1. Bylbiau’r Gwanwyn i Ysgolion Canlyniadau’r archwiliad 2006-2011

2. Yr archwiliad
Ers Hydref 2005 mae gwyddonwyr ysgol o Gymru benbaladr wedi bod yn cadw cofnodion tywydd a nodi pryd mae eu blodau yn ymagor fel rhan o astudiaeth hirdymor sy’n edrych ar effeithiau tymheredd ar fylbiau’r gwanwyn.

3. Rydyn ni wrth ein bodd i fedru cydweithio ag Ymddiriedolaeth Edina sy'n noddi'r potiau a'r bylbiau ac yn ehangu cyrhaeddiad y project i Loegr a'r Alban! Wnaeth 71 o ysgolion cymryd rhan yn 2012!

4. Rhoddodd yr ysgolion eu canlyniadau ar y we.

5. Yr astudiaeth hirdymor
Mae’n hinsawdd a’n tymhorau’n newid. Dros y degawd neu ddau nesaf (a mwy gobeithio) rydym am i’r gwyddonwyr ysgol ddangos sut mae’r newid yn yr hinsawdd yn effeithio ar amseroedd ymagor mewn bylbiau’r gwanwyn.
Yn y tymor byr mae mwy na digon i’w astudio.

6. Diolch yn fawr! Rydych chi i gyd yn Wyddonwyr Gwych!
Mae Athro’r Ardd yn diolch yn fawr i’r holl wyddonwyr ysgol a anfonodd eu cofnodion atom ni eleni!
Rydych chi i gyd yn Wyddonwyr Gwych!

7. Ysgolion fydd yn derbyn tystysgrifau:
Radnor Primary
Brynhyfryd Junior School
Bishop Childs CIW Primary School
Eyton Church in Wales Primary School
Ysgol Cynfran
Ysgol Bodfari

8. Cydnabyddiaeth arbennig:
Gordon Primary School
Laugharne VCP School
Milford Haven Junior school
Ysgol Iau Hen Golwyn
Oakfield Primary school
Windsor Clive Primary
Gwobrau: tystysgrifau, perlysiau a hadau salad lliwgar.

9. Prizes: Certificates, sunflower seeds, salad seeds & herbs.
Cymeradwyaeth uchel: 
Ysgol Porth Y Felin
Glyncollen Primary School
Ysgol Pant Y Rhedyn
Howell's School Llandaff
Williamstown Primary school
Ysgol Tal Y Bont
Morfa Rhianedd
Ysgol Deganwy
Channelkirk Primary
Coleg Powys
Ysgol Y Ffridd
Ysgol Capelulo
Lakeside Primary
Maesglas Primary School
Ysgol Clocaenog
Ysgol Bro Ciwmeirch
Prizes: Certificates, sunflower seeds, salad seeds & herbs.

10. Yn ail: Christchurch CP School
Saint Roberts Roman Catholic Primary School
Sherwood Primary School
St. Joseph's R C Primary (Penarth)
Stanford in the Vale CE Primary School
Woodplumpton St Annes C of E Primary
Ysgol Nant Y Coed
Prizes: £40 Amazon voucher to spend on gardening equipment.

11. Enillwyr 2012 Ysgol Westwood yng Nghymru.
Gwobr: Taith Ddiwrnod i Amgueddfa Lechi Cymru yn Llanberis.
Ysgol Earlston yn yr Alban.
Gwobr: Taith Ddiwrnod i Gerddi Botaneg Frenhinol yng Nghaeredin.
Ysgol Fulwood and Cadley yn Lloegr.
Gwobr: Taith Ddiwrnod i Amgueddfa Gwyddoniaeth a Diwydiant ym Manceinion.

12. Crynodeb 2005-2012 Dyma grynodeb o’n canlyniadau ni ers 2005.
Gallwch chi lawrlwytho’r canlyniadau i’w hastudio o

13. Ddata y DU a Cymru
Eleni rydym yn croesawu ysgolion o Loegr a'r Alban i gymryd rhan yn yr ymchwiliad! Am y tro 1af gennym ddata o bob rhan o'r DU. Rwyf wedi cynhyrchu dwy set o ddata, un ar gyfer Cymru ac un arall ar gyfer y DU sy'n cymharu canlyniadau rhwng gwahanol wledydd.

14. Crynodeb Canlyniadau DU

15. Pa wlad oedd y cynhesaf / oeraf?

16. Pa wlad oedd â'r oriau o haul mwyaf / lleiaf?

17. Ym mha wlad oedd y glaw mwyaf / lleiaf?

18. Flowers will open earliest in areas where it is both warm and sunny
Flowers will open earliest in areas where it is both warm and sunny. Especially during the month of February.

19. As a result the flowers opened much earlier in England this year.

20. Pethau i’w hastudio…
Gwnewch siartiau amlder a graffiau i ganfod y cymedrau.
A wnaeth blodau agor yn hwyr mewn ysgolion oedd yn cofnodi tywydd oer?
Sut wnaeth tymheredd, heulwen a glaw effeithio ar ddyddiadau blodeuo ar gyfartaledd?
Chwiliwch am dueddiadau mewn gwahanol lefydd yng Nghymru.
Gwelwch:

21. Crynodeb Canlyniadau Cymru

22. Roedd y gwanwyn 2012 yn gynhesach nag y blynyddoedd blaenorol
Roedd y gwanwyn 2012 yn gynhesach nag y blynyddoedd blaenorol. O Tachwedd i Ionawr roedd yn gynnes ond yna trodd yn oer yn mis Chwefror ac roedd mis Mawrth yn eithriadol o gynnes.
Tymheredd cymedrig / Average temperature °C
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Tach / Nov 6
7.5
7.4
6.9 8
4.7
9.1
Rhag / Dec
4.2
4.9
3.5 3
-0.4
Ion / Jan 4
6.5
6.1
2.9
1.2
3.2
5.5
Chwef / Feb
3.6 5
3.9
2.4
Mawrth / March
4.6
6.4
5.6
6.2
5.1
7.9
Misoedd i gyd / All months
4.48
6.28
5.80
4.68
3.94
3.90
6.50

24. Ers i ni ddechrau cofnodi, yn gyffredinol mae’r tymheredd wedi mynd yn oerach, ond 2012 yw’r y cynhesaf hyd yn hyn.

25. Oriau o heulwen wedi amrywio'n fawr dros y blynyddoedd, ond 2012 oedd gyda’r swm lleiaf o heulwen.

26. O ganlyniad, y dyddiad blodeuo yn eithaf hwyr o'i gymharu â blynyddoedd blaenorol.

27. Roedd glawiad hefyd yn isel iawn eleni.

28. Tabl o Canlyniadau Cymru 2005-2012
Blwyddyn
Dyddiad blodeuo'r crocws
Dyddiad blodeuo'r cenin Pedr
Tymheredd
(ºC)
Oriau o haul
Glawiad cymedrig
Year
Crocus flowering date
Daffodil flowering date
Temp (ºC)
Hours of sunshine
Average rainfall (mm)
2012
05/03/2011
10/03/2011
6.5 83
2011
03/03/2011
12/03/2011
3.9 81
100
2010
06/03/2011
24/03/2011
3.94 77
151
2009
13/03/2011
07/03/2011
4.68 78 97
2008
16/02/2011
14/02/2011
5.8
158
2007
6.28 79
165
2006
25/02/2011
19/03/2011
4.48 76 66

29. Sut mae’r tywydd yn effeithio ar amseroedd blodeuo cennin pedr?

31. Mae’r patrwm yn dangos: Wrth i’r tymereddau ostwng, mae cennin pedr yn blodeuo’n hwyrach – ond ceir rhai eithriadau.

32. Pa flynyddoedd sydd ddim yn dilyn y patrwm? Atb: 2011 a 2012
Esboniad posibl: Er bod yna lawer o heulwen yn 2011 a 2012 agorodd y blodau’n hwyr, fwy na thebyg gan fod y tymereddau mor isel – yr isaf ar gofnod.

33. Mae’r patrwm yn dangos: Wrth i’r oriau o heulwen leihau, mae cennin pedr yn agor yn hwyrach – ond ceir rhai eithriadau.

34. Pa flynyddoedd sydd ddim yn dilyn y patrwm? Atb: 2012
Esboniad posibl: Er bod ychydig o heulwen yn 2012 nad oedd y blodau wedi agor mor hwyr â 2006 a Gallai hyn fod oherwydd oedd y tymheredd yn uchel iawn.

35. Sut mae’r tywydd yn effeithio ar amseroedd blodeuo’r crocysau?

36. Mae’r patrwm yn dangos: Yn gyffredinol, fel mae’r tymheredd yn mynd yn is mae’r blodau crocws agor yn ddiweddarach - ond ceir rhai eithriadau.

37. Pa flynyddoedd sydd ddim yn dilyn y patrwm? Atb: 2009 & 2012
Esboniad posibl: Er oedd y tymheredd yn 2009 yn weddol gynnes agor y blodau yn diweddaraf. Mae hyn yn debygol o fod oherwydd bod y oriau o heulwen yn isel iawn y flwyddyn honno.

38. Mae'r patrwm yn dangos: Yn gyffredinol, pan fydd llai o heulwen mae’r blodau crocws yn agor yn hwyrach - ond ceir rhai eithriadau.

39. Pa flynyddoedd sydd ddim yn dilyn y patrwm? Atb: 2006, 2011 & 2012.
Esboniadau posibl: Er nad oedd llawer o heulwen yn 2006 a 2012 wnaeth y blodau agor yn weddol cynnar. Mae hyn yn debygol o fod oherwydd bod y tymheredd yn gynnes hefyd y flwyddyn yna. Er bod llawer o heulwen yn 2011 agorwyd y blodau yn weddol hwyr. Mae hyn yn debygol o fod oherwydd bod y tymheredd yn yr flwyddyn yna.

40. Dod o hyd i patrwm yn anodd ond mae rhai pethau yn glir ...
Mae'r bylbiau yn dibynnu ar y haul a gwres er mwyn blodeuo. Mae ein tymhorau yn dod yn fwy anodd eu rhagweld gan fod ein byd yn cynhesu.

41. Pethau i’w hastudio…
Gwnewch siartiau amlder a graffiau i ganfod y cymedrau.
A wnaeth blodau agor yn hwyr mewn ysgolion oedd yn cofnodi tywydd oer?
Sut wnaeth tymheredd, heulwen a glaw effeithio ar ddyddiadau blodeuo ar gyfartaledd?
Chwiliwch am dueddiadau mewn gwahanol lefydd yng Nghymru.
Gwelwch: