1. Primjena elektronskog učenja na Fakultetu za informacione tehnologije
Univerzitet Mediteran
Fakultet za Informacione tehnologije
Primjena elektronskog učenja na Fakultetu za informacione tehnologije
XV Naučno-stručni skup IT 2010
Žabljak, februar 2010.

2. Fakultet za informacione tehnologije
Sadržaj:
O Fakultetu za informacione tehnologije (FIT)
Uvođenje e-učenja na FIT-u
Iskustva i preporuke

3. Fakultet za informacione tehnologije
Nastavni plan i program na Fakultetu za informacione tehnologije usklađen je sa principima Bolonjske deklaracije.
Osnovne akademske studije  
Softverski inženjering
Informacioni sistemi
Računarske telekomunikacije
Specijalističke studije
Magistarske studije

4. Fakultet za informacione tehnologije
Od FIT primjenjuje kombinovani (blended ) način izvođenja nastave.
Nastava se izvodi djelimično f2f .
Materijali za učenje su dostupni online putem sistema za e-učenje.

5. Uvođenje sistema za učenje na daljinu
2006
Projekat uvođenja sistema za učenje na daljinu (Distance Learning System -DLS ) na Univerzitetu Mediteran.
Cilj
primjena informaciono-komunikacionih tehnologija zasnovanih na Internetu (Web stranicama) kao novog metoda u izvođenju nastave na fakultetima kao i programima cjeloživotnog obrazovanja Univerziteta Mediteran .
promjena metodoloških pristupa koji se koriste u nastavi.
prelaz s tradicionalnog načina učenja na aktivno sticanje znanja.
Fakultet za informacione tehnologije postaje prvi fakultet u Crnoj Gori koji je omogućio novi metod izvođenja nastave –putem Weba (online učenje).

6. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N1)
2006 –NIVO 1(N1)
Nastava se izvodi djelimično f2f, a materijali za učenje su dostupni online.
Za isporuku video materijala za učenje koriste se DVD, CD, ..
Sistem za e-učenje nudi studentima:
Digitalne statičke materijale za učenje putem Weba.
digitalni udžbenik (skripta)
digitalna zbirka i katalog
pripreme, materijali i uputstva za vježbe
Mogućnost online komunikacije sa nastavnikom (chat i )
Mogućnost da upload-uju svoje zadatke

7. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N1)
Neodgovarajuće softversko rješenje za sistem za e-učenje
Outsourcing – potrebne izmjene zahtijevaju vrijeme i dodatna ulaganja
Decentralizovanost sistema (FIT Web CMS i FIT DLS)
Nedovoljna informisanost i spremnost studenata da prihvate novi oblik učenja
Problemi sa različitim i/ili ograničenim pristupom Internet mreži (otežano preuzimanje materijala, postavljanje zadataka i sl.

8. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N1)
Prva instalacija Moodle sistema u cilju testiranja (dva semestra prije implementacije).
Planiranje i administracija novog sistema za e-učenje baziranog na Moodle platformi.
Kreiranje interfejsa i definisanje standardnih elemenata e-kursa
Obuka korisnika (nastavnog osoblja) za rad sa Moodle sistemom
Open Source Learning Management System

9. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N2)
Zašto Moodle ?
Jednostavna administracija
Moodle podržava rad na Linux, Windows, Unix, Mac OX, Netware i bilo kojem drugom OS koji podržava PHP i MySQL
Modularnost
Automatski upgrade
Sigurnost – validacija i enkripcija podataka.
Pedagoški principi na kojima je softver razvijen
Teorija konstruktivizma
Učenje je aktivan i kreativan proces, ali u isto vrijeme i individualan, gdje studenti uče zajedno istražujući, analizirajući i dijeleći saznanja do kojih dođu
Fleksibilno i kolaborativno okruženje za učenje

10. Mogućnosti za kreiranje okruženja za učenje
GUI Moodle sistema nije standardnog formata - sastoji se iz blokova (modula) što omogućava kreiranje fleksibilnog okruženja za učenje
Kurs može biti organizovan po temama, nedeljama ili može imati društveni format.
Različiti moduli za kreiranje okruženja za učenje.
Moduli za administraciju kursa.

11. 3

12. Resursi za učenje Aktivnosti
Tekstualni i multimedijalni fajlovi
Web stranice
E-knjige
Lekcije
Testovi
Zadaci
Diskusioni forumi
Wiki
Rječnik
Projekat (esej)
Moodle ima razvijena tri standardna kanala za komunikaciju:
asinhroni i javni način razmjene znanja i ideja (diskusioni forumi)
sinhroni i simultani način konverzacije u kojem učestvuje više grupa studenata (pričaonice )
privatni kanal za komunikaciju između dvoje ili više studenata (dijalog )

13. Resurs: E-knjiga

14. Resurs:Web strana

15. Resurs: Lekcija

16. Aktivnost: Rečnik

17. Aktivnost: Test Pregled rezultata Ručno ocjenjivanje Analiza pitanja
Eksport rezultata (Excel, tekst)
Aktivnost: Test

18. Aktivnost: Zadatak

19. Asinhroni
Forum
Sinhroni IM
Video konferencija
Načini komunikacije

20. Moodle DimDim modul za video konferenciju

21. Izvještaji o aktivnostima

22. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N2)
2007 – NIVO 2 (N2)
Kreiran je novi sistem za e- učenje
Open source Moodle platforma
Dizajniran u skladu sa potrebama FIT-a.
Skalabilan
Postojeći kursevi importovani su u novi sistem za e-učenje.

23. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N2)
Kreiranje novih kurseva
Prilagođavanje Moodle sistema
Dodavanje novih modula
Uspostavljanje internih standarda za razvoj e-kursa u skladu sa preporukama
EFQUEL-The European Foundation for Quality in eLearning
Univerziteta u Evropi koji su dobili Quality label in eLearning od EFQUEL.
Edukacija nastavnog osoblja
Edukacija studenata
Evaluacija

24. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N3)
2008 – NIVO 3 (N3)
Kursevi organizovani u nedeljnom formatu.
Svaki kurs sadrži:
Nastavne materijale u tekstualnom i multimedijalnom obliku
snimak sa predavanja ili prezentacija praćena glasom
i video tutorijali za vježbe
Kalendar važnih događaja
Obavještenja
Opšti forum kursa i forume vezane za specifične teme
Testove za (samo)provjeru znanja u okviru svake nedelje
Sistem za ocjenjivanje
Opcione module (wiki, knjige, rečnik i sl.) kreiraju nastavnici u skladu sa temom kursa.

26. Razvoj sistema za e-učenje na FIT-u (N3)
Kreirano je oko 80 kurseva u sistemu za e-učenje FIT-a
60% aktivnih
30% u pripremi
FIT ima 500 aktivnih korisnika sistema za e-učenje
Formiran je centar za podršku (za studente i nastavnike)
Kreirani su e-kursevi za rad sa Moodle sistemom.

27. Preporuke za usvajanje e-učenja na univerzitetima
Elektronski podržano učenje, kao važan aspekt u društvu znanja će zauzimati sve značajnije mjesto zbog razloga sve većeg pritiska na obrazovne institucije za povećanjem obrazovnih mogućnosti.
Samo institucije sa dobrim kapacitetima u opremi i ljudstvu će moći odgovoriti takvim zahtjevima, i time se nametnuti na tržištu obrazovanja
Osposobiti nastavno osoblje za razvoj multimedijalnih sadržaja. Za tu svrhu na univerzitetima treba formirati centre koji će pružati tehničku, organizacionu i didaktičku podršku razvoju daljinskog obrazovanja.
Za razvoj elektronski podržanog učenja na fakultetima / univerzitetima potrebno je definisati budžetska sredstva za finansiranje centara za razvoj daljinskog obrazovanja, i za razvoj elektronskih obrazovnih sadržaja.

28. Preporuke za usvajanje e-učenja na univerzitetima
Definisanje i postizanje neophodnog nivoa kvaliteta obrazovanja pravilnom upotrebom informaciono komunikacionih tehnologija u visokom obrazovanju predstavlja veliki izazov.
Neophodno je usvojiti određene standarde u tu svrhu.
Materijali za učenje u online okruženju moraju biti adekvatno izrađeni u smislu da angažuju studenta i unaprijede učenje.
Prije izrade nastavnih materijala nastavnici bi morali eksplicitno znati principe učenja, posebno što su u procesu e-učenja nastavnici i učenici fizički odvojeni. Izrada nastavnih materijala za efektivno online učenje trebala bi biti bazirana na provjerenim i čvrstim teorijama učenja.

29. Preporuke za usvajanje e-učenja na univerzitetima
U ovom trenutku možemo konstatovati da u vezi sa e-učenjem nedostaje jedna »strukturalna filozofija« i pedagoški modeli.
Ustanove visokog obrazovanja su još uvijek radije okrenute tradicionalnom načinu izvođenja nastave a upotrebljavaju e- učenje kao izvor dodatne vrijednosti za svoje studente i za omogućavanje fleksibilnog učenja uz pomoć Web resursa.
Osjeća se “strah” ili inercija formalnog obrazovanja da u nastavne planove i programe ugradi e-učenje, dijelom zbog činjenice da ovaj oblik učenja nije u potpunosti shvaćen od nastavnika.
Neophodno je da se univerziteti otvore, odnosno da usvoje nove tehnologije u učenju kako bi se prilagodili zahtjevima stalnog stručnog usavršavanja i doživotnog učenja.

30. Preporuke za usvajanje e-učenja na univerzitetima
Uspješno uvođenje ICT tehnologija u učenje u velikoj mjeri zavisi od korisnika – nastavnika i učenika.
Nove uloge nastavnika i studenata u procesu učenja u velikoj mjeri se razlikuju od onoga što danas postoji na univerzitetima.
Motivacioni aspekti i stilovi učenja novih učenika identifikovanih u literaturi kao “digital natives” ili “net generacija” nisu još adekvatno uzeti u razmatranje.
Moraju se uzeti u obzir činjenice da nisu svi učenici “digital natives”, a ni svi rođeni u doba elektronske razmjene informacije nisu samostalni učenici.
Ne može se očekivati da su svi nastavnici i studenti spremni da se brzo prilagode e-učenju , niti se može ignorisati potreba za vještinama da se ovlada novim tehnologijama koje se koristi u e-učenju.

31. Zaključak
Potrebno je razvijati svijest kod svih učesnika u procesu obrazovanja o prednostima upotrebe novih tehnologija u učenju i o potrebi za uvođenjem e- učenja.
Tradicionalno učenje ne može (i neće) nestati iz procesa obrazovanja.
Budućnost nije u tradicionalnom učenju, niti samo u elektronskom učenju, već u njihovoj kombinaciji, prilagođenoj različitim potrebama, okolnostima i učenicima

32. HVALA NA PAŽNJI Univerzitet Mediteran
Fakultet za Informacione tehnologije
HVALA NA PAŽNJI