1. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Φ. ΒΑΚΟΥΤΗ Πνευμονολόγος –Φυματιολόγος- Εντατικολόγος ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2016 1

2. Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Νόσος που μπορεί να Προληφθεί και να Θεραπευθεί αλλά όχι να Ιαθεί. Αφορά τους αεραγωγούς και χαρακτηρίζεται από: Προοδευτικό,μη πλήρως αναστρέψιμο, περιορισμό της ροής του αέρα που προκαλείται από ενισχυμένη φλεγμονώδη αντίδραση, ως απάντηση στην εισπνοή ερεθιστικών ουσιών. Eξωπνευμονικές επιπλοκές, παροξύνσεις και συννοσηρότητες συντελούν στην βαρύτητα της νόσου. GOLD 2015 2

4. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΡΟΗΣ Νόσος μικρών αεραγωγών Φλεγμονή αεραγωγών Ίνωση αεραγωγών, βύσματα αυλού Αυξημένη αντίσταση αεραγωγών Καταστροφή του παρεγχύματος Απώλεια κυψελιδικών προσφύσεων Ελάττωση ελαστικής δύναμης επαναφοράς ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΡΟΗΣ © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

5. 5 ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΧΑΠ  Η ΧΑΠ είναι από τις πρώτες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως (αναμένεται να είναι η 3 η αιτία θανάτου παγκοσμίως το 2020).  Η επιβάρυνση της ΧΑΠ θα αυξηθεί περαιτέρω τις προσεχείς δεκαετίες λόγω της συνεχούς έκθεσης στους παράγοντες κινδύνου και την αύξηση της επιβίωσης σε παγκόσμιο επίπεδο.  Η ΧΑΠ συσχετίζεται με σημαντική οικονομική επιβάρυνση.

6. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΧΑΠ Γονιδιακή προδιάθεση Έκθεση σε εισπνεόμενες ουσίες: Καπνός τσιγάρου (ενεργ. 25% 2p,15-20% 1p,και παθητικό κάπνισμα),πίπας, πούρου Μόλυνση ατμόσφαιρας Επαγ. έκθεση σε οργ./ ανόργ. ουσίες (ορυχεία κάρβουνου και χρυσού, σιτηρά, βαμβάκι, τσιμέντο (10-20% ΧΑΠ) Οικιακή έκθεση από υλικά καύσης μαγειρέματος και θέρμανσης(biomass fuel!!!) Βρογχ.υπεραντιδραστικότητα ( χρόνια βρογχίτιδα) Φύλο(θήλυ) Οξειδωτικό stress Ηλικία Χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση Κακή διατροφή(βιτ.C και Ε,υποσιτισμός και μυικη αδυναμία,) Λοιμώξεις αναπνευστικού Προηγούμενη TBC,HIV και εμφύσημα Ανεπαρκής ανάπτυξη αναπνευστικού (ενδομήτρια και παιδική ηλικία) Συννοσηρότητες 6 GOLD 2015

7. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΧΑΠ Genes Infections Socio-economic status Aging Populations © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

8. Bartal M, Int J Tuberc Lung Dis, 1999

10. Ετήσια Κατανάλωση Τσιγάρων κατά άτομο (2007)

11. 11

12. US Surgeon General’s Report 2004 ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΡΚΙΝΟΣ: Ουρ.κύστη,ουρητήρας Τράχηλος μήτρας Οισοφάγος,Λάρυγγας Νεφρός Πνεύμονας Μεσοθήλίωμα Οξεία Μυελογενής Λευχαιμία Πάγκρεας,Στόμαχος Στομ.κοιλότητα,Φάρυγγας Π.έντερο, Ηπαρ Πέος Κεφαλή-Τράχηλος-Ρινική κοιλότητα Μαστός; Δέρμα (και πλακώδες και βασικοκυτταρικό;) ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ ΓΙΑ: Aνεύρυσμα κοιλ.αορτής Αθηροσκλήρυνση Αγγειακή εγκεφαλική νόσος Στεφ.Νόσο ΧΑΠ Πνευμονία ΑΛΛΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ Καταρράκτης Κάταγμα ισχίου Οστεοπόρωση Πεπτικό έλκος Κακή ποιότητα υγείας

13. Η ΧΑΠ στα αρχικά στάδια

14. 14

15. ΔΙΑΓΝΩΣΗ 15 Κλινική διάγνωση ΧΑΠ Δύσπνοια,εμμένουσα, προοδευτική, επιδεινούμενη στην άσκηση Χρόνιος, σταθερός ή διαλείπων, παραγωγικός ή μη, σπάνια μόνο νυκτερινός, βήχας Ιστορικό έκθεσης σε παράγοντες κινδύνου (κάπνισμα, επαγγελματική έκθεση σε σκόνη και χημ. Ουσίες, έκθεση σε καπνό από υλικά οικ.θέρμανσης και μαγειρέματος) Περιορισμός δραστηριοτήτων, προοδευτικός,χωρίς αιτία (εύκολη κόπωση) Επιβεβαίωση ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ (FEV1/FVC<70% μετά βρ/λή )(15 min sulboutamol 400μg or 20-45 min 160μg ipratropium απουσία άλλης αποφρ.νόσου) Αναζήτηση συνοδών νοσημάτων GOLD 2015

16. ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Χρόνιος βήχας Δύσπνοια ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Κάπνισμα Επαγ.έκθεση Μόλυνση περιβάλλοντος (εσωτ.-εξωτερ.) Μόλυνση περιβάλλοντος (εσωτ.-εξωτερ.) ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ:Απαιτείται για να τεθεί η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ:Απαιτείται για να τεθεί η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Εκκρίσεις © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

17. ΓΙΑΤΙ ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ; SCREENING ατόμων με παράγοντες κινδύνου ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΧΑΠ Εκτίμηση ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ της νόσου Καθοδήγηση για ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ προσέγγιση Εκτίμηση θεραπευτικού ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ 17 GOLD 2015

18. 18

19. Small Airways Not ‘quite’ the ‘quiet’ zone!! Assess function Difficult area to assess

20. GOLD 2015 Αξιολόγηση: Σπιρομέτρηση Σε ασθενείς με FEV 1 /FVC < 0.70: GOLD 1: Ήπια GOLD 1: ΉπιαFEV 1 > 80% προβλ. GOLD 2: Μέτρια GOLD 2: Μέτρια50% < FEV 1 < 80% προβλ. GOLD 3: Σοβαρή GOLD 3: Σοβαρή30% < FEV 1 < 50% προβλ. GOLD 4: Πολύ σοβαρή GOLD 4: Πολύ σοβαρήFEV 1 < 30% προβλ. ή FEV 1 < 30% προβλ. Και χρόνια αναπν. ανεπάρκεια *τιμές FEV 1 μετά βρογχοδιαστολή

21. ΒΑΡΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΥΡΗΜΑΤΑ GOLD 2015

22. ΧΑΠ :ΟΜΟΙΟΓΕΝΗΣ ΝΟΣΟΣ; 22

23. Sir William Osler A good doctor treats the disease An outstanding doctor treats the patient

24. GOLD 2015 Αξιολόγηση: Συμπτώματα (mMRC) Modified Medical Research Council (mMRC) Dyspnea Scale ΒαθμόςΠεριγραφή της δύσπνοιας 0Έχω δύσπνοια μόνο στην έντονη άσκηση 1Έχω δύσπνοια όταν βαδίζω γρήγορα σε επίπεδο έδαφος ή βαδίζω σε μικρή ανηφόρα 2Σε επίπεδο έδαφος, βαδίζω πιο αργά από άτομα της ίδιας ηλικίας λόγω δύσπνοιας ή πρέπει να σταματήσω για μια ανάσα όταν βαδίζω με το δικό μου ρυθμό 3Σταματάω για να πάρω μια ανάσα μετά από 100 μέτρα περίπου ή μετά από λίγα λεπτά σε επίπεδο έδαφος 4Έχω τόσο δύσπνοια που δεν μπορώ να βγω από το σπίτι ή έχω δύσπνοια ακόμη και όταν ντύνομαι GOLD 2015

25. Αξιολόγηση: Συμπτώματα (CAT)

26. GOLD 2015 Συνδυασμένη αξιολόγηση της ΧΑΠ (C)(D) (A)(B) Ο ασθενής κατατάσσεται σε μια από τις 4 κατηγορίες: A: λιγότερα συμπτώματα, χαμηλός κίνδυνος B: περισσότερα συμπτώματα, χαμηλός κίνδυνος C: λιγότερα συμπτώματα, υψηλός κίνδυνος D: περισσότερα συμπτώματα, υψηλός κίνδυνος ≥2 1 0 4 3 2 1 mMRC 0-1 CAT <10 mMRC ≥2 CAT ≥10 Συμπτώματα (βαθμολογία mMRC ή CAT) Κίνδυνος (Ταξινόμηση απόφραξης κατά GOLD) Κίνδυνος (Ιστορικό παροξύνσεων)

27. GOLD 2015 Συνδυασμένη αξιολόγηση της ΧΑΠ (C)(D) (A)(B) 4 3 2 1 GOLD 1 or 2 και μόνο 0 ή 1 παρόξυνση/έτος, χωρίς νοσηλεία: Χαμηλός κίνδυνος (A ή B) GOLD 3 ή 4 ή ≥2 παροξύνσεις/έτος ή >= 1 με νοσηλεία: Υψηλός κίνδυνος (C ή D) mMRC 0-1 CAT <10 mMRC ≥2 CAT ≥10 Συμπτώματα (βαθμολογία mMRC ή CAT) Κίνδυνος (Ταξινόμηση απόφραξης κατά GOLD) Κίνδυνος (Ιστορικό παροξύνσεων) ≥2 1 0

28. PatientCharacteristicSpirometric Classification Exacerbations per year CATmMRC A Low Risk Less Symptoms GOLD 1-2≤ 1< 100-1 B Low Risk More Symptoms GOLD 1-2≤ 1> 10> 2> 2 C High Risk Less Symptoms GOLD 3-4> 2> 2< 100-1 D High Risk More Symptoms GOLD 3-4> 2> 2> 10 > 2> 2 Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Combined Assessment of COPD When assessing risk, choose the highest risk according to GOLD grade or exacerbation history. One or more hospitalizations for COPD exacerbations should be considered high risk.) © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

29. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΧΑΠ Σπιρομέτρηση Μέτρηση πνευμονικών όγκων Μέτρηση διαχυτικής ικανότητας CO Ακτινογραφία θώρακος Aξονική Τομογραφία Υψηλής Ευκρίνειας Σπινθηρογράφημα αερισμού-αιμάτωσης Μέτρηση αερίων αρτ. αίματος 29 GOLD 2015

31. ΧΑΠ ΚΑΙ ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΧΑΠ Απώλεια/Πρόσληψη βάρους Διατροφικά προβλήματα Δυσλειτουργία σκελετικών μυών ΧΑΠ ΚΑΙ ΑΥΞΗΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ: ΟΕΜ Στηθάγχη Σακχ.Διαβήτης Λοιμώξεις αν/κού Κατάθλιψη Οστεοπόρωση Κατάγματα Καρκίνος πνεύμονα Διαταραχές ύπνου Αναιμία 31 GOLD 2015

32. ΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗ ΧΑΠ ΑΝ.ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΜΥΙΚΗ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΣΤΗΘΑΓΧΗ ΟΞΕΑ ΣΤΕΦ.ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΠΕΠΤΙΚΟ ΕΛΚΟΣ Depression ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΜΕΤΑΒ.ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΟ STRESS ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΕΠΙΤΑΧΥΝΟΜΕΝΗ ΓΗΡΑΝΣΗ

33. Global Initiative for Obstructive Lung Disease Global Strategy for the Diagnosis,Management and Prevention of COPD Πρωταρχικός στόχος η ΠΡΟΛΗΨΗ 33 GOLD 2015

34. ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΗΝ ΦΥΣΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΧΑΠ 34

35. 35

36. 36

37. 37

38. Θεραπεία σταθερή ΧΑΠ: Στόχοι Ανακούφιση συμπτωμάτων Ανακούφιση συμπτωμάτων Βελτίωση ικανότητας για άσκηση Βελτίωση ικανότητας για άσκηση Βελτίωση ποιότητας ζωής Βελτίωση ποιότητας ζωής ΚΑΙ Πρόληψη & αντιμετώπιση παροξύνσεων Πρόληψη & αντιμετώπιση παροξύνσεων Πρόληψη εξέλιξης της νόσου Πρόληψη εξέλιξης της νόσου Μείωση θνησιμότητας Μείωση θνησιμότητας Μείωση συμπτωμάτων Μείωση κινδύνου

39. GOLD 2015 Θεραπευτικές επιλογές Αποφυγή παραγόντων κινδύνου Διακοπή καπνίσματος Μείωση ρύπανσης ή/και επαγγελματικής έκθεσης Τακτική σωματική άσκηση - Αποκατάσταση Εμβολιασμός για γρίππη και πνευμονιόκοκκο Φαρμακευτική θεραπεία β 2 -διεγέρτες (SABA, LABA) αντιχολινεργικά (SAMA, LAMA) συνδυασμοί (LABA + ICS) ροφλουμιλάστη αναστολείς φωσφοδιεστεράσης-4 (ροφλουμιλάστη) θεοφυλλίνηαμινοφυλλίνη μεθυλξανθίνες (θεοφυλλίνη, αμινοφυλλίνη)

40. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΧΑΠ ΦΑΡΜΑΚΑ Beta 2 -agonists Short-acting beta 2 -agonists Long-acting beta 2 -agonists Anticholinergics Short-acting anticholinergics Long-acting anticholinergics Combination short-acting beta 2 -agonists + anticholinergic in one inhaler Combination long-acting beta 2 -agonist + anticholinergic in one inhaler Methylxanthines Inhaled corticosteroids Combination long-acting beta 2 -agonists + corticosteroids in one inhaler Systemic corticosteroids Phosphodiesterase-4 inhibitors © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

41. GOLD 2015 Θεραπεία σταθερής ΧΑΠ: Φαρμακευτική*Ασθενής Πρώτη επιλογή Δεύτερη επιλογή Εναλλακτικές επιλογές** A SAMA ή SABA κατ' επίκληση LAMAήLABAή SABA και SAMA Θεοφυλλίνη BLAMAήLABA LAMA και LABA SABA ή/και SAMA Θεοφυλλίνη CICS+LABAή LAMA LAMA LAMA και LABA ή LAMA και PDE4-αν. ή LABA και PDE4-αν. SABA ή/και SAMA Θεοφυλλίνη DICS+LABA ή /και LAMA ICS + LABA και LAMA ή ICS+LABA και PDE4-αν. ή LAMA και LABA ή LAMA και PDE4-αν.ΚαρβοκυστεΐνηΝ-ακετυλοκυστεϊνη SABA ή/και SAMA Θεοφυλλίνη *Τα φάρμακα σε κάθε κουτί αναφέρονται αλφαβητικά - όχι απαραίτητα με σειρά προτίμησης **Τα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με φάρμακα 1 ης και 2 ης επιλογής

42. ΣΩΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Σωστή ενδελεχής επίδειξη της συσκευής και της τεχνικής της σωστής εισπνευστικής προσπάθειας για τη λήψη του φαρμάκου Συμμόρφωση στη θεραπεία Επιβεβαίωση σωστής χρήσης 42 GOLD 2015

43. GOLD 2015 ¨ Θεραπεία σταθερής ΧΑΠ: ΜΗ-Φαρμακευτική ΟΜΑΔΑ ΒΑΣΙΚΗΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙΑΝΑΛΟΓΑ ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ A Διακοπή καπνίσματος (μπορεί να περιλαμβάνει φαρμ.θεραπεία) Φυσική δραστηριότητα Αντιγριππικός εμβολιασμός Αντιπνευμονιοκοκ- κικός εμβολιασμός B, C, D Διακοπή καπνίσματος (μπορεί να περιλαμβάνει φαρμ.θεραπεία) Πνευμονική αποκατάσταση Φυσική δραστηριότητα Αντιγριππικός εμβολιασμός Αντιπνευμονιοκοκ- κικός εμβολιασμός © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

44. ΑΝΤΙΓΡΙΠΠΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Παράγοντας μείωσης των παροξύνσεων της νόσου που οφείλονται στον ιό της γρίππης κατά 76% Μειώνει τον κίνδυνο θανάτου σε ασθενείς με ΧΑΠ κατά 50% 44 GOLD 2015

45. ΑΝΤΙΠΝΕΥΜΟΝΙΟΚΟΚΚΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ Πολυσακχαριδικό αντιπνευμονικοκκικό εμβόλιο συστήνεται σε ασθενείς με ΧΑΠ >65 ετών και ασθενείς <65 ετών και FEV1<40% προβλ. 45 GOLD 2015

46. Θεραπεία αύξησης α1-αντιθρυψίνης: δεν συστήνεται για ασθενείς με ΧΑΠ που δε σχετίζεται με γενετική έλλειψή της. Βλεννολυτικά: Ασθενείς με κολλώδεις εκκρίσεις μπορεί να ωφεληθούν, γενικά είναι πολύ μικρή η ωφέλεια. Aντιβηχικά: Δεν συστήνονται. Βρογχοδιασταλτικά: Το μονοξείδιο του Ν2 αντενδείκνυται στη σταθερή ΧΑΠ. Η χρήση παραγόντων τροποποιητικών της ενδοθηλίνης δε συστήνεται στη θεραπεία της πνευμ.υπέρτασης που σχετίζεται με τη ΧΑΠ. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Θεραπευτικές επιλογές: Άλλες φαρμακολογικές θεραπείες © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

47.  Όλοι οι ασθενείς με ΧΑΠ ωφελούνται από προγράμματα αποκατάστασης με βελτίωση της αντοχής στην άσκηση και της δύσπνοιας και κόπωσης.  Παρόλο που η διάρκεια ενός αποτελεσματικού προγράμματος αποκατάστασης είναι 6 εβδομάδες, όσο περισσότερο διαρκέσει το πρόγραμμα, τόσο πιο αποτελεσματικό είναι.  Αν η άσκηση περιορίζεται στο σπίτι, η κατάσταση της υγείας του ασθενούς παραμένει στα προ αποκατάστασης επίπεδα. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Θεραπευτικές επιλογές :Πνευμονική αποκατάσταση © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

48. Oξυγονοθεραπεία: LTOT (> 15 ωρες/24ωρο) σε ασθενείς με χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια αυξάνει την επιβίωση των ασθενών με σοβαρή υποξαιμία στην ηρεμία. Μηχανικός αερισμός: Συνδιασμός μη επεμβατικού μηχ.αερισμού με LTOT μπορεί να βοηθήσει σε επιλεγμένα περιστατικά ιδίως αυτά με εκσεσημασμένη ημερήσια υπερκαπνία. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Θεραπευτικές επιλογές: άλλες θεραπείες © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

49. Lung volume reduction surgery (LVRS) πιο αποτελεσματική από τη φαρμακευτική αγωγή σε ασθενείς με εμφύσημα προεξάρχον στους άνω λοβούς και χαμηλή ανοχή στην άσκηση. LVRS κοστίζει περίπου το ίδιο με προγράμματα θεραπευτικά που δεν περιλαμβάνουν χειρουργείο. Σε κατάλληλα επιλεγμένους ασθενείς με πολύ σοβαρή ΧΑΠ, η μεταμόσχευση πνεύμονος βελτιώνει την ποιότητα ζωής και τη λειτουργικότητα. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Θεραπευτικές επιλογές: χειρουργικές θεραπείες © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

50. Ανακουφιστική θεραπεία, Θεραπεία τέλους, Θεραπεία σε ιδρύματα:  Η επικοινωνία με ασθενείς προχωρημένου σταδίου ΧΑΠ για διαχείρηση του προχωρημένου σταδίου βοηθά τους ασθενείς και τους οικείους τους να λάβουν αποφάσεις μετά από πλήρη ενημέρωση. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Θεραπευτικές επιλογές: άλλες θεραπείες © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

51. Καρδιαγγειακή νόσος (συμπεριλαμβανομένης της ΣΝ, ΚΑ, ΚΜ, ΑΥ) είναι μείζουσα συννοσηρότητα στη ΧΑΠ και πιθανότατα η ταυτόχρονα πιο συχνή και πιο σημαντική συνυπάρχουσα με τη ΧΑΠ νόσος. Η ωφέλεια από καρδιοεκλεκτικούς β-αναστολείς στην Καρδ.Ανεπάρκεια εξισορροπούν τον πιθανό κίνδυνο σε ασθενείς με σοβαρή ΧΑΠ. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Διαχείρηση συννοσηροτήτων © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

52. Οστεοπόρωση και άγχος/κατάθλιψη : συχνά υποδιαγιγνώσκονται και σχετίζονται με κακή ποιότητα υγείας και πρόγνωση. Καρκίνος πνεύμονος: συχνός σε ασθενείς με ΧΑΠ. Η πιο συχνή αιτία θανάτου σε ασθενείς με ήπια ΧΑΠ. Σοβαρές λοιμώξεις:iδιαίτερα συχνές οι λοιμώξεις αναπνευστικού. Mεταβολικό σύνδρομο και Σακχ. Διαβήτης: πιο συχά σε ασθενείς με ΧΑΠ και το τελευταίο επιδρά πιθανά στην πρόγνωση. Global Strategy for Diagnosis, Management and Prevention of COPD Διαχείρηση συννοσηροτήτων © 2015 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease

53. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ… Η ΧΑΠ είναι μία νόσος με υψηλή επίπτωση και θνησιμότητα. Φλεγμονώδες σύνδρομο με πολυσυστηματικές εκδηλώσεις Η πρόληψη και έγκαιρη διάγνωσή της είναι πολύ σημαντικές Η ΣΠΙΡΟΜΕΤΡΗΣΗ απαραίτητη στη διάγνωση και αξιολόγηση Χρήζει μόνιμης φαρμ.αγωγής ΕΓΚΑΙΡΩΣ!!!! 53

55. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ 55