1. 43 – sonli umumiy o’rta ta’lim maktabi Tarix fani o’qituvchisi Yu. Xasanova tayyorlagan TAQDIMOTI

2. Darsning maqsadi Ta’limiy - O’quvchilarga XIX asr oxiri- XXasr boshlarida Hindistondagi milliy – ozodlik harakatilari,urush arafasida Hindiston,Bengaliyaning bo’linishi haqida ma’lumot berish. Tarbiyaviy-O’quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash. Rivojlantiruvchi-Dars jarayonida o’quvchilarni faolliginini oshirish.

3. Mavzu:XIX asr oxiri-XXasr boshlarida Hindiston Reja:. 1Hindistonda mstamlakachilik. 1Hindistonda mstamlakachilik. 2.Milliy ozodlik harakatlari. 3.Hindiston urush arafasida. 4.Bengaliyaning bo’linishi.

4. Hindistonzaminiga hush kelibsiz!

5. 3.Milliy ozodlik harakatlari 3.Milliy ozodlik harakatlari 4.Bengaliya ning bo’linishi 4.Bengaliya ning bo’linishi 2.Mamlakat- dagi iqtisodiy ahvol 2.Mamlakat- dagi iqtisodiy ahvol 1.Hindistonda mustamlaka- chilik. 1.Hindistonda mustamlaka- chilik. Hindiston

6. qadimdan boy tarixiga ega davlat hisoblanadi.

7. Hindiston

8. Hindiston bu davrda Angliya mustamlakasi edi.Bu davrda Hindistonda sarmoyadorlikka asoslangan mahaliy ishlab chiqarish tizimi yuzaga keldi.Yirik sanoat korxonalari qurildi.Qishloq xo’jaligida monokultura vujudga keldi.1871 yil 17 yanvarda Angiliya qirolichasi Hindiston qirolichasi deb e’lon qilindi.monokulturaAngiliya qirolichasi

9. Bengaliya kanop,Assam choy,Bombey va markaziy Hindiston paxta,Panjob bug’doy yetishtirishga ixtisoslashtirildi.

10. 1877 yilda Dehlida Qirolicha Viktoriyani Hindiston qirolichasi qilib ko’tarish marosimi bo’lib o’tdi.Hindistonni ng turli burchaklaridan kelgan knyazlar Viktoriyaga sodiqlik haqida qasamyod qildilar.

11. XXasr boshlarida Hindistonda kapitalizm sekinlik bilan rivojlana boshladi.Angliya barcha sanoat ishlab chiqarish tizimi ustidan nazorat o’rnatdi.Bu yerda Angliya kapitali juda tez o’sib bordi.Xalqning ahvoli og’irlashdi.1901 yili vitse- qirol Kerzon “Kon qonunlari”nomli hujjat e’lon qildi.Bunga ko’ra 20 fut chuqurlikdan boshlab barcha yer osti boyliklari inglizlar nazarotida qazib olinardi.Hindiston milliy boyliklari talandi.

12. Hindiston xalqlari mustamlakachilik zulmiga qarshi ozodlik kurashi olib bordi.1885 yil Bruche viloyatida Lakx boshchiligida qo’zg’olon bo’lib o’tdi. 1885 yilda Bombey shahrida muayyan dasturga ega siyosiy partiya-”Hindiston Milliy Kongressi ”tuzildi.1890 yilda “so’l”-radikal oqim shakllandi,unga Bal Gangadxara tilak (1856- 1920)rahbarlik qildi.Inglizlar 1897 yilda Tilakni bir yarim yilga qamadilar.

13. Milliy ozodlik harakati-ni “bo’g’ishga”intilib ingliz mustamlakachi-lari 1905 yil oktabr oylarida Bengaliyani 2 qismga bo’lib tash-lashdi.1906 yil dekab-da so’l radikal oqim talabi bilan HMK qo’shimcha qaror qabul qildi.”Svaraj”,”Svade- shi”,”Ingliz mollariga boykot”xalq orasida katta e’tibor qozon-di.1910 yildan keyin Hindiston Angliyaning bo’lg’usi jahon urushi rejalarida muhum rol o’ynay boshladi.1911 yil Bengaliya birlashtirildi.

14. Hindiston davlat arboblari J.Neru va M.Gandi.

15. Mavzuni mustahkamlash yuzasidan o’yinlar:

16. 1 - o’yin 2 – o’yin 3 – o’yin

17. Hindiston milliy kongressi haqida ma’lumot bering Bal Gangadhara Tilak to’g’risida nimalarni bilasiz? Hindistonning urush arafasidagi ahvoli t Haqida ma’lumot bering. a Bengaliyaning bo’linishi haqida ma’lumot bering?

18. Eniga: 1) Anglyaning Hindistondagi vitsiye qiroli. 2)1880 – yilda Tilak tomonidan tashkil qilingan gazeta nomi. 3) Hindiston qirolichasi deb e’lon qilingan anglya qirolichasi kim. 4) Hindistonning bug’doy yetishtirishga iqtisoslashgan viloyati 5) 1901 – yilda “Kon qonunlari” nomli hujjat qabul qilgan shahs. 1 2 3 4 5

19. I guruh 1.Britaniya hukumati qachon poytaxtni xavfsizroq joylashgan Dehliga ko’chirgan? a]1909 yil b]1910 yil c[1911 yil d]1912 yil 2.Bengaliya qachon birlashtirildi? a]1909y. b]1910y c]1911yd]1912y. 3.Qachon Hindistonda ish vaqti 12 soat etib belgilandi? a]1909y. b]1910y. c]1911y. d]1912y. 4.Aholining necha foizi saylov huquqini olgan? a]0,5% b]1% c]2%d]3,5% 5.’’Hindiston kengashlari haqida qonun’’nomli hujjat qachon qabul qilindi? a]1907y. b]1908y. c]1909y. d]1910y.

20. II guruh 1.Qachon Hindistondagi radikal oqim HMK tarkibidan chiqarilgan? a]1908y. b]1905y. c]1906y. d]1907y. 2.’’Shvadeshi’’so’zining ma’nosini aniqlang? a] ‘’o’z ishlab chiqarishimiz’’ b]’’o’z hokimiyatimiz’’ c]’’ingliz mollariga boykot’’ d]’’o’z mulkimiz’’ 3.’’Shvaraj’’ sozining ma’nosini aniqlang? a]’’o’z ishlab chiqarishimiz’’ b]’’o’z hokimiyatimiz’’ c]’’ingliz mollariga boykot’’ d]’’o’z mulkimiz’’ 4.HMK qachon ‘’Shvaraj’’ va ‘’Shvadeshi’’dasturini qabul qilgan? a]1904y. b]1905y. c]1906y. d]1907y. 5.XX asr boshlarida Kalkutta shahrida bo’lgan inglizlarga qarshi namoyishda qancha kishi qatnashgan? a]80ming. b]100 ming c]150ming d]200ming

21. III guruh 1.Bengaliyani qachon ikkiga bo’lib yuborildi? a]1900 y b]1905y c]1908 y d]1910 y. 2.Inglizlar qachon Tilakni 1,5 yilga qamab qo’yganlar? a]1890y. b]1895 y c]1897y d]1899y. 3.Tilak qachon ‘’Kesari’’ gazetasini tashkil etgan? a]1880y b]1885y c]1889y. d]1890y 4.Hindistonda qachon ‘’Musulmonlar ligasi’’ taskil topdi? a]1880y b]1885 y c]1889y d]1890y. 5.Hindistonda ‘’so’l’’-radikalqachon shakllangan? a]1882 y b]1885y c]1889 y d]1890y

22. IV guruh 1.Hindistonda qachon ‘’HMK’’ tuzilgan? a]1882y b]1885 c]1889y d]1892y 2.Hindiston universitetlarida qachon huquq fakulteti yopib qo’yilgan? a]1900y b]1905y c]1908y d]1910y 3.Hindistonda 1904-yilda qancha odam vabodan qirilgan? a]500 ming b] 800ming c]1mln. d]1,5mln. 4.1886 yilda Hindistonda nechta sanoat korxonasi bo’lgan? a]54 ta b]65 ta c]86 ta d]95ta 5.1896-1906 yillarda qancha odam ocharchilikdan o’lgan? a] 2mln. b]5mln. c]8mln. d]10mln.

23. Darsni yakunlash 1.O’quvchilar javoblari tinglanadi.Yuzaga kelgan savollarga o’qituvchi javob beradi..2.O’quvchilar olgan ballari e’lon qilinadi. 3..Faollar rag’batlantiradi.

24. Uyga vazifa berish 1.Mavzuni o’qish. 2.Savol va topshiriqlar bilan ishlash. 3.Qiyosiy tahlil qilib kelish Hindiston va Xitoy taraqqiyotining o’xshash va o’ziga xos xususiyatlarni qayd etib kelish. 4.Atamalarni yodlash.