Presentation is loading. Please wait.

Presentation is loading. Please wait.

Aadamianis uflebaTa darRveva da zegavlena fsiqikur janmrTelobaze

Similar presentations


Presentation on theme: "Aadamianis uflebaTa darRveva da zegavlena fsiqikur janmrTelobaze"— Presentation transcript:

1 Aadamianis uflebaTa darRveva da zegavlena fsiqikur janmrTelobaze
nino maxaSvili GIP-is 25 wlis saiubileo konferencia fsiqikuri aSliloba da sazogadoeba rogor davicvaT fsiqikurad daavadebulTa uflebebi 3-4 oqtomberi, 2005 weli

2 sqema: fsiqikuri janmrTeloba da adamianis uflebebi
fsiqikuri darRvevebi da adamianis uflebebi: Ffsiqikuri darRvevebis mqone adamianebi yvelaze mowyvladni arian adamianis uflebaTa darRvevis mimarT adamianis uflebaTa uxeSi darRvevebi iwvevs fsiqikuri janmrTelobis problemebs

3 SekiTxva ra emarTeba “janmrTel” adamians, romelsac uflebebs ulaxaven?
ra emarTeba adamians damcirebis, Rirsebis Selaxvis, Zaladobis da sastiki mopyrobis Sedegad?

4 zogierTi monacemi 80-ian da 90-ian wlebSi SeiaraRebul konfliqtebSi 31 eri iyo CarTuli. mxolod wlebSi 5,5 milioni omTTan dakavSirebuli sikvdili aRinusxa, aqedan sami meoTxedi samoqalaqo piri iyo maT Soris 1 milioni bavSvi omebSi daRupulTagan 75% mSvidobiani adamianebi arian Tu gaviTvaliswinebT daWrilebisa da ltolvilebis ricxvs, saomar moqmedebebis msxverplTa 90% swored samoqalaqo mosaxleobaa.

5 omi da Zaladoba adamianebis fizikur da fsiqologiur mdgomareobas amZimebs - rogorc bavSvebSi, aseve mozrdilebSi. yoveli sazogadoeba, romelic am saxis konfliqti gadaitana, avlens momatebul fsiqosocialur mowyvladobas

6 saqarTvelo – 90-iani wlebis bolo
devnili; 7000 CeCeni ltolvili Oorive jgufis didma nawilma Tavis Tavze iwvnia Zaladoba da sastiki, araadamianuri mopyroba mowinaaRmdegis mxridan eTnikur safuZvelze. xSirad hqonda adgili Seuracxyofisa da wamebis faqtebs, gansakuTrebiT banakebSi (sastiki cema, muqara, gaupatiureba, sikvdiliT dasjis mowmeoba, sikvdilis safrTxe da a.S.)

7 sicocxlis ufleba; wamebis akrZalva
meore msoflio omis gamocdilebam gvaiZula sicocxlis dacvis saerTaSoriso samarTlebrivi normebis dadgena wamebis, araadamianuri da damamcirebeli mopyrobisa an dasjis akrZalva - absoluturi ufleba

8 saqarTvelo – 90-iani wlebi (gagrZ.)
politikuri devnis da policiuri saxelmwifos atributebi wamebis da damamcirebeli mopyrobis aseulobiT msxverpli policiasa da cixeSi

9 aSlilobebi da problemebi, romlebic wamebasTan dakavSirebul travmul movlenas mosdevs (1)
mwvave stresuli aSliloba post-travmuli stresuli aSliloba depresia generalizirebuli SfoTviTi aSliloba disociaciuri aSliloba

10 gaxangrZlivebuli glova ojaxuri Zaladoba; bavSvze an meuRleze Zaladoba
aSlilobebi da problemebi, romlebic wamebasTan dakavSirebul travmul movlenas mosdevs (2) somatizacia gaxangrZlivebuli glova ojaxuri Zaladoba; bavSvze an meuRleze Zaladoba ara-fsiqikuri aSliloba (normaluri reaqcia aranormalur movlenaze), magram socialuri an ganviTarebis siZneleebi.

11 aSlilobebi da problemebi, romlebic wamebasTan dakavSirebul travmul movlenas mosdevs (3)
yuradRebisa deficitisa da hiperaqtiurobis sindromi kvebis problemebi Seguebis/adaptaciuri aSliloba Zilis aSliloba mijaWvulobebis aSliloba narkomania organuli fsiqikuri aSlilobebi, romelic Tan axlavs Tavis travmas, infeqcias da dehidratacias – dakavSirebuls, mag; tyveobasTan

12 adamianis uflebebis seriozul darRvevebTan dakavSirebuli travma zegavlenas axdens adamianis funqcionirebis yvela doneze somaturi emociuri kognituri qceviTi socialuri sulieri

13 adamianis ZiriTadi uflebebis da Tavisuflebebis mZime da sistematuri darRveva safrTxes uqmnis ara mxolod msxverplTa fsiqikur janmrTelobas da azianebs maTi cxovrebis xarixs, aramed mTlianad sazogadoebis travmirebas iwvevs

14 rogoria adamianis uflebebTan dakavSirebiT gacnobierebis zogadi mdgomareoba Tbilisis macxovrebelTa Soris? /sajaro gamokiTxva adamianis uflebebTan dakavSirebiT: fokusiT wamebaze (2003) / respondentebs sTxoves eTqvaT, icodnen Tu ara im qarTuli an saerTaSoriso samarTlebrivi dokumentebis arsebobis Sesaxeb, romlebic exeboda adamianis uflebaTa dacvas. aTidan erTma respondentma (30%) icoda aseTi sakanonmdeblo aqtis arsebobis Sesaxeb, 39% uSvebda, rom aseTi dokumenti arsebobs, xolo danarCeni nawili an fiqrobda, rom aseTi specialuri dokumenti ar arsebobda (16%), an saerTod ar hqonda am kiTxvaze pasuxi (15%).

15 rogoria zogadi mdgomareoba?
Tumca maTac ki, vinc icoda adamianis yflebaTa dacvis sakiTxebTan dakavSirebuli specialuri iuridiuli dokumentebis arsebobis Sesaxeb, ver daasaxeles amgvari dokumenti daaxloebiT 38%-ma im jgufidan, romelmac upasuxa “diax”AZiriTad SekiTxvas, ver gaixsena verc erTi aseTi dokumenti, 23%-ma daasaxela gaeros adamianis uflebaTa deklaracia, 26%-ma ki – saqarTvelos konstitucia, da 13%-ma sxvadasxva pasuxebi gagvca. amgvarad, Tbilisis zrdasrul macxovrebelTagan mxolod 7%-ma icis gaeros adamianis uflebaTa deklaraciis arsebobis Sesaxeb, da damatebiT 8% fiqrobs, rom konstitucia is ZiriTadi iuridiuli dokumentia, romelic icavs adamianis yflebebs saqarTveloSi

16 ra gvaqvs saxeze? ucodinroba uflebebis Sesaxeb
ucodinroba, Tu sad gadis xelisuflebis “sazRvrebi” undobloba samarTaldamcavi struqturebisadmi uflebebis darRvevebis gamo aRZrul saqmeTa simwire

17 Ddacva da uflebamosileba
zemodan qvemoT da qvemodan zemoT midgoma anu, sazogadoebisa da xelisuflebis gaZliereba, raSic uflebebis dacvis meqanizmebi dagvexmareba

18 saerTaSoriso samarTlebrivi dokumentebi, ratificirebuli saqarTvelos parlamentis mier
gaeros generaluri asambleis rezolucia “bavSvTa uflebebis konvencia”, 21 aprili,1994 samoqalaqo da politikur uflebaTa saerTaSoriso paqti, 3 agvisto,1994 ekonomikuri, socialuri da kulturuli uflebebis saerTaSoriso paqti, 25 ianvari, 1994 konvencia qalebis winaaRmdeg diskriminaciis yvela formis gauqmebis Sesaxeb, 22 seqtemberi, 1994 evropis konvenciaAadamianis uflebaTa Sesaxeb, 12 maisi, 1999 evropis konvencia “wamebisa da sxva araradamianuri an damamcirebeli mopyrobisa da dasjis Sesaxeb”, 22 seqtemberi, 1994 evropis konvencia wamebis Tavidan acilebis Sesaxeb, 3 maisi, 2000 evropis konvencia “adamianis uflebebisa da biomedicinis Sesaxeb”, 27 seqtemberi, 2000

19 erovnuli kanonmdebloba
• adamianis uflebaTa darRvevebisa da diskriminaciis Tavidan acileba • fsiqikuri darRvevebis mqone adamianebis avtonomiisa da Tavisuflebis xelSewyoba • fsiqikuri janmrTelobis samsaxurebis xelmisawvdomobisa da sazogadoebaSi integrirebis xelSewyoba • fsiqiurad daavadebuli damnaSaveebis uflebaTa dacva • fsiqikuri janmrTelobis politikis miznebisa da amocanebis ganxorcieleba kanonis Sesabamisad • damoukidebeli meTvalyureobisa da monitoringis meqanizmebis Seqmna • adamianis uflebaTa sayovelTao xelSewyoba da dacva

20 sazogadoeba, fsiqikuri janmrTelobis dargis muSakebi, pacientebi/momxmareblebi
zogadad sakuTari uflebebis gacnobierebis zrdaze mimarTuli RinisZiebani informacia pacientebis uflebebis Sesaxeb saCivrebis Setanis efeqturi procedura fsiqiatriuli instituciebis gamWvirvaloba - monitoringi damoukidebeli gareSe, damoukidebel pirTa mier


Download ppt "Aadamianis uflebaTa darRveva da zegavlena fsiqikur janmrTelobaze"

Similar presentations


Ads by Google