1. Head Trauma ضربه به سر

2. Trauma
تروما به جراحت‌های شدیدی اطلاق می ‌گردد که در اثر وقوع حادثه یا تصادف به ‌وجود می ‌آیند.
در وضعیت‌هایی که شخص در اثر عفونت دچار تب‌های شدید می ‌گردد و یا در انواع سوختگی‌ها، بروز شکستگی‌های مختلف استخوانی، حتی زمان وقوع شوک شدید عاطفی و مسمومیت‌های شیمیایی، بدن با یک استرس و بحران شدید مواجه می‌ گردد که در اصطلاح به آن "تروما" گفته می‌ شود.

4. مقدمه:
ساليانه 150,000 مورد مرگ بعلت ضربه هاي سر در ايالات متحده اتفاق مي افتد.
سومين علت مرگ در آمریکا ( پس از بيماريهاي قلبي و سرطانها)
اولين علت مرگ در افراد كمتر از 45 سال در آمریکا ميباشد.
عامل 78% مرگ ومير در گروه سني سال آمریکا مي باشد.

5. در ايالات متحده، 500000 بيمار ضربه سر در سال به بيمارستانها مراجعه دارند.
50000 بيمار قبل از رسيدن به بيمارستان فوت ميكنند.
بيمار در سال بستري ميشوند:
80%ضربه سر خفيف
10% ضربه سر متوسط
10% ضربه سر شديد
از بيماران بستري شده هزار نفر فوت ميكنندو نفر عوارض دائمي ناتوان كننده دارند.

6. نسبت سنی و جنسی نسبت جنسيتي: 77% مردان – 33% زنان.
بيشترين ابتلا درسن سالگي ودر جنس مذكر و در مرحله بعد نوزادان،كودكان و سالمندان قرار دارند.

7. علل ضربه مغزی علت ضربه به سر در كشورهاي مختلف متفاوت است.
مهمترين عامل حوادث مربوط به وسايل نقليه ميباشد.
50%قربانيان سرنشينان وسايل نقليه هستند.
موتور سواران، عابرين پياده ، دوچرخه سواران و ... در مراحل بعدي هستند.
در ایران مهمترین علت ضربه به سر تصادفات رانندگی است.

8. صدمه به پوست سر
ترومای وارده به پوست، به عنوان صدمه خفیف طبقه بندی می شود.
پوست سر هنگام صدمه به شدت خونریزی می کند.
(کنده شدن بزرگ پوست سر ) در صدمه به سر avulsion
احتمال دارد و یک اورژانس واقعی است.
اتیولوژی:
در نتیجه خراشیدگی (brush )
کوفتگی (contusion)
پارگی (Laceration)
هماتوم زیر لایه های بافت
پوست سر (هماتوم ساب گالئال)

9. Scalp contusion
Scalp Laceration
subgaleal hematoma
Scalp scratch
Scalp hematoma

10. تشخیص: بر اساس معاینه های فیزیکی، مشاهده و لمس است. درمان:
بخیه کردن: (قبل از بخیه کردن پارگی، ناحیه شستشو داده
می شود تا مواد خارجی برداشته شود و خطر عفونت کاهش یابد)
هماتوم ساب گالئال معمولا خودبه خود جذب می شود و به درمان خاصی نیاز ندارد.

11. head injury صدمه به سر : ضربه به سر شامل صدمه به: پوست سر جمجمه مغز
ضربه تروماتيك مغز ، خطرناكترين ضربه به سر است.
بهترين رويكرد براي ضربه به سر پيشگيري است.

13. شكستگيهاي جمجمه Skull fracture :
تعریف: شكستگي هاي جمجمه از هم گسيختگي انسجام جمجمه به
علت تروماي شديد است.
انواع شكستگيهاي جمجمه:
شکستگی از هم گسيختگي در انسجام استخوان است. شامل:
1- ساده (خطي) (Linear)
2- خرد شده (comminuted) : عبارتست از خط شكستگي متعدد يا خرد شده
3- - فرورفته :(Depressed) وقتي قطعات استخوان به داخل بافت مغز فرو رود، شكستگي فرو رفته مي باشد.
4 - قاعده اي ( Basilar) : به شكستگي قاعده جمجمه، شكستگي بازيلار گفته مي شود.

14. انواع شکستگی شكستگي، ممكن است باز يا بسته باشد
شکستگی باز: نشان دهنده پارگي پوست سر يا پارگي سخت شامه است.
شکستگی بسته: كه سخت شامه سالم است.

15. فراكچر ساده و فرورفته

19. تظاهرات باليني درد مداوم لوكاليزه
تورم ( براي تشخيص شكستگي گرافي لازم است)
خونريزي از بيني، حلق، يا گوشها
نمايان شدن خون زير ملتحمه
اكيموز(كبودي)
خروج مايع مغزي نخاعي((CerebroSpinal Fluidاز گوشها و بيني
علامت هالو (لكه خون كه دور آن با لكه مايل به زرد احاطه شده)

20. Halo sign:

22. تشخيص
بررسي راديولوژيك
MRI
سي تي اسكن
آنژيوگرافي مغز

23. درمان شكستگيهاي جمجمه بدون فرورفتگي عموما به درمان جراحي نياز ندارند.
در صورت ترخيص بيمار ، آموزشهاي خاص توسط پرسنل پرستاري به خانواده اش بايد داده شود.
شكستگيهاي فرو رفته جمجمه به ويژه در صورت وجود شكستگيهاي آلوده يا شكستگيهاي همراه با دفورميتي معمولا بعد از 24 ساعت بعد تحت عمل جراحي قرار مي گيرند.
ممكن است شكستگيهاي جمجمه تركيبي از شكستگيهاي بسته،ساده، مركب، و يا باز باشد.

24. انواع ضربه مغزی تکان مغزی: concussion
پس از ضربه به سر، ازبین رفتن موقت عملکرد عصبی، بدون هیچگونه آسیب ساختاری آشکار را تکان مغزی می دانند.
دو نوع تکان مغزی وجود دارد:
خفیف : شدت ضربه به حدی است که فقط موجب سرگیجه، عدم آگاهی و اختلال در هوشیاری می شود. مدت زمانی که فرد هوشیاریش را از دست می دهد کمتر از 30 دقیقه است.
علائم ممکن است بصورت تشنج، سردرد، سرگیجه، تحریک پذیری، خستگی، و کاهش تمرکز دیده می شوند.
کلاسیک: حداقل فرد 6 ساعت هوشیاریش را از دست میدهد، از دست دادن هوشیاری معمولا با فراموشی پس از ضربه همراه است.

27. درمان
بیمار ممکن است یک شب به منظور بررسی در بیمارستان بستری شود یا مدت کوتاهی پس از تکان مغزی از بیمارستان مرخص شود.
درمان مستلزم بررسی بیمار از نظر سردرد، گیجی، لتارژی، تحریک پذیری و اضطراب است.
وقوع این نشانه ها پس از ضربه، سندرم پس از تکان مغزی نامیده
می شود.
دادن اطلاعات و توضیحات به بیمار ممکن است برخی مشکلات او پس از توانمندی را کاهش دهد.
به بیمار و خانواده اش توصیه می شود در صورت بروز علائمی مانند اشکال در بیدار شدن، اشکال در صحبت کردن، گیجی، سردرد شدید، استفراغ، ضعف یک سمت بدن به پزشک اطلاع دهند.

28. ارزیابی ضربه مغزی تروماتیک
تغییر در سطح هوشیاری
گیجی
مردمک غیر طبیعی(تغییرات در شکل، اندازه، و پاسخ به نور )
تغییر در رقلکس گگ یا عدم وجود آن
فقدان رفلکس قرنیه
شروع ناگهانی نقایص عصبی
تغییرات در علائم حیاتی (تغییر در الگوی تنفسی، برادیکاردی،تاکیکاردی، هایپوترمی،
هایپرترمی، عریض شدن فشار نبض)
اختلالات بینایی و شنوایی
اختلال حسی
سردرد
تشنج
نبض عريض: نبضی است كه پهنای حركت رگ با تمام انگشتان حس می شود

29. Contusion کوفتگی:
به دنبال یک صدمه شدید تا متوسط ، بافت مغز دچار کوفتگی و آسیب می شود. اگرچه ممکن است کوفتگی مغزی در هر جایی از مغز اتفاق بیافتد اما معمولا در قسمتهای قدامی مثل لوب پیشانی، گیجگاهی، شیار سیلوین اوربیتال و احتمال ایجاد آن در لوب آهیانه و پس سری کمتر است.
علائم بالینی:
از دست دادن هوشیاری بدون ایجاد هماتوم
گیجی
استوپور
تغییر در هوشیاری بدون علائم لوکالیزه، خونریزی درون بافتی و ادم است.
معمولا 18 تا 36 ساعت بعد از صدمه، علائم (خونریزی و ادم) مشخص می شود.
معمولا در کوفتگی لوب تمپورال خطر تورم با بدتر شدن و فتق مغزی بیشتر از سایر کوفتگی ها است. بیشتر در کوفتگیهای عمیق خونریزی و آسیب به شبکیه رتیکولار وجود دارد.

31. خونریزی داخل جمجمه ای:intracranial hemorrhage
هماتوم ها (تجمع خون) که داخل محفظه جمجمه ایجاد می شود خطرناکترین صدمات مغز می باشد.
انواع هماتوم ها :
اپی دورال(بالای سخت شامه): Epidural Hematoma
ساب دورال (زیر سخت شامه): Subdural Hematoma
ساب آراکنوئید (زیر آراکنوئید): Subarachnoid Hematoma
داخل مغزی: Intracereberal hematoma

32. Epidural Hematoma هماتوم اپی دورال
پس از ضربه به سر خون ممکن است در فضای اپی دورال بین جمجمه و سخت شامه جمع شود. هماتوم اپی دورال می تواند در اثر شکستگی جمجمه ایجاد شود که موجب پارگی شریان مننژ میانی شود. خونریزی از این شریان موجب فشار سریع بر مغز می شود.

33. اتیولوژی نشانه ها به علت گسترش هماتوم ایجاد می شود.
معمولا در زمان صدمه هوشیاری به مدت بسیار کوتاهی از بین می رود و پس از آن دوره بهبودی ظاهر می شود. (دوران نهفته).
در طی این دوران با جذب سریع CSF و کاهش حجم داخل عروقی گسترش هماتوم جبران می شود. این مکانیسم ها به حفظ ICP طبیعی کمک می کنند.
وقتی این مکانیسم ها دیگر توانایی جبران را ندارند، حتی افزایش بسیار کم در حجم خون لخته شده ICP را بطور چشمگیری افزایش می دهد .
وخیم شدن وضعیت هوشیاری: گشاد شدن و فیکس شدن مردمک یا فلج اندام، در اینحال وضعیت بیمار رو به وخامت می رود.
هماتوم اپی دورال پیشرونده یک وضعیت اورژانس تلقی می شود. در عرض چند دقیقه نقایص عصبی و یا حتی ایست تنفسی می تواند پدید آید.

34. درمان سوراخ کردن جمجمه (به وسیله مته) برای کاستن سریع ICP
برداشتن لخته و کنترل خونریزی
کرانیوتومی (برای خارج کردن لخته و خونریزی)
پس از ایجاد سوراخ به وسیله مته یا کرانیوتومی معمولا یک درن قرار داده می شود تا از تجمع مجدد خون جلوگیری شود.

35. craniotomy جمجمه شکافی:

36. Penrose drain درن:
درن پن‌رز (Penrose drain)‏ لوله لاستیکی نرم و انعطاف پذیری می‌باشد که در داخل زخم قرار گرفته تا ترشحات افزوده ‌بر جذب بمانند خونابه‌ها را از محیط داخلی بدن خارج سازد.
درن گذاری در پایان فرایند جراحی توسط جراح و در ناحیه عمل بکار گرفته می‌شود.
انتهای لوله‌ای که در بافت قرار گرفته توسط بخیه به بافت فیکس می‌شود تا از بافت خارج نشود.

37. Subdural hematoma هماتوم ساب دورال:
هماتوم ساب دورال تجمع خون بین سخت شامه و عنکبوتیه است، فضایی که به طور طبیعی به وسیله بالشتک نازکی از مایع اشغال شده است.
شایعترین علت هماتوم ساب دورال تروما می باشد.
اما می تواند در اثر اختلالات انعقادی یا پاره شدن آنوریسم هم روی دهد.
خونریزی ساب دورال اغلب منشا وریدی دارد و به علت پارگی عروق کوچکی که در فضای ساب دورال قرار دارند.

38. هماتوم ساب دورال
نشانه های بالینی ممکن است در طول 24تا 48 ساعت بعد از ضربه ایجاد شود.
تظاهرات بالینی:
تغییر در سطح هوشیاری (LOC ) level of consciousness
علائم مردمک و همی پارزی
کوما
افزایش فشار خون
کاهش ضربان قلب و کند شدن تنفس
این علائم نشانه گسترش سریع هماتوم است و به اقدام فوری نیاز دارد.

39. درمان هماتوم ساب دورال
با انتقال سریع بیمار به بیمارستان کرانیوتومی فوری انجام می شود
و سخت شامه را باز می کنند و لخته ساب دورال را تخلیه می کنند.
نتیجه موفقیت آمیز بستگی به کنترل ICP و مانیتورینگ دقیق عملکرد هم دارد.
میزان مرگ و میر بیماران مبتلا به هماتوم ساب دورال به دلیل آسیب مغزی همراه آن بالا است.

40. خونریزی زیر آراکنوئید
هماتوم ساب آراکنوئید تجمع خون بین عنکبوتیه و بافت مغز است
علائم
سردرد شدید
تهوع، استفراغ مکرر، تاری دید و...

43. EDH

44. SDH

45. خونریزی و هماتوم داخل مغزی
خونریزی داخل مغزی خونریزی به داخل بافت مغز است. عموما در ضربات سر دیده می شود. (مثلا صدمات ناشی از پرتاب اجسام، زخمهای گلوله، ضربه چاقو) خونریزی های داخل مغزی انجام می شود.
اتیولوژی:
هایپرتانسیون سیستمیک که موجب دژنراسیون و پارگی رگ شود.
پارگی آنوریسم ساکولار (کیسه ای شکل)
آنومالی های عروقی
اختلالات خونریزی دهنده مانند لوکمی، هموفیلی، آنمی آپلاستیک و ترمبوسیتوپنی
عوارض درمان با ضد انعقاد

47. ارزشیابی تشخیصی
معاینه فیزیکی و عصبی
CT Scan

48. درمان درمان حمایتی کنترل ICP
اجرای دقیق مایعات،الکترولیتها و داروهای ضد فشار خون
خارج کردن لخته خون و کنترل خونریزی از طریق جراحی
(کرانیوتومی)

49. مرگ مغزی
وقتی فردی دچار ضربه شدید به سر شود اگر سه علامت اصلی را داشته باشد دچار مرگ مغزی شده است.
کمای عمیق: یک نوع اختلال در کارکرد مغز بوده که در آن شخص به دلیل کمبود خون و اکسیژن رسانی به مغز ـ دچار کاهش شدید سطح هوشیاری می‌شود و به هیچ یک از تحریکات پیرامونش پاسخ نمی‌دهد
فقدان رفلکسهای ساقه مغز: مانند رفلکس‌های مردمک، قرنیه و حلقی دهانی
آپنه (apnea): به معنی قطع موقت تنفس به هر علت می‌باشد. در هنگام آپنه عضلات تنفسی هیچگونه حرکتی ندارند و حجم ریه ثابت است. در آپنه تبادل گازها در داخل ریه و تنفس سلولی آسیبی ندیده اند.
تست های تشخیصی مثل تستهای ساقه مغز، EEG، و مطالعات جریان مغز(CBF) برای تایید مرکز مرگ مغزی بکار می رود.

50. اقدامات پرستاری در ضربه به سر
بررسی عملکرد عصبی سطح هوشیاری (LOC) : از مقیاس کومای گلاسگو برای ارزیابی سطح هوشیاری استفاده می شود. به هر پاسخ نمره داده می شود. جمع این نمرات نشاندهنده سطح هوشیاری شخص می باشد. نمره 3 (کمترین پاسخ دهی) به معنی کومای عمیق و نمره 15 (بالاترین پاسخ دهی) حالت طبیعی را نشان می دهد.(نمره 8 و پایینتر عموما نشاندهنده صدمه مغزی شدید می باشد). علائم حیاتی: علائم افزایش ICP شامل کند شدن ضربان قلب(برادیکاردی)، افزایش فشارخون سیستولیک، و عریض شدن فشار نبض می باشد.

51. اقدامات پرستاری در ضربه به سر
عملکرد حرکتی: اغلب با مشاهده حرکات خود بخودی، خواستن از بیمار
در بالا آوردن یا پایین آوردن اندامها و مقایسه قدرت و کیفیت اندامهای فوقانی و تحتانی بطور متناوب ارزیابی می شود .
حفظ راههای هوایی
بررسی تعادل آب و الکترولیت
ارتقاء تغذیه کافی
پیشگیری از صدمه
حفظ درجه حرارت بدن
حفظ انسجام پوست
پیشگیری از اختلال در الگوی خواب و حمایت از سازگاری خانواده

52. Glasgow coma scale: (GCS)
EYE OPENING
4=Spontaneously
3=To voice
2=To pain
1=None
VERBAL RESPOSE
5=Oriented
4=Confused
3=Inappropriate words
2=Incomprehensible sounds
1-None
Motor response
6=Follows commands
5=Localizes to pain
4=Withdrawal to pain
3=Abnormal flexion (Decorticate)
2=Abnormal extension (Decerebrate)

54. تفاوت های مرگ مغزی با کما
در حالت کما شانس بهبود برای برخی بیماران وجود دارد، در صورتی که در مرگ مغزی بهبود بیمار غیرممکن است.
در حالت کما شخص ممکن است برای مدت طولانی زنده بماند و زندگی نباتی پیدا کند و حتی افرادی که به کما رفته‌اند در صورت سالم بودن ساقه مغز، در اغلب موارد به تنفس غیرارادی خود ادامه داده و ضربان قلب منظمی نیز دارند.
هوشیاری بیماران در حالت کما بسته به میزان پاسخ آنها به محرک‌های گوناگون درجه‌بندی می‌شود.
در جریان مرگ مغزی اعضای دیگر بدن مانند قلب، کلیه‌ها یا کبد تا مدتی زنده و قابل پیوند هستند و این ارگان‌ها درصورت اقدام بموقع می‌توانند در بدن شخص دیگری به وسیله پیوند اعضا استفاده شوند.
با این حال، تخریب اعضای بدن به فاصله کمی پس از مرگ مغزی شروع می‌شود و به همین علت است که فرآیند پیوند اعضا باید هرچه زودتر انجام شود.

55. گريدينگ ضربه هاي مغزي گريد 1= ضربه هاي خفيف جمجمه، درجه گلاسكو 15-13
گريد 2= ضربه هاي متوسط جمجمه، درجه گلاسكو 12-9
گريد 3= ضربه هاي شديد جمجمه ، درجه گلاسكو 8-4
گريد 4= بيماران با مرگ مغزي ،درجه گلاسكو 3

56. Spinal cord injury صدمه طناب نخاعی:
صدمه طناب نخاعی ( SCI) آسیب به نخاع بوده که می تواند به ریشه های عصبی یا راه های فیبر میلین دار منتقل کننده ی سیگنال ها به مغز آسیب وارد کرده و منجر به از دست رفتن عملکرد حرکت یا حس شود. بسته به رده بندی آسیب و شدت آن ، این نوع از آسیب ضربه ای یا تروماتیک می تواند به ماده خاکستری در بخش مرکزی نخاع نیز آسیب زده ، و باعث تباه شدگی سگمنتی اینترنورون ها و نورون های حرکتی شود.
جوانان 16تا 30 سال هرسال بیش از نیمی از SCI را به خود اختصاص می دهند.
شایع ترین علت SCI تصادفات با وسیله نقلیه موتوری است.

57. بر دو نوع است:Sci تقسیم بندی
صدمات اولیه: در نتیجه صدمه و ترومای اولیه پدید می آیند و معمولا دائمی اند
صدمات ثانویه: معمولا در اثر کوفتگی یا پارگی پدید می آیند که در آن فیبرهای عصبی متورم و متلاشی می شوند.

58. :SCI ریسک فاکتورهای عمده
شامل سن، جنس، (در مردان بیشتر است)، مصرف الکل و مواد مخدر است.
بیشترین دلیل مرگ و میر در افراد با SCI پنومونی، آمبولی ریه و سپتی سمی است.
مهره های گردنی C5-C7 اغلب در SCI درگیر می شوند. مهره توراسیک 12 (T12) و مهره کمری اول (L1) بسیار آسیب پذیرند چون در این نواحی دامنه حرکتی ستون مهره بیشتر است.

59. تظاهرات بالینی:
تظاهرات بالینی SCI بستگی به نوع و سطح صدمه دارد(نوع صدمه به وسعت صدمه به طناب نخاعی اطلاق می شود.)
ضایعات ناقص طناب نخاعی ( فیبرهای حسی یا حرکتی یا هر دو زیر سطح صدمه حفظ شده اند) برحسب ناحیه صدمه دیده طناب نخاعی مرکزی، جانبی، قدامی یا محیطی طبقه بندی می شوند.
سطح عصبی به پایین ترین سطحی که درآن عملکردهای حسی و حرکتی طبیعی اند اطلاق می شود.
زیر سطح عصبی فلج کامل حسی و حرکتی،عدم کنترل مثانه و روده، از بین رفتن تعریق و تون وازوموتور و کاهش قابل ملاحظه فشارخون(در اثر ازبین رفتن مقاومت عروق محیطی)
وجود دارد

60. تظاهرات بالینی
1- ضایعات کامل طناب نخاعی: از بین رفتن کامل حس و کنترل ارادی عضله زیر ضایعه می تواند منجر به پاراپلژی (فلج قسمت تحتانی بدن) یا تتراپلژی شود.
اگر بیمار هوشیار باشد معمولا از درد حاد در پشت یا گردن که ممکن است در امتداد عصب درگیر منتشر شود شکایت دارد.

61. ارزیابی و یافته های تشخیصی
انجام معاینه کامل عصبی
CT Scan
گرافی تشخیصی (گرافی لترال نخاع گردنی)

65. سندرم بخش مرکزی نخاع علت:
صدمه یا ادم قسمت مرکزی نخاع معمولا ناحیه گردنی ممکن است به علت صدمات هیپر اکستانسیون پدید آید.
تظاهرات بالینی:
نقایص حرکتی بویژه در اندامهای فوقانی
اختلال روده/مثانه ممکن است رخ دهد.

66. سندرم بخش قدامی نخاع علل:
ممکن است به علت فتق حاد، صدمات هیپرفلکسیون همراه با شکستگی، دررفتگی مهره، پدید آید.
ممکن است در نتیجه صدمه به شریان قدامی نخاع که دو سوم قدامی نخاع را خونرسانی میکند روی می دهد
تظاهرات بالینی:
از بین رفتن درد، درجه حرارت، و عملکرد حرکتی زیر سطح صدمه، حس لمس، پوزیشن و ارتعاش سالم می ماند.

67. درمان اورژانسی صدمات طناب نخاعی
بیمار باید همیشه در پوزیشن صاف باشد. هیچ قسمتی از بدن نباید بچرخد و پیچ بخورد و نباید بیمار بنشیند. هر گونه حرکت و چرخش ممکن است سبب له شدن، قطع شدن کامل نخاع شود و آسیبی غیر قابل بازگشت است.
درمان فوری در صدمه حیاتی است.سر وگردن باید در پوزیشن خنثی قرار گیرد تا صدمه ناقص به صدمه کامل تبدیل نشود
با قرار دادن دستها در دو طرف سر بیمار از فلکسیون و اکستانسیون جلوگیری شود. انتقال بیمار باید حداقل با 4 نفر انجام شود.
استفاده از گردن بند طبی هم برای فیکس کردن گردن مفید است
اهداف درمان پیشگیری از SCI بررسی نشانه های نقایص عصبی پیشرونده می باشد در صورت لزوم بیمار احیاء می شود و اکسیژناسیون و ثبات قلبی-عروقی حفظ می شود.

68. درمان دارویی
کورتیکو استروئید یا متیل پردنیزولون سدیم سوکسینات (در دوز بالا) در 24 تا 48 ساعت اول
حمایت تنفسی و دادن اکسیژن در این بیماران لازم است.
در صورت نیاز به انیتوباسیون از فلکسیون و اکستانسیون باید جلوگیری شود

69. درمان جراحی در موارد زیر جراحی انجام می شود: کمپرسیون نخاع آشکار باشد.
صدمه موجب قطعه قطعه شدن یا بی ثباتی تنه مهره شود.
صدمه موجب زخمی شود که نخاع را سوراخ کند.
قطعات استخوان در کانال نخاعی وجود داشته باشد.
وضعیت عصبی بیمار رو به وخامت رود.

70. عوارض حاد صدمه طناب نخاعی
شوک نخاعی
شوک نوروژنیک
ترومبوز ورید عمقی (DVT)

71. شوک نخاعی
شوک نخاعی همراه با SCI نشان دهنده اختلال ناگهانی فعالیت رفلکس در طناب نخاعی (آرفلکسی) زیر سطح صدمه دیده می باشد.
به ویژه رفلکسهایی که عملکرد روده و مثانه را آغاز می کنند تحت تاثیر قرار می گیرد .
دیستانسیون روده و ایلئوس پارالیتیک می تواند به علت اختلال رفلکسها باشد و با دکمپرسیون روده به وسیله گذاشتن NGT درمان می شود.

72. شوک نوروژنیک
شوک نوروژنیک در اثر از بین رفتن عملکرد سیستم عصبی اتونوم زیر سطح ضایعه پدید می آید. ارگانهای حیاتی تحت تاثیر قرار می گیرد موجب کاهش فشار خون و ضربان قلب می شود .
فعالیت سمپاتیک متوقف می شود و بیمار در بخشهای فلج بدن عرق نمی کند.
کاهش برون ده قلب، تجمع وریدی در اندامها و اتساع عروق محیطی از تظاهرات بالینی آن است.

73. (DVTترومبوز ورید عمقی (
ترومبوز ورید عمقی (DVT) عارضه احتمالی بی حرکتی است و در بیماران SCI شایع است.
بیمارانی که دچار DVT می شوند در معرض خطر آمبولی ریوی قرار دارند بنابراین باید به دقت از نظر DVT بررسی شوند.
به دلیل خطر کنده شدن لخته و DVT شناسایی نشده هرگز نباید ساق یا ران را ماساژ داد.

75. Deep venous thrombosis

76. اقدامات پرستاری ارتقاء تنفس کافی و پاکسازی راههای هوایی بهبود تحرک
حفظ انسجام پوست
حفظ دفع ادراری
بهبود عملکرد روده
اقدامات آسایش بخش

77. روشهاي تشخيصي پاراكلينيكي
راديوگرافي جمجمه: تقريبا در تمام بيماران انجام ميشود.
سي تي اسكن: انديكاسيونهاي خاصي دارد.
ام آر آي : در تروما كمتر كاربرد دارد.
سي تي سيسترنو گرافي(بررسی چگونگی جریان مایع مغزی نخاعی) : در مواردي كه ميخواهيم محل نشت مايع مغزي نخاعي را مشخص كنيم.