βραδύτερο καρδιακό ρυθμό Φάρμακα π.χ καρδιοτονωτικά Φάρμακα π.χ καρδιοτονωτικά

34. Τύποι ρυθμού Ρυθμικός: φυσιολογικός –ταχυκαρδία-βραδυκαρδία Ρυθμικός: φυσιολογικός –ταχυκαρδία-βραδυκαρδία Η ακολουθία των ώσεων και των παύσεων κατά τη διάρκεια ενός ολόκληρου λεπτού είναι ρυθμική Η ακολουθία των ώσεων και των παύσεων κατά τη διάρκεια ενός ολόκληρου λεπτού είναι ρυθμική Αρρυθμία: Οι παλμικές κινήσεις δεν έχουν την ίδια έκταση με τις παύσεις ή δεν είναι οι αναμενόμενες. Δεν υπάρχει ρυθμική ακολουθία των ώσεων και των παύσεων ή δεν είναι η προβλεπόμενη Αρρυθμία: Οι παλμικές κινήσεις δεν έχουν την ίδια έκταση με τις παύσεις ή δεν είναι οι αναμενόμενες. Δεν υπάρχει ρυθμική ακολουθία των ώσεων και των παύσεων ή δεν είναι η προβλεπόμενη διαλείπων καρδιακός ρυθμός (ο κανονικός ρυθμός των σφύξεων που διακόπτεται από περιόδους αρρυθμίας) διαλείπων καρδιακός ρυθμός (ο κανονικός ρυθμός των σφύξεων που διακόπτεται από περιόδους αρρυθμίας) διδυμία : ο κανονικός ρυθμός σφυγμού δύο ώσεων ακολουθείται από μία παύση διδυμία : ο κανονικός ρυθμός σφυγμού δύο ώσεων ακολουθείται από μία παύση έκτακτη συστολή: εμφανίζεται πριν από τη φυσιολογική συστολή έκτακτη συστολή: εμφανίζεται πριν από τη φυσιολογική συστολή

35. Εύρος Σφυγμού ΑριθμόςΟρισμόςΠεριγραφή 0 Ανύπαρκτος σφυγμός Δεν είναι αισθητή η ώση ακόμα και μετά την άσκηση υπερβολικής πίεσης 1+ Νηματοειδής σφυγμός Η ώση δεν είναι εύκολα αισθητή και εξαφανίζεται με την άσκηση ελάχιστης πίεσης 2+ Αδύναμος σφυγμός Ισχυρότερος από το νηματοειδή σφυγμό αλλά εξαφανίζεται με την άσκηση ελάχιστης πίεσης 3+ Φυσιολογικός σφυγμός Η ψηλάφηση είναι εύκολη αλλά εξαφανίζεται μετά την άσκηση μέτριας πίεσης 4+ Αλλόμενος σφυγμός Η ώση είναι δυνατή και δεν εξαφανίζεται με την άσκηση μέτριας πίεσης

36. Ανατομικές θέσεις επιφανειακών αρτηριών που χρησιμοποιούνται για την ψηλάφηση του αρτηριακού σφυγμού Κροταφική αρτηρία Κροταφική αρτηρία Καρωτίδα Καρωτίδα Έσω μαστοειδής Έσω μαστοειδής Προσωπική Προσωπική Βραχιόνια Βραχιόνια Κερκιδική Κερκιδική Ωλένια Ωλένια Μηριαία Μηριαία Ιγνυακή Ιγνυακή Οπίσθια κνημιαία Οπίσθια κνημιαία Ραχιαία του άκρου ποδός Ραχιαία του άκρου ποδός

38. ΣΦΥΓΜΟΣ Οι σφύξεις μετρώνται σε 1 πρώτο λεπτό. Κατά τη λήψη του σφυγμού παρατηρούμε: Οι σφύξεις μετρώνται σε 1 πρώτο λεπτό. Κατά τη λήψη του σφυγμού παρατηρούμε: Τη συχνότητα Βραδυκαρδία (συχνότητα σφυγμού Τη συχνότητα Βραδυκαρδία (συχνότητα σφυγμού μικρότερη του φυσιολογικού) μικρότερη του φυσιολογικού) Ταχυκαρδία (συχνότητα σφυγμού Ταχυκαρδία (συχνότητα σφυγμού μεγαλύτερη του φυσιολογικού) μεγαλύτερη του φυσιολογικού) Το χαρακτήρα του σφυγμού Τον ρυθμό (δηλ. την Το χαρακτήρα του σφυγμού Τον ρυθμό (δηλ. την κανονικότητα με την οποία κανονικότητα με την οποία γίνεται αντιληπτός ο σφυγμός) γίνεται αντιληπτός ο σφυγμός) Τον όγκο (δηλ. το πόσο έντονος είναι Τον όγκο (δηλ. το πόσο έντονος είναι ο σφυγμός στην ψηλάφηση με το ο σφυγμός στην ψηλάφηση με το χέρι μας) χέρι μας) Κατά μέσο όρο σε 1 πρώτο λεπτό το νεογνό έχει 125 σφύξεις, το παιδί των τεσσάρων ετών 100 και ο ενήλικας 70-80. Κατά μέσο όρο σε 1 πρώτο λεπτό το νεογνό έχει 125 σφύξεις, το παιδί των τεσσάρων ετών 100 και ο ενήλικας 70-80.

39. Σφυγμός Η καρδιά πάλλεται 60 – 80 φορές σε ένα λεπτό και στέλνει 5 λίτρα αίματος σε όλο το σώμα ενός ενήλικα Η καρδιά πάλλεται 60 – 80 φορές σε ένα λεπτό και στέλνει 5 λίτρα αίματος σε όλο το σώμα ενός ενήλικα Παράγοντες: ηλικία, φύλλο, άσκηση, πυρετός αιμορραγία, στρες, ορισμένα φάρμακα Παράγοντες: ηλικία, φύλλο, άσκηση, πυρετός αιμορραγία, στρες, ορισμένα φάρμακα

40. Πότε παίρνουμε σφύξεις: Κατά την εισαγωγή Κατά την εισαγωγή Μία φορά την ημέρα Μία φορά την ημέρα Κάθε τρεις ώρες σε χειρουργημένους ασθενείς, σε πυρετό Κάθε τρεις ώρες σε χειρουργημένους ασθενείς, σε πυρετό κάθε 15-30 ΄ κάθε 15-30 ΄

41. Τι παρατηρούμε: Συχνότητα (ταχυκαρδία – βραδυκαρδία) Συχνότητα (ταχυκαρδία – βραδυκαρδία) Ρυθμικότητα ή αρρυθμία(επανάληψη σε ίσα ή άνισα χρονικά διαστήματα) Ρυθμικότητα ή αρρυθμία(επανάληψη σε ίσα ή άνισα χρονικά διαστήματα) Το μέγεθος του σφυγμού Το μέγεθος του σφυγμού  100 οφείλεται σε ταχυκαρδία και λέγεται ταχυσφυγμία εμπύρετες καταστάσεις υπερθυρεοειδισμός, αιμορραγία, ρευματικός πυρετός,  100 οφείλεται σε ταχυκαρδία και λέγεται ταχυσφυγμία εμπύρετες καταστάσεις υπερθυρεοειδισμός, αιμορραγία, ρευματικός πυρετός, Βραδυσφυγμία ελάττωση αριθμού σφύξεων κάτω από 60

42. αναπνοή Πρόσληψη και χρησιμοποίηση οξυγόνου και η παραγωγή και η αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα από τα κύτταρα και γενικότερα από τον οργανισμό Πρόσληψη και χρησιμοποίηση οξυγόνου και η παραγωγή και η αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα από τα κύτταρα και γενικότερα από τον οργανισμό Συχνότητα: 12-24 αναπνοές / λεπτό Συχνότητα: 12-24 αναπνοές / λεπτό Η αναπνοή επιτυγχάνεται με τις αναπνευστικές κινήσεις, δηλαδή με την εισπνοή και την εκπνοή. Η αναπνοή επιτυγχάνεται με τις αναπνευστικές κινήσεις, δηλαδή με την εισπνοή και την εκπνοή. Πρόσληψη και χρησιμοποίηση οξυγόνου και η παραγωγή και η αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα από τα κύτταρα και γενικότερα από τον οργανισμό Πρόσληψη και χρησιμοποίηση οξυγόνου και η παραγωγή και η αποβολή του διοξειδίου του άνθρακα από τα κύτταρα και γενικότερα από τον οργανισμό Συχνότητα: 12-24 αναπνοές / λεπτό Συχνότητα: 12-24 αναπνοές / λεπτό Η αναπνοή επιτυγχάνεται με τις αναπνευστικές κινήσεις, δηλαδή με την εισπνοή και την εκπνοή. Η αναπνοή επιτυγχάνεται με τις αναπνευστικές κινήσεις, δηλαδή με την εισπνοή και την εκπνοή.

43. αναπνοή Η εισπνοή επιτελείται ενεργητικά με την συστολή των εισπνευστικών μυών, ενώ η εκπνοή παθητικά χωρίς τη συστολή των αναπνευστικών μυών. Μόλις τελειώσει η εισπνευστική κίνηση, οι εισπνευστικές μύες παύουν να συστέλλονται και ο θώρακας επανέρχεται στη θέση ήρεμης εκπνοής λόγω του βάρους του, της ελαστικότητας του θωρακικού και κοιλιακού τοιχώματος καθώς και της ελαστικότητας των πνευμόνων, που τείνουν να συρρικνωθούν Η εισπνοή επιτελείται ενεργητικά με την συστολή των εισπνευστικών μυών, ενώ η εκπνοή παθητικά χωρίς τη συστολή των αναπνευστικών μυών. Μόλις τελειώσει η εισπνευστική κίνηση, οι εισπνευστικές μύες παύουν να συστέλλονται και ο θώρακας επανέρχεται στη θέση ήρεμης εκπνοής λόγω του βάρους του, της ελαστικότητας του θωρακικού και κοιλιακού τοιχώματος καθώς και της ελαστικότητας των πνευμόνων, που τείνουν να συρρικνωθούν

44. Πότε παίρνουμε αναπνοές: Κατά την είσοδο Κατά την είσοδο Σε αρρώστους με παθήσεις του αναπνευστικού Σε αρρώστους με παθήσεις του αναπνευστικού Όταν ο άρρωστος εμφανίζει κυάνωση, ζάλη, σύγχυση, απώλεια συνείδησης, ανησυχία Όταν ο άρρωστος εμφανίζει κυάνωση, ζάλη, σύγχυση, απώλεια συνείδησης, ανησυχία

45. Τύποι αναπνοής Άπνοια:πλήρης καταστολή της αναπνοής ---- τεχνητή αναπνοή Άπνοια:πλήρης καταστολή της αναπνοής ---- τεχνητή αναπνοή Δύσπνοια:υποκειμενικό αίσθημα δυσκολίας. Συνοδεύεται συνήθως με αύξηση της συχνότητας και του βάθους Δύσπνοια:υποκειμενικό αίσθημα δυσκολίας. Συνοδεύεται συνήθως με αύξηση της συχνότητας και του βάθους Ταχύπνοια:συχνή και επιπόλαιη αναπνοή ---- παρατηρείται σε εμπύρετες καταστάσεις Ταχύπνοια:συχνή και επιπόλαιη αναπνοή ---- παρατηρείται σε εμπύρετες καταστάσεις Βραδύπνοια: αραιή και επιπόλαιη αναπνοή -- --βλάβη στο αναπνευστικό κέντροτου εγκεφάλου Βραδύπνοια: αραιή και επιπόλαιη αναπνοή -- --βλάβη στο αναπνευστικό κέντροτου εγκεφάλου

46. Αρτηριακή πίεση Είναι η πίεση του κυκλοφορούμενου όγκου αίματος, που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών Είναι η πίεση του κυκλοφορούμενου όγκου αίματος, που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών Η φυσιολογική ρύθμιση εξαρτάται από: Η φυσιολογική ρύθμιση εξαρτάται από:  τον όγκο του αίματος  Την ελαστικότητα των αγγείων  Τη υφή του αίματος  Τη διάμετρο των αγγείων  Την ελαστικότητα του καρδιακού μυ

47. ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ Η αρτηριακή πίεση αυξάνει με: Η αρτηριακή πίεση αυξάνει με: Την άσκηση την τροφή το συναισθηματικό στρες τη σεξουαλική δραστηριότητα χρόνιες νόσους κληρονομικούς παράγοντες τον πόνο την παχυσαρκία την ηλικία την κατάσταση των αγγείων

48. ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ Η αρτηριακή πίεση μειώνεται από: Η αρτηριακή πίεση μειώνεται από: Τη νηστεία την ανάπαυση διάφορα καταπραϋντικά απώλεια βάρους απώλεια βάρουςσυναισθήματα ανώμαλες συνθήκες όπως αιμορραγία.

49. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Ιστορική εξέλιξη της μέτρησης της πίεσης Η πρώτη μέτρηση πίεσης που έγινε ποτέ και για την οποία υπάρχει απόδειξη, έγινε σε ένα άλογο το 1733 από τον Άγγλο Stephen Ηales. Αλλά πέρασαν άλλα 162 χρόνια ως τη στιγμή που ο παιδίατρος Scipione Riva-Rocci από την Πάβια, εκτέλεσε την πρώτη μη επεμβατική ( επιδερμική) μέτρηση της πίεσης στο πάνω μέρος του χεριού ενός ανθρώπου, με τη βοήθεια μίας φουσκωμένης μανσέτας/περιβραχιονίου και ενός σφυγμομανομέτρου που ο ίδιος είχε κατασκευάσει. Ιστορική εξέλιξη της μέτρησης της πίεσης Η πρώτη μέτρηση πίεσης που έγινε ποτέ και για την οποία υπάρχει απόδειξη, έγινε σε ένα άλογο το 1733 από τον Άγγλο Stephen Ηales. Αλλά πέρασαν άλλα 162 χρόνια ως τη στιγμή που ο παιδίατρος Scipione Riva-Rocci από την Πάβια, εκτέλεσε την πρώτη μη επεμβατική ( επιδερμική) μέτρηση της πίεσης στο πάνω μέρος του χεριού ενός ανθρώπου, με τη βοήθεια μίας φουσκωμένης μανσέτας/περιβραχιονίου και ενός σφυγμομανομέτρου που ο ίδιος είχε κατασκευάσει.

50. Το 19O1, ένας γερμανός, ονομαζόμενος νοn Reckling-hausen έκανε δημοσίως γνωστό το πόσο σημαντικό ήταν το φάρδος του περιβραχιονίου (μανσέτας) για την ακριβή μέτρηση της πίεσης Το 19O1, ένας γερμανός, ονομαζόμενος νοn Reckling-hausen έκανε δημοσίως γνωστό το πόσο σημαντικό ήταν το φάρδος του περιβραχιονίου (μανσέτας) για την ακριβή μέτρηση της πίεσης Το 1905, ένας Ρώσος χειρουργός ο N.S. Korotkoff ανακάλυψε ότι ακούγονταν θόρυβος στη βραχεία αρτηρία όταν ο αέρας του περιβραχιονίου ελευθερώνεται. Βασιζόμενος δε σε αυτήν την ανακάλυψη, ανέπτυξε την ταλαντωσημετρική αρχή μέτρησης που πήρε το όνομα από τον ίδιο, η λεγόμενη μέθοδος Korotkoff. Αυτή η ανακάλυψη σήμαινε ότι η διαστολική πίεση αίματος μπορούσε να μετρηθεί για πρώτη φορά. Το 1905, ένας Ρώσος χειρουργός ο N.S. Korotkoff ανακάλυψε ότι ακούγονταν θόρυβος στη βραχεία αρτηρία όταν ο αέρας του περιβραχιονίου ελευθερώνεται. Βασιζόμενος δε σε αυτήν την ανακάλυψη, ανέπτυξε την ταλαντωσημετρική αρχή μέτρησης που πήρε το όνομα από τον ίδιο, η λεγόμενη μέθοδος Korotkoff. Αυτή η ανακάλυψη σήμαινε ότι η διαστολική πίεση αίματος μπορούσε να μετρηθεί για πρώτη φορά. Στο τέλος του 1970, το πρώτο αυτόματο ηλεκτρονικό πιεσόμετρο για τη μέτρηση της πίεσης ήρθε στην αγορά. 'Έως τότε υπήρχαν μόνο χειροκίνητες συσκευές που απαιτούσαν τη χρήση μανόμετρου ή στηθοσκοπίου. Ταυτόχρονα η ταλαντωσημετρική μέθοδος μέτρησης συνδυάστηκε με την αυτοματοποιημένη τεχνολογία στη μέτρηση της πίεσης του αίματος. Στο τέλος του 1970, το πρώτο αυτόματο ηλεκτρονικό πιεσόμετρο για τη μέτρηση της πίεσης ήρθε στην αγορά. 'Έως τότε υπήρχαν μόνο χειροκίνητες συσκευές που απαιτούσαν τη χρήση μανόμετρου ή στηθοσκοπίου. Ταυτόχρονα η ταλαντωσημετρική μέθοδος μέτρησης συνδυάστηκε με την αυτοματοποιημένη τεχνολογία στη μέτρηση της πίεσης του αίματος.

51. Αρτηριακή πίεση Συστολική –μέγιστη πίεση είναι μεγαλύτερη τιμή πίεσης του αίματος στο τοίχωμα των αρτηριών Συστολική –μέγιστη πίεση είναι μεγαλύτερη τιμή πίεσης του αίματος στο τοίχωμα των αρτηριών Διαστολική – ελάχιστη πίεση είναι μεγαλύτερη τιμή πίεσης του αίματος στο τοίχωμα των αρτηριών Διαστολική – ελάχιστη πίεση είναι μεγαλύτερη τιμή πίεσης του αίματος στο τοίχωμα των αρτηριών Η διαφορά καλείται πίεση σφυγμού Η διαφορά καλείται πίεση σφυγμού

52. Φυσιολογικές τιμές Συστολική διαστολική Συστολική διαστολική Άνδρες 110-140 mmHg 70- 90mmHg Γυναίκες 100-130 mmHg 60-80 mmHg Παιδιά 100mmHg 60 mmHg νεογέννητα 80 mmHg 45 mmHg

53. Πότε παίρνουμε αρτηριακή πίεση Κατά την είσοδο Κατά την είσοδο Σε χειρουργημένους Σε χειρουργημένους Σε αρρώστους με υπέρταση, υπόταση, σε παθήσεις νεφρών κυκλοφορικού συστήματος Σε αρρώστους με υπέρταση, υπόταση, σε παθήσεις νεφρών κυκλοφορικού συστήματος

54. Αιτίες για ανακριβείς μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης Χρήση όχι σωστού μεγέθους περιχειρίδας Χρήση όχι σωστού μεγέθους περιχειρίδας Μη σωστά τοποθετημένη περιχειρίδα, μη σωστή θέση του βραχίονα Μη σωστά τοποθετημένη περιχειρίδα, μη σωστή θέση του βραχίονα Χρήση του ίδιου βραχίονα για όλες τις μετρήσεις Χρήση του ίδιου βραχίονα για όλες τις μετρήσεις

55. προσοχή Μην προσπαθήσετε να μετρήσετε την αρτηριακή πίεση σε βραχίονα όπου βρίσκεται ενδοφλέβιος καθετήρας ή είναι τραυματισμένος, ή χειρουργημένος. Μην προσπαθήσετε να μετρήσετε την αρτηριακή πίεση σε βραχίονα όπου βρίσκεται ενδοφλέβιος καθετήρας ή είναι τραυματισμένος, ή χειρουργημένος.

56. Σφυγμομανόμετρο με δείκτη (αριστερά) και σφυγμομανόμετρο με στήλη υδραργύρου (δεξιά)

57. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση σπάνια προκαλεί συμπτώματα. Τα συμπτώματα, όταν υπάρχουν, οφείλονται στις βλάβες των οργάνων-στόχων που συνήθως επέρχονται μετά από πολλά χρόνια. Επομένως, η διάγνωση της υπέρτασης βασίζεται αποκλειστικά στη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Επειδή, τόσο στα φυσιολογικά όσο και στα υπερτασικά άτομα, η αρτηριακή πίεση παρουσιάζει μεγάλη μεταβλητότητα, για τη διάγνωση της υπέρτασης πρέπει να προσδιοριστεί η "συνήθης" αρτηριακή πίεση του ατόμου, πράγμα που απαιτεί την τήρηση ορισμένων κανόνων. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση σπάνια προκαλεί συμπτώματα. Τα συμπτώματα, όταν υπάρχουν, οφείλονται στις βλάβες των οργάνων-στόχων που συνήθως επέρχονται μετά από πολλά χρόνια. Επομένως, η διάγνωση της υπέρτασης βασίζεται αποκλειστικά στη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Επειδή, τόσο στα φυσιολογικά όσο και στα υπερτασικά άτομα, η αρτηριακή πίεση παρουσιάζει μεγάλη μεταβλητότητα, για τη διάγνωση της υπέρτασης πρέπει να προσδιοριστεί η "συνήθης" αρτηριακή πίεση του ατόμου, πράγμα που απαιτεί την τήρηση ορισμένων κανόνων.

58. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο κατά κανόνα γίνεται με στηθοσκοπική τεχνική και υδραργυρικό πιεσόμετρο, η καλή λειτουργία του οποίου, πρέπει να ελέγχεται ανά 6μηνο. Οι διαστάσεις του αεροθαλάμου της περιχειρίδας πρέπει να είναι ανάλογες με την περίμετρο του βραχίονα του εξεταζομένου (το μήκος του αεροθαλάμου να καλύπτει 80- 100% της περιμέτρου του βραχίονα). Δύο περιχειρίδες, μία με αεροθάλαμο 23x13 cm (για περίμετρο βραχίονα 23-29 cm) και μία δεύτερη με αεροθάλαμο 28x15 cm (για βραχίονα 28-35 cm) είναι επαρκείς για τις περισσότερες περιπτώσεις. Σε βραχίονα 35 cm μεγαλύτερη. Ακατάλληλη περιχειρίδα (μικρότερη ή μεγαλύτερη) οδηγεί σε αναξιόπιστη μέτρηση. Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο κατά κανόνα γίνεται με στηθοσκοπική τεχνική και υδραργυρικό πιεσόμετρο, η καλή λειτουργία του οποίου, πρέπει να ελέγχεται ανά 6μηνο. Οι διαστάσεις του αεροθαλάμου της περιχειρίδας πρέπει να είναι ανάλογες με την περίμετρο του βραχίονα του εξεταζομένου (το μήκος του αεροθαλάμου να καλύπτει 80- 100% της περιμέτρου του βραχίονα). Δύο περιχειρίδες, μία με αεροθάλαμο 23x13 cm (για περίμετρο βραχίονα 23-29 cm) και μία δεύτερη με αεροθάλαμο 28x15 cm (για βραχίονα 28-35 cm) είναι επαρκείς για τις περισσότερες περιπτώσεις. Σε βραχίονα 35 cm μεγαλύτερη. Ακατάλληλη περιχειρίδα (μικρότερη ή μεγαλύτερη) οδηγεί σε αναξιόπιστη μέτρηση.

59. Ο εξεταζόμενος κάθεται ήρεμος για λίγα λεπτά με το βραχίονα υποστηριζόμενο και την περιχειρίδα τοποθετημένη στο ύψος της καρδιάς και στη συνέχεια γίνονται 2-3 μετρήσεις με μεσοδιάστημα 1 λεπτού. Η αποσυμπίεση της περιχειρίδας γίνεται με ρυθμό 2 mmHg ανά δευτερόλεπτο. Ως συστολική πίεση καταγράφεται το σημείο εμφάνισης των ρυθμικών ήχων (ήχος I) και ως διαστολική το σημείο εξαφάνισής τους (ήχος V). Σε περιπτώσεις όπου ο ρυθμικός ήχος ακούγεται μέχρι το 0 mmHg, για τον προσδιορισμό της διαστολικής πίεσης χρησιμοποιείται το σημείο εξασθένισης των ήχων (ήχος IV, συχνό στην εγκυμοσύνη, τα παιδιά και τις μεγάλες ηλικίες). Σε άτομα υπό θεραπεία γίνεται μέτρηση και σε όρθια θέση (ιδίως στους διαβητικούς και τους ηλικιωμένους) για το ενδεχόμενο ορθοστατικής υπότασης. Ο εξεταζόμενος κάθεται ήρεμος για λίγα λεπτά με το βραχίονα υποστηριζόμενο και την περιχειρίδα τοποθετημένη στο ύψος της καρδιάς και στη συνέχεια γίνονται 2-3 μετρήσεις με μεσοδιάστημα 1 λεπτού. Η αποσυμπίεση της περιχειρίδας γίνεται με ρυθμό 2 mmHg ανά δευτερόλεπτο. Ως συστολική πίεση καταγράφεται το σημείο εμφάνισης των ρυθμικών ήχων (ήχος I) και ως διαστολική το σημείο εξαφάνισής τους (ήχος V). Σε περιπτώσεις όπου ο ρυθμικός ήχος ακούγεται μέχρι το 0 mmHg, για τον προσδιορισμό της διαστολικής πίεσης χρησιμοποιείται το σημείο εξασθένισης των ήχων (ήχος IV, συχνό στην εγκυμοσύνη, τα παιδιά και τις μεγάλες ηλικίες). Σε άτομα υπό θεραπεία γίνεται μέτρηση και σε όρθια θέση (ιδίως στους διαβητικούς και τους ηλικιωμένους) για το ενδεχόμενο ορθοστατικής υπότασης.

60. Αν και το υδραργυρικό πιεσόμετρο είναι το πιο αξιόπιστο, η χρήση του προοδευτικά περιορίζεται για περιβαλλοντικούς λόγους. Σε μερικές Ευρωπαϊκές χώρες έχει ήδη απαγορευθεί η χρήση υδραργυρικών συσκευών στα νοσοκομεία. Επιπλέον, η στηθοσκοπική τεχνική μέτρησης της πίεσης συνήθως δεν εφαρμόζεται σωστά. Τα μεταλλικά πιεσόμετρα είναι λιγότερο αξιόπιστα και πρέπει να ελέγχονται τακτικά. Η αξιοπιστία τους μπορεί να μειωθεί με τη χρήση, χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό. Τα τελευταία χρόνια διατίθενται στην αγορά μη υδραργυρικά (κυρίως ηλεκτρονικά) πιεσόμετρα και για επαγγελματική χρήση, μερικά από τα οποία είναι αξιόπιστα. Αν και το υδραργυρικό πιεσόμετρο είναι το πιο αξιόπιστο, η χρήση του προοδευτικά περιορίζεται για περιβαλλοντικούς λόγους. Σε μερικές Ευρωπαϊκές χώρες έχει ήδη απαγορευθεί η χρήση υδραργυρικών συσκευών στα νοσοκομεία. Επιπλέον, η στηθοσκοπική τεχνική μέτρησης της πίεσης συνήθως δεν εφαρμόζεται σωστά. Τα μεταλλικά πιεσόμετρα είναι λιγότερο αξιόπιστα και πρέπει να ελέγχονται τακτικά. Η αξιοπιστία τους μπορεί να μειωθεί με τη χρήση, χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό. Τα τελευταία χρόνια διατίθενται στην αγορά μη υδραργυρικά (κυρίως ηλεκτρονικά) πιεσόμετρα και για επαγγελματική χρήση, μερικά από τα οποία είναι αξιόπιστα.

61. Για τη διάγνωση της υπέρτασης συνήθως απαιτούνται επανειλημμένες μετρήσεις της πίεσης σε διαδοχικές επισκέψεις. Στην αρχική εκτίμηση συνιστάται η μέτρηση να γίνεται ταυτόχρονα στους δύο βραχίονες για τον αποκλεισμό μεγάλης και σταθερής διαφοράς στην πίεση (συστολική >20 mmHg και/ή διαστολική >10 mmHg), η οποία χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Σε περιπτώσεις αυξημένης πίεσης στην πρώτη επίσκεψη, η επιβεβαίωση απαιτεί μετρήσεις σε 1- 2 ακόμα επισκέψεις με μεσοδιαστήματα τουλάχιστον μίας εβδομάδας. Κατά κανόνα, η διάγνωση της υπέρτασης και η απόφαση για έναρξη αντιυπερτασικής θεραπείας δεν πρέπει να βασίζονται σε μετρήσεις που γίνονται σε μία μοναδική επίσκεψη. Ακόμα και σε άτομα με μεγάλη αύξηση της αρτηριακής πίεσης (συστολική/διαστολική >180/110 mmHg), υπάρχει συνήθως περιθώριο μερικών ημερών για επανεκτίμηση της πίεσης και αξιολόγηση της περίπτωσης πριν τεθεί η διάγνωση. Όσο πιο κοντά στο όριο των 140/90 mmHg βρίσκεται η αρτηριακή πίεση, τόσο πιο πολλές και αραιότερες επισκέψεις χρειάζονται για την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Για τη διάγνωση της υπέρτασης συνήθως απαιτούνται επανειλημμένες μετρήσεις της πίεσης σε διαδοχικές επισκέψεις. Στην αρχική εκτίμηση συνιστάται η μέτρηση να γίνεται ταυτόχρονα στους δύο βραχίονες για τον αποκλεισμό μεγάλης και σταθερής διαφοράς στην πίεση (συστολική >20 mmHg και/ή διαστολική >10 mmHg), η οποία χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Σε περιπτώσεις αυξημένης πίεσης στην πρώτη επίσκεψη, η επιβεβαίωση απαιτεί μετρήσεις σε 1- 2 ακόμα επισκέψεις με μεσοδιαστήματα τουλάχιστον μίας εβδομάδας. Κατά κανόνα, η διάγνωση της υπέρτασης και η απόφαση για έναρξη αντιυπερτασικής θεραπείας δεν πρέπει να βασίζονται σε μετρήσεις που γίνονται σε μία μοναδική επίσκεψη. Ακόμα και σε άτομα με μεγάλη αύξηση της αρτηριακής πίεσης (συστολική/διαστολική >180/110 mmHg), υπάρχει συνήθως περιθώριο μερικών ημερών για επανεκτίμηση της πίεσης και αξιολόγηση της περίπτωσης πριν τεθεί η διάγνωση. Όσο πιο κοντά στο όριο των 140/90 mmHg βρίσκεται η αρτηριακή πίεση, τόσο πιο πολλές και αραιότερες επισκέψεις χρειάζονται για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

62. ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΩΣΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΜEΤΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ; Πρακτικές πληροφορίες Τουλάχιστον μισή ώρα πριν από τη μέτρηση της πίεσης, θα πρέπει να αποφεύγετε τον καφέ και το κάπνισμα Τουλάχιστον μισή ώρα πριν από τη μέτρηση της πίεσης, θα πρέπει να αποφεύγετε τον καφέ και το κάπνισμα Οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται πάντα σε καθιστή θέση. Αν παίρνετε φάρμακα για την υπέρταση, ο γιατρός σας μπορεί κάποιες φορές να σας ζητήσει να κάνετε μετρήσεις και σε όρθια θέση για να διαπιστώσει αν η πίεση πέφτει υπερβολικά στην ορθοστασία (ορθοστατική υπόταση). Για τη μέτρηση της πίεσης πρέπει πρώτα να μείνετε σε καθιστή θέση για περίπου 5 λεπτά. Η πλάτη σας να ακουμπά στη ράχη της καρέκλας και το μπράτσο να είναι χαλαρά ακουμπισμένο σε σταθερή επιφάνεια (π.χ. τραπέζι). Η περιχειρίδα τοποθετείται έτσι ώστε να εφαρμόζει καλά κατευθείαν πάνω στον βραχίονα χωρίς να παρεμβάλλεται το μανίκι. Αν το μανίκι σας είναι σφικτό θα πρέπει να το βγάζετε. Η περιχειρίδα πρέπει να βρίσκεται περίπου στο ύψος της καρδιάς Οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται πάντα σε καθιστή θέση. Αν παίρνετε φάρμακα για την υπέρταση, ο γιατρός σας μπορεί κάποιες φορές να σας ζητήσει να κάνετε μετρήσεις και σε όρθια θέση για να διαπιστώσει αν η πίεση πέφτει υπερβολικά στην ορθοστασία (ορθοστατική υπόταση). Για τη μέτρηση της πίεσης πρέπει πρώτα να μείνετε σε καθιστή θέση για περίπου 5 λεπτά. Η πλάτη σας να ακουμπά στη ράχη της καρέκλας και το μπράτσο να είναι χαλαρά ακουμπισμένο σε σταθερή επιφάνεια (π.χ. τραπέζι). Η περιχειρίδα τοποθετείται έτσι ώστε να εφαρμόζει καλά κατευθείαν πάνω στον βραχίονα χωρίς να παρεμβάλλεται το μανίκι. Αν το μανίκι σας είναι σφικτό θα πρέπει να το βγάζετε. Η περιχειρίδα πρέπει να βρίσκεται περίπου στο ύψος της καρδιάς Η άκρη του στηθοσκοπίου τοποθετείται στην εσωτερική επιφάνεια χωρίς να καλύπτεται τελείως από την περιχειρίδα Η άκρη του στηθοσκοπίου τοποθετείται στην εσωτερική επιφάνεια χωρίς να καλύπτεται τελείως από την περιχειρίδα

63. Βεβαιωθείτε ότι το πιεσόμετρό σας δείχνει ακριβώς 0 πριν το χρησιμοποιήσετε. Φουσκώνετε το πιεσόμετρο μέχρι το 200-220 mmHg. Ξεφουσκώνετε αργά (περίπου 10 mmHg κάθε 5 δευτερόλεπτα). Συστολική πίεση είναι το σημείο που εμφανίζεται (ακούγεται) ο ρυθμικός χτύπος, όσο αδύνατος και να είναι. Διαστολική πίεση είναι το σημείο όπου ο ρυθμικός ήχος παύει να ακούγεται. Η πίεση πρέπει να καταγράφεται σε χιλιοστά π.χ. συστολική πίεση 160 και διαστολική 90 mmHg και όχι 16 και 9. Το πιεσόμετρο σας έχει ενδείξεις (γραμμές) για κάθε 2 χιλιοστά πίεσης π.χ. 90, 92, 94, 96 κ.λπ. Η πίεση δεν πρέπει να στρογγυλοποιείται όπως π.χ. 160/95 mmHg αλλά να καταγράφεται με λεπτομέρεια στο τελικό ζυγό (όχι μονό) ψηφίο π.χ. 162/94 mmHg. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρκούν δύο μετρήσεις της πίεσης κάθε φορά, με μεσοδιάστημα 1-2 λεπτά μεταξύ των μετρήσεων. Στη δεύτερη μέτρηση, η πίεση είναι συνήθως χαμηλότερη. Αν υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ πρώτης και δεύτερης μέτρησης (πάνω από 10 mmHg) γίνεται και τρίτη μέτρηση. Όλες οι μετρήσεις καταγράφονται Βεβαιωθείτε ότι το πιεσόμετρό σας δείχνει ακριβώς 0 πριν το χρησιμοποιήσετε. Φουσκώνετε το πιεσόμετρο μέχρι το 200-220 mmHg. Ξεφουσκώνετε αργά (περίπου 10 mmHg κάθε 5 δευτερόλεπτα). Συστολική πίεση είναι το σημείο που εμφανίζεται (ακούγεται) ο ρυθμικός χτύπος, όσο αδύνατος και να είναι. Διαστολική πίεση είναι το σημείο όπου ο ρυθμικός ήχος παύει να ακούγεται. Η πίεση πρέπει να καταγράφεται σε χιλιοστά π.χ. συστολική πίεση 160 και διαστολική 90 mmHg και όχι 16 και 9. Το πιεσόμετρο σας έχει ενδείξεις (γραμμές) για κάθε 2 χιλιοστά πίεσης π.χ. 90, 92, 94, 96 κ.λπ. Η πίεση δεν πρέπει να στρογγυλοποιείται όπως π.χ. 160/95 mmHg αλλά να καταγράφεται με λεπτομέρεια στο τελικό ζυγό (όχι μονό) ψηφίο π.χ. 162/94 mmHg. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρκούν δύο μετρήσεις της πίεσης κάθε φορά, με μεσοδιάστημα 1-2 λεπτά μεταξύ των μετρήσεων. Στη δεύτερη μέτρηση, η πίεση είναι συνήθως χαμηλότερη. Αν υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ πρώτης και δεύτερης μέτρησης (πάνω από 10 mmHg) γίνεται και τρίτη μέτρηση. Όλες οι μετρήσεις καταγράφονται

65. MONITORING

66. ΒΑΣΙΚΟ MONITORING. Η.Κ.Γ., καρδιακή συχνότητα, αρτηριακή πίεση: δείκτες καρδιαγγειακής λειτουργίας, ανιχνεύουν την αιμοδυναμική αστάθεια σε πρώιμα στάδια. Η.Κ.Γ., καρδιακή συχνότητα, αρτηριακή πίεση: δείκτες καρδιαγγειακής λειτουργίας, ανιχνεύουν την αιμοδυναμική αστάθεια σε πρώιμα στάδια. Παλμική οξυμετρία: απλή, ποσοτική μέθοδος εκτίμησης της οξυγόνωσης, έγκαιρη προειδοποίηση για τον κίνδυνο υποξαιμίας και υποαερισμού. Παλμική οξυμετρία: απλή, ποσοτική μέθοδος εκτίμησης της οξυγόνωσης, έγκαιρη προειδοποίηση για τον κίνδυνο υποξαιμίας και υποαερισμού.

67. ΒΑΣΙΚΟ MONITORING ΣΤΗ Μ.Ε.Θ. Όταν αυτές οι παράμετροι βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών τιμών, συχνά υποδηλώνουν παθολογικές καταστάσεις. Όταν αυτές οι παράμετροι βρίσκονται εκτός των φυσιολογικών τιμών, συχνά υποδηλώνουν παθολογικές καταστάσεις. Αποτελούν μη ειδικούς δείκτες μιας συγκεκριμένης παθολογικής κατάστασης, αλλά πολύ ευαίσθητους δείκτες της συνολικής κατάστασης του οργανισμού. Αποτελούν μη ειδικούς δείκτες μιας συγκεκριμένης παθολογικής κατάστασης, αλλά πολύ ευαίσθητους δείκτες της συνολικής κατάστασης του οργανισμού. Σημαντική και η τάση μεταβολής αυτών σε σχέση με τις βασικές τους τιμές (όταν ο ασθενής βρισκόταν σε μια σχετικά σταθερή αιμοδυναμική και αναπνευστική κατάσταση). Σημαντική και η τάση μεταβολής αυτών σε σχέση με τις βασικές τους τιμές (όταν ο ασθενής βρισκόταν σε μια σχετικά σταθερή αιμοδυναμική και αναπνευστική κατάσταση).

68. ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ (3 -5 ΑΠΑΓΩΓΩΝ)

69. ARTIFACTS ΣΤΟ Η.Κ.Γ. Αγωγιμότητα ηλεκτροδίων / αντίσταση δέρματος: αφαίρεση τριχών, καθαρισμός δέρματος με αλκοόλη, εφαρμογή gel, πλήρης επικόλληση). Αγωγιμότητα ηλεκτροδίων / αντίσταση δέρματος: αφαίρεση τριχών, καθαρισμός δέρματος με αλκοόλη, εφαρμογή gel, πλήρης επικόλληση). Ρίγος, διέγερση ασθενή. Ρίγος, διέγερση ασθενή. Η μέτρηση της καρδιακής συχνότητας από το Η.Κ.Γ. γίνεται μέσω του διαστήματος R-R: τα υψηλά κύματα Τ μπορούν να γίνουν αντιληπτά ως R από το monitor. Η μέτρηση της καρδιακής συχνότητας από το Η.Κ.Γ. γίνεται μέσω του διαστήματος R-R: τα υψηλά κύματα Τ μπορούν να γίνουν αντιληπτά ως R από το monitor.

70. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ Καθετηριασμός κερκιδικής αρτηρίας με καθετήρα 22G. Εναλλακτικά: ωλένιος, βραχιόνιος, μηριαία, ραχιαία του ποδός

71. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ: ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ

72. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ: ΚΥΜΑΤΟΜΟΡΦΗ 2: Συστολική πίεση, 6: Τελο- διαστολική πίεση

73. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ: ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ  Συνεχής μέτρησης αρτηριακής πίεσης (ιδιαίτερα σε απότομες μεταβολές αυτής).  Παρακολούθηση μεταβολών σε πραγματικό χρόνο.  Παρακολούθηση κυματομορφής (βοηθά στην αναγνώριση των artifacts).  Λήψη αερίων αρτηριακού αίματος.

74. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ Από αρτηριακή γραμμή χορηγείται αποκλειστικά N/S, ποτέ κάποιο φάρμακο. Από αρτηριακή γραμμή χορηγείται αποκλειστικά N/S, ποτέ κάποιο φάρμακο. Η μακροχρόνια παραμονή συνεπάγεται υψηλό κίνδυνο ενδαγγειακής λοίμωξης. Η μακροχρόνια παραμονή συνεπάγεται υψηλό κίνδυνο ενδαγγειακής λοίμωξης. Απαιτείται συχνός ηπαρινισμός της γραμμής (απομάκρυνση φυσαλίδων, θρόμβων – βαθμονόμηση). Απαιτείται συχνός ηπαρινισμός της γραμμής (απομάκρυνση φυσαλίδων, θρόμβων – βαθμονόμηση). Artifacts: Artifacts: - ακατάλληλο ύψος μορφομετατροπέα, - επιπέδωση κυματομορφής όταν η άκρη του καθετήρα εφάπτεται στο τοίχωμα του αγγείου.

75. Φασματοφωτομετρία: μέτρηση απορρόφησης φωτός (660/940nm). Φασματοφωτομετρία: μέτρηση απορρόφησης φωτός (660/940nm). Ο αισθητήρας αποτελείται από δυο πηγές εκπομπής φωτός και έναν ανιχνευτή. Ο αισθητήρας αποτελείται από δυο πηγές εκπομπής φωτός και έναν ανιχνευτή. Η οξυγονωμένη και η αναχθείσα Hb διαφέρουν ως προς την απορρόφηση ερυθρού και υπέρυθρου φωτός. Η οξυγονωμένη και η αναχθείσα Hb διαφέρουν ως προς την απορρόφηση ερυθρού και υπέρυθρου φωτός. ΠΑΛΜΙΚΗ ΟΞΥΜΕΤΡΙΑ

76. Πολύτιμη για την ανίχνευση υποξαιμίας. Πολύτιμη για την ανίχνευση υποξαιμίας. Πληθυσμογραφία: ανίχνευση αιματικής ροής. Πληθυσμογραφία: ανίχνευση αιματικής ροής. Τοποθέτηση πάνω από το νύχι ενός δακτύλου του χεριού, του ποδιού ή στο λοβό του αυτιού. Τοποθέτηση πάνω από το νύχι ενός δακτύλου του χεριού, του ποδιού ή στο λοβό του αυτιού. Παλμός αρτηριακού αίματος: τα τριχοειδή του δακτύλου πληρώνονται με αίμα, αυξάνουν σε όγκο, με συνέπεια το εκπεμπόμενο φως να διαπερνά μεγαλύτερο μήκος και να αυξάνει η απορρόφησή του. Παλμός αρτηριακού αίματος: τα τριχοειδή του δακτύλου πληρώνονται με αίμα, αυξάνουν σε όγκο, με συνέπεια το εκπεμπόμενο φως να διαπερνά μεγαλύτερο μήκος και να αυξάνει η απορρόφησή του. Εύρος παλμού: ένδειξη ιστικής αιμάτωσης. Εύρος παλμού: ένδειξη ιστικής αιμάτωσης. Μεταβολές κορεσμού: δεν ανιχνεύονται σε πραγματικό χρόνο. Μεταβολές κορεσμού: δεν ανιχνεύονται σε πραγματικό χρόνο.

77. ΚΑΜΠΥΛΕΣ ΚΟΡΕΣΜΟΥ Hb ΣΕ O 2 Κορεσμός Hb αρτηριακού αίματος 90%: αντιστοιχεί σε PaO 2 <65mmHg. Κορεσμός Hb αρτηριακού αίματος 90%: αντιστοιχεί σε PaO 2 <65mmHg. Κυάνωση: αντιστοιχεί σε SpO 2 <80%. Κυάνωση: αντιστοιχεί σε SpO 2 <80%.

78. ARTIFACTS ΠΑΛΜΙΚΗΣ ΟΞΥΜΕΤΡΙΑΣ Ανακριβής σε χαμηλές τιμές κορεσμού. Ανακριβής σε χαμηλές τιμές κορεσμού. Χαμηλή απόδοση σε διαταραχές αιμάτωσης: χαμηλή καρδιακή παροχή (υπόταση), υποθερμία, χαμηλή Ηb, αυξημένες περιφερικές αντιστάσεις (αγγειοσύσπαση). Χαμηλή απόδοση σε διαταραχές αιμάτωσης: χαμηλή καρδιακή παροχή (υπόταση), υποθερμία, χαμηλή Ηb, αυξημένες περιφερικές αντιστάσεις (αγγειοσύσπαση). Υψηλή ευαισθησία αισθητήρα (συχνές μηχανικές βλάβες). Υψηλή ευαισθησία αισθητήρα (συχνές μηχανικές βλάβες). Επηρεάζεται από το έντονο φως του περιβάλλοντος και από τη χρώση νυχιών. Επηρεάζεται από το έντονο φως του περιβάλλοντος και από τη χρώση νυχιών. Αναξιόπιστη στην περίπτωση μεθαιμοσφαιριναιμίας ή δηλητηρίασης από CO. Αναξιόπιστη στην περίπτωση μεθαιμοσφαιριναιμίας ή δηλητηρίασης από CO.

79. ΚΑΠΝΟΓΡΑΦΙΑ Συνεχής καταγραφή κυματομορφής του εκπνεόμενου CO 2 : βασίζεται στην απορρόφηση υπέρυθρου φωτός από το CO 2. Συνεχής καταγραφή κυματομορφής του εκπνεόμενου CO 2 : βασίζεται στην απορρόφηση υπέρυθρου φωτός από το CO 2. Συγκέντρωση τελο- εκπνευστικού CO 2 : επάρκεια αερισμού. Συγκέντρωση τελο- εκπνευστικού CO 2 : επάρκεια αερισμού. Μεταβολές συγκέντρωσης: ανιχνεύονται σε πραγματικό χρόνο. Μεταβολές συγκέντρωσης: ανιχνεύονται σε πραγματικό χρόνο.

80. ΚΥΜΑΤΟΜΟΡΦΗ ΚΑΠΝΟΓΡΑΦΙΑΣ (1) Φυσιολογική κυματομορφή: Ι: εισπνοή, ΙΙ: εκπνευστική άνοδος, ΙΙΙ: plateau εκπνοής, ΙV: εισπνευστική κάθοδος

81. ΚΥΜΑΤΟΜΟΡΦΗ ΚΑΠΝΟΓΡΑΦΙΑΣ (2) Παθολογικές κυματομορφές: CO 2 : CO 2 Α. Αύξηση τιμών CO 2 : λανθασμένη βαθμονόμηση, εισπνοή CO 2 μέσω κυκλώματος. Β. Παράταση εκπνευστικής ανόδου: χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, βρογχόσπασμος. Γ. Βυθίσματα εκπνευστικού plateau: αυτόματη εισπνευστική προσπάθεια.

82. ΤΕΛΟ-ΕΚΠΝΕΥΣΤΙΚΟ CO 2  Φυσιολογική τιμή: 35-45mmHg.  Υψηλές τιμές: αύξηση καρδιακής παροχής (π.χ. πυρετός), υποαερισμός (π.χ. καταστολή αναπνευστικού, παράλυση αναπνευστικών μυών), επανεισπνοή.  Χαμηλές τιμές: υπεραερισμός, καρδιακή ανακοπή, μαζική πνευμονική εμβολή, απόφραξη τραχειοσωλήνα, αποσύνδεση από το κύκλωμα, διασωλήνωση οισοφάγου.

83. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΛΕΒΙΚΗ ΠΙΕΣΗ (1)  Καθετηριασμός κεντρικής φλέβας: υποκλειδίου, έσω σφαγίτιδας, βασιλικής ή μηριαίας.  Εισαγωγή βελόνας με άσηπτη τεχνική – ακολούθως, εισάγεται καθετήρας διπλού ή τριπλού αυλού – σύνδεση με σύστημα ηπαρινισμού και μορφομετατροπέα.  Ενδείξεις: - εκτίμηση συνολικού όγκου υγρών του σώματος (ανεξάρτητα περιφερικών αντιστάσεων) – αντιστοιχεί στην πίεση του δεξιού κόλπου (φλεβική επιστροφή αίματος στη δεξιά κοιλία), - χορήγηση μεγάλης ποσότητας υγρών και παρεντερικής διατροφής.  Επιπλοκές: πνευμοθώρακας, τρώση καρωτίδας, εμβολή από αέρα, IV λοίμωξη.

84. Φυσιολογική τιμή: 2-10mmHg. >10mmHg: καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονική υπέρταση, υπερφόρτωση με υγρά, >10mmHg: καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονική υπέρταση, υπερφόρτωση με υγρά, <2mmHg: υποογκαιμία, σήψη, περιφερική αγγειοδιαστολή. <2mmHg: υποογκαιμία, σήψη, περιφερική αγγειοδιαστολή. ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΦΛΕΒΙΚΗ ΠΙΕΣΗ (2)

85.  Καθετηριασμός κεντρικής φλέβας, προώθηση καθετήρα ως τα πνευμονικά τριχοειδή.  Καθετήρας τετραπλού αυλού (συνήθως διαμέτρου 7Fr, μήκους 110cm): - εγγύς (proximal) αυλός: χορήγηση υγρών/φαρμάκων, μέτρηση πίεσης δεξιού κόλπου, - άπω (distal) αυλός: λήψη μεικτού φλεβικού αίματος, μέτρηση πίεσης πνευμονικής αρτηρίας. MONITORING ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ (1)

86. MONITORING ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ (2)  Κύριες ενδείξεις: - διαφορική διάγνωση καρδιογενούς ή μη πνευμονικού οιδήματος, - προσδιορισμός αιτιολογίας καταστάσεων καταπληξίας, - έλεγχος αποτελεσματικότητας θεραπείας.  Μετρήσεις που παρέχει: - πίεση δεξιού κόλπου, κοιλίας, πνευμονικής αρτηρίας, ενσφήνωσης πνευμονικών τριχοειδών (φούσκωμα μπαλονιού - αντιπροσωπεύει την τελοδιαστολική πίεση αριστερής κοιλίας δηλ. το προφόρτιο), - καρδιακή παροχή (μέθοδος θερμοαραίωσης φ.τ. 2,4- 4L/min), - θερμοκρασία πνευμονικής αρτηρίας (φ.τ. 36,5-37,5 0 C), - οξυγόνωση μεικτού φλεβικού αίματος (φ.τ. 60-77%).

87. MONITORING ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ (3) Κατά την προώθηση του καθετήρα το μπαλόνι πρέπει να διατηρείται ξεφούσκωτο. Κατά την προώθηση του καθετήρα το μπαλόνι πρέπει να διατηρείται ξεφούσκωτο. Προσοχή στην πρόκληση κολποκοιλιακών αρρυθμιών κατά την προώθηση – χορήγηση λιδοκαϊνης. Προσοχή στην πρόκληση κολποκοιλιακών αρρυθμιών κατά την προώθηση – χορήγηση λιδοκαϊνης.

88. MONITORING ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ (4) Φυσιολογικές τιμές πίεσης: μέση δεξιού κόλπου 1-6mmHg, συστολική δεξιάς κοιλίας 15-30mmHg, διαστολική πνευμονικής αρτηρίας 6-12mmHg, μέση ενσφήνωσης πνευμονικών τριχοειδών 6-12mmHg.

89. Ορισμός του Βαριά Πάσχοντα

90. Ο βαριά πάσχων ασθενής ή ο ευρισκόμενος σε κρίσιμη κατάσταση είναι εκείνος του οποίου η ομοιοστασία εμφανίζει ασταθή ισορροπία, οι παρεκκλίσεις της είναι ταχείες, δύσκολα προβλέψιμες και μπορεί να οδηγήσουν άμεσα στο θάνατο ή σε μόνιμη βλάβη της υγείας του αν δεν αντιμετωπισθούν άμεσα. Ο βαριά πάσχων ασθενής ή ο ευρισκόμενος σε κρίσιμη κατάσταση είναι εκείνος του οποίου η ομοιοστασία εμφανίζει ασταθή ισορροπία, οι παρεκκλίσεις της είναι ταχείες, δύσκολα προβλέψιμες και μπορεί να οδηγήσουν άμεσα στο θάνατο ή σε μόνιμη βλάβη της υγείας του αν δεν αντιμετωπισθούν άμεσα.

91. Αιτιολογία της Βαριάς Νόσου  Πλήθος καταστάσεων από όλα τα οργανικά συστήματα μπορεί να οδηγήσουν άμεσα ή έμμεσα τον ασθενή σε κρίσιμη κατάσταση.

92. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Πότε οι διάφορες νοσηρές καταστάσεις καθιστούν την ομοιοστασία ασταθή και θέτουν σε κίνδυνο τις ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού; Πότε οι διάφορες νοσηρές καταστάσεις καθιστούν την ομοιοστασία ασταθή και θέτουν σε κίνδυνο τις ζωτικές λειτουργίες του οργανισμού;

93. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Καρδιαγγειακό 1. Έμφραγμα Μυοκαρδίου, Ασταθής Στηθάγχη, Καρδιακός Επιπωματισμός, διαχωριστικό ανεύρυσμα αορτής, με: - Αιμοδυναμική Αστάθεια - Σημαντικό αρρυθμιολογικό πρόβλημα - Αναπνευστική Ανεπάρκεια 2. Υπερτασική κρίση 3. Καρδιακή Ανακοπή

94. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Αναπνευστικό 1. Οξεία ή Επιδείνωση υφιστάμενης Αναπνευστικής Ανεπάρκειας που χρειάζεται μηχανική υποστήριξη της αναπνοής 2. Πνευμονική εμβολή με αιμοδυναμική αστάθεια 3. Νοσηλευτική/φυσικοθεραπευτική φροντίδα

95. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Νευρικό Σύστημα 1. Βλάβες του ΚΝΣ ή ΝΜΔ με επίπτωση - Στην αναπνευστική λειτουργία - Στο Επίπεδο Συνείδησης 2. Κώμα: Μεταβολικό, τοξικό, ανοξαιμικό 3. Status epilepticus 4. Εγκεφαλικός θάνατος σε υποψήφιο δότη

96. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Δηλητηριάσεις - Λοιμώξεις 1. Αιμοδυναμικά ασταθής ασθενής 2. Διαταραχές επιπέδου συνείδησης 3. Αναπνευστική ανεπάρκεια 4. Επιληπτικοί σπασμοί

97. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου ΓΕΣ 1. Αιμορραγία με: - Υπόταση - Στηθάγχη 2. Οξεία ηπατική ανεπάρκεια 3. Βαριά παγκρεατίτιδα 4. Διάτρηση οισοφάγου με ή χωρίς μεσοθωρακίτιδα

98. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Ενδοκρινικό σύστημα - Μεταβολισμός  Διαβητική κετοξέωση - Θυρεοειδική θύελλα ή μυξοιδηματικό κώμα - Υπερωσμωτικές καταστάσεις -Αδρενεργική ανεπάρκεια με: - αιμοδυναμική αστάθεια - διαταραχή συνείδησης – κώμα - αναπνευστική δυσλειτουργία - βαριά οξέωση

99. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Ενδοκρινικό σύστημα - Μεταβολισμός Υπερασβεστιαιμία, Υπο- υπερνατριαιμία, Υπό- υπέρ- μαγνησιαιμία, Υπο- υπερκαλιαιμία, Υποφωσφατιμία με: - διαταραχή συνείδησης - επιληπτικούς σπασμούς - αιμοδυναμική επιβάρυνση - αρρυθμίες - μυϊκή εξασθένηση Υπερασβεστιαιμία, Υπο- υπερνατριαιμία, Υπό- υπέρ- μαγνησιαιμία, Υπο- υπερκαλιαιμία, Υποφωσφατιμία με: - διαταραχή συνείδησης - επιληπτικούς σπασμούς - αιμοδυναμική επιβάρυνση - αρρυθμίες - μυϊκή εξασθένηση

100. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Γενικές Καταστάσεις 1. Πολυτραυματίας 2. Μετεγχειρητική υποστήριξη ασταθούς ασθενή 3. Υπό- υπερθερμία, πνιγμός, κεραυνοπληξία 4. Εγκαύματα > 10% BSA 5. Ανουρία

101. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Ζωτικά Σημεία 1. Καρδιακή συχνότητα 150 παλμοί/λεπτό 2. ΣΑΠ < 80 mm Hg ή 20-40 mm Hg λιγότερη από τη συνήθη 3. ΜΑΠ < 60 mm Hg 4. ΔΑΠ > 120 mm Hg 5. Αναπνευστική συχνότητα > 35 αναπνοές/λεπτό

102. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Εργαστηριακά Ευρήματα 1. Νάτριο ορού 170 mEq/L 2. Κάλιο ορού 7.0 mEq/L 3. PaO2 < 50 mm Hg 4. pH 7,60 5. Γλυκόζη αίματος > 800 mg/dl 6. Ασβέστιο ορού > 15 mg/dl 7. Τοξικά επίπεδα φαρμάκων ή τοξικών ουσιών

103. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Ηλεκτροκαρδιογράφημα 1. Έμφραγμα μυοκαρδίου 2. Κοιλιακή ταχυκαρδία ή κοιλιακή μαρμαρυγή 3. Πλήρης κολποκοιλιακός αποκλεισμός

104. Διάγνωση της Βαριάς Νόσου Απεικονιστικά Εγκεφαλική αιμορραγία Εγκεφαλική αιμορραγία Θλάσεις Ζωτικών Οργάνων Θλάσεις Ζωτικών Οργάνων Διαχωριστικό ανεύρυσμα αορτής Διαχωριστικό ανεύρυσμα αορτής