1. Hukukun Temel Kavramları

2. Sosyal hayatı düzenleyen kurallar Din kuralları, Ahlak kuralları, manevi Görgü kuralları (gelenek ve görenekler), Hukuk kurallarıdır. maddi

3. Hukuk, sosyal hayatta kişilerle kişiler, kişilerle devlet, devlet ile devlet organları arasındaki ilişkileri düzenleyen uyulması zorunlu, uyulması devlet tarafından güvence altına alınan ve uyulmadı ğ ı taktirde yaptırım (müeyyide) uygulanan kurallar bütünüdür.

4. Yaptırım (müeyyide) Herhangi bir kuralın koymuş oldu ğ u emir ve yasaklara uygun suretle hareket etmeme halinde karşılaşılacak olan tepkiye denir. Yaptırım maddi ve manevi olmak üzere ikiye ayrılır.

5. Yaptırım Maddi yaptırım: Hukuk kurallarına uyulmadı ğ ında karşılaşılacak olan tepkidir. Manevi yaptırım: Hukuk kuralları dışında di ğ er sosyal kurallara uyulmadı ğ ı taktirde karşılaşılacak olan tepkidir.

6. Maddi Yaptırım Türleri CezaCebri icraTazminatHükümsüzlük İ ptal

7. Hukukun Kaynakları Yazılı Kaynaklar Anayasa Kanun KHK Tüzük Yönetmelik D.D.K. Yazısız Kaynaklar Örf ve adetler Gelenek ve görenekler Yardımcı Kaynaklar Bilimsel görüşler Yargı kararları

8. Hukuk Türleri Mevzu Hukuk: yetkili bir organ tarafından konulmuş olan ve yürürlükte bulunan yazılı hukuk kurallarının bütününe denir. Pozitif Hukuk: yürürlülükte bulunan hem yazılı hem yazısız hukuk kurallarının bütününe denir. İ deal Hukuk: olması gereken hukuk türüdür. Tarih Hukuk: yürürlülükten kalkmış hukuk türüdür.

9. Hukuk Dalları Kamu Hukuku Özel Hukuk Karma Hukuk İş hukuku Fikir ve sanat eserleri hukuku Hava hukuku Bankacılık hukuku Toprak hukuku Anayasa hukuku İdare hukuku Ceza hukuku Vergi hukuku Devletler genel hukuku Yargılama hukuku İcra iflas hukuku Medeni hukuk Borçlar hukuku Ticaret hukuku Devletler özel hukuku

10. Devlet ve demokrasi Devlet, bir milletin belli bir toprak parçası üzerinde, siyasal olarak örgütlenmesiyle ortaya çıkan, kamu gücüne sahip hukuksal tüzel kişiliktir.

11. Kişi ve kişilik kavramı Gerçek kişi: cinsiyet, ırk, dil, din gibi farklar gözetilmeksizin bütün insanları kapsar. Kişilik, anne karnında başlayıp sa ğ ve tam do ğ mak kaydıyla devam eder ve ölümle sona erer. Tüzel kişi: başlı başına bir varlı olmak üzere örgütlenmiş kişi toplulukları ve belirli bir amacı olan mal topluluklarıdır.

12. Devletin unsurları Topluluk (ulus millet) Yer (toprak-ülke-vatan) egemenlik egemenlik: devleti di ğ er devletlerle eşit duruma sokar siyasi iktidar: egemenli ğ i devletin amaçları do ğ rultusunda kullanan güçtür.

13. Devlet şekilleri Üniter devlet: devlet sınırları içinde aynı hukuk kuralları geçerlidir. Tekbir siyasi otorite mevcuttur. Federal devlet: devletlerin bir araya gelmesinde oluşur Otokratik devlet: yasama yürütme yargı tekbir organda toplanır. ◦ Monarşi: tek kişi egemenli ğ ine dayanıyorsa ◦ Oligarşi: belli bir zümrenin egemenli ğ ine dayanıyorsa Teokratik devlet: devlet yönetiminde din kuralları etkilidir. Kapitalist devlet: üretim araçları halka ait oldu ğ u yönetim Sosyalist devlet: üretim araçları devlete ait oldu ğ u yönetim. Laik devlet: din ve devlet işlerinin birbirinde ayrıldı ğ ı devlet yönetimi

14. Demokrasi Demokrasi, halkın kendi kendisini yönetmesi di ğ er bir deyişle halk iktidarı demektir. Bu itibarla: ◦ Siyasi makamlar seçimle iş başına gelmelidir ◦ Seçimler düzenli aralıklarla tekrarlanmalıdır ◦ Seçimler serbest olmalıdır ◦ Birden fazla siyasi parti ya da aday olmalıdır.

15. Egemenli ğ in kullanımı bakımından demokrasi türleri Demokrasi Türleri Do ğ rudan demokrasi: Halk egemenli ğ ini do ğ rudan do ğ ruya kullanır. Temsili demokrasi: Egemenli ğ in kullanılması, genel seçimle seçilmiş ulus adına hareket eden temsilcilere tanınmıştır. Türkiye Yar do ğ rudan demokrasi: Egemenli ğ in kullanımı halk ile temsilciler arasında paylaştırılmıştır. İ sviçre ve İ talya

16. Temsili demokrasinin araçları Parlamento Dilekçe hakkı

17. Yarı do ğ rudan demokrasinin araçları Halk oylaması(Referandum): yasama işlemi konusunda halkın görüşüne başvurulmasıdır. Halk vetosu: halkın kendili ğ inden harekete geçerek yasama organınca kabul edilmiş olan bir yasaya hayır diyebilmesidir. Halk girişimi: halkın belli sayıda imza toplayarak belli konuda yasa çıkarması veya yasada de ğ işiklik yapılması için yasama oranının harekete geçirilmesidir. Temsilcilerin azledilmesi: halkın çalışmasından memnun kalmadı ğ ı temsilcilerini görevden almasıdır.

18. HÜKÜMET SİSTEMLERİ KUVVETLER BİRLİĞİ SİSTEMLERİ MECLİS HÜKÜMETİ SİSTEMİ (kuvvetler yasamada birleşir) MUTLAK MONARŞİ (kuvvetler yürütmede birleşir) DİKTATÖRLÜK (kuvvetler yürütmede birleşir) KUVVETLER AYRILIĞI SİSTEMLERİ PARLAMENTER SİSTEM (kuvvetler yumuşak ayrılır) BAKANLIK SİSTEMİ (kuvvetler sert ayrılır) YARI BAŞKANLIK SİSTEMİ

19. Hükümet sistemleri A) Kuvvetler birli ğ i: Yasama yürütme ve yargı tek bir organda birleşir (Yasama yada yürütmede birleşir) ◦ Meclis hükümeti sistemi: 1921 Anayasasına göre kuvvetler yasamada toplanmıştır.  Meclis üstünlü ğ ü ilkesine dayanır  Kuvvetler mecliste toplanır  Yürütme, yasamayı da ğ ıtamaz; yasama yürütmeyi da ğ ıtır.  Her bakan meclise karşı sadece kendi alanı ile ilgili sorumludur.  Meclis yürütme organını denetler  Meclisin süreklili ğ i ilkesi geçerlidir

20. ◦ Mutlak monarşi: kuvvetlerin hükümdarda toplanması ◦ Diktatörlük: kuvvetlerin bir kişi yada bir gurupta toplanması  Totaliter diktatörlük: tekbir parti yönetimi ve devlet içinde ço ğ ulcu yapı tasfiye edilmiştir. Nazi Almanya’sı  Otoriter diktatörlük: devlet içinde sınırlı bir ço ğ ulculu ğ a yer verilir

21. B) Kuvvetler Ayrılı ğ ı: ◦ Başkanlık sistemi: halk tarafından seçilen devlet başkanı yürütme gücünü elinde bulundurur  Kuvvetler birbirinden sert bir şekilde ayrılmıştır  Yasama ve yürütme organları ayrı ayrı seçilir  Yürütme tek başlıdır  Devlet başkanı do ğ rudan halk tarafından seçilir

22. ◦ Parlamenter sistem:  Kuvvetler birbirinden yumuşak bir şekilde ayrılır  Yürütme organı iki başlıdır  Cumhur başkanı yasama organına karşı sorumsuz ve tarafsızdır.  Cumhur başkanını meclis seçer  Yasama güvensizlik oyu ile bakanlar kurulunu görevden alabilir. (Türkiye)

23. ◦ Yarı başkanlık sistemi:  Yasama ve yürütme ayrılmıştır  Yürütme organı iki başlıdır  Devlet başkanını halk seçer  Bakanlar kurulu meclise karşı sorumludur  Yasama, güvensizlik oyu ile bakanlar kurulunu görevden düşürebilir.