1. Java
Iznimke - exceptions

2. Iznimke - exceptions Exceptions – iznimne situacije
greške korisničkog unosa
greške uređaja
fizička ograničenja
programerske greške
...
Java © - Eugen Mudnić

3. Exceptions
Razmotrite otvaranje, čitanje, pisanje i zatvaranje datoteke ( bez mehanizma iznimki )
GET A FILENAME OPEN THE FILE IF THERE IS NO ERROR OPENING THE FILE READ SOME DATA IF THERE IS NO ERROR READING THE DATA PROCESS THE DATA WRITE THE DATA IF THERE IS NO ERROR WRITING THE DATA CLOSE THE FILE IF THERE IS NO ERROR CLOSING FILE RETURN
Java © - Eugen Mudnić

4. Exceptions Korištenjem iznimki kod izgleda ovako
try {
// …
} catch (ExceptionType1 identifier) {
} catch (ExceptionType2 identifier) {
} finally { }
TRY TO DO THESE THINGS: GET A FILENAME OPEN THE FILE READ SOME DATA PROCESS THE DATA WRITE THE DATA CLOSE THE FILE RETURN IF THERE WAS AN ERROR OPENING THE FILE THEN DO ... IF THERE WAS AN ERROR READING THE DATA THEN DO ... IF THERE WAS AN ERROR WRITING THE DATA THEN DO ... IF THERE WAS AN ERROR CLOSING THE FILE THEN DO ...
Java © - Eugen Mudnić

5. Što je exception – iznimka ?
exception je Java objekt koji koji se kreira kad se u programu pojavi abnormalna situacija.
exception objekt ima podatkovne članove koji pohranjuju informaciju o problemu
Kaže se da je iznimka bačena (thrown). Stavlja se na stog dok se ne obradi
Možete uhvatiti (catch) objekt iznimke sa specifičnim kodom
Java © - Eugen Mudnić

6. Slijeđenje iznimki Method Calls Travel Down Exceptions Passed Up
Java Runtime
The main( )
method
First Method
Exception
Thrown Here
Method
Calls
Travel
Down
Exceptions
Passed Up
Java © - Eugen Mudnić

7. Četiri kategorije iznimki
Greške u kodu i podacima: npr. pogrešno kastiranje objekta, indeks niza van granica niza,dijeljenje s nulom za cijele brojeve
Iznimke metoda: npr. substring() metoda može baciti iznimku StringIndexOutOfBoundsException
bacanje vlastitih iznimki
Java greške: uslijed grešaka izvršavanja JVM koji interpretira vaš program, a koje obično nastaju zbog grešaka u kodu
Java © - Eugen Mudnić

8. Sve iznimke su pokrivene s dvije direktne subklase klase - Throwable
Tipovi iznimki
Sve iznimke su pokrivene s dvije direktne subklase klase - Throwable
Object
Throwable
Error
Exception
RuntimeException
...
...
...
Java © - Eugen Mudnić

9. Iznimke tipa Error
Predstavljaju iznimke za koje se ne očekuje da ih hvata korisnik
Tri direktne subklase klase Error:
ThreadDeath: baca se kada se namjerno zaustavi nit u izvršavanju. Kada se ne uhvati završava nit, a ne program
LinkageError : ozbiljne greške unutar klasa u programu (nekompatibilnosti među klasama, pokušaj kreiranja objekta nepostojeće klase)
VirtualMachineError – JVM greška
Java © - Eugen Mudnić

10. Iznimke tipa RunTimeException
Za skoro sve iznimke koje su reprezentirane subklasama klase exception potrebno je uključiti kod za njihovu obradu ili se program neće prevesti
RunTimeException se tretiraju drukčije. Prevodilac dozvoljava njihovo ignoriranje. Razlog je u tome što se ove iznimke pojavljuju uslijed ozbiljnih grešaka u kodu, čija obrada ne bi mogla ništa značajno napraviti.
Java © - Eugen Mudnić

11. Subklase od RuntimeException
ArithmeticException: Pojava neispravnog aritmetičke operacije poput dijeljenja s nulom
IndexOutOfBoundsException : indeks koji je izvan dozvoljenih granica za određeni objekt poput niza, stringa ili vektora
NegativeArraySizeException : kada se upotrijebi negativan indeks niza
NullPointerException : poziv metoda ili pristup podatkovnom članu null objekta
ArrayStoreException : pokušaj dodjeljivana reference pogrešnog tipa u element niza
ClassCastException: pokušaj kastiranja objekta neodgovarajućeg tipa
SecurityException : prilikom ugrožavanja sigurnosnih mjera (security manager).
. . .
Java © - Eugen Mudnić

12. Rad s iznimkama
Ako vaš kod može baciti iznimku koja nije tipa Error ili tipa RunTypeException (uključivši i sve subklase) imate dvije opcije:
Možete osigurati kod koji će upravljati s bačenim iznimkama
Ignoriranje na način da se omogući metodi koji baca pogreške da ih proslijedi pozivnoj metodi
Java © - Eugen Mudnić

13. Specficiranje iznimki koje metoda može baciti
Ako se iznimka ne hvata i rješava unutar metode, metoda mora deklarirati da može baciti iznimku:
double mymethod() throws EOFException, FileNotFoundException { // Detalji koda metode (koristi java.io package klase)...
// metoda ne rukuje s iznimkama koje mogu biti bačene }
Lista klasa za iznimke koje mogu biti bačene
Pass the buck, or decide that the buck stops here !
Java © - Eugen Mudnić

14. Uvijek se izvršava bez obzira na prethodne blokove
Obrada iznimki
Za kod u ovome bloku hvatamo iznimke (također i iznimke tipa Error ili RunTimeException)
try {
// … }
catch (ExceptionType1 identifier)
catch (ExceptionType2 identifier) {
finally
Kod koji obrađuje iznimku. Poziva se za ExceptionType1 ili bilo koju od subklasa (sve subklase bazne klase Throwable)
Uvijek se izvršava bez obzira na prethodne blokove
Java © - Eugen Mudnić

15. Druge varijante try { // … } catch (ExceptionType1 identifier) try {
finally {
Java © - Eugen Mudnić

16. Primjer: Ch7\01_TestTryCatch\TestTryCatch.java
public class TestTryCatch {
public static void main(String[] args)
int i = 1;
int j = 0;
try
System.out.println("Try block entered " + "i = "+ i + " j = "+j);
System.out.println(i/j); // Divide by 0 - exception thrown
System.out.println("Ending try block"); }
// Catch the exception
catch(ArithmeticException e)
System.out.println("Arithmetic exception caught");
System.out.println("After try block");
return;
Java © - Eugen Mudnić

17. Više o try/catch
try blok je kao i svaki drugi blok što se tiče vidljivosti varijabli
try i catch blokovi su vezani jedan za drugoga:
example: Ch7\02_TestLoopTryCatch-1\TestLoopTryCatch.java
Ch7\03_TestLoopTryCatch-2\TestLoopTryCatch.java
Java © - Eugen Mudnić

18. Višestruki catck blokovi
Ako imate catch blokove s nekoliko tipova iznimki u istoj klasnoj hijearhiji, potrebno je blokove postaviti u određeni red. Prvo najniže subklase pa redom prema najvišoj superklasi
// neispravna sekvenca catch blokova // neće se prevesti
try { // try block code } catch(Exception e) { } catch(ArithmeticException e) { }
Java © - Eugen Mudnić

19. Više o finally bloku Korištenje za pospremanje (clean-up)
Asociran s određenim try blokom (poput catch bloka)
Može se koristiti i s try blokom koji sadrži kod koji ne baca nikakvu iznimku
za kod s višestrukim break ili return elementima
vrijednosti koje vratimo s return u finally bloku pregazit će bilo koji return izvršen u try bloku
Java © - Eugen Mudnić

20. Strukturiranje metode
try {
// code that does
// throw exceptions }
catch(MyException1 e)
// code to process
// exception
catch(MyException2 e)
finally
// code to execute
// after the try block
double doSome(int aParam)
throws ExceptionType1, ExceptionType2 {
// code that doesn't throw exceptions
// Set of try/catch/finally blocks
// . . . }
Java © - Eugen Mudnić

21. Redoslijed izvršavanja - primjer
Ch7\04_TryBlockTest-1\TryBlockTest.java
Analiziraj različite sekvence izvršavanja !
Java © - Eugen Mudnić

22. Ugniježđeni try blokovi{
// Inner try block code }
catch(Exception1 e)
// ...
// Outer try block code
// catch block code
catch(Exception21 e)
// Outer catch block code
Moguće je dodati finally blokove ili još nivoa
Java © - Eugen Mudnić

23. Ponovno bacanje iznimki
U mnogim situacijama pozivni program treba informaciju o iznimci koja je bačena u metodi
try {
// Code that originates an arithmetic exception }
catch (ArithmeticException e)
// Deal with the exception here
throw e; // Rethrow the exception to the calling program
Java © - Eugen Mudnić

24. Exception objekt – klasa Throwable
Exception objekt koji se prosljeđuje u catch blok sadržava dodatne informacije o prirodi problema
Klasa Throwable je bazna klasa za sve Java iznimke
klasa Throwable ima dva public konstruktora
default kontruktor
kontruktor koji prihvaća argument tipa String (tu može biti smještena informacija o prirodi pogreške)
Java © - Eugen Mudnić

25. Exception objekt – klasa Throwable
Objekti tipa Throwable sadržavaju dva primjerka informacije o iznimci:
Poruka(message) (već smo naveli da se inicijalizira u konstruktoru)
Zapis o izvršnom stogu (execution stack) u trenutku kada je iznimka kreirana (puni naziv svih pozvanih metoda, plus svaki broj linije u kojoj se poziv dogodio)
Java © - Eugen Mudnić

26. Exception objekt – klasa Throwable
Throwable klasa ima slijedeće public metode koje omogućavaju pristup zapisu poruka i stoga:
getMessage()
Vraća sadržaj poruke, koji opisuje trenutnu iznimku (null za većinu predefiniranih klasa)
printStackTrace()
Ispis poruka i stoga na standardni izlaz(ekran u konzolnim programima)
printStackTrace(PrintStream s)
Isto samo što se izlaz može dati kao argument
Java © - Eugen Mudnić

27. Exception objekt – klasa Throwable
metoda fillInStackTrace() će ažurirati zapis stoga za mjesto gdje se poziv iste obavlja
koristite kad ponovo bacate iznimku da ažurirate zapis stoga kada je ponovo bačena (puno korisnije kod bacanje vlastite iznimke)
e.fillInStackTrace();
throw e;
Java © - Eugen Mudnić

28. Primjer korištenja Throwable informacija
Ch7\05_TryBlockTest-2\TryBlockTest.java
Java © - Eugen Mudnić

29. Definiranje vlastitih iznimki
Dva osnovna razloga:
Dodavanje informacije kada se dogodi neka standardna iznimka
Pogreška koja se događa u vašem kodu zaslužna novog tipa iznimke
Kod bacanja iznimki ima dosta općih troškova (overhead)
Ako se sadržaj catch bloka često izvršava razmislite da li se sve moglo izvesti s nečim poput if-then-else
Java © - Eugen Mudnić

30. Definiranje vlastitih iznimki
Sve klase iznimki imaju Throwable kao superklasu
najbolja praksa: derivirajte ih iz Exception cklase -> prevodilac će pratiti gdje je moguće bacanje i da li su hvatane ili proslijeđene
korištenje RunTimeException ili neke od njenih subklasa -> bez provjere od strane prevodioca
Java © - Eugen Mudnić

31. Definiranje vlastite klase iznimki
// exception class – minimalna definicija
public class DreadfulProblemException extends Exception {
// Konstruktori public DreadfulProblemException(){ } // Default constructor
public DreadfulProblemException(String s) { super(s); // Call the base class constructor } }
Poruka pohranjena u superklasi, Exception (u stvari Throwable) bit će automatski inicijalizirana s nazivom klase.
String proslijeđen u drugom konstruktoru bit će dodan nazivu klase
Java © - Eugen Mudnić

32. Definiranje vlastite klase iznimki
Što još dodati klasi iznimke ?
druge konstruktore
varijable instance za pohranu dodatnih informacija
pristupne metode za varijable instance s dodatnim informacijama
Java © - Eugen Mudnić

33. Bacanje vlastite iznimke
DreadfulProblemException e = new DreadfulProblemException(); throw e;
DreadfulProblemException e = new DreadfulProblemException("Uh-Oh"); throw e;
getMessage() inaslijeđena od throwable vraća: "DreadfulProblemException:Uh-Oh"
throw new DreadfulProblemException("Double trouble!");
Java © - Eugen Mudnić

34. Strategija upravljanja iznimkama
int method2(...) throws Exception1, Exception2 {
try
// try block code that may
// throw ArithmeticException }
catch(ArithmeticException e)
// Analysis code if(...)
throw Exception1;
else
throw Exception2;
void method1(...) {
try
int x= method2(...); }
catch( Exception1 e)
//handle exception
catch( Exception2 e)
method1 može baciti dvije vrste iznimki
Java © - Eugen Mudnić

35. Upravljanje iznimkama
primjer:
Ch7\06_DesignOwnException
ZeroDivideException.java
TryBlockTest.java
Java © - Eugen Mudnić