1. Program Rewitalizacji Gminy Łączna Prezentacja na sesji diagnozy zjawisk kryzysowych 30.06.2016

2. Rewitalizacja w perspektywie 2014-2020 jest inna niż w perspektywie 2007-2013 (wówczas tylko miasta i centra gmin) teraz całe gminy. Program Rewitalizacji dla Gminy na lata 2016-2023 ma szanse na dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna. Opracowano na podstawie Wytycznych Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 (MIiR/H 2014-2020/20(01)/07/2015

3. Czym jest rewitalizacja w nowym okresie programowania 2014-2020? To proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji

4. Pojęcie obszarów zdegradowanych i obszarów rewitalizacji OBSZAR ZDEGRADOWANY Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, w przypadku występowania na nim ponadto, co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk:

5. gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw lub środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów, jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, lub przestrzenno- funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej, jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej, jakości terenów publicznych, lub technicznych – w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska.

6. Obszar zdegradowany może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, pod warunkiem stwierdzenia na każdym z podobszarów występowania koncentracji negatywnych zjawisk społecznych oraz gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych lub technicznych.

7. Pojęcie obszaru rewitalizacji jest to obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk. Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. Liczba mieszkańców Gminy Łączna - stan na 31.12.2015r.5252 Limit liczby mieszkańców w rewitalizacji30% Max. liczba mieszkańców w rewitalizacji1576

8. Sołectwo stan ludności na 31.12.2015 Czerwona Górka 362 Gózd 549 Jęgrzna 492 Kamionki 457 Klonów 288 Łączna w tym 610 Łączna 519 Jaśle 91 Osełków w tym 275 Osełków 217 Stawik 58 Podłazie 406 Podzagnańszcze 374 Występa 361 Zagórze 427 Zalezianka 416 Zaskale w tym 235 Zaskale 206 Zaskale Ostrów 29 Razem 5252

9. Dla jakich programów/działań ważna jest rewitalizacja? z tych 5 działań RPO (wg mnie duże znaczenie będzie w nich odgrywał Program rewitalizacji): - 6.5 rewitalizacja (Program stanowi wymóg formalny), - termomodernizacja budynków użyteczności publicznej (wyższy poziom dofinansowania, punkty) - 7.4 modernizacja infrastruktury szkoleniowej i edukacyjnej (wyższy poziom dofinansowania, punkty) -7.2 rozwój potencjałów endogemicznych (projekty turystyczne) (punkty) - 4.4 zachowanie dziedzictwa kulturowego i naturalnego (wyższy poziom dofinansowania, punkty)

10. Jakie dane braliśmy pod uwagę tworząc diagnozę?

11. Problemy w sferze społecznej 1 1 Liczba osób korzystających z pomocy GOPS w latach 2013-2015GOPS Łączna 2 2 Liczba dzieci i młodzieży korzystająca z dożywiania w latach 2014-2015GOPS Łączna 3 3 Liczba osób korzystająca z zasiłków stałych, okresowych i celowych w latach 2014-2015 GOPS Łączna 4 4 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu bezrobocia w latach 2014-2015 GOPS Łączna 5 5 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu ubóstwa w latach 2014-2015GOPS Łączna 6 6 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu niepełnosprawności w latach 2014- 2015 GOPS Łączna 7 7 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby w latach 2014-2015 GOPS Łączna 8 8 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych w latach 2014-2015 GOPS Łączna 9 9 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu alkoholizmu w latach 2014-2015GOPS Łączna 10 10 Liczba sołectw najbardziej zagrożone przestępczością na terenie gminy Łączna w latach 2013-2015 Komisariatu Policji w Suchedniowie 11 11 Liczba sołectw, w których nastąpił największy spadek liczby mieszkańcówUrząd Gminy w Łącznej 12 12 Liczba sołectw, w których procentowy udział mieszkańców do 25 roku życia jest mniejszy niż średnia dla gminy Urząd Gminy w Łącznej 13 13 Liczba sołectw, w których procentowy udział mieszkańców powyżej 61 lat i więcej jest większa niż średnia dla całej gminy Urząd Gminy w Łącznej 14 14 Liczba bezrobotnych w latach 2013-2015PUP w Skarżysku- Kamiennej 15 Wskaźnik 15 Liczba sołectw, w których swą siedzibę ma najmniej organizacji pozarządowych Urząd Gminy w Łącznej 16 Wskaźnik 16: Liczba sołectw, w których była najniższa frekwencja wyborczaPaństwowej Komisja Wyborczej

12. Problemy w sferze środowiskowej 1 1 Liczba kilogramów azbestu pozostająca do utylizacji Program usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu gminy Łączna na lata 2015- 2032 2 2 Liczba sołectw na terenie, których występują obszary chronioneGeoserwis 3 3 Liczba sołectw na terenie, których występują pomniki przyrodyRegionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska

13. Problemy w sferze funkcjonalno-przestrzennej 1 Potrzeba zagospodarowania ładu przestrzennego w centrum sołectwa Urząd Gminy w Łącznej 2 Liczba sołectw, w których brak jest lub jest tylko częściowo wykonana kanalizacja Urząd Gminy w Łącznej 3 Liczba sołectw, w których istnieje potrzeba modernizacji lub budowy infrastruktury drogowej Urząd Gminy w Łącznej 4 Liczba sołectw, w których potrzeba modernizacji boiskaUrząd Gminy w Łącznej 5 Liczba sołectw na terenie, których znajdują się zabytki nieruchome wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Łączna: Urząd Gminy w Łącznej 6 Liczba sołectw na terenie, których znajdują się miejsca pamięci Urząd Gminy w Łącznej

14. Problemy w sferze gospodarczej 1 Liczba sołectw, w których liczba zarejestrowanych firm w Centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej (CEiDG) jest poniżej średniej CEiDG 2 Liczba sołectw, w których brak jest obiektów noclegowo- gastronomicznych Urząd Gminy w Łącznej Problemy w sferze technicznej 1 Liczba sołectw, w których istnieje potrzeba budowy lub modernizacji infrastruktury szkolnej Urząd Gminy w Łącznej 2 Liczba sołectw, w których Istnieje potrzeba budowy lub adaptacji/doposażenie infrastruktury zdrowotnej Urząd Gminy w Łącznej 3 Liczba sołectw, w których istnieje potrzeba budowy lub modernizacji/doposażenia infrastruktury społecznej (świetlice wiejskie) Urząd Gminy w Łącznej

15. Wskaźnik 1: Liczba osób korzystających z pomocy GOPS Metodologia: wzięto pod uwagę, że łącznie w ciągu 2 lat skorzystało z zasiłków GOPS 2751 osób (osoby w poszczególnych latach mogły się powtarzać). Licząc średnią dla sołectwa podzielono 2751 /13 sołectw, co dało w zaokrągleniu jako średnia dla sołectwa 211 osób. Sołectwa gdzie ta liczba była większa niż średnia dla sołectwa zaznaczono kolorem. 20142015 Razem liczba osób w latach 2014- 2015 Sołectwo Liczba rodzinosóbrodzinosób Czerwona Górka15602265162 Gózd281122299261 Jęgrzna24773299232 Kamionki22702062174 Klonów20641959162 Łączna4813945140372 Osełków24603888210 Podłazie31992887245 Podzagnańszcze24771077188 Występa13421438107 Zagórze278634105252 Zalezianka26833093232 Zaskale19611856154 321103033210682751

16. Wskaźnik 2: Liczba dzieci i młodzieży korzystająca z dożywiania w latach 2013-2015 Metodologia: wzięto pod uwagę, że łącznie w ciągu 2 lat 317 dzieci i młodzieży skorzystało z dożywiania (osoby w poszczególnych latach mogły się powtarzać). Licząc średnią dla sołectwa podzielono 317 /13 sołectw, co dało w zaokrągleniu jako średnia dla sołectwa 24 osoby. Sołectwa gdzie ta liczba była większa niż średnia dla sołectwa zaznaczono kolorem. Sołectwo20142015 Razem Czerwona Górka2014 34 Gózd1611 27 Jęgrzna1211 23 Kamionki149 23 Klonów1411 25 Łączna1412 26 Osełków219 30 Podłazie148 22 Podzagnańszcze1011 21 Występa66 12 Zagórze1615 31 Zalezianka1714 31 Zaskale93 12 Razem183134317

17. Wskaźnik 3 Liczba osób korzystająca z zasiłków stałych, okresowych, celowych w latach 2014-2015 8 sołectw: Gózd, Jęgrzna, Kamionki, Łączna, Osełków, Podłazie, Zagórze i Zalezianka jest powyżej średniej w zakresie liczby osób korzystających z zasiłków: stałych, okresowych i celowych.

18. Wskaźnik 4 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu bezrobocia w latach 2014- 2015 Kolorem zaznaczono 8 sołectw, w których liczba osób korzystających z zasiłków GOPS z tytułu bezrobocia jest największa.

19. Wskaźnik 5 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu ubóstwa w latach 2014-2015 Sołectwo20142015Razem Czerwona Górka 224 Gózd224 Jęgrzna112 Kamionki213 Klonów112 Łączna224 Osełków369 Podłazie224 Podzagna ńszcze 112 Występa112 Zagórze112 Zalezianka112 Zaskale--0 Razem192140 W 5 sołectwach liczba osób korzystających z zasiłków z tytułu ubóstwa przekroczyła średnią:  Czerwona Górka  Gózd  Łączna  Osełków  Podłazie

20. Wskaźnik 6 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu niepełnosprawności w latach 2014-2015 Sołectwo20142015Razem Czerwona Górka112 Gózd9817 Jęgrzna5611 Kamionki8614 Klonów336 Łączna8715 Osełków91120 Podłazie224 Podzagnańszcze325 Występa112 Zagórze235 Zalezianka7512 Zaskale224 Razem6057117 6 sołectw jest powyżej średniej (Gózd, Jęgrzna, Kamionki, Łączna, Osełków, Zalezianka).

21. Wskaźnik 7 Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu długotrwałej lub ciężkiej choroby w latach 2014- 2015 Sołectwo20142015Razem Czerwona Górka 145 Gózd9716 Jęgrzna3912 Kamionki639 Klonów8614 Łączna171633 Osełków11819 Podłazie7815 Podzagnańszcz e 426 Występa336 Zagórze336 Zalezianka91221 Zaskale325 Razem8483167 6 sołectw, które są powyżej średniej to: Gózd, Klonów, Łączna, Osełków, Podłazie, Zalezianka

22. Wskaźnik 8: Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych w latach 2014-2015 Sołectwo20142015Razem Czerwona Górka145 Gózd336 Jęgrzna336 Kamionki112 Klonów112 Łączna336 Osełków224 Podłazie-22 Podzagnańszcze-22 Występa--0 Zagórze336 Zalezianka336 Zaskale--0 Razem202747 W 7 sołectwach liczba osób korzystających z zasiłków z tytułu bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych przekroczyła średnią:  Czerwona Górka  Gózd  Jęgrzna  Łączna  Osełków  Zagórze  Zalezianka

23. Wskaźnik 9: Liczba osób korzystająca z zasiłków z powodu alkoholizmu w latach 2014-2015 Sołectwo20142015Razem Czerwona Górka 5510 Gózd5611 Jęgrzna6612 Kamionki123 Klonów5510 Łączna279 Osełków347 Podłazie5510 Podzagnańszc ze 336 Występa123 Zagórze235 Zalezianka134 Zaskale448 Razem435598 W 7 sołectwach liczba osób korzystających z zasiłków z powodu alkoholizmu przekroczyła średnią:  Czerwona Górka  Gózd  Jęgrzna  Klonów  Łączna  Podłazie  Zaskale

24. 10 Liczba sołectw najbardziej zagrożonych przestępczością na terenie gminy Łączna w latach 2013-2015 Metodologia: wzięto pod uwagę, że łącznie w ciągu 3 lat dokonano na terenie gminy 174 przestępstw. Licząc średnią dla sołectwa podzielono 174/13 sołectw, co dało w zaokrągleniu średnio 13 przestępstw/sołectwo. Poniżej zostały zaznaczone sołectwa powyżej tej średniej tj.: Łączna, Występa i Zalezianka. L.p.Sołectwo201320142015 Razem 1.Czerwona Górka420 6 2.Gózd313 7 3. Jęgrzna406 10 4.Kamionki472 13 5.Klonów402 6 6. Łączna21239 53 7. Osełków030 3 8.Podłazie233 8 9.Podzagnańszcze232 7 10.Występa12107 29 11. Zagórze223 7 12. Zalezianka695 20 13. Zaskale131 5 Razem656643174

25. Wskaźnik 11 Liczba sołectw, w których nastąpił największy spadek liczby mieszkańców

26. Wskaźnik 12 Liczba sołectw, w których procentowy udział mieszkańców do 25 roku życia jest mniejszy niż średnia dla gminy

27. Wskaźnik 13 Liczba sołectw, w których procentowy udział mieszkańców powyżej 61 lat i więcej jest większa niż średnia dla całej gminy

28. Wskaźnik 14 Liczba bezrobotnych w latach 2013-2015 Miejscowości201320142015 Razem Sołectwo Czerwona Górka 403229 101 Sołectwo Gózd504536 131 Sołectwo Jęgrzna373332 102 Sołectwo Kamionki 434440 127 Sołectwo Klonów171917 53 Sołectwo Łączna w tym 635344 160 Łączna494036 125 Jaśle14138 35 Sołectwo Osełków w tym 313522 88 Osełków202613 59 Stawik1199 29 Sołectwo Podłazie544137 132 Sołectwo Podzagnańszcze 282526 79 Sołectwo Występa 232624 73 Sołectwo Zagórze483340 121 Sołectwo Zalezianka 313728 96 Sołectwo Zaskale2019 58 Razem5795304601569 W 4 sołectwach liczba osób zarejestrowanych w PUP jako bezrobotne przekroczyła średnią:  Gózd  Łączna  Podłazie  Zagórze

29. Wskaźnik 15 Liczba sołectw, w których swą siedzibę ma najmniej organizacji pozarządowych L.p.Nazwa organizacjiIlość osób działających w organizacji Stowarzyszenia 1.Centrum Inicjatyw Lokalnych „Łączna”15 2.Stowarzyszenie Rozwoju Społecznego „Zalezianka”20 3.Towarzystwo Przyjaciół Dzieci – jednostka terenowa Świętokrzyskiego Oddziału Regionalnego w Kielcach 15 4.Uczniowsko – Ludowy Klub Sportowy w Łącznej40 OSP 5.Ochotnicza Straż Pożarna w Łącznej24 Koła Gospodyń Wiejskich 6.Koło Gospodyń Wiejskich w Łącznej20 7.Koło Gospodyń Wiejskich w Klonowie10 8.Koło Gospodyń Wiejskich w Goździe15 9.Koło Gospodyń Wiejskich w Osełkowie15 10.Koło Gospodyń Wiejskich w Zaskalu10 11.Koło Gospodyń Wiejskich w Zagórzu25 12.Aktywne Kobiety15 13.Koło Gospodyń i Gospodarzy Wiejskich w Klonowieb.d. Na terenie Gminy Łączna zarejestrowanych jest 13 organizacji pozarządowych. Żadna organizacja nie jest zarejestrowana na terenie sołectw: Czerwona Górka, Jęgrzna, Kamionki, Podłazie, Podzagnańszcze i Występa.

30. Wskaźnik 16: Liczba sołectw, w których była najniższa frekwencja wyborcza Najmniejsza frekwencja (poniżej 50%) w wyborach prezydenckich w 2015 roku odnotowano w sołectwach: Czerwona Górka, Łączna, Osełków Zagórze i Zaskale (poniżej 50 %).

31. Analiza ilościowa problemów w sferze środowiskowej Powyżej średniej jest 6 sołectw: Jęgrzna, Klonów, Podłazie, Zagórze, Zalezianka i Zaskale.

32. Analiza ilościowa problemów w sferze gospodarczej

33. Podsumowanie analizy ilościowej problemów w sferze funkcjonalno-przestrzennej Klonów, Łączna – 4;Czerwnoa Górka, Jęgrzna, Kamionki, Podzagnańszcze, Zalezianka, Zaskale -2 Sołectwo Wskaźnik 1 Potrzeba zagospodarowania ładu przestrzennego w centrum sołectwa Wskaźnik 2 Liczba sołectw, w których brak jest lub jest tylko częściowo wykonana kanalizacja Wskaźnik 3 Liczba sołectw, w których istnieje potrzeba modernizacji lub budowy infrastruktury drogowej Wskaźnik 4 Liczba sołectw, w których potrzeba modernizacji boiska Wskaźnik 5 Liczba sołectw na terenie, których znajdują się zabytki nieruchome wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Łączna: Wskaźnik 6 Liczba sołectw na terenie, których znajdują się miejsca pamięci Razem Czerwona Górka 1 1 2 Gózd 1 1 Jęgrzna 1 1 2 Kamionki 1 1 2 Klonów 11 114 Łączna 11 114 Osełków 1 1 Podłazie 0 Podzagnańszcze 11 2 Występa 1 1 Zagórze 1 1 Zalezianka 1 1 2 Zaskale 11 2 Razem28624224

34. Podsumowanie problemów w sferze technicznej Kamionki – 3; Gózd, Klonów, Łączna, Zagórze po 1 Sołectwo Wskaźnik 1 Liczba sołectw, w których istnieje potrzeba budowy lub modernizacji infrastruktury szkolnej Wskaźnik 2 Liczba sołectw, w których Istnieje potrzeba budowy lub adaptacji/doposażenie infrastruktury zdrowotnej Wskaźnik 3 Liczba sołectw, w których istnieje potrzeba budowy lub modernizacji/doposaże nia infrastruktury społecznej (świetlice wiejskie) Razem Czerwona Górka Gózd1 1 Jęgrzna Kamionki111 3 Klonów 1 1 Łączna 1 1 Osełków Podłazie Podzagnańszcze Występa Zagórze 1 1 Zalezianka Zaskale Razem214 7

35. Podsumowanie problemów w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej oraz środowiskowej Analizując 30 różnych wskaźników w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej oraz środowiskowej jako 8 sołectwa z największą liczbą problemów zidentyfikowano: Łączna- 20, Zalezianka – 16, Gózd – 15, Jęgrzna – 14, Zagórze- 14, Czerwona Górka -13, Kamionki – 13, Osełków – 13, L.p.SołectwoSpołeczneGospodarcze Przestrzenno- funkcjonalne TechniczneŚrodowiskoweRazem 1.Czerwona Górka9120113 2.Gózd11111115 3. Jęgrzna7220314 4.Kamionki7023113 5.Klonów4 41312 6. Łączna13141120 7. Osełków10110113 8.Podłazie9100212 9.Podzagnańszcze222017 10.Występa411017 11. Zagórze8211214 12. Zalezianka10120316 13. Zaskale412029 Razem165 Średnia dla sołectwa 13

36. Pytanie: jakie sołectwa Państwa zdaniem powinny być objęte Programem rewitalizacji i dlaczego jest taka potrzeba?

37. Wariant 1 Ujęcie w Programie Rewitalizacji 8 sołectw 1 Łączna 2 Zalezianka 3 Gózd 4 Jęgrzna 5 Zagórze 6 Czerwona Górka 7 Kamionki 8 Osełków Na czym polega problem?

38. L.p.Sołectwo Liczba mieszkańców na 31.12.2015r. % do ogółu Sołectwo ujęte jako obszar zdegradowany (w kryzysie) 1.Czerwona Górka 362 6,89%362 2.Gózd 549 10,45%549 3. Jęgrzna 492 9,37%492 4.Kamionki 457 8,70%457 5.Klonów 288 5,48% 6. Łączna 610 11,61%610 7. Osełków 275 5,24%275 8.Podłazie 406 7,73% 9.Podzagnańszcze 374 7,12% 10.Występa 361 6,87% 11. Zagórze 427 8,13%427 12. Zalezianka 416 7,92%416 13. Zaskale 235 4,47% RAZEM5252100,00%3588 Obecnie:68,32%

39. Wariant 2: Łączna, Zalezianka, Gózd L.p.Sołectwo Liczba mieszkańców na 31.12.2015r. % do ogółu Sołectwo ujęte jako obszar zdegradowany (w kryzysie) 1.Czerwona Górka 362 6,89% 2.Gózd 549 10,45%549 3. Jęgrzna 492 9,37% 4.Kamionki 457 8,70% 5.Klonów 288 5,48% 6. Łączna 610 11,61%610 7. Osełków 275 5,24% 8.Podłazie 406 7,73% 9.Podzagnańszcze 374 7,12% 10.Występa 361 6,87% 11. Zagórze 427 8,13% 12. Zalezianka 416 7,92%416 13. Zaskale 235 4,47% RAZEM5252100,00%1575 Obecnie:29,99%

40. Czy da się wyodrębnić jakieś najważniejsze miejsca w tych sołectwach? L.p.Sołectwo Miejsce o szczególnym znaczeniu 1.Czerwona GórkaTeren wokół Biblioteki 2.GózdTeren wokół szkoły 3. Jęgrzna? 4.Kamionki Teren wokół UG, szkoły, Kościół 5. Łączna? 6. Osełków? 7. ZagórzeTeren wokół byłej szkoły 8. ZaleziankaTeren wokół szkoły, kaplicy RAZEM

41. Uwagi do „Diagnozy czynników i zjawisk kryzysowych” należy zgłaszać na załączonym formularzu. Wypełniony formularz można przesłać mailowo na adres a.kopec@laczna.pl lub dostarczyć do Sekretariatu Urzędu Gminy w Łącznej. Termin zgłaszania uwag do 08.07.2016r.

42. Dziękuję za uwagę