PASCAL`DA MASSİVLƏR

Proqramda istifadə etdiyimiz kəmiyyətin sayı artarsa və bu kəmiyyətlər eyni xüsusiyyətə malik olarsa onda bunları bir ad altında yazmaq əlverişli olur.

Göründüyü kimi, proqrama 30 dənə kəmiyyət tanıdılmalıdır. Sagirdlərin balları Var S1, S2,...,S30 :real ; Begin Write ( ‘ 1-ci sagirdin_bali= ‘ ) ; Readln ( S1 ) ; Write ( ‘ 2-ci sagirdin_bali= ‘ ) ; Readln ( S2) ; … ... Write ( ‘ 30-cu sagirdin_bali= ‘ ) ; Readln ( S30) ; End. Belə bir misala baxaq. Sinifdə 30 şagird var və müəllim şagirdlərin topladığı balı kompüterə daxil etmək istəyir. Göründüyü kimi, proqrama 30 dənə kəmiyyət tanıdılmalıdır.

Sagirdlərin balları (massivdə) Var Şagirdin_balı: array [1..30] of real; i: integer; Begin For i:=1 to 30 do Writeln (i, ‘ Şagirdin_balı= ‘ ) ; Readln ( Şagirdin_balı(i) ) ; End; End. İstifadə olunan kəmiyyətin tipi eyni olduğu üçün onu ümumi bir ad altında (massivdə) yazmaq daha əlverişli olur.

Eyni kəmiyyətlərin nömrələnmiş ardıcıllığına massiv deyilir. MASSİVİN ELEMENTLƏRİ A A[1] A[2] A[3] A[4] A[5] A[6] Massivin nömrəsi isə onun indeksi adlanır.

VAR massivin_adı : array [min .. max] of elementin_tipi ; Massiv ARRAY açar sözü ilə, elementini, onun mümkün aralığını və tipini göstərməklə yazılır. Yazılışı VAR massivin_adı : array [min .. max] of elementin_tipi ; Qəpiklərdə yazılış VAR a : array [1 .. 6] of integer ; Massivin elementinə qiyməti onu adını və indeksini yazmaqla verilir a [1]:= 1 a [2]:= 3 a [3]:= 5 a [4]:= 10 a [5]:= 20 a [6]:= 50 Bu cür massivlər birölçülü massivlərdir. MASSİVİN ELEMENTLƏRİ A 1 3 5 10 20 A[1] A[2] A[3] A[4] A[5] 50 A[6]

Dövriyədə olan qəpiklərin cəmini hesablayan program yazın . TAPSIRIQ _ topla Dövriyədə olan qəpiklərin cəmini hesablayan program yazın . GİRİŞ: Qəpiklərin nominal dəyərini ÇIXIŞ: Qəpiklərin cəmini Var a: array [1..6]of integer; s , i : integer; Begin Write('Dovriyyede olan qepiklerin nominal deyerlerini daxil edin'); for i:=1 to 6 do begin readln(a[i]); s:=s+a[i]; end; Writeln(‘Cem = ', s, ‘ qep.’); Readln; End.

Bunları qeyd etmək üçün çoxölçülü massivdən istifadə Azərbaycan Respublikasında dövriyyədə olan əskinaz və dəmir pulların cəmini tapan program yazın Bunları qeyd etmək üçün çoxölçülü massivdən istifadə edilir. Çoxölçülü massivdə sətir və sütünlar olur. MASSİV A(1) A[1,1] A[1,2] A[1,3] A[1,4] A[1,5] A(2) A(3) A(4) A(5) A[1,6] A(6) A[2,1] A[2,2] A[2,3] A[2,4] A[2,5] A[2,6] Yazılışı VAR a : array [1 .. 2, 1..6] of integer ; Yaxud VAR a : array [1..2] of array [1..6] of integer;

M A S S İ V İ N E L E M E N T L Ə R İ A(1) A(2) A(3) A(4) A(5) A(6)

Bu massivi yazmaq üçün dövr operatoru olan for`dan istifadə edilir. Belə dövrlərə iç-içə dövrlər deyilir. for i := 1 to 2 do for j := 1 to 6 do Daxili dövr yerinə yetirilərkən xarici dövr sayğacının qiyməti sabit qalır. sonra o, bir vahid dəyişir və daxili dövr tamamilə yenidən təkrarlanır. A[ i, j ]:= ( yaxud da A[ i] [ j ] ) A[1,1]:= 0.01 A[1,2]:= 0.03 A[1,3]:= 0.05 A[1,4]:= 0.10 A[1,5]:= 0.20 A[1,6]:= 0.50 QEYD: Qəpiklərin dəyəri manata çevrilib A[2,1]:= 1 A[2,2]:= 5 A[2,3]:= 10 A[2,4]:= 20 A[2,5]:= 50 A[2,6]:= 100

Dövriyyədə olan əskinaz və dəmir pulların cəmini tapan programı yazaq Var a: array [1..2, 1..6] of real; i, j : integer; s : real; Begin Write ('Dovriyyede olan eskinaz ve metal pulların deyerlerini daxil edin'); for i:=1 to 2 do for j:=1 to 6 do begin readln(a[i,j]); s:=s+a[i,j]; end; Writeln ('Dovriyyede olan eskinaz ve metal pullarin cemi = ', s, ' man.'); Readln ; End.

EV TAPSIRIGI _ orta temperator Məlumdur ki, gün ərzində havanın temperatorunu 8 dəfə ölçürlər. Qeydə alınan bu göstəricilərə görə orta temperatoru müəyyən edən proqram yazın. GİRİŞ: 8 dəfə ölçmələr HESABLAMALI: temperatorları cəmi / 8 ÇIXIŞ: günün orta temperatoru NÜMUNƏ Giriş verilənlərinə nümunə Çıxış verilənlərinə nümunə 3, 5, 4, 2, 0,-2, 1, 3 Orta tem = 2

Ordubad rayon Dırnıs kənd tam orta məktəbi Təşəkkürlər Etibar Süleymanov Ordubad rayon Dırnıs kənd tam orta məktəbi