Presentation is loading. Please wait.

Presentation is loading. Please wait.

ارگونومی در مشاغل اداری تهیه وتنظیم : مهندس صدیقه میرجلیلی

Similar presentations


Presentation on theme: "ارگونومی در مشاغل اداری تهیه وتنظیم : مهندس صدیقه میرجلیلی"— Presentation transcript:

1 ارگونومی در مشاغل اداری تهیه وتنظیم : مهندس صدیقه میرجلیلی

2 تعريف ارگونومي ارگونومي علمي است كه براي تطبيق وتناسب محيط ، وظايف يا روشها ي كاري با كاربران به كار مي رود. INSTRUCTOR’S NOTES: Ergonomics is the science of adjusting environments, tasks, or procedures to fit the individual. Changing tasks, work stations, tools, and equipment so that they fit better helps people work more effectively, puts less physical strain on the body, and reduces the risk of developing a disabling physical disorder. When work environments or tasks are not ergonomically designed, a hazard can be created.

3 (MSDs ) اختلالات اسكلتي عضلاني
عدم رعايت اصول ارگونومي موجب آسيب هاي اسكلتي عضلاني ميگردد . اين اختلالات بيشتر بخشهاي ذيل را درگير مي كند: عضلات تاندون ها اعصاب رباط ها ليگمانها غضروف سيستم عصبي INSTRUCTOR’S NOTES: Poor ergonomics can result in many different types of injuries. One category of injuries is musculoskeletal disorders. Musculoskeletal Disorders (MSDs) are injuries or illnesses that can affect: muscles tendons nerves joints ligaments cartilage and nervous system Workers who must repeat the same motion throughout their workday, who must do their work in an awkward position, who must use a great deal of force to perform their jobs, who must repeatedly lift heavy objects or who face a combination of these risk factors are most likely to develop MSDs. The level of risk depends on how long a worker is exposed to these conditions, how often they are exposed, and the level of exposure.

4 اختلالات اسكلتي عضلاني
(MSDs) MSDs ميتواند بر روي بسياري از اندام هاي بدن از جمله اندام هايي نظير پشت ، گردن ، شانه ها ،دستها و پاها اثر بگذارد. INSTRUCTOR’S NOTES: MSDs can impact almost any part of your body: Upper torso, including the back, neck, and shoulders Upper extremities, including the arms, wrists, and hands Lower extremities, including the legs and feet

5 (MSDs) اختلالات اسكلتي عضلاني
درد ، بي حسي ، احساس سوزش و خارش گرفتگي عضلات التهاب و سفتي مفاصل كاهش دامنه حركت INSTRUCTOR’S NOTES: These are symptoms that could indicate a worker is either at risk or developing an MSD. The employee should inform his/her doctor as well as his/her employer. Some specific MSDs students may have heard about include tendonitis and carpal tunnel syndrome. It is important to report signs and symptoms as early as possible to prevent serious injury or permanent damage.

6 (MSDs)اختلالات اسكلتي عضلاني
بيماريهاي تروماي تجمعي صدمات ناشي از استرسهاي تكراري صدمات ناشي از حركات تكراري INSTRUCTOR’S NOTES: These injuries develop and become worse over a period of time from repeated stress to your body.

7 ريسك فاكتورهاي اختلالات اسكلتي عضلاني
عواملي كه در پيشرفت MSDs نقش دارند عبارتند از : وضعيت نامناسب بدن حركات تكراري اعمال نيروي زياد استرسهاي تماسي شرایط محیط کار (صدا – روشنایی – ارتعاش – گرما ورطوبت و....) INSTRUCTOR’S NOTES: Contributing factors are aspects of work tasks which can lead to fatigue, musculoskeletal disorder (MSD) symptoms and injuries, or other types of problems. These factors may be present in one or more of the tasks employees must perform to accomplish their jobs. The contributing factors employees should be aware of include: • Awkward postures • Repetitive motions • Forceful exertions • Pressure points (e.g., local contact stress) • Vibration There are also environmental factors associated with the workplace which can cause problems. Extreme high temperatures can increase the rate at which the body will fatigue. Alternatively, exposure of the hands and feet to cold temperatures can decrease blood flow, muscle strength, and manual dexterity. These conditions can also cause excessive grip force to be applied to tool handles or objects. In addition, the lighting in a workplace may be too dark or too bright for the work task. This may result in employees assuming awkward postures to accomplish work tasks and a loss of product quality. Workers should also be aware of the amount of time in a workday they spend performing physically demanding or repetitive tasks (i.e., the duration of tasks). Both the total time per work shift and the length of uninterrupted periods of work can be significant in contributing to problems.

8 ارگونومي با بسياري از موضوعات سر و كار دارد
ارگونومي با بسياري از موضوعات سر و كار دارد. ارگونومي از كارمند و ايستگاه كارش شروع مي‌شود و به كل قسمت يا سازمان تسري مي يابد. بسياري از عوامل سازماني و محيطي، همچنين انتخاب و خريد مبلمان اداري تحت كنترل مديريت است. از طرفي بسياري از عوامل مرتبط با آرايش محيط كار و عادات كاري در كنترل كارمندان است. تمركز ارگونومي هميشه بر طراحي براي انسان است. انسان داراي ويژگيهاي منحصر بفردي است كه بعضي از اين ويژگيها مانند سن و قد قابل تغيير نيستند اما بعضي از اين ويژگيها مانند آموزش و تجربه قابل دستكاري اند.

9 روند اجرای منشور ارگونومی در محیط اداری
آناليز ايستگاه كار: اجزاي فيزيكي ايستگاه كار مثل موقعيت مانيتور، صفحه كليد، سطح كار و صندلي. آناليز محيطي: روشنايي، درخشندگي، دما، رطوبت، صدا و ساير عواملي كه راحتي افراد را متاثر مي سازد. آناليز سازماني: مسئوليتها، برنامه كار، اضافه كاري و ساير جنبه هايي كه شرايط كار خوانده مي شوند. اين عوامل خارج از كنترل كارمندان بوده و داراي بيشترين تاثير بر ريسك فاكتورهايي از قبيل تكرار، كار استاتيك و زمان مواجهه است.

10 وضعيت مناسب بدن هنگام انجام كار
براي قرار دادن بدن در وضعيت هاي مناسب به ويژه درحين كار به موارد زير بايد توجه نمود: 1. دست ، مچ و آرنج بايد در امتداد خط مستقيم قرار گرفته وتقريبا حالتي موازي با كف اتاق داشته باشند. 2. سر بايد هم سطح با تنه و يا اندكي متمايل به جلو قرار گيرد ، به عبارت ديگر سر و تنه در يك امتداد باشند.

11 وضعيت مناسب بدن هنگام انجام كار
3. شانه ها ، بايد كاملا راحت باشند و بازوها نيز به شكل طبيعي و آزاد خود در دو طرف بدن قرار گيرند . 4. آرنج ها ، بايد نزديك بدن قرار گيرند و زاويه اي كه با بازوها مي سازند حدودا 90 تا 120 درجه باشد. 5. پاها ، كاملا بر كف اتاق ويا روي زير پايي قرار گيرند. 6. كمر ، بايد در حالتي كه فرد صاف نشسته و يا به سمت عقب تكيه داده است كاملا با تكيه گاه حمايت گردد.

12 وضعيت مناسب بدن هنگام انجام كار
7. ران ها و ناحيه باسن ، بايد كاملا توسط نشيمنگاه صندلي حمايت گردد وبه طور كلي در حالتي موازي با كف اتاق قرار گيرند. 8. زانوها ، بايد حدودا در همان ارتفاع باسن قرار داشته باشند و پاها نيز اندكي به طرف جلو متمايل شوند.

13 مشاوره با کارمندان 1-با كارمندان صحبت كنيد تا دريابيد آيا در كارهايي كه انجام مي دهند تكرار، كار استاتيك، پوسچرهاي نامناسب يا ساير ريسك فاكتورها وجود دارد حتي اگر آنان تجربه ناراحتي يا علائم آسيب را در طول كار ندارند. 2- كارمندان را در حين انجام كار مشاهده كنيد تا ريسك فاكتورها و علل آنها مشخص شود. همزمان عوامل موجود در ايستگاه كار، محيط و سازمان كه مي توانند ريسك فاكتور ايجاد نمايند را ثبت كنيد. 3- در صورت وجود ريسك فاكتورها، راه حل هاي فوري و دراز مدت را با كارمندان در ميان بگذاريد. تغييرات فوري را در مورد مشكلات ساده مثل ارتفاع مانيتور يا محل قرارگيري ماوس اجراكنيد.

14 اگر آناليز شغلي نشان مي دهد كه كارمندان در مكانهاي ديگري علاوه بر ايستگاه كار كامپيوتري نيز كار مي كنند اين مناطق بايد بطور جداگانه مورد آناليز قرار گيرد. كاركنان در صورتيكه شما آنان را با اصول ارگونومي آشنا كنيد مي توانند در اجراي بسياري از راه حلها و رفع مشكلات كمك نمايند.

15 چيدمان، اثاثيه و وسايل اداري بايد جهت تعيين ريسكهاي احتمالي اختلالات اسكلتي-عضلاني مورد بررسي قرار گيرند. براي مثال هنگام چيدن قفسه ها بايد چيزهايي كه بيشتر مورد استفاده هستند نزديك تر قرارگيرند. نظرخواهي از كاركنان قبل از ايجاد تغييرات يا خريد وسايل منجر به ايجاد محيطي كارآمدتر و كاهش ريسك خواهد گرديد. چيدمان مبلمان اداري مي تواند باندازه نوع آن با اهميت باشد. بديهي است چيزهايي كه بيشتر مورد استفاده هستند بايد در محدوده دسترسي آسان قرارگيرند

16 شرایط محیط کار ونقش آن در ارگونومی محیط کار اداری
شرایط محیط کار ونقش آن در ارگونومی محیط کار اداری 1-روشنايي مورد نياز در كار با كامپيوتر بايد كمتر از ميزان روشنايي لازم براي خواندن كتاب يا هرمتن نوشته شده روي كاغذ باشد. اين اختلاف ناشي از اين واقعيت است كه مانيتورهاي كامپيوتر از خود نور ساطع مي كنند در حاليكه كاغذ منعكس كننده نوري است كه از محيط دريافت مي كند. بمنظور پيشگيري از ناراحتي چشمي در كار با كامپيوتر لازم است روشنايي محيط باندازه نوري باشد كه از صفحه مانيتور ساطع مي شود. پنجره يا منابع نوري درخشنده در پشت يا كنار مانيتور مي تواند باندازه خيرگي مانيتور ناراحت كننده باشد. كار دائمي با كامپيوتر لوكس كار با كامپيوتر و اسناد كاغذي لوكس كار با اسناد كاغذي لوكس

17 بازتابش: منابع نور مستقيم (پنجره ها و لامپ هاي بالاي سر) باعث بازتابش نور بر روي صفحه نمايش مي شوند ديدن تصاوير را مشكل مي سازند و درنتيجه باعث خستگي چشم مي شود مانيتور را در زاويه عمود بر پنجره و منابع نوري قرار دهيد. لامپ در محل كار (Position task lighting) (لامپ ميز كاري) را طوري قرار دهيد كه بر روي مانيتور بازتاب نداشته باشد. مانيتور را تميز نگه داريد. لايه غبار بازتاب را شدت مي دهد. از پرده در جلوي پنجره ها براي كاهش بازتابش استفاده شود از فيلتر كه مستقيما در جلوي مانيتور قرار دارد، براي كاهش بازتابش استفاده شود اما اين فيلتر نبايد ديد مانيتور را كاهش دهد. براي كم كردن بازتابش از ديوار و سطح كاري اطراف مانيتور، انها را با رنگ ملايم و غير بازتابنده رنگ آميزي شود. تجهيزات ايستگاه و لامپ را طوري قرار دهيد تا از بازتابش از مانيتور و سطحوح اطراف آن جلوگيري شود.

18 2-گرما و رطوبت نيز همانند روشنايي نه تنها بر راحتي بلكه بر بهره وري كاركنان اثر مي گذارد.
بيشتر كارهاي اداري در حالت نشسته انجام مي شود و انسان در فعاليتهاي فيزيكي سطح پايين در مقايسه با شرايط فعال معمولا دماهاي محيطي بالاتر را ترجيح مي دهد. در ادارات هنگامي كه تعداد زيادي وسايل توليد كننده حرارت با هم در يكجا جمع شوند هوا بسيار گرم خواهد شد. ميزان رطوبت نيز در احساس راحتي و سلامت نقش دارد. رطوبت كم باعث خشكي پوست و رطوبت زياد باعث احساس خفگي مي شود و موجب مي شود دما بالاتر از مقدار واقعي احساس شود.

19 تهويه و دما: از قرار دادن ميز و صندلي و ساير وسايل ادراي مستقيما در زير دريچه هاي تهويه هوا خودداري كنيد مگر در حالتي كه پخش كننده هوا در جلوي دريچه قرار دارد. از پخش كننده هوا در جهت هاي مختلف استفاده شود. از نرخ هواي را بين 3 تا 6 اينچ بر ثانيه(7.5 تا 15 سانمتي متر بر ثانيه) استفاده شود. رطوبت هوا نيز بايد بين 30 تا 60 درصد باشد. دماي هواي خانه در فصل گرما بايد بين 68 تا 74 فارنهايت (20تا 23.5 درجه سانتي گراد) و در فصل سرما بين 73 تا 78 فارنهايت (23 تا 26 درجه سانتي گراد) وسايلي كه آلوده كننده هستند بايد در نواحي كه داراي تهويه خوبي هستند قرار بگيرند. از تجهيزات تهويه مناسب براي گردش هواي مناسب استفاده كنيد باشد.

20 Open Office: حد اكثر 60 دسي بل متوسط 40-30 دسي بل
صصدا در ادارات معمولا به حدي نمي رسد كه براي شنوايي زيان آور باشد اما مي تواند بعنوان عامل حواس پرتي، مخل عملكرد و بهره وري باشد. مطالعات نشان داده اند هنگامي كه كارمندان كار فكري انجام مي دهند صدا بيشتر مختل كننده كار است. در حاليكه مي توان صدا را با صداسنجاندازه گرفت، روش ساده‌تر استفاده از قضاوت افراد در مورد ميزان صدا در محيط اداري است. نظر كارمندان را در باره صداي محيط جويا شويد.آيا صدا در ارتباطات آنان تداخل ايجاد مي كند و باعث حواس پرتي مي شود. دا در ادارات معمولا به حدي نمي رسد كه براي شنوايي زيان آور باشد اما مي تواند بعنوان عامل حواس پرتي، مخل عملكرد و بهره وري باشد. Open Office: حد اكثر 60 دسي بل متوسط دسي بل Private Office: حداكثر 55 دسي بل متوسط دسي بل

21 تجربه نشان داده است كه خريد مبلمان اداري ناراحتي و
ريسك آسيب را كاهش نمي دهد.اغلب كارمندان از مبلمان جديد بطور صحيح تنظيم نمي كنند زيرا در مورد پوسچر مناسب آموزشهاي لازم را نديده اند. همچنين بدرستي نمي دانند كه مكانيسمهاي تنظيم چگونه كار مي كند. كارمندان ممكن است ندانند كه مبلمان آنان قابل تنظيم است و در همان وضعيتي كه به آنان تحويل شده است از آن استفاده كنند. كارمندان ممكن است احساس كنند پوسچر خوب، استراحتهاي كوتاه و عادات مناسب كاري مهم نيستند. بنابراين آموزش عواقب احتمالي عدم تغيير ايستگاه كار و روشهاي كار ضروري است. با آموزش كارمندان و سرپرستان در موضوعات ارگونومي، زمان مورد نياز جهت انجام آناليز و اجراي راه حلها كاهش مي يابد. هدف برنامه آموزشي، آماده كردن كارمندان جهت پذيرش مسئوليت در راستاي سلامت شان است. بايد به آنان ابزارهاي مناسب براي پيدا كردن مشكلات و حل آنها ارائه شود.

22 مراکز تحت فشار در کار با کامپیوتر

23 اجزائ يك ايستگاه ارگونوميك:
صندلي ميز كامپيوتر صفحه كليد مانيتور ماوس و اشاره گرها تلفن تكيه گاه كف دست و مچ Document Holder

24 صندلی: اجزاء صندلی: پشتي نشيمنگاه دسته پايه

25 پشتي صندلی: صندلي بايد قابليت تنظيم داشته باشد
صندلي بايد قابليت چرخش 360 درجه را داشته باشد تا كاربر بتواند به اشياء پيرامون خود دسترسي داشته باشد. كمترين دامنه ارتفاع نشستن بايد در حدود 16 اينچ باشد. مواد استفاده شده در كف و پشتي صندلي بايد سفت و قابليت فنري داشته باشند. اكثر صندلي ها براي وزني كمتر از 275 پوند طراحي مي شوند اگر وزن كاربر بيشتر از 275 پوند باشد صندلي متناسب با وزن او طراحي شود پشتي صندلی: فراهم آوردن تكيه گاه پشت بايد متناسب با قد و هيكل كاربر اگر صندلي كه الان از آن استفاده مي كنيد پشتي ندارد ، با استفاده از كيسه هاي بادي پشتي متحرك كه متناسب با منحني S- شكل ستون فقرات است براي آن تعبيه نماييد

26 از صندلي با پشتي كه به راحتي تنظيم شود و قادر باشد در موقعيت هاي مختلف نشستن تكيه گاه لازم را فراهم كند ، استفاده كنيد مشخصات پشتی: پشتي صندلي بايد حداقل 15 اينچ ارتفاع و 12 اينچ عرض داشته باشد و انحنا آن تكيه گاه كمر باشد پشتي صندلي بايد عريض تر از پايه اش باشد تا بدن كاربر راحت باشد ارتفاع پشتي صندلي بايد حداقل بالا تنه و گردن و كتف كاربر را جايي دهد تكيه گاه كمر كه ارتفاع قابل تنظيم داشته باشد و بتواند در موقعيت هاي مختلف براي پايين كمر مناسب باشد. شكل ظاهري پشتي بايد متناسب با پشت كاربر باشد. قابليت تنظيم پشتي بايد طوري باشد كه كاربر بتواند از حالت عمودي حداقل 15 درجه به عقب خم شود. پشتي صندلي بايد يا ثابت و يا قابليت تنظيم براي جابجايي پايين كمر را داشته باشد.

27 نشيمنگاه: مشکلات استفاده ازنشیمنگاه بلند مشخصات نشیمنگاه: قابلیت تنظیم عمق و ارتفاع بخصوص وقتی که چند نفر از صندلی استفاده می کند. حالت آبشاري داشته باشد و کناره های آن گرد باشد

28 قابل تنظيم باشد دسته صندلي: مشخصات دسته صندلی:
استفاده از دسته صندلی به کاربر و تجهیزاتی که استفاده میشود و همچنین مدت زمان کاری بستگی دارد مشخصات دسته صندلی: قابل تنظيم باشد به اندازه كافي عريض باشد كه اجازه ورود و خروج دهد به اندازه كافي بزرگ باشد كه تكيه گاه لازم را براي پايين بازوي كاربر فراهم كند و به اندازه كافي كوچك، كه در نحوه نشستن اختلال ايجاد نكند. بايد از مواد نرم ساخته شوند و داراي كناره هاي گرد باشند

29 مشخصات پایه صندلی: پايه صندلي : صندلي بايد پنچ پايه محكم داشته باشد.
چرخ هاي صندلي براي كف محل كارمناسب باشد.

30 ميز كامپيوتر : میز باید فضای کافی در اختیار کاربر قرار دهد.
ميز يا سطح كاري زير ميز يا زیر سطح كاري سطح میز: مانيتور را حداقل در فاصله 20 اينچي (cm50 ) قرار دهد بتواند زاويه ديد مناسب به كاربر جهت ديد مانيتور كه بصورت مستقيم است، مهيا كند. ارتفاع مناسب داشته باشد.(ارتفاع ميز بايد بين 20 الي 28 اينچ (50 تا 75 سانتي متر) باشد ) ميزها بايد بگونه اي باشد كه كمترين تششع (بازتاب نور) را داشته باشد. بهتر است از استفاده شيشه بر روي ميزها خودداري شود. کناره های آن گرد باشد.

31 زیر میز کاری: آزادي كافي برای کاربر مهیا نماید: در صورتی که از میز های معمولی استفاده می شود کشوی آن برداشته شود. سینی کیبورد: حداقل بايد دامنه قابل تنظيم عمودي 22 تا 28 اينچ (در حالت نشسته) را داشته باشد. سيني صفحه كليد بايد قابليت قفل شدن در حالت هاي ممكنه را داشته باشد

32 صفحه كليد : در هنگام تایپ صفحه کلید رابط مهمی بین کاربر و کامپیوتر است. صفحه كليدهاي مكانيكي : صفحه كليدهاي الكتريكي : نکاتی در مورد تایپ: بكار اندازي كليد بايد همراه با بازخورد باشد. بازخورد مي تواند بصورت حس‌ جنبش‌ در ماهيچه‌ و يا مربوط بشنوايي‌ يا سامعه‌ و يا تركيب از آنها باشد. اگر طراحي فقط اجازه يك روش را دهد بهتر است كه بصورت حس‌ جنبش‌ درماهيچه باشد.

33 چیدمان QWERTY چيدمان صفحه كليد: سطح كليد ها و فاصله آنها:
چیدمان DVORAK : کارکترهایی که کاربرد زیاد داشتند در یک سطر قرار دارد. بخاطر آموزش و تبلیغات کافی با استقبال کمی مواجه شد. اکثر Function key در ناحیه دسترس قرار ندارند صفحه کلید باید كمترين نيرو و كمترين جابجا شدگي عضلات كاربر، دستورات كاربر را اجراء كند اکثر صفحه کلید ها 0.4 تا نيوتن و جابجايي3 تا 5 mm را باعث مي شوند سطح كليد ها و فاصله آنها: فاصله عمودي و افقي كليدهاي مجاور از مركز كليد به مركز كليد مجاور بايد 19mm +/- 1mm باشد نيرويي كه به كليد براي ايجاد كاراكتر صرف شود، بايد بين 0.5 تا 08 نيوتن باشد. كليدهايي كه بيشتر استفاده مي شوند بايد مقعرتر از كليدهاي ديگر باشد نور را منعكس نكنند

34 در ISO 9241 - Part 4 مشخصه سطح كليد ها چنين بيان شده است:
سطح قابل رويت كليد ها بايد پرداخت شده باشد. همچنين توصيه شده است كه: مقدار بازتاب سطح كليد ها بايد بين 0.15 تا 0.75 درصد باشد. صفحه كليد بايد شيبدار و شيب آن قابل تنظيم باشد تا وضعيت مچ را تا حد امكان به حالت خط مستقيم نزديك كند( با 5 درجه رو به پايين يا بالا). فاصله صفحه کلید از بدن: صفحه كليد باید مستقيما در جلوي کاربر در فاصله اي كه آرنج کاربر در نزديكي بدن قرار گیرد و ساعد تقريبا موازي كف اتاق باشد، قرار بگیرد. ميز فضاي ناكافي داشته باشد سيني صفحه كليد مي تواند مفيد واقع باشد

35 صفحه كليد هاي معمولي كاربر را مجبور می كند كه مچ هايش را ، براي دسترسي و استفاده از كليدها، در حالت خميده نگه دارد صفحه کلیدهای معمولی قابلیت استفاده توسط کاربران چپ دست را ندارد. کاربران چپ دست می توانند از صفحه کلید های ارگونومیکی خاص استفاده کنند.

36 مانيتور: محل قرارگيري مانيتور: در انتخاب مانیتور دو فاکتور مهم است:
اندازه مانيتور زاويه مانيتور محل قرارگيري مانيتور: به مشخصاتی مانند نور ناحيه كاري و فاصله و زاويه ديد و توالي كارها و كنترل تشعشع بستگي دارد فاصله ديد طراحي شده براي مانيتور براي كارهاي معمولي اداري نبايد كمتر از 400 ميليمتر (حدودا 16 اينچ) باشد ارتفاع درست مانيتور به موقعيت چشم بستگي دارد. اكثرا مانيتور را 15 درجه و يا بيشتر زير خط راست چشم قرار مي دهند زاويه مانيتور با توجه به بازتابش از سطح صفحه نمايش باید انتخاب شود

37 نگاه كردن طولاني مانيتور ممكن است باعث خستگي و خشكي چشم كاربر شود
هر از گاهی پلک زده شود و به چشمان استراحت داده شود. وضوح دید: وقتي كه مانيتور به جلو يا عقب متمايل است منبع نور بالاي سر باعث ايجاد بازتابش از صفحه نمايش مي شود كه اين منجر به درد چشم و نشستن در وضعيت هاي نااستاندارد براي اجتناب و فرار از بازتابش مي شود راه حل: مانيتور را تا جايي كه عمود بر مسير ديد شود كج شود ميدان الكترومغاطيسي ايجاد شده توسط اشياء ديگر در اطراف ايستگاه كامپيوتر،كه باعث كاهش كيفيت نمايش مي شود. تجهيزاتي كه امكان توليد نيرو و ميدان الكتروستاتيكي بيش از 500-/+ ولت را دارند دور کنید انباشتگي غبار (بر روي صفحه نمايش مانيتور بخاطر ميدان مغناطيسي مانيتور ) كه باعث تنزل شرايط ديد مي شود هر از گاهی صفحه نمایش تمیز شود.

38 ماوس و اشاره گرها : تنظم کردن ماوس: محل قرار گيري اشاره گرها:
ماوس بايد در نزديكي صفحه كليد قرار بگيرد تا كاربر بدون كشش بدن به آن دسترسي پيدا كند. در هنگام استفاده كاربر از ماوس، بايد ماوس را به آرامي در دست نگه دارد و با ملايمت كليك كند و همچنين ماوس را با تمام بازو جابجا كند و آن را فقط با مچ جابجا نكند. كاربر در هنگام جابجا كردن ماوس از قرار دادن مچ و ساعد بر روي ميز بايد خودداري كند. تنظم کردن ماوس: محل قرار گيري اشاره گرها: ماوس و اشاره گرها را نزديك صفحه كليد قرار دهيد و ازkeyboard short cuts براي كاهش استفاده از ماوس و اشاره گرها ، استفاده كنيد. اما بايد از دو دست استفاده شود بجاي آنكه دست پيچانده و دو كليد فشار داده شود. در ضمن ماوس را به آرامي نگهداريد و استفاده كنيد و آن را در دست فشار ندهيد. زيرا باعث خستگي دست و ساعد مي شود اندازه و شكل اشاره گرها: اگر ماوس و اشاره گرها نزديك صفحه كليد نباشند ممكن است كاربر در هنگام استفاده از آن در وضعيت نااستاندارد و فشار تماسي و كشش زياد دست مواجه شود

39 محل قرارگيري درست ماوس و اشاره گرها به كاربر امكان مي دهد كه مچ خود را راست و وضعيت طبيعي قرار دهد. براي رسيدن به اين لازم است كه صندلي و ميز و سيني صفحه كليد تنظيم شود در صورتی که فضای کافی برای ماوس وجود ندارد از صفحه كليدهايي كه وسايل اشاره گر نيز در آنها قرار دارد استفاده كنيد مثل touchpad هايي كه با صفحه كليد تركيب شده اند. يا از سطحي كه براي ماوس بر روي صفحه كليد تعيين شده است استفاده كنيد

40 از mouse pad كه داراي تكيه گاه مچ و كف دست است، استفاده كنيد تا مچ در وضعيت طبيعي قرار گيرد

41 اندازه و شکل اشاره گرها:
از اشاره گرهاي متناسب با دست كاربراستفاده شود اشارگری استفاده شود که كمترين نيرو را براي جابجايي نياز داشته باشد حساسيت و سرعت بايد قابل تنظيم باشد بايد كل صفحه نمايش را تحت پوشش قرار دهد در حالي كه مچ در خط مستقيم و وضعيت طبيعي قرار دارد سطح trackball حداقل بايد 100 درجه باشد. Trackball بايد در همه جهت ها بچرخد تا همه تركيب هاي حركت را ايجاد نمايد

42 تلفن: مكالمه طولاني تلفني در حالي كه گوشي بين شانه ها و سر قرار دارد باعث وارد آمدن فشار و درد گردن مي شود در گفتگوهاي طولاني از speaker phone يا head set استفاده شود همچنين به اندازه كافي نزديك كاربر قرار داشته باشد. در ناحيه كاري اوليه يا ثانويه (primary or secondary work zone) قرار گیرد.

43 تكيه گاه كف دست و مچ: قرار گرفتن صحيح صفحه كليد و ماوس به راحتي و كارا بودن ايستگاه كاري كمك شاياني مي كند. تكيه گاه دست و مچ مي تواند راحتي كاربر را افزايش دهد. از تكيه گاهي بايد استفاده شود كه مچ را در وضعيت مستقيم قرار دهد و فشار تماسي را در هنگام تايپ و استفاده از ماوس به حداقل برساند. تكيه گاه مچ بايد نسبتا نرم و اطراف آن گرد باشد تا فشار وارده بر مچ را حداقل نمايد. عرض تكيه گاه بايد حداقل 1.5 اينچ (3.8 سانتي متر) باشد

44 Document Holder صفحات مورد نياز را در هنگام انجام كار كامپيوتري نزديك به كاربر، نگه مي دارد. نحوه قراگيري صحيح Document Holder بستگي به كاري كه انجام مي شود و نوع سندي كه استفاده مي شود بستگي دارد. قرارگيري صحيح Document Holder باعث كاهش قرارگيري وضعيت گردن و سر در حالت نااستاندارد و در نتيجه باعث كم شدن خستگي و سردرد و چشم درد خواهد شد. محل قرارگيري Document Holder با مانيتور و صندلي با قابليت تنظيم مناسب و صفحه كليد ارتباط مستقيم دارد. مثلا اسناد بايد در ارتفاع و فاصله مساوي با مانيتور قرار بگیرند. مشخصات: Document Holder بايد به كاربر اين امكان را بدهد كه اسناد را در ارتفاع و فاصله يكسان با مانيتور قرار دهد و به اندازه كافي پايدار باشد تا تحمل بار سنگين تر مانند كتاب را داشته باشد Document Holder را مي توان مستقيما در زير مانيتور قرار داد كه با اين كار مي توان صفحه محكم كه قابل نوشتن است را پديد آورد اگر نوشتن در حين كار ضروري است اين كار (قرار دادن Document Holder در زير مانيتور) باعث كاهش جابجايي مكرر سر و گردن و پشت مي شود

45 وضعيت بدن در حين كار چگونه بايد باشد؟
دست و مچ و ساعد بايد در يك خط مستقيم و تقريبا موازي كف زمين قرار بگيرند. سر مستقيم و اندكي به جلو است و در حالت كلي با تنه در يك خط مستقيم است. شانه ها بايد در حالت آزاد باشند و بازوها بصورت طبيعي در كنار بدن قرار بگيرند. آرنج ها بايد نزديك بدن و زاويه آن بايد بين 90 تا 120 درجه باشد. پاها بايد كاملا بر روي كف اتاق يا بر روي زيرپايي قرار بگيرند. پشت كاربر درحين نشستن بصورت عمودي و همچنين در هنگام تكيه دادن بايد توسط پشتي صندلي support شود. ران و مفصل ران بايد بر روي كف صندلي قرار بگيرد و موازي كف اتاق باشد. زانوها بايد هم ارتفاع با مفصل ران باشد و پا اندكي جلوتر قرار بگيرد.

46 انواع حالت ها: نشستن عمود: وضعيت ايستاده : تکیه دادن به پشت:

47 در جهت رفاه و راحتي كاربراني كه عادت به استفاده از يك دست خود دارند (بخصوص در مورد كاربران چپ دست) بهتر است كه نكات زير مورد توجه قرار گيرد: ماوسي را انتخاب كنيد كه طراحي قرينه داشته باشد تا بتوانند كاربران راست دست و چپ دست بتوانند از آن استفاده كنند و يا ماوسي كه مخصوص كاربران چپ دست است، براي كاربران چپ دست فر اهم شود. سيني صفحه كليدي را انتخاب كنيد كه قابليت داشته باشد سطح ماوس به سمت راست و چپ تغيير كند. از صفحه كليد چپ دست براي كاربران چپ دست استفاده كنيد(قسمت عددي آن در سمت چپ باشد). تلفن و اسناد و ساير وسايل را در سمت چپ كاربران چپ دست قرار دهيد.

48 كار كامپيوتري، چه بعنوان شغل و چه به عنوان تفريح و ماندن در يك وضعيت و انجام وظايف با تكرار بالا براي مدت طولاني در بدن كاربر مشكلاتي بوجود خواهد آمد در كار و ايستگاه كاري تغيير ايجاد كنيد تا زمان كافي براي ترميم تاثيرات آن وجود داشته باشد. از ايستگاه كاري با قابليت تنظيم استفاده شود تا كاربر براحتي وضعيت كاري خود را بتواند تغيير دهد فضاي كاري بايد به كاربر اين امكان را بدهد كه از هر دو دست براي انجام كارهايي كه به ماوس نياز دارند، از ماوس استفاده كند از كليد هاي صفحه كليد براي انجام كارهايي كه با ماوس مي شود، استفاده شود بخصوص اگر كار نياز به استفاده مكرر از ماوس دارد.

49 كارها و وظايفي كه نياز به ماندن در يك وضعيت ثابت براي مدت طولاني دارند، بايد استراحت و وقفه كوتاه در بين آن گنجانده شود. در حين انجام چنين وظايفي كاربر بايد بايستد، راه برود و چند تمرين كششي انجام دهد.اين كارها باعث استراحت عضلات و ماهيچه ها مي شود و زمان كافي براي ترميم و بهبود را فراهم مي آورد. در صورت امكان، كارهاي غيركامپيوتري را در روز كاري با وظايف كامپيوتري تركيب شود. اين كار باعث تحرك بدن و استفاده از گروه هاي مختلف عضلات و ماهيچه ها مي شود.

50 اموزش نكات پزشكي كارمنداني كه به اندازه كافي درباره شناسايي خطرات و يا تمرينات موثر در حين كار براي كاهش خطرات، آموزش نديده اند در ريسك بالاتري نسبت به آسيب قرار دارند. بدون هشدارهاي پزشكي مناسب و علايم و نشانه هاي آسيب هاي عضلاني و اسكلتي، ممكن است به آن گرفتار شوند. علت احتمالي ناراحتي (5)پايين گردن اصلاحات اسناد بيش از حد پايين است اسناد را بالاتر آورده شود ازdocument holder استفاده شود .صفحه نمايش بيش ازحد پايين است. مانيتور را آنقدر بالا آورده شود كه درست در زير سطح چشم قرار گيرد

51 نکات مهم: براي پيشگيري از عوارض عضلانی نكات ساده و مهم زير را هنگام كار با كامپيوتر رعايت كنيد : ـ به تناوب از پشت ميز كامپيوتر برخاسته، و با نرمشهاي خيلي ساده، گردن ، بازو ، مچ دست و پاها را حركت دهيد. ـ صفحه مانيتور (صفحه نمايش) را طوري تنظيم كنيد تا ستون فقرات شما به صورت مستقيم قرار گرفته و چشمان شما با قسمت بالايي صفحه نمايش در يك خط مستقيم قرار گيرند. اين وضعيت براي چشمان شما راحتي بيشتري به همراه خواهد داشت. فاصله صفحه مانيتور تا چشمان شما بايد بين 50 تا 60 سانتي متر باشد. - هر 30 دقيقه به اشيائي که در فاصله 6 متري قرار دارند ، چند دقيقه چشم بدوزيد. ارتفاع ميز کامپيوتر بايد بين 66 تا 71 سانتي متر باشد. ترجيحاً از يک زير پايي استفاده نماييد و پاها را روي آن قرار دهيد.اين وسيله به راحت بودن وضعيت پاهاي شما کمک مي کند. ميز کار را طوري قرار دهيد که روشنايي لامپ هاي سقف در طرفين قرار گيرد و از قرار دادن ميز در محلي که نور لامپ مستقيماً در برابر شما باشد خودداري شود.در استفاده از روشنايي طبيعي نيز نبايد صفحه مانيتور در برابر پنجره قرار گيرد.

52 - سطح صفحه کليد، تقريباً هم ارتفاع با دسته صندلي و آرنج باشد و مچ ها به طور عادي روي صفحه کليد ها قرار گيرد، به طوري که هنگام کار، ساعدها تقريباً موازي با افق قرار گرفته و زاويه بين مچ دست و ساعد، ۵ تا ۱۰ درجه باشد. موقعيت ماوس در همان ارتفاع و فاصله نسبت به صفحه کليد است. --روشنايي محل کار بايد مخلوطي از نورسفيد و زرد بوده (ترجيحاً از لامپ مهتابي استفاده شود) و شدت آن درحدود ۳۰۰ لوکس باشد. براي به حداقل رساندن فشار بر روي گردن و کمر هنگام تايپ يک نوشته يا نامه ، استفاده از نگهدارنده هاي کاغذ براي قرار دادن نامه روي آن لازم است. براي اتاق کار، دماي درجه سانتي گراد و رطوبت حدود ۵۰ درصد مناسب است. بهتر است با باز کردن درب و پنجره ها و يا تعبيه دستگاه تهويه ، هواي اتاق به طور مرتب تعويض شود.


Download ppt "ارگونومی در مشاغل اداری تهیه وتنظیم : مهندس صدیقه میرجلیلی"

Similar presentations


Ads by Google