1. Kosova (nën UNSCR 1244) Trajnimi për Statistikat
Prokuroria/ Gjykatat
Seanca 2, 6 Tetor, – 16.30
Pamje e Përgjithshme e Sistemit të Drejtësisë Kriminale dhe Statistikat – Hyrje
With funding from the European Union
DEVELOPMENT OF MONITORING INSTRUMENTS FOR JUDICIAL AND LAW ENFORCEMENT INSTITUTIONS IN THE WESTERN BALKANS
Phase three – Training

2. Konteksti
Hapi i parë në organizimin e statistikave është të identifikohet struktura organizative (e sistemit të Drejtësisë Kriminale dhe e Statistikave) dhe të identifikohen përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

3. Roli dhe organizimi i Prokurorise dhe Gjykatave
Ka një ndikim të madh në statistikat.
Bëhet shume i qartë kur vërehen jurisdiksione të ndryshme
Dy shembuj:

4. Gjermani dhe Hollandë Të regjistruar Autorë të dyshuar
Vendime të prokurorisë
‘Të dënuar’
Gjermani
7976 (100)
1067 (13)
Hollandë
7663 (100)
960 (13)
Viti 2003, per 100,000 banorë
‘I dënuar’ përfshin të gjitha çështjet që mbarojnë me vendime kur
autori merr një dënim (e.g. Strafbefehl, Dutch ‘transactie’)

5. Gjermani dhe Hollandë Të regjistruar Autorë të dyshuar
Vendime të prokurorisë
‘Të dënuar’
Gjermani
7976 (100)
2858 (36)
5784 (73)
1067 (13)
Hollandë
7663 (100)
1797 (23)
1280 (17)
960 (13)
Viti 2003, per 100,000 banorë
‘I dënuar’ përfshin të gjitha çështjet që mbarojnë me vendime kur
autori merr një dënim (e.g. Strafbefehl, Dutch ‘transactie’)

8. Roli dhe organizimi i Prokurorise dhe Gjykatave
Funksioni/roli mund të jetë i ndryshëm për lloje të ndryshme veprash penale
Si pasojë organizimi i statistikave mund të jetë i ndryshëm.
Hollandë: tre tipe: kundravajtje administrative / kundravajtje / krime
Po në Kosovë? (diskutim)

9. Llojet e veprave penale - Hollande
Ligji: Veprat Penale ndahen në krime (misdrijven) dhe shkelje / kundravajtje (overtredingen)
Kodi procedurial dhe praktikat e regjistrimit sugjerojnë një tjetër kategorizim:

10. Kategoria A
Kundravajtje
Kategoria B
Krime
Kategoria C

11. Kundravajtje (admin) Wet Mulderzaken
Pothuaj te gjitha kundravajtjet ne trafik: shpejtesia e larte, kalimi kunder semaforit,etj.
Keto merren administrativisht
Kundravajtje (admin) Wet Mulderzaken
Kategori A
Kundravajtje
Kategori B
Krime
Kategori C

12. Kundravajtjet ekonomike dhe te mjedisit
(admin)
Kundravajtje
Kundravajtjet ekonomike dhe te mjedisit
Kategori B
‘Krimet’ Rechtbankzaken
Krime
Kategori C
Te gjitha krimet: vjedhjet, krimet e dhunes, etj. dhe disa kundravajtje ne trafik (vozitja nen ndikimin e substancave - DUI)

13. Te gjita kundravajtjet e tjera (vozitja pa sigurim, duke qëne i dehur dhe jo ne rregull etj.)
(admin)
Kundravajtje
Kategori B
Kundravajtje
(te tjera)
Kantonzaken
Krime
‘Krime’

14. Kundravajtje (admin) Kundravajtje (të tjera) Krime ‘Krime’

16. Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave
Funksioni/roli mund të jetë i ndryshëm për të rritur dhe të mitur
Si pasojë organizimi i statistikave mund të jetë i ndryshëm.
Hollandë: S’ka ndryshim
Po në Kosovë? (diskutim)

17. Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave
A i merr Prokuroria çështjet gjithmonë dhe vetëm nga policia?
A ka prokuroria monopol në ndjekjen penale të çështjeve?
Hollandë: Ka edhe agjensi të tjera hetimi. Prokuroria ka monopolin
Po në Kosovë? (diskutim)

18. Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave
A i merr Prokuroria çështjet gjithmonë dhe vetem nga policia?
A ka prokuroria monopol në ndjekjen penale të çështjeve?
Në përgjithësi cila është rrjedha e ‘çështjes’ nëpër sistem
Hollandë: Ka edhe agjensi të tjera hetimi. Prokuroria ka monopolin
Po në Kosovë? (diskutim)

19. Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave
A mundet policia/Prokuroria të vendosin dënime? Apo vetem gjykatat? Në teori apo në praktikë?
Hollandë: Policia vetëm në praktikë, Prokuroria mund dhe bën në një numër të madh çështjesh
Po në Kosovë? (diskutim)

20. Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave
A jane çështjet ku nuk ka autor të veprës penale pjesë e ngarkesës së prokurorit?
Hollandë: Jo
Po në Kosovë? (diskutim)
A ka vetem një juridiksion?
Hollandë: po; US, Germany: Jo
Kosova?

21. Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave
A ekziston vetëm një regjistër i centralizuar i regjistrimeve kriminale?
Hollandë: Po.
Kosova? (diskutim)

22. Organizimi i Statistikave
‘Monitorimi i të dhënave’ ka tre aspekte:
Informacioni Operacional Të dhënat aktuale për përpunimin e një krimi/çështjeje specifike
Informacioni Manaxhues Të dhëna për të monitoruar përformancën nga ana e organizatës.
Statistikat Të dhëna për kërkim dhe politika
Megjithëse, idealisht, burimi i të dhënave është i njëjtë, përdorimi dhe përdoruesit janë krejt të ndryshëm
Do të flas për statistikat, përveç kur e specifikoj që nuk është fjala për to 22

23. Organizimi i Statistikave
Për të përmirësuar vlerën e statistikave të krimit dhe drejtësisë, është e nevojshme që mbledhja, analiza dhe botimi të koordinohen midis agjensive.
Nëse bëhet kjo atëhere mund të përdoren të njëjtat klasifikime, proçedura të mbledhjes së të dhënave dhe sistemeve të IT
Praktika të mira statistikore mund të përdoren nga të gjithë
Mesazhet që japin statistikat mund të shkembehen midis agjensive
Ka një qëndrim të përbashkët për analizat
Mund të ketë një qëndrim të përbashkët për botimet, që do të përmirësojë dobishmërinë e statistikave dhe ekzistenca e tyre mund t’i bëhet e njohur më gjërësisht publikut.

24. Roli i mundshëm i Zyrës qëndrore të Statistikave
Zyra qëndrore e Statistikave (ZQS/CSO) është vendi ku përqëndrohet eksperienca statistikore në shumë vende.
Në këtë rast do të merrte një rol qëndror në zhvillimin dhe mbledhjen e statistikave të krimit dhe drejtësisë
ZQS/CSO mund të ndihmojë
Të lehtësojë diskutimet për çështje të përbashkëta
Të shkëmbejë praktikat e mira midis agjensive të drejtësisë
Të zhvillojë kapacitete statistikore në agjensi të ndryshme të drejtësisë
Nëse CSO nuk e ndërmerr këtë rol, atëhere një prej agjensive duhet të marrë drejtimin, p.sh. departamenti i statistikave në Ministrinë e Drejtësisë.

25. Avantazhet dhe disavantazhet e Zyrës qëndrore të Statistikave (CSO)
Uniformiteti
Efiçenca
Shihet si më e pavarur
Statistikat janë biznesi i tyre primar
Lidhja me statistikat e tjera
Disavantazhet:
Koha
Niveli i detajeve
Njohuritë në fushën e Drejtësisë Kriminale 25

26. Nevoja për Ligjin për Statistikat
Ligji për statistikat i jep CSO dhe / ose agjensive të tjera të drejtën për të mbledhur të dhëna për krimin dhe drejtësinë:
Përmes studimeve të individëve dhe organizatave
Përmes regjistrave që mbahen nga agjensitë
Nga sistemet e informimit të agjensive
Shumë vende e kanë një ligj të tillë
Nëse mungon duhet autoriteti parlamentar dhe të negociohet përmes CSO.
Ligji do të siguronte mbledhjen, analizën, dhe botimin e statistikave të dobishme dhe të domosdoshme për krimin dhe drejtësinë.
Një nga avantazhet kryesore është se çështja e privatësisë mund të rregullohet nga ky ligj.

27. Nevoja për një Komitet të Statistikave të Krimit dhe Drejtësisë
Diskutimet për çështjet e njëjta të statistikave duhet të mbahen në një komitet ose forum të ngjashëm
Të gjitha agjensitë përkatëse të krimit dhe drejtësisë duhet të paraqiten në këtë forum
Komiteti duhet të ketë mjetet e nevojshme dhe drejtimin e duhur e në nivel të lartë në mënyrë që konkluzionet e tij të merren seriozisht nga manaxhimi drejtues në agjensitë e krimit dhe drejtësisë
Roli i tij duhet të jetë i përcaktuar qartë dhe progresi i drejtuar nga manaxhimi i lartë

28. Sugjerimet për punën e rregullt të komitetit të statistikave
Komiteti duhet të takohet të paktën tre herë në vit
Çështjet e përhershme duhet të përfshijnë raporte nga çdo agjensi për:
Përparimin e zhvillimeve në mbledhjen e statistikave
Përparimin drejt konsistencës së klasifikimeve
Përparimin mbi analizat e reja dhe publikimet
Si i përdor politika përfundimet e statistikave
Zhvillimet në infrastructure, përfshirë antarët e rinj të personelit, trajnimin e përmirësuar, analizat e reja, IT e re.
Proces-verbalet dhe dokumentat e takimeve duhen vendosur në faqen në internet të statistikave që të inkurajojnë transparencën

29. Sugjerime për aktivitete më pak të shpeshta të komitetit të statistikave
Studim me manaxherët e lartë për të parë se cilat statistika do të ishin të dobishme për zhvillimin e politikave por që nuk janë ende të disponueshme.
Publikimi i kodeve që përdoren nga agjensi të ndryshme për të treguar ndryshimet dhe për të inkurajuar harmonizimin.
Takime me zyrtarë të lartë në nivel Gjygjtari ose Komisioneri për t’i shprehur komitetit të statistikave pikëpamjet e tyre mbi statistikat.
Të shqyrtohen statistikat mbi krimin dhe drejtësinë nga vendet e tjera me qëllim që të inkurajohen zhvillimet e praktikave të mira.
Bashkëpunimi me vendet e tjera të rajonit që kanë probleme të ngjashme.

30. Integriteti i Statistikave
Statistikat duhet të jenë në përputhje me qëllimin: Integriteti i Statistikave arrihet nëse plotësohen sa vijon:
të mblidhen me shpeshtësi të përshtatshme: p.sh çdo muaj
të përgatiten shpejt, përndryshe u bie vlera shpejt
të jenë konsistente në vetvete dhe konsistente me të dhënat e mëparshme. (p.sh. rezultatet e prokurorisë duhet të jenë konsistente me të dhënat që hyjnë në gjykata)
Procedurat e mbledhjes së të dhënave dhe rishikimi i tyre ose i shifrave të mëparshme duhet të jenë transparentë
Publiku dhe media të kenë qasje.

31. Shmangia e ndikimit politik
Statistikat e Drejtësisë duhet të jenë të lira nga ndërhyrjet politike, që do të thotë:
Statistikat duhet tu shperndahen të gjithëve në të njëjtën kohë për të shmangur keqpërdorimin politik të shifrave ose shtypjen e tyre
Duhet të jepet një listë kontaktesh ku njerëzit mund të bëjnë pyetje të tjera mbi statistikat
Duhet hartuar një politikë për dhënien e të dhënave më të detajuara sipas kërkesave: p.sh. Akademikëve për kërkime përfshirë edhe fshehjen e burimit të të dhënave.
Nëse kjo nuk është arritur ende, është e rëndesishme të punohet dhe të bëhen marrëveshje që sigurojnë pavarësinë e statistikave.

32. Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave
Të dhënat mbi krimin mund të përdoren për qëllime të ndryshme: zgjidhja e krimit (e dimë që është gjithmonë bashkëshorti), parandalimi i krimeve (brenda vendit e më gjerë), hartimi i politikave, buxheti, informimi i publikut të gjerë etj.

33. Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave
Informimi i manaxhimit:
Ngarkesa dhe burimet me qëllim që të optimizohen proceset
P.sh.:
numri i çështjeve për personelin
(Pritet) hyrje, rreth kohës së procesimit
Përdoruesit: Manaxherët 33

34. Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave
Statistikat (1), llogaritja:
Informacion i përgjithshëm mbi numrin e çështjeve/autorëve të veprave
P.sh.:
Dënimet sipas llojit të krimit
Numri i prokurorëve/dënimet sipas llojit të krimit
Përdoruesit: parlamenti, media, trupat ndërkombëtarë, publiku i përgjithshëm 34

35. Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave
Statistikat (2), kerkimi:
Informacion specifik per kerkimin kriminal dhe zhvillimin e politikave
p.sh.:
Perseritja e vepres penale
Zhvillimi i krimit, sipas tipit te krimit
Perdorues: keshilltare politike, kerkues 35

36. Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave
Disa shembuj:
Monitorimi i raporteve të përsëritjes së veprave penale sipas grupeve të autorëve
Parashikimi i kapacitetit të burgjeve
Vlerësimi i masave politike 36

37. Arkitektura e statistikave
Nga vijnë të dhënat?
Disa mundësi:
Të dhëna të përmbledhura / të dhëna të detajuara
(Pjesërisht) manuale /plotësisht të automatizuara
Qasje e drejtpërdrejtë në sistemin administrativ / qasje periodike ose indirekte
Ekstrakte / Ndryshim i mesazheve 37

38. Rrjedha e të dhënave, Hollandë
COMPAS:
Administrative system used in 19 PS offices
Information from appeal courts
Special interface for CBS
Mgmt Info System
for 19 PS offices
Interface for
Criminal Record Register
CBS Statistics
Mgmt Info System for
Central Prosecutor Office
Central
OMDATA
(WODC)
OBJD
Crimes only
Crimes and misdemeanors

39. Arkitektura e statistikave
Vërejtje:
Të dhënat e detajuara preferohen. Fleksibiliteti, të mira për kërkim. Por ka çështje privatësie.
Plotësisht të automatizuara duket të jenë me kosto më të ulët. Por nga eksperienca ime cilësia më e ulët!
Qasja e drejtpërdrejtë është barrë mbi sistemin administrativ parësor. Edhe arkitektura IT është më e komplikuar. 39

40. Arkitektura e statistikave
Me qasje periodike apo jo direkte ka dy mundësi:
Një herë në muaj/javë / … përgatitet një extrakt nga sistemi primar.
Sa herë që ndodh diçka e rëndësishme me një çështje (hyrje e të dhënave, vendim i prokurorisë, vendim i gjykatës, …) shkruhet menjëherë në regjistër. 40

41. Kosovo (Under UNSCR 1244) Statistical Training
Prosecution / Courts
Session 2, October 6th, – 16.30
Overview of the Criminal Justice System and Statistics - Introduction
With funding from the European Union
DEVELOPMENT OF MONITORING INSTRUMENTS FOR JUDICIAL AND LAW ENFORCEMENT INSTITUTIONS IN THE WESTERN BALKANS
Phase three – Training 41