ieMfIAn nYSnl kWgrs iqAwr krqw: Alkw gupqw (AYs. AYs. imstRYs) srkwrI hweI skUl vrpwl AMimRqsr jmwq A`TvIN ivSw smwijk ivigAwn.

Slides:



Advertisements
Similar presentations
Mu`K audXog klws A`TvI ivSw-smwijk is`iKAw iqAwr krqw :- rwjkumwr,sunIl,rYnU,idlSwd,pMkj AiDAwpk dw nW:- sRI mqI AmrjIq kOr skUl dw nW s.h.s.Gws mMfI pitAwlw.
Advertisements

gYsW dy pRsrx nMU smJwauxw jmwq : CyvIN ivSw : ivigAwn AiDAwie : 5 AMnjnw jOSI swieMs imstRYs s.s.s.s. BwdsoN pitAwlw[
SrkwrI hweI skUl bnyrw Kurd jmwq –nOvI ivSw-swieMs aupivSw- qrMgw, DunI qy gqI.
SrkwrI hweI skUl.AlMmdIpur jmwq dsvIN ivSw smwijk is`iKAw ividAwrQIAW dy nW:gurivMdr kor,kuldIp kOr,eykqw Srmw,bljIq kOr.
IvSw:smwijk is`iKAw ivSw:smwijk is`iKAw SRyxI-A`TvI SRyxI-A`TvI AiDAwie nM:-15 AiDAwie nM:-15 AiDAwie dw nwm-1857eI. dw ivdroh AiDAwie dw nwm-1857eI. dw.
pdwrQW dw inKyVn jmwq - CyvIN AiDAwie -6 ivSw - swieMs mDU cOpVw swieMs imstRYs gO. hweI. skUl QUhI.
smwijk AsmwnqwvW Aqy smwijk inAW dy pRBwv ivSw – smwijk is`iKAw ivSw – smwijk is`iKAw klws - A`TvIN klws - A`TvIN AiDAwpk dw nwm - rwjyS kumwr AroVw AiDAwey.
sMpUrn sMiKAwvW jmwq:- CyvIN ivSw : gixq AiDAwie- 2 sRImqI kYlwS rwxI mYQ imstYRs s.s.s.s. bnMUV mohwlI.
(a+b) 2 =a 2 +b 2 +2ab SRyxI – A`TvIN ivSw – gixq hrdIp kor ssss AYm.AYs gyt, AimRqsr.
AMgryzW Aqy is`KW dy sMbMD 1809 eI: qoN 1839 eI: q`k ivSw: smwijk is`iKAw klws: 10vIN AiDAwpk: rwmgopwl srkwrI hweI skUl BUpwl izlw: mwnsw.
©A. Weinberg idn Aqy rwq ©A. Weinberg DrqI au`qy bdlwau dw pRBwv DrqI au`qy keI bdlwau holI Aqy keI qyj huMdy hn[
Jmwq : 9vIN ivSw : pMjwbI ivSw AiDAwpk : hrijMdr kOr (pMjwbI imstRYs) glI iv~c {pMifq srDw rwm iPlOrI} srkwrI hweI skUl, PrvwlI (sMgrUr)
VSIrw jmwq – 9vIN ivSw – pMjwbI ivSw AiDAwpk : hrdyv isMG (pMjwbI mwstr) ividAwrQIAW dy nW : kulivMdr isMG AmndIp isMG kmldIp kOr srkwrI hweI skUl, mwxkI.
Lylw Aqy biGAwV iqAwr krqw : pRvIn izlHw: AMimRqsr
pMjwb dw ieiqhwisk Sihr-AMimRqsr
sRImqI gurivMdr kor (pMjwbI imstYRs) s.h.s buryvwl ividAwrQI:- ArsdIp isMG, rnjIq isMG SRyxI – ATvIM ivSw: pMjwbI pRojYkt iqAwr krqw.
iqAwr krqw sRImqI rivMdr kor (pMjwbI imstYRs) s.s.s.s. sYdpUr ividAwrQI:- SRyxI – ATvIM ivSw: pMjwbI.
ic`TI p`qr pwT – 8 jmwq- ATvIN skUl: g.h.s murwdpurw ibicAW dy nwm: spnw, AkwSdIp iqAwr krqw : bldyv kOr ijlHw : AMimRqsr id:
bWdr qy mgrm`C pRojYkt iqAwr krqw s. Blkwr isMG (pMjwbI mwstr) s.h.s mMgupur ividAwrQI:- gurdIp kor, mnpRIq kor SRyxI – ATvIM ivSw: pMjwbI.
suirMdr kor g.h.skUl boVwvwl AiDAwpk rwjvIr kor ividAwrQI nwm nvdIp isMG nvjoq isMG lvpRIq isMG.
SMBwvnw klws: novI ivSw: ihswb skUl :s.s.s.skUl bwgovwnI AiDAwpk : prmjIq kOr izlw: gurdwspur.
Bwrq rqn:fw.BIm rwa AMbydkr g.h.skUl burz hrI AiDAwpk krmjIq kOr ividAwrQI nwm kuldIp kor puSipMdr kor bIrpwl kor.
ivSw AiDAwpk -SRI mqI AwSw ikrx SRI mqI minMdr kOr.
drjI Aqy hwQI pwT: 9 SklU: g.h.s cOk lSmnsr id – m iqAwr krqw: igAwn kOr ivSw- pMjwbI ijlHw: AMimRqsr b`icAW dy nwm:
pwT-9 ivSw: pMjwbI skUl : g.h.s mkbUlpurw ijlHw: AMimRqsr
g. h. s nOishrw Kurd sOrv (pMjwbI mwstr) ividAwrQI :- rvI kumwr, nryS kumwr, rwjyS kumwr klws - 8vIN pwT - 1 ivSw - pMjwbI.
s. joigMdr isMG (pMjwbI mwstr) ividAwrQI:- prmIq kor, prmjIq kor
srkwrI sInIAr sMkYfrI skUl (cMdUmwjrw) AiDAwie=12 kolw Aqy pYtrolIAm ivSw =ivigAwn suKivMdr kOr swieMs imstRYs.
pRojYkt iqAwr krqw sRImqI AmndIp kor (pMjwbI imstYRs) s.s.s.s. busovwl ividAwrQI:- shIdIp kor, insHw rwxI SRyxI – ATvIM ivSw: pMjwbI.
SrkwrI hweI skUl (JWslw ) ivSw gixq ivSw gixq AiDAwie 13 AiDAwie 13 AiDAwie dw nwm- sqeI KyqrPl Aqy Awieqn AiDAwie dw nwm- sqeI KyqrPl Aqy Awieqn klws.
g. h. s. krmpurw suKrwj kOr (pMjwbI imstYRs) ividAwrQI :- ipRAw, rjnI, mnpRIq klws - 8vIN pwT - 3 ivSw - pMjwbI.
jwqI pRQw nMU cuxOqI iqAwr krqw hrdIp isMG (smwijk is`iKAw mwstr) srkwrI hweI skUl dburjI lubwnw pwT: 18 jmwq: A`TvIN ivSw: smwijk is`iKAw.
Awieq dy KyqrPl dw sUqr sQwipq krnw[ SRyxI – A~TvI AiDAwie nM: 14 AiDAwie dw nwm : KyqrPl milkw bwlI s.s.s.s. gVHw, jlMDr.
AMgryzW dIAW KyqI-bwVI sbMDI nIqI AiDAwpk dw nwm – vIr pwl kOr klws – A`TvIN AiDAwey nM- 12 skUl dw nwm – s.h.s gurny klW.
KyqIbw VI DrmvIr( s.s. mwstr) srkwrI hweI skUl roSIAwxw ivSw- smwijk is`iKAw klws- A`TvIN.
pulwV prI ( sunIqw ivlIAm) SrnpRIq kOr srkwrI sYkMfrI skUl iKAwlw klW izlw mwnsw klws- 7vIN ivSw- pMjwbI pwT-26 ividAwrQI: idlbwg qnvIr rwjndIp AiKlyS.
(a+b) 2 =a 2 +b 2 +2ab SRyxI – A`TvIN ivSw – gixq hrdIp kor ssss AYm.AYs gyt, AimRqsr.
dsqkwrI Aqy audXog iqAwr krqw SRI kmljIq isMG smwijk isiK`Aw AiDAwpk srkwrI sYkMfrI skUl JunIr sMcwr klws- A`TvIN ivSw- smwijk isiK`Aw pwT-
klws : CyvIˆ ivSw : ivigAwn AiDAwie : 10 Bojn dy AMS Aqy sMquilq Bojn dI jwxkwrI srkwrI hweI skUl mholI klw(sMgrUr) ivSw AiDAwpk :-sRI jsbIr isMG.
iqRBuj dIAW sMgwmI ryKwvW iqAwr krqw: mYQ mwstr gurivMdr isMG mobwiel nM: s.h.skUl blh`fw ijlw huisAwrpur ivSw :gixq jmwq :novIN AiDAwie :9.
is~iKAw kI huMdI hY? is~iKAw nwl juVy BwrqI suDwrk ikhVy ikhVy hn? AMgryjW dI is~iKAw pRxwlI bwry qusIN kI jwxdy ho? purwqn smyN iv~c Bwrq iv~c is~iKAw.
is~iKAw Aqy AMgryjI rwj smwijk is~iKAw jmwq: A~TvIN pwT: 19 rwm isMG (s.s. mwstr) s. s. s. AklIAw ividAwrQI:- eymnw iqRSw rwxI hrpwl kOr srbjIq.
bMdw isMG bhwdr klws s`qvIN pwT 12 ivSw pMjwbI ividAwrQIAw dy nwm jskrn isMG kuldIp isMG ibpn Srmw srkwrI sYkMfrI skUl JunIr.
iqAwr krqw SRI Arux kumwr (AYs.AYs. mwstr) jsmyl isMG hrjoq isMG mnpRIq kOr rwjivMdr kOr srkwrI hweI skUL, mOrWvwlI, PrIdkot[ jmwq : d`svIN ivSw : smwijk.
imSirq ivAwj klws:-8 vIN ivSw:-gixq AiDAwie:-6 iqAwr krqw:- snyh lqw (mYQ imstrs) s.s.s. gMFUklW, mwnsw ividAwrQI:- rwjdIp isMG gurpRIq isMG hrpwl kOr.
klws : nOvIN AiDAwie : nOvW ie`k cl vwly GwqI smIkrx AnU FWfw mYQ imstYRs s.s.s.skUl, mnsUrW.
Bwrq dI ivdyS nIqI Aqy sMXukq rwStr. hryk dys dI ivdyS nIqI dy k`uJ isDWq Aqy ivSySqWvW huMdIAW hn[ Bwrq dI vrqmwn ivdyS nIqI dy bwnI pMifq jvwhr lwl.
ryKw gixq rcnwvW (Geometrical Constructions) AiDAwpk :crnjIq isMG ividAwrQI :- qrndIp kOr,mnpRIq kOr jmwq : nOvIN AiDAwie :14 ikirAw :14.1 srkwrI kMinAw.
iqAwr krqw sRI. mqI ismrq kOr imstYRs - gixq srkwrI hweI skUl bRwhmxw dI bwsIAW KrV Aqy AmYirkn ieMfIAw PwaUNfySn trst.
eIst ieMfIAw kMpnI dI SkqI sQwpnw iqAwr krqw:-aumyS Srmw pwT:- 10 klws:- A`TvI ivSw:-smwijk ivigAwn s.s.s.Kwrw mwnsw ividAwrQI :- pvndIp kOr,rmnIq rwnI,
Mn dIAW mn ivc iekWgI dw ivSw vsqU pRsquq krqw : fw. jspwl isMG klws : bI. ey.pihlw swl (ielYkitv)
c`kr dw KyqrPl ivSw:- gixq jmwq:-nONvI dyivMdr isMG srkwrI hweI skUl, pinAwV gurdwspur.
1857 eIsvI dw ivdroh s.h.s. fifAwl s. blijMdr isMG ivSw : smwijk isiKAw jmwq : 8vI.
1857 eI. dw ivdroh SyxI- A`TvI ivSw-smwijk AiDAwie dw nMbr- 15 AiDAwie dw nwm eI. dw ivdroh srkwrI hweI skUl(gurid`q purw n`iqAw)
Smwijk ivigAwn smijk ivigAwn dy Bugol,ieiqhws Aqy nwgirk SwSqr dy jmwq s`qvIN Aqy A~TvIN pwTkRm iv`coN 35 pRSn p`uCy jwxgy[
ivSw : qUqW vwlw Kuh nwvl dw nwiek pRsquq krqw : fw.jspwl isMG klws : bI.ey.pihlw swl (ielYkitv)
v`ifAwN dw Awdr ividAwrQIgulPswgurpRIqdIkSw ivSw:- pMjwbI jmwq:-nOvIN iqAwr krqw: blivMdr kOr (pMjwbI tIcr) Ssss ifv.nM 3(kM)
Ie`k sMiKAw nMU iksy sMiKAw nwl Bwg kIqy bgYr ieh pqw lgwauxw ik auh sMiKAw iksy sMiKAw nwl vMfI jwvygI jW nhIN Aijhw pqw lgwaux leI inXm bxwey gey hn.
ivSw : ieiqhws klws : A`TvI AiDAwey nM - 15 AiDAwpk dw nW - sroj rwxI srkwrI hweI skUl Aihmdpur (mwnsw) 1857 eIsvI dw ivdroh.
iqAwr krqw :- ivpndIp,sunIl kumwr joSI ividAwrQI:- swkSI, SuBm, rcnw, sumn audwhrx vjo:- 2b, 5c, 4d, 4r, 6g, 8h, 9b, 5d, 4m, 3b, 2h, 1j, 2n, 3m, 4h, 3j,
Syvw p`qrIAW dw r`K rKwv  syvw p`qrI iksy vI krmcwrI dI pUrI syvw dw irkwrf huMdw hY[  syvw p`qrI dy pihly pMny qy krmcwrI dy in`jI vyrivAw nMU AMikq.
ivSw – ihswbivSw – ihswb jmwq – nOvINjmwq – nOvIN s.h.s. sRI hrgoibMdpur, gurdwspur AiDAwpk – mInw (ihswb-imstRYs)
Subject : English Prepared by : Students of 10 th class (Kajoldeep Kaur, Sukjeet Kaur, Manpreet Kaur, Komalpreet) Guided By : Satpal (SS Master) Phone.
nwnk isMG pMjwbI nwvl klw dw sB qo pRis`D Aqy moilk nwvlkwr hY[ pRis`D nwvl- piv`qr pwpI, ictw lhU, mqryeI mW, grIb dI dunIAw, ipAwr dI dunIAw, kWgqW.
In`ky tYfI dI khwxI soc c’ bdlwA.
*LESSON PLAN* *Subject Physical Education* *TOPIC First Aid*
AsIN Awpxy im~qrW qy swQIAW nwl
bI.ey 1 lwzmI pypr. ey AwDuink kwiv sMgm iSv kumwr btwlvI jivn qy rcnw
fw.primMdr kOr s.m.s.s.s.&IlKwnw, pitAwlw jmwq - dsvIN
Nwtk JnW dw pwxI.
Presentation transcript:

ieMfIAn nYSnl kWgrs iqAwr krqw: Alkw gupqw (AYs. AYs. imstRYs) srkwrI hweI skUl vrpwl AMimRqsr jmwq A`TvIN ivSw smwijk ivigAwn

pUrv igAwn ieMifAn nYSnl kWgrs bwry qusIN kI jwxdy ho? ieMifAn nYSnl kWgrs dI sQwpnw kdoN hoeI? ieMifAn nYSnl kWgrs dI sQwpnw iks ny kIqI? ieMifAn nYSnl kWgrs dy pRmu~K nyqw ikhVy sn?

ieMfIAn nYSnl kWgrs dI sQwpnw ieMfIAn nYSnl kWgrs dI sQwpnw imstr ey.E. ihaUm ny 28 dsMbr, 1885 eI: iv`c mMubeI ivKy gokl dws qyjpwl kwlj iv`c kIqI sI[ auh iek syvw-mukq AMgryj AweI.sI.AYs. AiDkwrI sI[ausnUM ieMfIAn nYSnl kWgrs dw ipqw vI ikhw jWdw sI[ ey.E. ihaUm

ieMfIAn nYSnl kWgrs dw pihlw smwgm ieMfIAn nYSnl kWgrs dw pihlw smwgm 28 qoN 30 dsMbr 1885 q`k muMbeI dy gokl dws qyjpwl kwlj iv`c vomyS cMdr bYnrjI dI pRDwngI hyT hoieAw[ ies smwgm iv`c 72 pRqIinDIAW ny ih`sw ilAw[

ieMfIAn nYSnl kWgrs dy audyS dyS dI BlweI dy kMm krn vwly lokW nwl sMprk Aqy im`qrqw kwiem krnw[ BydBwvW nMU Kqm krky eykqw dI Bwvnw pYdw krnw[ dyS dI BlweI leI srkwr A`gy mMg-p`qr Aqy pRwQnw p`qr pyS krny[ dyS iv`c smwijk Aqy AwriQk suDwr krn leI suJwA iek`Ty krnw[

audwrvwdI Xu`g, eI: 1885 eI: qoN 1905 eI: q`k ieMfIAn nYSnl kWgrs pUrI qrW nwl audwrvwdI nyqwvW iProjSwh mihqw, dwdw BweI nwrOjI, suirMdr nwQ bYnrjI gopwl ikRSn goKly Aqy mdn mohn mwlvIAw Awid dy ADIn kMm krdI rhI, ies leI ies smyN( ) nUM audwrvwdI Xu`g ikhw jWdw hY[ iProjSwh mihqw gopwl ikRSn goKly

ieMfIAn nYSnl kWgrs dw kwrjkRm ieMfIAn nYSnl kWgrs dy nyqw SWqmeI FMg nwl AwpxIAW mMgW srkwr A`gy pyS krdy sn[ auhnW nUM ivSvwS sI ik srkwr auhnW dIAW mMgW prvwn kr lvygI[

audwrvwdIAW dIAW sPlqwvW audwrvwdI nyqwvW dIAW koiSSW sdkw 1892 eI: iv`c ieMglYNf dy pwrlImYNt ny ieMfIAn koNislj AYkt pws kIqw, ijs Anuswr kwnUMn inrmwx koNislW iv`c BwrqIAW nUM sQwn id`qw igAw[ audwrvwdI nyqwvW dIAW koiSSW sdkw hI AMgryj srkwr ny Bwrq iv`c AweI.sI.AYs. pRIiKAw lYx dw pRbMD kIqw[

rwStrI AMdoln, eI: iv`c lwrf krjn ny ihMdUAW Aqy muslmwnW iv`c Pu`t pwaux leI bMgwl dI vMf kr id`qI[ bMgwl dI vMf hox nwl BwrqI lokW iv`c rwStrI cyqnw pYdw ho geI Aqy rwStrI AMdoln dw pRswr hoieAw[ lwrf krjn

svdySI Aqy bweIkwt AMdoln 1905 eI: iv`c lwrf krnj duAwrw bMgwl dI vMf kr id`qI[ijs nwl bMgwl iv`c svdySI Aqy bweIkwt AMdoln SurU ho igAw Aqy jldI hI Bwrq dy bwkI ihisAW iv`c vI PYl igAw[

augrvwd dw auQwn augrvwd dy auQwn dy kwrn: audwrvwdI nyqw AwpxIAW mMgW pUrIAW nw krvw sky[ pVHy-ilKy byrujgwrW dI igxqI iv`c vwDw[ eI: iv`c Bwrq iv`c kwl pYx nwl l`KW lokW dI mOq ho geI, pr AMgryj srkwr ny lokW dI mdd nw kIqI, ijs krky BwrqI lokW ny augrvwdI AMdoln dI hmwieq kIqI[

augrvwd dw auQwn Lwlw lwjp`q rwey, bwl gMgwDr iqlk Aqy ivpn vrgy nyqwvW ny augrvwdI AMdoln SurU kIqw[ bwl gMgwDr iqlk ny ikhw sI svrwj myrw jnm is`D AiDkwr hY Aqy mYN iesnUM pRwpq krky rhWgw[ Lwlw lwjp`q rwey bwl gMgwDr iqlk

augrvwdIAW dy audyS pUrn svrwj dI pRwpqI Bwrq Aqy ieMglYNf ivckwr sMbMD Kqm krny[

audwrvwdIAW aqy augrvwdIAW dIAW nIqIAW iv`c AMqr lVI nMbraudwrvwdIaugrvwdI 1. nyqwdwdw BweI nwrOjI, suirMdrnwQ bYnrjI, iProjSwh mihqw Awid[ ivpn cMdr, bwl gMgwDr iqlk, lwlw lwjp`q rwey[ 2. dlnrm dlgrm dl 3. AMgryj srkwr pRqI rv`eIAw sihXogIivroDI 4. kMm krn dw FMg nrmI nwlSkqI dI vrqo

ieMfIAn nYSnl kWgrs iv`c Pu`t, 1907 eI: grm dl dy nyqwvW nUM ieMfIAn nYSnl kWgrs dy audyS Aqy nIqI psMd nhIN sI[ 1907 eI: iv`c sUrq iv`Ky iek smwgm dorwn ieMfIAn nYSnl kWgrs dw pRDwn cunx smyN nrm dl Aqy grm dl ivckwr JgVw ho igAw[ ies qrW grm dl Al`g ho ky kMm krn lg ipAw[

kRWqIkwrI AMdoln kRWqIkwrI AMdoln grm dl duAwrw SurU kIqw igAw[ ies dw mu`K audyS Bwrq iv`coN ibRitS rwj dw AMq krnw sI[ pMjwb iv`c kRWqIkwrI AMdoln dy mu`K nyqw srdwr AjIq isMG, ipMfI dws, lwl cMd Plk Awid sn[ srdwr AjIq isMG

AiBAws

KwlI sQwn Bro ieMfIAn nYSnl kWgrs dI sQwpnw eI: nUM hoeI[ kWgrs dy pihly smwgm iv`c pRqIinDIAW ny ih`sw ilAw[ kWgrs dy smyN nUM ikhw jWdw hY[ ieMfIAn nYSnl kWgrs dy nyqw FMg nwl AwpxIAW mMgW srkwr A`gy pyS krdy sn[

pMjwb iv`c AMdoln dy mu`K nyqw srdwr AjIq isMG, ipMfI dws, lwl cMd Plk Awid sn[ grm dl dy nyqwvW nUM ieMfIAn nYSnl kWgrs dy psMd nhIN sI[ kRWqIkwrI AMdoln duAwrw SurU kIqw igAw[

ieMfIAn nYSnl kWgrs dI sQwpnw 28 dsMbr, 1885 eI: nUM hoeI[ kWgrs dy pihly smwgm iv`c 72 pRqIinDIAW ny ih`sw ilAw[ kWgrs dy smyN nUM audwrvwdI Xu`g ikhw jWdw hY[ ieMfIAn nYSnl kWgrs dy nyqw SWqmeI FMg nwl AwpxIAW mMgW srkwr A`gy pyS krdy sn[

pMjwb iv`c kRWqIkwrI AMdoln dy mu`K nyqw srdwr AjIq isMG, ipMfI dws, lwl cMd Plk Awid sn[ grm dl dy nyqwvW nUM ieMfIAn nYSnl kWgrs dy audyS Aqy nIqI psMd nhIN sI[ kRWqIkwrI AMdoln grm dl duAwrw SurU kIqw igAw[

TIk glq kWgrs dy pihly smwgm iv`c 80 pRqIinDIAW ny ih`sw ilAw[ kRWqIkwrI AMdoln nrm dl duAwrw SurU kIqw igAw[ bwl gMgwDr iqlk ny ikhw sI svrwj myrw jnm is`D AiDkwr hY Aqy mYN iesnUM pRwpq krky rhWgw[ kRWqIkwrI AMdoln dw mu`K audyS Bwrq iv`coN ibRitS rwj dw AMq krnw sI[

glq TIk h~l

Coty au~qrW vwly pRSn pR:- kWgrs dy pihly smwgm iv`c ikMny pRqIinDIAW ny ih`sw ilAw[ uau~:- kWgrs dy pihly smwgm iv`c 72 pRqIinDIAW ny ih`sw ilAw[ pR:- bwl gMgwDr iqlk ny svrwj bwry kI ikhw sI? au~:- bwl gMgwDr iqlk ny ikhw sI svrwj myrw jnm is`D AiDkwr hY Aqy mYN iesnUM pRwpq krky rhWgw[

pR:- kRWqIkwrI AMdoln iks duAwrw SurU kIqw igAw? au~:- kRWqIkwrI AMdoln grm dl duAwrw SurU kIqw igAw[ pR:- svdySI Aqy bweIkwt AMdoln kdoN SurU hoieAw? au~:- svdySI Aqy bweIkwt AMdoln 1905 eI: iv~c SurU hoieAw[

v~fy au~qrW vwly pRSn pR:- kWgrs dI sQwpnw ikvyN hoeI ivsQwrpUrvk ilKo[ pR:- kWgrs dy audwrvwdI Xu~g bwry ivsQwrpUrvk ilKo[ pR:- augrvwd dy au~Qwn dy kI kwrn sn?

Bibliography pMjwb rwj is~iKAw borf dI A~TvIN jmwq dI smwijk is~iKAw ivSy dI pwT pusqk[

DMnvwd